January? That's all I'm asking you. -- I don't Just. pin it to that day, I received it on that day. I am asking you, how do you know it was the 25th?

Transcription

1 808. G. Mashinini. January? That's all I'm asking you. -- I don't Just pin it to that day, I received it on that day. Yes. I am asking you, how do you know it was the 25th? Is there anything which would remind you that it was the 25th and not some other day? -- I remember this, because I had been waiting in the office to take away Smithers. This is the day I had fetched him. And while I was waiting, I received this call. NO FURTHER QUESTIONS BY ADV KUNY: ADV DE VRIES: Your Worship, Sergeant Blom has brought the 10 relevant dockets that were asked for yesterday and I think she would prefer that we finish her evidence today, if possible. I would like to recall her then. ADV DE VRIES ROEP: ALETTA GERTRUIDE BLOM: Ingesweer.» KRUIS-ONDERVRAGING DEUR ADV BIZOS: Sersant Blom...(gebruik nie mikrofoon - onhoorbaar)...staan in verband met die ondersoek van die klagte van. mnr Ishmail Momoniat en om die datums vas te stel en die aard van sy klagte, dit sal mis- 20 kien nodig wees om die dossier voor u te h. ADV DE VRIES: Edelagbare, as ek reg kan onthou, ons het gister afgesluit met die getuie toe ek objekteer het dat die inhoud van die dossiere gebruik gemaak moet word. Dit is geprivilegeerde informasie en ek verstaan dat die polisie n&g die P.G. afstand doen van sy privilegie op hierdie stadium. EOF: ADV BIZOS: Mnr Bizos? Your Worship, not the whole of the docket is privileged sir. The date on which it was opened, the /... 50

2 809. Argument, the date on which the witness may have visited the 10th floor of John Vorster Square, and other matters are certainly not privileged sir. Ve can deal with the privilege attaching to any possible statement or some other matter, but there would be no objection, in my respectful submission, sir, for the witness to have the docket in front of her for this limited purpose that I want to make use of it. If the State's contention is going to be that the complaint is still current and that there is some prospect 10 of the Attorney General continuing with a prosecution against the persons concerned, then I would submit that the objection of privilege is well-founded. If the matters were dealt with and that there was a refusal to prosecute, then obviously the privilege has disappeared. But that, we are in my learned friend's hands, in connection with it sir. I am hoping sir, that Your Worship's inquiry will be facilitated by making at least a limited portion of the information available. 20 COURT: Mr Bizos, as far as I know, once the document is placed in front of a witness, and you refer him to the document whilst giving evidence, it is no longer a privileged document. Now you want to place the document for certain purposes in front of the witness and then I have no control as far as the privilege aspect is concerned. That is my prima facie view Mr Bizos. If you can convince me to the contrary... ADV BIZOS; I want to give Your Worship the assurance sir, 30 that it was not for that purpose and I intend respecting the

3 810. Argument, privilege that exists sir, on an assurance by the Attorney General's representatives that the matter is still pending. If the matter is not pending sir, the privilege has disappeared. COURT: I am afraid you will have to convince me on that point Mr Bizos. If you don't mind. ADV BIZOS: Sir, could we have as a basis of fact, whether the complaint laid by Mr Momoniat is still be ng investigated, or whether there is any intention to institute a criminal prosecution. I think it is fundamental to my submission 10 sir, that we have that information. And I would ask my learned friends representing the Attorney General to indicate that. COURT: Mr de Vries? Mr Haasbroek? ADV DE VRIES: The complaints laid by Momoniat, Nanabhai, Kachalia and Chikane has all been - the Attorney General has in three instances refused to prosecute at this stage and in one instance it was closed. The only other matter is the one against Warrant Officer Maree. That one is still open. But in my respectful submission Your Worship, 20 the mere fact that... COURT: I think you have given the information required. Thank you Mr de Vries. Mr Bizos? ADV BIZOS: Sir, statements made to the Attorney General, or rather, statements made to police officers for the purposes of instituting criminal prosecutions, are privileged sir, whilst that prosecution is pending. If the prosecution is no longer pending sir, those statements are subpoenable and the privilege attached to them no longer exists. Your Worship, if authority is needed, authority will 30 be sought. But it is the every day practice sir, in inquest proceedings /...

4 811. Argument, proceedings where there is'no prosecution pending, to make reference to statements which were originally taken on a privileged basis, in what we generally call "running down" cases sir. (Background noise)...is almost invariably subpoenad and the Registrar of the Court takes charge of it and the statements made by witnesses are made available to the parties in order that they may see what their contents are. is still pending. This is not so sir where a prosecution And I submit sir, that it is trite, with respect, that once we are informed by my learned 10 friend that the Attorney General has refused to prosecute, and in the other that the docket was closed, that no privilege exists sir. COURT: I am afraid, I must point out to you, that as far as I am concerned, it is not trite law, and I will appreciate it if you can assist me with authority on that particular point. I am aware of the practice, but I am also aware of the fact that the Attorney General can always waive his privilege. That is done in many cases. But it is apparent that in this case it is not done, and that is the 20 point. ADV BIZOS; COURT: ADV BIZOS; Well Your Worship... You will assist me if you can. Well could I just, because practice of course is very important in this regard. That we have very often, have had a station commander producing the docket in the Supreme Court and putting in a formalistic objection and the learned Judge requiring to know whether there is still a prosecution pending or not, and once it is said that there is no prosecution pending, the station 30 commander dutifully hands over, at the request of the Judge,

5 812. Argument, to the Judge's Registrar. Now sir... COURT: That judgment will assist me a great deal if that is produced in this Court. ADV BIZOS; Your Worship, could I continue with the cross- examination, and we will try during the course of the adjournment - I don't want to take up Court's time unnecessarily sir, hut could we continue with the crossexamination and we will try and return to the question... COURT: Very reasonable, a very fair suggestion. You may proceed. 10 ADV BIZOS HERVAT KRUIS-ONDERVRAGING: Nou kan u onthou sersant, dat u klagte van mnr Momoniat ondersoek het? --- Dit is korrek Edelaghare. Kan u onthou wanneer en waar u enige verklaring vain mnr Momoniat sou geneem het? --- Die datum kan ek nie onthou nie. Ek kan u nie hoor nie? ---- Die datum kan ek nie onthou nie. Die datum u kan nie onthou nie. Kan u onthou, min of meer, wanneer dit was toe u sy verklaring geneem het? Nee. Het u - in die derde deel van die dossier - het u notas gemaak van die ondersoek waarmee u besig was? -- Ek glo ek het ja. Ja. Vel sal die datum daar voorkom, toe u mnr Momoniat se verklaring geneem het? --- Ek glo dit sou daar voorkom. Nou waar het u mnr Momoniat se verklaring geneem? -- As ek korrek onthou, op die 10de vloer. Op die 10de vloer. Hoe het dit gekom dat u na mnr Momoniat gegaan het? --- Ek dink amper hy het aan die 30 dokter Ti rapport gemaak dat hy aangerand was. Aan /...

6 813. A.G. Blom. Aan die dokter? Is dit Dr Jacobson? --- Dit is moontlik, ek kan nie se nie. Wei, sou daar ft rapport van die dokter in die dossier wees? --- Dit sou -daarin wees ja. Kan u onthou of hy ft klagte aan ft Landdros gemaak het of nie? --- Nee, ek kan nie onthou nie. Sal daar ft nota of enige ander dokument in die dossier wees of hy wel ft klagte aan die Landdros gemaak het of nie? --- Ek glo as hy dit gedoen het dan sou daar seker in gewees het, ja. -10 Kan u onthou wie u genader het toe u na die 10de vloer John Vorster Plein gegaan het om sy verklaring te neem? -- Ek glo ek het majoor Cronwright gespreek. Vaaroni het u majoor Cronwright gaan spreek? --- Omdat hy die bevelvoerder van daardie eenheid is. En slegs hy vir my toestemming kan gee tot ft veiligheidsprisonier. Wel, en kan u onthou of u op daardie selfde dag mnr * Momoniat gesien het? --- Ek kan nie bevestig nie, nee. Het u aan mnr Cronwright ges waarom u mnr Momoniat wil sien? --- Ek het gese hek het ft klagte van hom ont- 20 vang, en ek wil graag ft verklaring bekom in die verband. Ons kan u nie hoor nie sersant. --- Ek het hom meegedeel dat ek ft klagte van die dokter ontvang het en dat ek graag die klaer se verklaring wil bekom in die verband. Was mnr Cronwright bewus van die feit dat mnr Momoniat aan die dokter gekla het in verband met sy behandeling? -- Daar is ft skrywe deur die D.G. aan die Yeiligheid gestuur gewees, so hulle het kennis gedra van die voorval. So, kan ons aanvaar dat mnr Cronwright kennis gedra het van die feit dat mnr Momoniat gekla het dat hy mis- 30 handel was? --- Ek neem so asm. Ek kan nie bevestig of h /....

7 814. A.G. Biota. h die skrywe... maar die skrywe was deur die distriks- geneesheer aan die veiligheidspersoneel hoof gestuur. Laat ons u antwoord goed verstaan. Probeer asseblief om n bietjie harder te praat. Ek kan u nie hoor nie. Ja? Herhaal dit net asseblief? --- Ek het gese die D.G. het... Wie is die D.G.? --- Distriksgeneesheer. Ja? --- Het aan die Veiligheid ft skrywe gerig dat die klaer beweer dat hy aangerand is. So, hy dra kennis daarvan. 0? Is dit hoe dit gedoen is? Die dokter...as n 10 aangehoudene by die dokter kla, dan stuur die dokter *11 afskrif van wat die aangehoudene ges het aan die Veilig- heidspolisie? --- Dit is korrek. Hoe weet u dit? --- Ek het die skrywe vanaf Veiligheid ontvang. Dat hy n klagte gel& het by die D.G. dat hy aangerand is. En daarvolgens is die dossier geopen. 0? Van wie kry u die inligting dat die aangehoudene gekla het? --- Veiligheid rapporteer dit dan aan ons afdeling, en die afdeling dan aan ons Distrikskommandant waarop dit dan na ons gestuur is So u kry geen direkte inligting van die dokter nie? --- Nee. Kan u onthou of iemand anders saam met mnr Cronwright was toe u na die 10de vloer gegaan het? --- Ek glo nie. Probeer om te onthou asseblief, of daar iemand anders daar was? --- Ek glo nie daar was iemand nie nee. Ken u luitenant Venter? --- Nee. Het u hom nooit ontmoet? --- Nee. Nooit n verklaring van hom geneem? --- Luitenant Venter? Nee, definitief nie. 30 En ken u *n kaptein Swanepoel? --- Nee.

8 815. A.G. Biota. Nooit enige Nie wat ek kan...nee. Nie *n verklaring van een offisier geneem nie meneer. Ken u *n kaptein van Rensburg? --- Kiskien kan ek hulle ken van sien, maar ek kan nie dink dat ek met hulle gepraat het of my in herinnering roep dat ek... Miskien kan ons... HOF: Miskien ken van sien. ADV BIZQS: I have just asked whether he is around. He isn't around. Nou kan u onthou wie mnr Momoniat na u gebring het by 10 die 10de vloer? --- Nee, ek het geen idee nie. Eon dit kaptein van Rensburg gewees het? --- Dit is moontlik, ek weet regtig nie. Ek kan glad nie onthou nie. Waarvan het mnr Momoniat gekom voor hy na u gebring was? --- Ek glo hy is van die selle af gebring. Van die selle af? --- Dit is moontlik. Of hy kon... ek kan regtig nie onthou. Maar as hy by die selle was, was daar enige rede waarom u nie na die selle gegaan het om die verklaring daar te neem? --- Ek het met maj'oor Cronwright gereel dat ek graag die 20 klaer sou wou sien en volgens ons, het hy gereel dan dat die klaer na die 10de vloer geneem word en ek het... Vie se idee was dit dat alle verklarings in verband met klagtes van die aangehoudenes moet by die 10de vloer geneem word? --- Dit het maar net so gebeur dat as ek dan sou versoek om n prisonier te sien, dat hy vir my na *n kantoor op die 10de vloer gebring is. Maar die persoon teen wie die klagte sou gemaak was, sou miskien.in die kantoor langs die kantoor waar u die... waarin u die verklaring geneem het, wees? --- Dit is 30 onwaarskynlik...ek weet nie...

9 816. A.G. Blom. Waarom sal dit onwaarskynlik wees? Want as majoor Cronwright die persoon was wat die reelings getref het? --- (Antwoord onhoorbaar) En was u alleen met mnr Momoniat? --- Dit is korrek. Nou kan u onthou dat mnr Momoniat aan u gese het dat hy wel die name van die.persone wat hom aangerand het geken h et, maar hy was nie bereid om dit aan u te openbaar nie? --- Dit is moontlik ja. Dit is moontlik. Omdat hy gevoel het dat hy in n blootgestelde posisie was terwyl hy onder die bepllings 10 van artikel 6 aangehou was. --- Hy mag dit so genoem het. Ja, maar u kan wel onthou dat mnr... of mnr Momoniat of iemand anders so gese het? --- Ja, ek kan onthou dat iemand so gesg het, maar ek kan nie... So gese het. En as mnr Momoniat sal aan die Hof s dat dit was hy wat so ges het, u is nie in staat om dit te ontken nie? --- Nee. Goed.» En het hy verder gegaan en ges dat hy was nie gewillig om n klagte te maak teen die persone wat hom aangerand het terwyl hy onder die bepalings van artikel 6 20 aangehou was, en voor hy die geleentheid gehad het om sy prokureur te spreek? --- Dit is moontlik dat hy dit kon s. En-u kan onthou dat iemand wel so gese het, en as mnr Momoniat se dat dit is wat hy ges het, u is nie in staat om dit te ontken nie? --- Nie tensy ek sy verklaring wat ek geneem het, kan sien nie. Ekskuus? --- Tensy ek sy verklaring kan sien, kan ek

10 ek regtig nie se of dit hy is of nie. U het hom toe gevra of hy gewillig is om 'n verklaring onder eed te maak in verband met wat met hom gebeur het? --- Korrek. En hy het gese ja en u het 'n verklaring onder eed van hom geneem? --- Ek het. En kan u onthou waarheen u gegaan het toe u die verklaring van mnr. Mamoniac geneem h e t? ---Ek is terug na my kantoor toe. Ja maar hy se dat u het na majoor Cronwright se (10 kantoor gegaan? --- Ek kan nie onthou nie. U kan nie onthou nie. En as u nie kan onthou nie u is nie staat om te ontken dat dit wel gebeur het? --- Dit is moontlik dat ek Majoor Cronwright.. (Mnr. Bizos kom tussenbeide) Dat dit so gebeur het. En u het nie alleen binne Majoor Cronwri'ght se kantoor gegaan nie, maar saam met mnr. van Rensburg. Kan u onthou dat u vergesel was deur 'n ander offisier toe u mnr. Mamoniac se verklaring geneem het? --- Ek kan regtig nie onthou nie. (20 En as mnr. Mamoniac se dat dit is hoe dit gebeur het, u is nie instaat om dit te ontken nie Sersant. Ek wil met 'n ander geval aangaan. Kan u onthou dat u 'n ver- \ klaring van mnr. Nanaby geneem het? --- Dit is korrek. Kan u onthou waar u daardie verklaring geneem het? --- Ek is nie seker of dit by Norwood of by... (Mnr. Schabort kom tussenbeide.) MR. SCHABORT: Your worship there are some aspects which do arise at this stage which I believe are of importance and that I should take up. The position is that your (30

11 worship made a ruling yesterday concerning the admissibility of these various statements by these particular persons. We have now reached the stage where there is an issue as to the admissibility of the various dockets. There is also the guestion of the examination of this witness on the statements which have not actually been, as I understand your worship's ruling, been received as such, but the witnesses may be called and will be called to give evidence before this tribunal. The position is this that this thus present a new development in these proceedings. (10 When we consulted with this witness the issue of whether these co-detainees could be called as witnesses had not come up for consideration and had not been decided by the Court. We submit accordingly that we should be afforded an opportunity at this stage of consulting afresh with this witness on these new topics and we should also be» able to obtain access or have available the dockets and consult with the witness with regard thereto and it would only be fair and proper for her to give her evidence once we have been able to do all that, and we would ask you Sir (20 to afford us an opportunity to stand thj.s matter down if so reguired to canvass these various aspects with the witness, with your permission Sir because we deem it only practical and in her interest and in the interest of our clients to property consult with her, as we have the right to do so on these new issues and new aspects of the matter. This does not mean Sir that if our Learned Friends have guestions to put to the witness which do not encroach on these new aspects sir they may not with your consent, proceed with their examination at this stage, (30

12 but it is already obvious Sir, upon listening to the witness this morning, that it will be necessary for her to refresh her memory with regard to those dockets and we must see them and we must peruse them and we must discuss the matter with her and only after that Sir, will she really be in a position to give the best evidence, to give the evidence which will be the evidence which will assist you best Sir to come to a decision in this matter. COURT: Thank you Mr. Schabort, I am afraid I am not convinced that I should accede to your reguest. You may pro- (10 ceed Mr. Bizos. MR. BIZQS: Kan u onthou hoe dit gekom het dat u mnr. Nannaby genader het Sersant Blom? --- As ek my dit reg in die herinnering roep dan het hy ook 'n klagte by die DG gerapporteer wat op dieselfde wyse vir my vir ondersoek gegee was. Kan u onthou dat of sy bewering aan die dokter was dat hy geskop was? --- Dit is moontlik, ek kan nie regtig onthou nie. Wie het u gevra om na mnr. Mamoniac te gaan, jammer (20 mnr. Nannaby? Hoe het dit gekom dat u na die lode Vloer John Vorster Plein gegaan het, was dit 'n dokter of Majoor Cronwright alweer? --- Nee dit was deur Majoor Cronwright. Kan u onthou of dit in Januariemaand was wat u daarheen gegaan het? --- Ek kan regtig nie onthou nie. Kan u onthou in wie se kantoor daardie verklaring van mnr. Nannaby geneem was? --- Nee, glad nie. Kan u onthou dat dit was in die kantoor van een of ander Kaptein wat daar gewerk het? --- Dit is moontlik, ek kan regtig nie se presies watter kantoor die verklaring in (30

13 geneem was nie. En as mnr. Nannaby se dat dit in die kantoor van -n kaptein was, is u in staat om dit te o n t k e n? Nee. En dat daardie kaptein alhoewel hy nie deelgeneem het in die proses van die neming van die verklaring, daar in die kantoor gesit het, is u in staat om dit te ontken? --- Dis korrek ja want gewoonlik konsulteer ek.. (Mnr. Bizos onderbreek ) i Ja maar gewoonweg, gewoonweg ons aanvaar dat u was alleen met die aangehoudende maar op die betrokke geleent- (10 heid kan u wel onthou dat die kaptein daar teenwoordig was of nie? --- Ek twyfel of hy teenwoordig was. U kan ons nie die versekering gee dat dit nie op daardie manier gebeur het nie? --- Gewoonlik spreek ek die mens e alleen. Dit blyk uit die verklarings wat ons het dat u wel alleen was gewcfonweg sersant. In verband met mnr. Ngwenya, kan u onthou waar u sy verklaring geneem het? --- Ek glo nie ek het sy verklaring geneem nie. nie. Ekskuus? Ek glo nie ek het sy verklaring geneem(20 Kan u onthou of u enige verklaring van mnr. Jabo Gabriel Ngwenya geneem het of nie? --- Ek het definitief nie sy verklaring bekom nie nee. Was daar enige ander polisievrou van John Vorster Plein wat verklarings van aangehoudendes geneem het? --- Dit is moontlik, ek dra nie kennis nie. Is daar ander vrouens in u tak? --- Ja. Wat miskien 'n verklaring geneem h e t? ---Ek kan my regtig nie daaroor uitlaat nie, ek dra geen kennis of hulle (30

14 so 'n verklaring bekom het nie. Kan u onthou of u in Januarie of Februariemaand enige verklaring van 'n swartman daar geneem h e t? ---Nee ek kan nie onthou nie. Your worship I am merely seeking a clarification of your worship's ruling Sir. In relation to Katjalia which was not admitted and that is where we stopped your worship will recall. We would contend Sir that although your worship's ruling clearly means that we cannot lead evidence from Katjalia, we would submit that I am not (10 precluded from putting to the witness what happened to Katjalia and I would be bound by the answer of course, but I don't want to press the matter if your worship's view is that I should not. I don 't want to take the matter any further. COURT: Do you think it would take the matter any further..? MR. BIZOS: I don't think so Sir, it is peripheral. I think I have established the points that I wanted to establish with the witness so I will not press it, but I merely indicated that there may be other circumstances in (20 which we may have to put it. Sersant Blom, in u ondervinding, is daar altyd 'n offisier teenwoordig toe die aangehoudendes ondervra is? --- Nee, hoe bedoel u, as ek hulle ondervra of wanneer ek verklarings neem? Nee, gedurende die ondervraging van aangehoudendes is daar nie altyd n offisier teenwoordig n i e? ---Ek het geen idee hoe hulle te werk gaan nie. Is daar n reel dat u as 'n sersant kan nie in die werk van 'n senior offisier soos 'n luitenant inmeng nie? (30

15 --- Korrek. Of sy metodes ondersoek? --- Korrek ja. In al die verklarings wat u gekry het waar die name deur die aangehoudendes verskaf was, was daar nie altyd 'n offisier betrokke n i e? ---As die klaer aan my die name sou noem dan ondersoek ek teen daardie persoon en nie teen die offisier nie. Ek dra nie kennis of daar offisiere by betrokke is nie. Nee maar in die gevalle waar name aan u verskaf was deur die aangehoudendes Sersant, waar die aangehoudendes (10 die name aan u verskaf het, was daar nie altyd 'n offisier wat betrokke was in die ondervraging van die aangehoudende toe die beweerde aanranding plaasgevind het nie? --- Dit was nie so aan my genoem nie. Ek weet nie daar was offisiere be trokke nie. Nooit nie? --- Nie wat ek in herinnering.. as ek die ondersoek sou waargeneem het van die saak nie. DIE HOF VERDAAG VIR TEE.

16 A.G. Blom MET HERVATTING: ALETTA GERTRUIDA BLOM: (Nog onder Eed) KRUISQNDERVRAG ING DEUR MNR. BIZQS: Sersant ons weet dat Dr. Aggett gekla het dat hy met e1ektrisiteit geskok is? --- Dis korrek. En ons weet dat tenminste een ander aangehoudende het 'n soortgelyke bewering aan u g e m a a k? ---Dis korrek. Kan u vir ons se of daar ander aangehoudendes was wat 'n soortgelyke bewering gemaak h e t? ---Nie sover my kennis aanbetref nie. (10 Net die twee. Het u onmiddellik na Majoor Cron- wright of enige ander offisier gegaan en gese,.kyk daar is n baie ernstige bewering wat nou tenminste deur twee aangehoudendes gemaak is? --- Ek het die voorval aan my bevelvoerder gerapporteer ja. Weet u of enige stappe deur u beve1voerende offisier of Majoor Cronwright of Brigadier Muller of enige iemand anders geneem was om te probeer vasstel of daardie bewering nou reg of verkeerd is? --- Ek dra nie kennis nie. Het u dit moeilik gevind om Dr. Agget se verklaring (20 te neem Sersant Blom? --- Nee. Hoe goed is u Engels? --- Redelik. Sal u se so sleg soos my Afrikaans? --- Dis moontlik. Sersant Blom, daar is 'n deel van Dr. Aggett se verklaring, ek sal nie se teenstrydig is nie, maar dit is nie in 'n duidelike manier uiteengesit nie. Is dit moontlik dat u nie, dit is omdat u nie Engels magtig is nie? --- Toe ek Dr. Aggett se verklaring geneem het, het hy dit aan my dikteer en ek het dit woordeliks afgeneem. En het u moeilikheid ondervind met sekere van die (30

17 woorde wat Dr. Aggett gebruik het? --- Hy sou dit vir my gespel het dan. Weet u of in enige van die sake wat u of die ander offisiere by u tak ondersoek het, enige saak daar enige vervolging was? --- Daar was vervolging al gewees ja. Teen wie? --- Ek kan nie se presies nie maar ek weet net dat daar is sake wat al vervolg is. Kan u se wie dit was? --- Nee. Waarin een of ander offisier op die lode Vloer die beskuldigde i s? ---Daar is tans so 'n saak ja. (10 Wie is dit? --- Ek weet nie, Adjudant Offisier Potgieter ondersoek die saak. Net een saak? --- Wat ek van kennis dra ja. Weet u of na u n saak ondersoek was, of gedurende die ondersoek van die saak enige verklaring deur een of ander aangehoudende gemaak is, om die saak terug te trek? --- Agterna?» Gedurende of na die ondersoek? --- Nie sover ek nou kan onthou nie, nee. Probeer asseblief om nou te onthou of u, of daar (20 verklarings geneem is van die aangehoudendes om die saak terug te trek? --- Ek het verklarings geneem waar hulle aanvanklik gese het dat hulle nie 'n vervolging verlang nie ja. Hoeveel sake? --- Ek meen amper drie of twee. Ekskuus? --- Ek meen amper drie of twee, ek is nie op die oomblik... Twee of drie s a k e? ---J a. En hoe het dit gekom dat daardie aangehoudendes se klagtes teruggetrek is, wie het die inisiatief geneem? (30

18 A.G. Blom Die saak word volledig ondersoek al maak die klaer dan ook 'n verklaring dat hy geen kriminele vervolging verlang nie en dan word die beslissing deur die PG gedoen. In die twee of drie sake waarvan u kennis dra, hoe het dit gekom dat verklarings gemaak is deur die aangehoudendes dat hulle wil nie 'n vervolging he n i e? Die twee of so sake wat ek van kan onthou wat ekself geneem het, het die klaers self vir my gese hulle verlang geen kriminele vervolging nie. Ja maar hoe het dit gekom dat u die aangehoudende (10 nou weer genader het? --- Nie agterna nie, net terwyl die verklaring geneem was. Daar is nie n tweede verklaring bekom van hulle dat hulle nie 'n vervolging verlang nie. En wat is die rede wat hulle gegee het dat hul.le nie n vervolging wil he n i e? ---Net dat hulle aangehoudendes was in terme van Artikel 6. Is dit die rede wat hulle gegee het? Korrek. En hulle was nie bereid om met die klagtes aan te gaan nie terwyl hulle aangehou was? --- Dis korrek. Your worship that concludes the examination of (20 the witness and My Learned Friend Mr. Kuny is in the library looking for authority. I am comforted by the fact Sir that it has been said that it is difficult to find authority for the obvious or the untenable. There is disagreement between us as to whether this is obvious or untenable. But be that as it may.' I d o n t want to take up any Court time in relation to it Sir, but I would like to place on record the following: that if in fact the Attorney-general is claiming privilege of these dockets and their contents, it is our earnest hope (30

19 * - A.G. B1om Sit that that privilege is going to be maintained throughout these proceedings because I think that it will be manifestly unfair if this privilege is abandoned during the course of the proceedings and the witnesses that we call are cross-examined on the contents of their statements and other matters in the dockets whilst we have not had an opportunity of looking at them in order to do the same of the witnesses that My Learned Friends represent. Having said Sir, and I am hoping that the proceedings will continue by My Learned Friend asking the witnesses gues- (10 tions, having said that Sir, we will argue the matter for a decision if need be, but I earnestly hope Sir that the privilege remain if they are found to be privileged. KRUISONDERVRAGING DEUR MNR. SCHABORT: Sersant Blom, het u al vantevore getuig in n H o f? Nee. Ek wil graag he u moet net aan die Hof vertel presies hoe u verk daaruit sien. Wat is die funksie wat u vervul vir die SAP? --- Ondersoekbeampte van kriminele sake teen lede van die Mag en ook geregtelike doodsondersoek dossiere. (20 U is nie verbonde op enige manier aan die Veiligheidstak nie, is u? --- Glad nie. U is n s peurder?---dis korrek. Nou wil ek graag meer weet oor u besoek aan Dr. Aggett die dag toe hy sy verklaring gemaak het. Kan u onthou hoelaat dit was? --- Toe ek sy verklaring geneem het, dit was kwart voor tien het die verklaring afgesluit. En u het gese dat u hom op die lode Vloer die dag teegekom het? --- Dis korrek ja. Ek wil he u moet net 'n duidelike beeld vir die Hof (30

20 A.G. B1om probeer gee van die situasie waarin julle julle die dag daar saam bevind het, wat was hy besig om te doen toe u daar kom? --- Om op folio velle te skryf. Was daar enige iemand by horn? --- Toe ek sy verklaring geneem het nee. Nee voor die tyd toe u daar gekom het? --- Daar was 'n persoon maar ek weet regtig nie wie dit was nie. En het u toe vir die persoon gevra om uit te gaan? --- Dit is korrek. En wat het u toe gedoen? --- Ek het myself aan hom (10 voorgestel en hom gese dat ek daar is om sy klagte te ondersoek wat hy by die landdros aanhangig gemaak het en dat ek graag so 'n verklaring van hom wil bekom. Het u gestaan of gesit of hoe het u gemaak? Gesit. Het julle by 'n lessenaar of 'n tafel g e s i t? ---By 'n lessenaar teenoor mekaar. Teenoor mekaar? --- Dis korrek. En wat het u toe gedoen? Was hy toe bereid om vir u verklaring te gee? --- Dis korrek ja. (20 In verband met daardie verklaring het u reeds vir die Hof gese dat hy dit gedikteer het en dat hy ook sekere woorde gespel het? --- Dis korrek. Kan u nog onthou van bepaalde woorde wat hy vir u gespel het? (Onhoorbaar praat nie in mikrofoon nie).. onder andere en.. (nie in mikrofoon nie).. ek kan nie nou onthou nie meneer. Ek kan nie onthou nie edelagbare of die geskrewe verklaring van die oorledene n bewysstuk voor u is nie? H0F: Dit moet wees, ek dink dit is ingehandig. (30

21 MNR. DE VRIES: Dit is ingehandig as Bewysstuk "E" oor- spronklik. H_OF : Ja dit is aanvanklik ingehandig en dit is later for- meel voorgele. MNR. SCHABORT: Want ek sal u se ek het nou maar die een wat ons in ons besit het wat die getikte weergawe is, "E" gemerk edelagbare. HOF: Die oorspronklike is ook "E" gemerk, die geskrewe een MNR. SCHABORT: Ek sien dat u hierdie verklaring met 'n blou pen geskryf het en dat hy dit toe met -n swart pen (10 onderteken het. Onderaan elke bladsy is dit blykbaar deur hom geteken, is dit reg? --- Dis korrek ja. En hy het die datum ook bygeskryf. Het u hom gevra om dit te doen of het hy dit self gedoen? --- Nee hy het dit self gedoen. En hy het ook byvoorbeeld op die tweede bladsy daarvan het hy''n komma en 'n woord bygevoeg, is dit reg? "The scab on my back, later". Dan is dit ook onderaan geteken en daar is ook nog 'n korreksie op aangebring onderaan die bladsy? --- Dis korrek.» (20 Op die 3de bladsy is die woord "scar" vervang met die woord "scratch"? --- Dis korrek. Het u dit aan Dr. Aggett voorgelees of het hy dit self deurgelees? ---Hy het dit self deurgelees. Op die stadium toe u hierdie verklaring geneem het hoeveel ervaring van polisiewerk het u toe al gehad? Nie veel nie. Hoe lank was u toe al.. ---Ondersoekbeampte? Ja ondersoekbeampte? --- Ongeveer sewe jaar. Tydens hierdie ondersoek, hoe het Dr. Aggett vir u (30 voorgekom/.

22 voorgekom wat sy netheid bv. aanbetref?---hy het netjies voorgekom. Was hy geskeer? --- J a. En sy kleding? --- Netjies. Hy het skoon voorgekom. Hy het 'n baard gehad. Hy het 'n baard g e h a d? ---Ja soos ek my herinner. Hoe het hy met u gepraat? --- Normaal. Vlot? --- Ja heeltemal vlot. En wat sou u se omtrent sy spontariietei t, hoe spontaan was hy in wat hy gese het? --- Heeltemal normaal, ek (10 meen daar was nie enige terughouding of aarseling of enige iets nie. Hy het normaal met my gepraat en vir my die verklaring dikteer en ek het dit neergeskryf. Was dit haastig of rustig gedoen of onder watter omstandighede? --- Hy was nie haastig nie, hy het sy tyd gebruik om te se wat hy wou gese het.» Alles wat hy wou gese h e t? ---Dis korrek. Het hy enige iets wou se of begin dikteer waar u hom in die rede geval het, miskien vir hom gese het nee dit is nie nodig om dit te se nie of dit is irrelevant of (20 soiets? --- Nee. Het u alles neergeskryf wat hy gese het? --- Alles wat hy gese het het ek neergeskryf ja. Wat sal u se van die kwessie van hoe hy voorgekom het wat sy emosionele toestand betref en ek gaan nou net vir u hier verskillende moontlikhede noem, het hy kalm of driftig of opgewonde voorgekom of iets dergeliks? --- Hy het vir my kalm voorgekom. Kalm voorgekom? --- Ja. Het u enige iets spesifieks opgemerk wat besonders (30

23 was aan sy gesigsuitdrukking? --- Nee, ek meen hy het vir my normaal voorgekom. Sy liggaamshouding soos hy gesit het of gestaan het, wat hy ookal gedoen het, iets snaaks of iets eienaardigs daaraan verbonde? - Nee hy het ontspanne voorgekom. Was hy miskien soos iemand wat rusteloos of geagiteerd opgetree het? --- Nee hy het rustig voorgekom. Hy het geen snaakse opmerkings of reaksies getoon nie. Was daar tekens van teneergedruktheid? --- Nie wat ek kan se nie nee. (10 Het hy vir u miskien baie uitgeput of nie uitgeput nie voorgekom? --- Nee hy het vir my heel goed voorgekom. Terwyl hy nou vir u hierdie hele verklaring dikteer het, was daar tye gewees dat h y, dat u miskien probleme ondervind het met betrekking tot sy konsentrasie in verband met die saak waarvoor u daar is? --- Nee. Dat hy afgetrokke geraak het of oor ander begin praat het of iets dergeliks? --- Nee ons het ons slegs by die verklaring bepaal en dit is al. Is dit in geheel meteens, ast'ware dikteer? --- (20 Di s korrek. Was daar enige onderbrekings tydens die neem van die verklaring? --- Nee. Het hy enige ander klagtes gehad behalwe wat u hier opgeskryf het? --- Nee hy het dit nie aan my gemeld nie as hy dit sou gehad het nie. Wat sou u gedoen het as hy gehad het? --- Dan sou ek dit neergeskryf het. Oor die kwessie van die spreek van 'n dokter. U het vir die Hof gese dat hy nie 'n dokter wou sien n i e? ---(30

24 Korrek. Het hy dit vir u so genoem? --- Dis korrek. Het u enige dringendheid op daardie tydstip self ingesien waarvoor hy 'n dokter nodig gehad h e t? ---Nee. Wat sou u gedoerj het as u gesien het dat hy siek was of as hy gese het hy wil 'n dokter s i e n? ---Ek sou definitief gereel het dat hy 'n dokter spreek. Wat sou u gedoen het? --- Ek sou definitief gereel het dat hy deur 'n dokter gesien word. Daar is vrae aan u gestel oor die kwessie waarom (10 u nie dadelik n ondersoek gaan doen het in die kattebakke van motors of in kantore hier om te soek vir seke.re instrumente of iets dergeliks nie, wat se u daarvan sersant, hoekom het u dit nie gedoen nie? --- Daar is eerstehandse kennis gewees dat daar so 'n saak aanhangig gemaak is en alvorens ek die saak ontvang het vir ondersoek het daar 'n redelike tyd al verloop en om drie vloere waar daar min of meer se 30 kantore op 'n vloer is, te gaan deursoek terwyl hulle geleentheid gehad het, as daar so n artikel sou gewees het, het hulle voldoende tyd gehad om (20 dit te versteek. Was dit die besondere oggend toe u hom gaan besoek het, deel van u funksie gewees, deel van u taak gewees om sulke werk ook te doen? --- Ek het net daar gegaan om sy verklaring te neem. Ek meen toe dit bekend geword het dat daar 'n offisier van die Mag betrokke is, kon ek nie verder gaan in elk geval nie. Wat moes u dan gedoen het nadat u hom gespreek het? ---Ek het dit aan my bevelvoerder gerapporteer dat daar 'n offisier van die Mag betrokke is en dat ek nie verder met (30

25 ondersoek kan deel nie. U het ook vir die Hof iets gese daarvan dat u nie sommer net kan inbars by n kantoor n i e? ---Dis korrek ja. Verduidelik net wat u presies bedoel? --- Ek meen ek het nie vrye toegang,tot Veiligheid nie. Jy meld aan onder by hulle sekuriteitskantoor en dan moet jy jouself voorstel en dan moet jy ook se watter persoon jy daar gaan sien en dan word daar reelings getref dat jy soontoe kan gaan. Hoe gou het u hom gesien nadat u bewus geword het (10 van sy klagte? --- Ek het die dossier die oggend min of meer 8 uur ontvang en ek het Majoor Cronwright geskakel en ook gereel dat ek hom kon sien daardie oggend. Het u enige verklarings van hierdie aard en ook die van Dr. Aggett vir Majoor Cronwright of vir die ander Veiligheidsmense gewys? --- Nee. Daar i's aan u gevra sersant, hoekom u nie maatreels getref het vir die beskerming van die oorledene onmiddellik in die tydperk opvolgende die maak van hierdie verklaring nie. Soos u die situasie met hom daar beleef het, die maak (20 van sy verklaring, het u gedink dat hy enige beskerming nodig het? --- Nee dit het nie so voorgekom nie. Het hy vir u gese dat hy voel hy het beskerming nodig? --- Nee hy het dit nie gemeld nie. Daarvoor gevra? --- Nee. Dit blyk dat 'n aantal dae voor u dit ter hande gekry het, die leer reeds by die polisie se kantore was is dit reg? --- Dis korrek ja. En toe 'n paar dae later het dit in werklikheid eers by u uitgekom om die ondersoek op te volg? --- Korrek.(30

26 Nou in die gewone gevalle van klagtes van die gewone publiek, gebeur dit ook maar omtrent so of is dit op 'n ander manier wat dit g e b e u r? ---Nee, gewoonlik dan kom rapporteer die klaer dit persoonlik en onmiddellik dan die daaropvolgende dag word dit toevertrou aan n onder- soekbeampte om ondersoek te word. Wat van die kwessie van beskikbaarheid van onder- soekbeamptes, is daar altyd iemand beskikbaar om dit onmiddellik te ondersoek? --- Om dit te ondersoek nee, dit kan net die volgende oggend eers ondersoek word, ek meen (10 jy kan nie die dossier volledig ondersoek daar as die eerste aangifte van misdaad aangegee word nie. Kom ek ste1 dit so, normaalweg in die gang van sake, as daar 'n eerste aangifte van misdaad is, sal daar nou definitief die volgende dag al n speurder onderweg wees om dit op te volg of kan dit langer duur? --- Dis» moontlik dat dit kan langer neem. U persoonlik sersant, sou u persoonlik verkies het, sou u die selle beskou het as 'n meer gunstige plek om verklarings van aangehoudendes af te neem of die kan- (20 tore? --- Ek meen ek word glad nie gesteur op die lode vloer nie en daar is glad nie juis enige inmenging of enige iets van daardie aard nie. Ek het dit nogal gerief- lik gevind om in die kantore die verklarings te neem maar ek dit net sowel in die selle ook neem. Dit is seker omt'ewe. Die feit dat daar moontlik iemand in die kantoor langsaan, aan weerskante of net aan die eenkant dat daar mense mag wees, hoe affekteer dit u werk wat u daar doen? Die deur word toegemaak van die kantoor en jy is privaat. Kan daar gehoor word wat julle daar praat of? (30 Dit/...

27 Dit is baie moeilik om dit te kan doen, ek meen 'n mens praat tog nie verskriklik hard as jy 'n verklaring doen nie. Sersant Blom u is vanoggend uitgevra oor die besoek wat u afgele het by die aangehoudende mnr. Mamoniac, kan u onthou? --- Korrek. En u is gevra oor die kwessie of hy moontlik gese het dat hy nie wou se wie hom aangerand het nie, kan u dit onthou? --- Dis korrek. Op daardie punt, het u enige herinneringe van wat daar wel gese is? --- Ek kan regtig nie se wat presies (10 i gese is nie. Daar is ook gese dat hy sou gese het dat hy nie gewillig is om 'n klagte te le nie omdat hy 'n art. 6 aangehoudende is, voordat hy 'n prokureur gespreek het nie? --- Ek kan dit in my herinnering roep dat ek wel sulke verklarings afgeneem het maar of dit van hom persoonlik is of van n anfler prisonier, sal ek regtig nie kan se nie. Sou u dit slegs kan se met verwysing na die doku- mentasie self? --- Dis korrek. Oor die kwessie van die aanwesigheid van n offi- (20 sier, 'n kaptein tydens die afneem van 'n verklaring van die aangehoudende Nannaby. U kan onthou u is daaroor gevra? --- Dis korrek. U het gese dat gewoonlik spreek u hulle alleen en u betwyfel of daar so 'n kaptein daar w a s? ---Ja ek ontken dit. E k s k u u s? ---Ek ontken, daar was nie 'n persoon teenwoordig nog elke keer as ek n verklaring... Hoekom het u vanoggend gese u betwyfel of daar 'n persoon w a s? ---Ek moes dit seker sterker uitgedruk het, (30

28 ek ontken dit definitief, ek betwyfel nie. Weet u van enige gevalle waar u 'n verklaring in die aanwe s ighe id van 'n veiligheidspolisieman afgeneem het, van 'n aangehoudende? ---Definitief nie, nie wat ek van kan onthou nie, ek twyfel. Het ek u reg verstaan sersant dat u nooit, nadat u 'n verklaring van 'n aangehoudende afgeneem het, weer later 'n verklaring van hom verkry het tot die effek dat hy nie 'n vervolging verlang n i e? ---Dis korrek. GEEN VERDERE VRAE. (10 MNR. DE VRIES GEEN HER-VERHOOR. M R. B12O S : I have no questions Sir except that I think we are ready to argue the question of whether a privilege exists on the dockets or not. COURT: You want me to decide on that issue? M R. BIZOS: That is so. The authority establishing the privilege as your worship knows is R vs Steyn 1954 (1) 324. COURT: Mr. Bizos do you want to question this witness any further? M R. BIZOS: She can stand down Sir, if we do get the docket (20 something may arise as a result of what we may see, so that I would ask that she not be excused before a decision is made. But she does not have to stand in the witness box with respect Sir. HOF: Sersant wou Dr. Aggett nie 'n geneesheer geraadpleeg het vir behandeling of vir doeleindes van moontlike aantekening van beserings? --- Albei gevalle. Was dit aan hom so gestel ook? --- Dit was aan hom so gestel. GETUIE STAAN A F. (30

29 MNR. BIZOS SPREEK HOF TOE MET BETREKKING TOT PRIVILEGIE MNR. DE VRIES SPREEK HOF TOE M.B.T. PRIVILEGIE. H ^ F : mnr. De Vries, ek wonder hoeveel punte ek in hierdie verrigtinge nog sal moet beslis. Ek wil hoegenaamd geen kompromis voorstel niemaar ek wil vir u nou aandui dat ek is nie nou in 'n posisie om hierdie besondere punt nou te beslis nie. Ek sal eers self 'n bietjie leeswerk hier oor moet doen voordat ek 'n beslissing gee. Ek wil u nie beinvloed tot 'n kompromis nie, maar 'n kompromis sal dalk vir my help. Nou wonder ek waarin mnr. Bizos-hulle werk- (10 lik belangstel in die dossiere en ek wonder watter deel of dele van die dossier.e die Prokureur-generaal werklik privilegie pleit en ek wonder nou maar net hardop as daar nou 'n bespreking is tussen u en mnr. Bizos en daar gesien word waarin mnr. Bizos belangstel en hy geleentheid kry om daarna te kyk sonder om die hele dossier of die deel waarin u nou belangstel om privilegie te handhaaf, te openbaar of ons nie kan hierdie situasie op daardie manier oplos nie. Ek doen dit aan die hand dat u daaroor dink en miskien met mnr. Bizos gesels wanneer die tyd gelee (20 is vir u om te gesels mnr. Bizos. As u volhard met u standpunt en as mnr. Bizos volhard met sy standpunt moet ek dit beslis maar ek sal graag daar probeer verbystuur as dit moontlik is maar as dit moet dan moet dit maar dit sal nie vandag wees nie. MNR. DE VRIES: Ek is heeltemal gewillig om met mnr. Bizos te gesels oor die aspek, om die eerlike waarheid te se ek was onder die indruk gewees dat hy het genoeg uit die getuie gekry om alles te dek. COURT: I think Mr. Bizos, if you are prepared to discuss (30

30 -837- H.C. Muller the matter between you and give me an indication whether any arrangements could be.. MR. BIZOS: I would be very happy to do that. Sir I have had the opportunity when I sat down to have a look at what Judge Hiemstra says about Wagner s case. If he has correctly summarised the position, it does not carry the matter very much further. He refers to it at page 392 of his book and it is also quoted in 252, but that really dealt with whilst the proceedings were still in progress Sir and whether there was waiver or not by referring to the (10 statement, but I agree fully Sir, and I want to place on record that if there is anything in the docket which is not for our eyes, I will accept My Learned Friend's assurance that it is not for our eyes, but there is no reason why the statements of the persons concerned should be kept from us. COURT:» If there is no compromise between the two of you I will have to decide this matter. But it will save me a lot of trouble reading the issues (20 HENDRIK CHRISTOFFEL MULLER: (Verklaar onder Eed ) ONDERVRAGING DEUR MNR. HAASBROEK: U is n Brigadier in die SAP en u is bevelvoerder van die veiligheidstak, Johannesburg? --- Ja edelagbare. Het u 'n verklaring opgestel oor hierdie aangeleentheid? --- Ja edelagbare. Kan u net kyk na hierdie verklaring, is dit die oorspronklike verklaring wat u geteken het? --- Dit is so. Die verklaring word dan ingehandig as BEWYSSTUK "AA1". Het u die oorledene in hierdie geregtelike doodsondersoek (30

31 Historical Papers, Wits University Collection Number: AK2216 AGGETT, Dr Neil, Inquest, 1982 PUBLISHER: Publisher:- Historical Papers Research Archive Location:- Johannesburg 2013 LEGAL NOTICES: Copyright Notice: All materials on the Historical Papers website are protected by South African copyright law and may not be reproduced, distributed, transmitted, displayed, or otherwise published in any format, without the prior written permission of the copyright owner. Disclaimer and Terms of Use: Provided that you maintain all copyright and other notices contained therein, you may download material (one machine readable copy and one print copy per page) for your personal and/or educational non-commercial use only. People using these records relating to the archives of Historical Papers, The Library, University of the Witwatersrand, Johannesburg, are reminded that such records sometimes contain material which is uncorroborated, inaccurate, distorted or untrue. While these digital records are true facsimiles of paper documents and the information contained herein is obtained from sources believed to be accurate and reliable, Historical Papers, University of the Witwatersrand has not independently verified their content. Consequently, the University is not responsible for any errors or omissions and excludes any and all liability for any errors in or omissions from the information on the website or any related information on third party websites accessible from this website. This document is part of a collection deposited at the Historical Papers Research Archive at The University of the Witwatersrand. 07:52:17 AM]