PROSIDING / PROCEEDINGS OF PERSIDANGAN KEBANGSAAN EKONOMI MALAYSIA THE MALAYSIAN NATIONAL ECONOMIC CONFERENCE

PROSIDING / PROCEEDINGS OF PERSIDANGAN KEBANGSAAN EKONOMI MALAYSIA THE MALAYSIAN NATIONAL ECONOMIC CONFERENCE ISSN: 2231-962X 2018 Editor: Dr. Hazrul Shahiri Dr. Mohd Adib Ismail DITERBITKAN OLEH / PUBLISHED BY PUSAT PENGAJIAN EKONOMI FAKULTI EKONOMI DAN PENGURUSAN UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA DICETAK OLEH / PRINTED BY PENERBIT UKM UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA Cetakan Pertama / First Printing 2018 Hak Cipta/ Copyright---Fakulti Ekonomi dan Pengurusan Universiti Kebangsaan Malaysia i

Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula, disimpan untuk pengeluaran atau ditukarkan ke dalam sebarang bentuk atau dengan sebarang alat juga pun, sama ada dengan cara elektronik, gambar serta rakaman dan sebagainya tanpa kebenaran bertulis daripada Fakulti Ekonomi dan Pengurusan UKM terlebih dahulu. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording, or any information storage and retrieval system, without permission in writing from the Faculty of Economics and Management UKM. Diterbitkan di Malaysia oleh / Published in Malaysia by PUSAT PENGAJIAN EKONOMI FAKULTI EKONOMI DAN PENGURUSAN UKM 43600 UKM BANGI, Selangor D.E, Malaysia http://www.ukm.my/fep e-mel: pppe@ukm.edu.my Dicetak di Malaysia oleh / Printed in Malaysia by PENERBIT UKM UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA 43600 UKM Bangi, Selangor D.E., Malaysia Perpustakaan Negara Malaysia Data-Pengkatalogan-dalam-Penerbitan Cataloguing-in-Publications Data Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke 13, 2018. Menggarap Cabaran Revolusi Industri 4.0 Menuju Negara Berpendapatan Tinggi ii

LATAR BELAKANG PERKEM / ABOUT PERKEM Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia (PERKEM) merupakan siri seminar tahunan anjuran Pusat Pengajian Ekonomi, Fakulti Ekonomi dan Pengurusan, Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM). Persidangan ini menyediakan platform kepada para penyelidik, pembuat dasar dan mereka yang berminat untuk mengikuti dan mengetahui perkembangan ekonomi Malaysia secara lebih dekat melalui pembentangan hasil-hasil penyelidikan yang memberi tumpuan terhadap pelbagai persoalan berkaitan pertumbuhan, pembangunan ekonomi dan persekitaran perniagaan. Melalui persidangan ini, selain menambah khazanah ilmu dalam bidang ekonomi dan perniagaan, dapatan kajian yang dibentangkan dapat dijadikan panduan dan rujukan kepada mereka yang terlibat dalam menyediakan rancangan-rancangan pembangunan pada masa hadapan, khususnya yang melibatkan ekonomi Malaysia. The Malaysian National Economic Conference (PERKEM) is an annual seminar series organized by School of Economics, Faculty of Economics and Management, The National University of Malaysia (UKM). This conference provides a platform for researchers, policy makers and those who are interested to know and keep trail regarding Malaysia's economic development through the presentation of research findings that focus on various issues pertaining to economic development, growth and business environment. Through this conference, apart from adding to the body of knowledge in economics and business discipline, findings from presented papers are useful as reference point for those involved in preparing future development plans, especially with regards to the Malaysian economic. Prosiding PERKEM dan Jurnal Ekonomi Malaysia Kertas kerja persidangan akan diterbitkan di dalam prosiding PERKEM. Kertas kerja juga boleh dipertimbangkan untuk diterbitkan dalam Jurnal Ekonomi Malaysia. Jurnal Ekonomi Malaysia diterbitkan oleh Penerbit UKM dan diindeks oleh Scopus. Conference papers will be published in PERKEM proceedings. Papers may also be considered for publication in Jurnal Ekonomi Malaysia (the Malaysian Journal of Economics). Jurnal Ekonomi Malaysia is published by Penerbit UKM and indexed by Scopus.

KATA PENGANTAR / PREFACE Alhamdulillah, rasa syukur dirafakkan kepada Allah S.W.T. kerana dengan keizinan-nya Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia dapat disempurnakan penerbitannya bersempena PERKEM Ke 13 2018 yang berlangsung di Universiti Kebangsaan Malaysia dan Hotel Bangi-Putrajaya, Selangor. Tujuan penerbitan prosiding ini adalah sebagai bahan bacaan dan rujukan kepada peserta PERKEM Ke 13 2018. Selain itu, ia memberi peluang kepada yang tidak berkesempatan untuk menghadiri persidangan kali ini untuk sama-sama mengutip ilmu dari kertas-kertas kerja yang telah dibentangkan. Persidangan ini merupakan acara tahunan Pusat Pengajian Ekonomi, Fakulti Ekonomi dan Pengurusan, UKM. Ia memberi ruang kepada para penyelidik, pembuat dasar dan individu membentangkan hasil penyelidikan masing-masing dan berbincang mengenai isu semasa berkaitan ekonomi Malaysia secara khususnya. Tema PERKEM kali ini adalah Menggarap Cabaran Revolusi Industri 4.0 Menuju Negara Berpendapatan Tinggi. Tema ini menyokong usaha dalam merealisasikan Malaysia sebagai sebuah negara ekonomi berpendapatan tinggi dalam berdepan cabaran revolusi industri 4.0. Bagi mencapai sasaran tersebut, perkembangan ekonomi dan transformasi dasar yang digariskan perlu berlaku secara holistik, keterangkuman kekayaan dan keterangkuman pertumbuhan tanpa mengabaikan semua golongan sasaran serta transformasi dasar yang bersifat futuristik yang mengetengahkan peranan belia dan golongan muda sebagai pelapis di masa akan datang. Sebanyak 80 kertas kerja telah dimuatkan dalam prosiding ini yang disusun berdasarkan sesi pembentangan dan tema-tema yang ditentukan. Tema-tema tersebut disusun dalam beberapa tema umum berasaskan bidang kajian. Ia meliputi i) Ekonomi dan Kewangan Islam, ii) Zakat, Wakaf dan Dana Khalayak, iii) Pembangunan Kemahiran dan Latihan Sumber Manusia iv) Kelestarian Fiskal dan Kewangan, v) Integrasi Ekonomi dan Perdagangan Antarabangsa, vi) Ekonomi Pelancongan dan Alam Sekitar, vii) B40, Kos Sara Hidup dan Kesejahteraan Masyarakat. Kepelbagaian tema dan bidang ekonomi yang dibincangkan dapat memberi peluang yang seluasnya kepada peserta persidangan dan pembaca untuk menatapi pelbagai hasil penyelidikan dan penemuan baharu. Dapatan ini amat bermanfaat kepada penggubal dasar dan pengkaji akan datang. Semoga prosiding ini dapat memberi manfaat kepada negara dan bangsa. Sekian,terima kasih iv

Senarai Penilai / List of Reviewers PERKEM Ke 13 2018 Abu Hanifah Ayob Mustazar Mansur Azmafazilah Jauhari Nafisah Mohammed Azrina Abdullah Al-Hadi Noorasiah Sulaiman Doris Padmini S. Selvaratnam Norain Mod Asri Fathin Faizah Said Norlin Khalid Hairunnizam Wahid Norshamliza Chamhuri Hazrul Izuan Shahiri Riayati Ahmad Lai Wei Sieng Roziana Baharin Liew Chei Siang Siti Hajar Mohd Idris Mohd Adib Ismail Tamat Sarmidi Mohd Ali Mohd Noor Zulkefly Abdul Karim Mohd Nasir Saukani v

Prosiding / Proceedings of PERSIDANGAN KEBANGSAAN EKONOMI MALAYSIA PERKEM KE 13 2018 THE MALAYSIAN NATIONAL ECONOMIC CONFERENCE 13th PERKEM 2018 26 27 September 2018 Hotel Bangi-Putrajaya, SELANGOR, MALAYSIA ISSN: 2231-962X 2018 PERSIDANGAN / CONFERENCE Tema utama persidangan pada tahun 2018 ialah Menggarap Cabaran Revolusi Industri 4.0 Menuju Negara Berpendapatan Tinggi. Perkara yang akan menjadi fokus perbincangan persidangan merangkumi tiga aspek penting yang menjadi tunjang persidangan kali ini iaitu: pertumbuhan ekonomi yang holistik, pertumbuhan inklusif, dan kelestarian pembangunan. Bertunjangkan tiga aspek penting tersebut, PERKEM 13 meneruskan kelangsungan dengan menyediakan platform pertemuan kepada semua pihak termasuk para penyelidik, pentadbir, pelaksana dasar, pihak swasta dan semua pihak yang berminat untuk sama-sama berbincang dan berkongsi ilmu dalam memperkukuhkan lagi dasar dan program pembangunan negara. The main conference theme in year 2017 is Sustainable Economic Development: Towards Holistic, Inclusive and Futuristic Policy Transformation. The subject matter that will be the focus of the conference discussions will cover three important aspects that will be the cornerstone of the conference this time, namely: holistic economic growth, inclusive growth, and development sustainability. Given these three important aspects, PERKEM 13 continues to provide a platform for all parties including researchers, administrators, policymakers, the private sector and all interested parties to collaborate and share knowledge in strengthening national development policies and programs. vi

SUB-TEMA / SUB-THEMES 1. Ekonomi dan Kewangan Islam 2. Zakat, Wakaf dan Dana Khalayak 3. Pembangunan Kemahiran dan Latihan Sumber Manusia 4. Kelestarian Fiskal dan Kewangan 5. Integrasi Ekonomi dan Perdagangan Antarabangsa 6. Ekonomi Pelancongan dan Alam Sekitar 7. B40, Kos Sara Hidup dan Kesejahteraan Masyarakat vii

KANDUNGAN Kandungan Prakata ix xviii TEMA 1 : EKONOMI DAN KEWANGAN ISLAM 1 Faktor-Faktor Yang Mempengaruhi Permintaan Produk Halal Secara Talian Mathew Anak Ching & Mohd. Ali Mohd. Noor 2 Do Bankruptcy Profiles of Islamic Banks Differ Across Organizational Structure? Evidence from Malaysia Nik Nurul Hidayah Nik Zainuddin, S.Shahida, Ahmad Azam Sulaiman@Mohamad 3 Penglibatan Pekebun Kecil Sawit dalam Perniagaan dan Keusahawanan: Kajian di Teluk Intan, Perak Abdullah Azizi Asnari, Hairunnizam Wahid 4 Bitcoin Risks from Shariah Perspective Safiah Binti Mohamad, Mariani Abd Majid, Nik Abdul Rahim Nik Abdul Ghani 5 Faktor Penentu Kecekapan dan Produktiviti Firma Pembekal Barangan Makmal di Malaysia Zafirah Chek, Mohd Ali Mohd Noor 6 Fintech (Blockchain) dan Pengurusan Zakat di Malaysia Siti Nabihah Esrati, Shifa Mohd Nor, Mariani Abdul Majid 7 Kefahaman Konsep Asas Takaful Terhadap Agen Takaful Di Sekitar Bangi, Selangor Nur Syairah Bt Mohamed Haris, Hendon Bt Redzuan 8 Faktor - Faktor Yang Mempengaruhi Permintaan Jongkong Dan Dinar Emas Dalam Kalangan Masyarakat Islam Di Malaysia Muhammad Syafiq Ramlan, Mohd Ali Mohd Noor 9 Investment Account Platform (IAP): Opportunities and Challenges Farah Athiqah Farit, Mariani Abdul Majid, Shifa Mohd Nor 11 Pulangan Pelaburan Dalam Pendidikan Lanjutan Ke Atas Perkembangan Kerjaya Pegawai Tadbir dan Diplomatik Jaswan Mulop 1-13 14 27 28 42 43 53 54 60 61-75 76 83 84 89 90 102 111 122 viii

12 Gerbang Pembayaran e-dagang dalam Segmen Pembayaran P2B Menurut Perspektif Islam Muhammad Azim Ismail, Mohd Adib Ismail, Muhammad Hakimi Mohd Shafiai 13 Does Tourism Induce Crime in Malaysia? Questing After Truth Through Empirical Investigation Mori Kogid, Dullah Mulok, Jaratin Lily, Rozilee Asid 14 Permintaan Terhadap Takaful: Sorotan Literatur Nuraeni Buwathy, Rubayah Yakob 15 Waqf Based Pension Model: A Conceptual Proposition Muhammad Ubaidillah Mustaghfirin, Mohd Adib Ismail, Mohd Ali Mohd Noor 123 134 135 142 143-152 153 172 TEMA 2 : ZAKAT, WAKAF DAN DANA KHALAYAK 1 Persepsi Asnaf Orang Asli Terhadap Agihan Bantuan Zakat Oleh Lembaga Zakat Selangor (LZS): Kajian Di Perkampungan Orang Asli Daerah Sepang, Selangor. Norhapizah Ismail, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 2 Pola Perbelanjaan dan Cadangan Penentuan Haddul Kifayah Mahasiswa Institusi Pengajian Tinggi: Kajian di Kuala Terengganu, Terengganu Che Wan Maisarah Che Wan Ismail, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 3 Persepsi dan Tahap Pengetahuan Peserta dan Agen Takaful Terhadap Pelaksanaan Zakat Takaful:Kajian di Shah Alam, Selangor Nur Amirah Binti Jaafar, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 4 Persepsi Golongan Miskin Terhadap Kemiskinan Dan Implikasinya Dalam Merealisasi Pembangunan Nilai Islam: Kajian Terhadap Penduduk Miskin Bandar Kota Bharu, Kelantan Nor Ayuni Mohamad Zulkifli, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 5 Pembayaran Zakat Melebihi Kadar Kewajipan Zakat: Kajian Dalam Kalangan Kakitangan Kerajaan Di Jabatan Agama Islam Melaka, Melaka Siti Zulaikha Binti Nasir, Hairunnizam Bin Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 6 Persepsi Asnaf Terhadap Tadbir Urus Zakat Serta Peranan Masjid : Kajian Terhadap Lembaga Zakat Selangor (Lzs) Cyberjaya Nur Farahanis Abas, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 173-185 186-199 200-214 215-227 228 244 245 258 ix

7 Potensi Aplikasi Teknologi Blockchain Dalam Pengurusan Zakat Di Negeri Sembilan Nur Syahirah Binti Mohd Noh, Mohd Ali Mohd Noor, Mohd Shahid Bin Mohd Noh 9 Isu Pemilikan Dalam Amalan Pembayaran Zakat Perniagaan: Kajian Terhadap Institusi Koperasi Di Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur Nasrul Shafiq Ashraf Jaafar, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 10 Faktor-faktor yang Mempengaruhi Keberkesanan Projek Taman Desa Asnaf Fakir Miskin di Perlis Nor Jannatul Farhana Mohd Zambri, Mohd. Ali Mohd Noor, Hairunnizam Wahid 11 Jangkaan Kepatuhan Membayar Zakat Perniagaan Di Kalangan Usahawan Di Selangor: Cadangan Menggunakan Peranti Bizzakat Ahmad Syakir bin Rurol Mukhan, Mohd Ali Mohd Noor, Hairunnizam Wahid 13 Pembangunan Tanah Wakaf Secara Penswastaan : Kajian Terhadap Projek Menara Imarah Wakaf oleh Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan Norliza Md Nuruddin, Hairunnizam Wahid, Aisyah Abdul-Rahman 259 267 284 294 295 305 306 313 329 341 14 15 16 17 18 Persepsi Pesakit terhadap Peranan Dana Zakat Membiayai Kos Rawatan Perubatan Asnaf: Kajian di Pusat Perubatan Universiti Kebangsaan Malaysia (PPUKM) Nur Farahana Saripudin, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor Pembiayaan Rawatan Pesakit Dialisis Melalui Dana Zakat: Kajian Terhadap Asnaf Al-Gharimin Perubatan Tajaan Lembaga Zakat Selangor Siti Nuriatul Husna Mohd Nashruddin, Hairunnizam Wahid Peranan Institusi Masjid Dan Pondok Dalam Memberikan Kefahaman Tentang Fatwa Zakat Pendapatan: Satu Kajian Terhadap Masyarakat Di Mukim Kenering Dan Gerik, Perak Muhammad Mustaqim Mohd Tarmizi, Hairunnizam Wahid Kefahaman dan Kesedaran Membayar Zakat Perniagaan: Kajian terhadap Peniaga Kecil di Bandar Tun Razak, Kuala Lumpur Nur Najihah Zilani, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Nor Pengaruh Kualiti Hidup Terhadap Pendapatan Fakir Miskin: Kajian kes Di Raub Pahang Nur Shahida Samsudin, Mohd Ali Mohd Nor, Hairunnizam Wahid 342 352 353-365 366-376 377-388 389-398 x

19 20 21 Peranan Pelaksana Pembantu Tadbir Kewangan Dalam Peningkatan Kutipan Zakat Pendapatan Melalui Mekanisme Potongan Gaji Kamarul Azlan Bin Mustaffa, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Nor Kesan Kefahaman Fatwa Zakat Pendapatan Terhadap Gelagat Membayar Zakat Pendapatan: Kajian di Politeknik Ungku Omar Ipoh, Perak Mohamed Hanif Mohamed Nor, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Nor Perakaunan untuk Aset Wakaf, Zakat dan Baitulmal oleh Majlis Agama Islam Negeri di Malaysia: Satu Cadangan Kerangka Kerja Syariah Hairunnizam Wahid, Mohd Fairus Mohd Salleh, Azlina Ahmad, Norida Basnan, Azizah Mohd Harun, Ainol Basirah Abdul Wahab 399-410 411-423 424-438 TEMA 3 : PEMBANGUNAN KEMAHIRAN DAN LATIHAN SUMBER MANUSIA 1 Do Technological Change and Human Capital Lead to Economic Growth? Evidence from Indonesia Mutia Wahyuni, Doris Padmini S. Selvaratnam, Roziana Bahrin 2 Potensi Kebolehpasaran Bakal Siswazah Fakulti Ekonomi Dan Pengurusan (FEP), UKM Nur Ain Darol Baha, Mustazar Mansur, Mohd Adib Ismail 3 Analisis Hubungan Antara Pekerja Asing Dan Pengangguran Di Malaysia Siti Nor Silmi Nordin, Ishak Yussof, Hazrul Izuan Shahiri 4 Mismatch and Unemployed in Malaysia Labour Market Rusmawati Said, Salwaty Jamaludin, Normaz Wana Ismail, Ahmad Zubaidi Baharumshah 5 Pengaruh Pusingan Kerja Terhadap Perkembangan Kerjaya Pegawai Perkhidmatan Tentera Laut Diraja Malaysia Kamal Azri Husin, Hazrul Shariri, Azrina Abdullah Al-Hadi 6 Pusing Ganti Pekerja Kilang Elektrik dan Elektronik (E&E) di Pulau Pinang Nur Alia Amalina Zainol Abidin, Abdul Rasyid Kasim, Jacqueline Liza Fernandez 7 Dominasi Buruh Indonesia Dalam Operasi Perladangan Di Felda: Dekomposisi Gaji Antara Kumpulan Buruh Lain Ahmad Fitri Hakim Ibrahim, Hazrul Izuan Shahiri, Azrina Abdullah Al- Hadi 439-446 447 459 460 471 472 484 485 496 497 507 508-521 xi

8 Factor Accumulation vs TFP Growth in Asia: A Panel Cointegration Analysis Subramaniam Munusamy, Yogambigai Rajamoorthy, Seena Biju 9 Kesan Gaji Minimum Ke Atas Produktiviti Buruh: Analisis Antara Industri Mohd Khairol Rasit, Noorasiah Sulaiman, Mohd Nasir Saukani 10 Determining Factors Of Labour Participation In The Agriculture Sector In Malaysia L Vani Loganathan, Lai Wei Sieng, Ishak Yusoff 522-528 529-543 544-553 TEMA 4 : KELESTARIAN FISKAL DAN KEWANGAN 1 Determinants of Capital Expenditure (CAPEX) in Malaysian Palm Oil Industries: Panel Data Analysis Afza Asyura Mohd Hisham, Zulkefly Abdul Karim, Norlin Khalid 2 Fiscal Discipline In The ASEAN-3: New Evidence From Nonlinear ARDL Approach Lee Chee Loong, Riayati Ahmad, Norlin Khalid, Zulkefly Abdul Karim 3 Pengurusan Kewangan Efektif Tadika Izad Firdaus Yaakob, Aisyah Abdul Rahman, Syajarul Imna Mohd Amin 4 Penilaian Prestasi Perbankan Islam Melalui Pendekatan Analisis Camel Ahmad Azam Sulaiman @ Mohamad, Nur Syakirah Mustapha Kamal, Wardah Al-Hamra Kamaruzaman 5 The Fiscal Policy Reaction Function in Malaysia: The Asymmetric Impact of Debt and Output Gap to Primary Balance Wan Farisan Wan Sulaiman, Zulkefly Abd. Karim, Norlin Khalid, Riayati Ahmad 6 Impak Skim Subsidi Terhadap Pengeluaran Padi Di Kawasan Muda: Pendekatan ARDL Zulkifli Abdul Rahim, Nor Asmat Ismail 7 Personal Bankruptcy and Household Consumption Patterns in Malaysia Toh Siaw Mien, Rusmawati Said 8 Factors Affecting Microcredit Quality In Malaysia Thilagarani Selvaraj, Zulkefly Abdul Rahim, Aisyah Abdul-Rahman, Norshamliza Chamburi 9 The Government Revenue and Expenditure Causal Nexus: A Bootstrap Rolling Window Approach Riayati Ahmad, Norlin Khalid 554-565 566 588 589-602 603 614 615-625 626 634 635 652 653 660 661 672 xii

TEMA 5 : INTEGRASI EKONOMI DAN PERDAGANGAN ANTARABANGSA 1 Indeks Keterangkuman Kewangan: Kaedah Bukan-Parametrik Dan Parametrik Rosmah Nizam, Zulkefly Abdul Karim, Tamat Sarmidi, Aisyah Abd Rahman 2 Kejayaan Dan Kegagalan Francais Malaysia Di Pasaran Antarabangsa Noor Diyanti Adzhari, Mohd Hizam Hanafiah, Noorasiah Sulaiman 3 Determinants Of Online Shoppping Behaviour Among Generation Y Towards Taobao Annie Yong Ing Ing, Nuraishah binti Raimee, Wong Teck Keong, Mahendra Kumar a/l Chelliah, Jeya Santhini a/p Appannan, Chan Kar Wai, Lee Wan Joey 4 Driving Forces for SMEs in Thriving the Digital Economy in Malaysia Raymond Ling Leh Bin, Aye Aye Khin, Yogambigai a/p Rajamoorthy, Goh Yann Ling 5 Customs Tax And Its Role In Iraq Budget Ahmed Kadhum Jawad Al-Sultani, Tamat Sarmidi, Junaidah Hasan 6 Impact of the Global Financial Crisis on Foreign Direct Investment in Malaysia Mustafa Ibrahim, Lai Wei Sien, Harul Izwan 7 Kesan Upah Minimum ke atas Guna Tenaga dan Harga Pengguna: Peranan Pengubahsuaian Produktiviti Buruh dan Jam Bekerja Nur Hazwani Jamaluddin, Chung-Khain Wye, Tamat Sarmidi 8 Produk Negara Thailand sebagai Jualan Utama di Sempadan: Satu Tinjauan di Arked Niaga Padang Besar, Perlis Siti Noridayu Abd. Nasir 673 685 686 699 700 707 708-714 715-725 726 735 736 753 754 760 TEMA 6 : EKONOMI PELANCONGAN DAN ALAM SEKITAR 1 Persepsi Masyarakat Terhadap Status Hotel Patuh Shariah Berdasarkan Piawaian Malaysia: Satu Kajian Di Hotel Tenera Bangi, Selangor Abdul Rahman Hamzah, Hairunnizam Wahid 2 Malaysia Sebagai Negara Oic Dalam Industri Pelancongan Islam : Satu Kajian Empirikal Muhammad Aminuddin Abdul Majid, Norlin Khalid 761 774 775 789 xiii

TEMA 7 : B40, KOS SARA HIDUP DAN KESEJAHTERAAN MASYARAKAT 1 Assessing On The Impact Of Higher Housing Price On Fertility Wang Li Wong, Chin Lee, Kelly Kai Seng Wong 2 An Analysis On Income Distribution Among Household In Malaysia Using Multilevel Modelling Imee Shahnaz Mohd Bashah, Noorasiah Sulaiman, Mohd Nasir Mohd Saukani 3 Kemudahan Asas Peralatan Rumah Dalam Kalangan Isirumah Fakir Dan Miskin: Kajian Di Selangor Siti Nasibah Md Nor, Hairunnizam Wahid 4 Persepsi Pelajar Fakulti FEP Terhadap Perkhidmatan Bas UKM Wan Nuur Wan Mansor, Norain Binti Mod Asri, Norshamliza Binti Chamhuri 5 Faktor-Faktor Budaya Dan Sosial Ke Atas Perbelanjaan Belia Melayu Bandar Nur Jannah Bukhari, Kim Keum Hyun, Aida Idris 6 Faktor-Faktor Yang Mempengaruhi Jumlah Pinjaman Isi Rumah Di Malaysia Fatin Syarmimi Hasan, Norlin Khalid 7 Perkhidmatan Berasaskan Teknologi Kewangan (Fintech): Kajian Ke Atas Skim Simpanan Pendidikan Nasional (SSPN-I Plus) Siti Madiah Binti Salim, Rubayah Yakob, Mohd Hafizuddin Syah B.A.M 8 Analisis Tahap Pengetahuan Golongan Isi Rumah B40 Terhadap Perlindungan Takaful Mikro Suriadi Uddin, Hafizuddin-Syah, B.A.M 1, Rubayah Yakob 9 Kesan Upah Minimum Ke Atas Guna Tenaga Dan Harga Pengguna: Peranan Pengubahsuaian Produktiviti Buruh Dan Jam Bekerja Nur Hazwani Jamaluddin, Chung-Khain Wye, Tamat Sarmidi 10 Cabaran Penyediaan Rumah Mampu Milik Oleh Koperasi Di Malaysia Mohd. Nusi Abdul Rahman, Shahida Shahimi, Mohd. Adib Ismail 790 801 802-814 815 828 829 842 843 853 854 866 867 883 884 898 899 917 918-927 xiv

Prosiding PERKEM Ke 13 (2018) ISSN: 2231-962X Persepsi Asnaf Terhadap Tadbir Urus Zakat Serta Peranan Masjid : Kajian Terhadap Lembaga Zakat Selangor (Lzs) Cyberjaya NUR FARAHANIS ABAS Universiti Kebangsaan Malaysia HAIRUNNIZAM WAHID Universiti Kebangsaan Malaysia MOHD ALI MOHD NOOR Universiti Kebangsaan Malaysia ABSTRAK Institusi zakat terutamanya Lembaga Zakat Selangor (LZS) giat berusaha untuk memperbaiki kualiti perkhidmatan tadbir urus zakat yang dijalankan bagi memenuhi permintaan pelanggan. Oleh itu, beberapa cawangan LZS telah ditubuhkansupaya segala urusan berkaitan dengan zakat dapat dilakukan dengan lebih efektif.lokalisasi boleh ditakrifkan sebagai proses desentralisasi kuasa pungutan zakat oleh amil yang berada di sesuatu mukim dan pengagihan zakat kepada penerima zakat di mukim tersebut. Justeru itu, kajian ini bertujuan untuk mengkaji masalah tadbir urus yang mungkin dihadapi oleh LZS dan peranan masjid dalam membangunkan institusi zakat. Setakat ini, kajian mengenai lokalisasi dari aspek tadbir urus tidak dijalankan secara mendalam di cawangan LZS dan kertas ini akan memenuhi jurang yang ada. Selain dapat memberikan maklumat tambahan kepada LZS dan membantu untuk menangani isu berkaitan, kajian ini penting agar objektif zakat dapat dicapai. Ia juga bertindak sebagai satu usaha untuk mengimarahkan penyelidikan di dalam bidang zakat. Data primer digunakan di dalam kajian ini melalui borang soal selidik dan temubual di mana sampel kajian terdiri daripada asnaf fakir dan miskin yang berada di sekitar Cyberjaya. Hasil kajian menunjukkan lokalisasi sememangnya memberikan kesan yang positif kepada tadbir urus zakat oleh LZS dan masjid memainkan beberapa peranan penting selain menjadi pusat ibadat bagi umat Islam. Beberapa cadangan penambahbaikan dan implikasi dasar juga dibincangkan di dalam kajian ini. Katakunci: Pengagihan Zakat, Lokalisasi, LZS,Desentralisasi, Tadbir Urus ABSTRACT Zakat institutions especially the Selangor Zakat Board (LZS) are currently putting their full effort towards improving the quality of zakat governance services undertaken in order to meet the demand of customers. Hence, some LZS branches were being set upso that any matter related to zakat could be done more effectively.localization can be defined as the process of decentralization of zakat collection power by amil in a certain area and the distribution of zakat to the zakat recipients in that area.thus, this study aims to examine the governance problems that LZS may face and the role of the mosque in developing zakat institutions. So far, studies on localization of governance aspects have not been carried out in depth at LZS branch and this paper will fill the gaps. Besides providing additional information to LZS and assisting in addressing relevant issues, this study is important for the objective of zakat to be achieved. It also acts as an effort to redirect research in the field of zakat. Primary data is being used in this study through the questionnaires and interviews where sample of the study consisted of poor and needy recipients located around Cyberjaya. The findings show that localization has indeed had a positive impact on zakat governance by LZS and the mosque plays some important role besides the main role as the center of worship for Muslims. Some suggestions for improvement and policy implications are also discussed in this study. Keywords: Distribution of Zakat, Localization, LZS, Decentralization, Governance 244

Nur Farahanis Abas, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Bin Mohd Noor PENGENALAN Kadar kemiskinan pada masa kini meningkat saban hari seiring dengan kos sara hidup di mana ia menyebabkan jumlah penerima zakat di kawasan Selangor terutamanya turut meningkat. Walaupun jumlah kutipan zakat yang dilaporkan oleh LZS di dalam Laporan Tahunan menunjukkan kutipan bertambah setiap tahun, namun jumlah kutipan zakat tersebut masih tidak mencukupi untuk menampung kos sara hidup bagi setiap asnaf ataupun golongan yang memerlukan. Masalah ekonomi di Malaysia yang semakin menular ini dikatakan berpunca daripada jurang pendapatan yang wujud bagi yang kaya dan miskin (Raziatul Hanum, 2014). Selain itu, pelaksanaan Goods and Services Tax (GST) juga menyebabkan masyarakat rasa terbeban dengan harga barang yang semakin mahal. Berdasarkan kajian oleh Ahmad, Ismail, dan Halim (2016) menunjukkan majoriti daripada responden yang terlibat di dalam kajian tersebut iaitu sebanyak 76.9% tidak bersetuju dengan pelaksanaan GST di Malaysia. Kumpulan masyarakat yang paling terkesan dengan pelaksanaan GST adalah kumpulan B40 kerana pendapatan yang dimiliki oleh mereka adalah rendah dan hanya cukup untuk menampung keperluan harian mereka sahaja. Di dalam kajian lain menunjukkan masyarakat sanggup untuk membayar GST sekiranya kemampuan membayarnya meningkat (Abdullah, Idrus, dan Mehat, 2013). Kajian oleh Palil dan Ibrahim (2011) mencadangkan supaya pihak kerajaan mempunyai perancangan alternatif untuk mengurangkan beban golongan berpendapatan rendah dan sederhana seperti menurunkan kadar cukai pendapatan atau meningkatkan pengecualian untuk individu. Terdapat lapan golongan manusia yang layak menerima zakat sepertimana yang dinyatakan di dalam Al-Quran, yang bermaksud : Sesungguhnya zakat-zakat itu hanyalah untuk orang-orang fakir, orang-orang miskin, pengurus-pengurus zakat, para mu allaf yang dipujuk hatinya, untuk (memerdekakan budak), orang-orang yang berhutang, untuk jalan Allah dan orang-orang yang sedang dalam perjalanan, sebagai sesuatu ketetapan yang diwajibkan Allah, dan Allah Maha Mengetahui lagi Maha Bijaksana (Surah 9; ayat 60) Melalui tafsiran ayat Al-Quran di atas, jelaslah bahawa lapan golongan manusia tersebut terdiri daripada asnaf fakir, asnaf miskin, asnaf amil, asnaf muallaf, asnaf riqab, asnaf gharimin, asnaf fisabilillah, dan asnaf ibnu sabil. Zakat yang diberikan kepada golongan tersebut bukan sahaja dapat membasmi kemiskinan dalam kalangan masyarakat Islam tetapi bertujuan untuk meningkatkan kualiti hidup mereka pada masa akan datang. Justeru itu, institusi zakat seperti LZS ditubuhkan bagi memudahkan pengurusan kutipan dan agihan serta segala hal yang berkaitan dengan zakat. Cawangan LZS Cyberjaya merupakan salah sebuah cawangan LZS terkini yang telah ditubuhkan di Masjid Raja Haji Fisabilillah dan telah mula beroperasi sejak 13 Oktober 2015 yang lalu. Pemilihan LZS Cyberjaya sebagai tumpuan lokasi kajian adalah kerana penerima zakat dari LZS Cyberjaya merupakan penerima zakat yang berada di luar kawasan Cyberjaya tetapi masih lagi tinggal berhampiran dengan LZS Cyberjaya. Hal ini dilihat sebagai salah satu keunikan LZS Cyberjaya kerana kebiasaannya sesuatu cawangan LZS mengagihkan zakat kepada penerima zakat yang tinggal di dalam kawasan yang sama. Selain itu, lokasi LZS Cyberjaya yang terletak di masjid juga menjadi tarikan kepada saya untuk menjalankan kajian ini kerana masjid dilihat dapat membantu membangunkan institusi zakat secara tidak langsung. Lokalisasi pula merupakan proses desentralisasi terhadap kuasa memungut dan mengagihkan zakat di mana kuasa memungut zakat diserahkan kepada amil ataupun kakitangan institusi zakat di sesuatu mukim untuk diagihkan kepada asnaf di mukim tersebut. Proses desentralisasi kuasa ini ataupun lokalisasi secara ringkasnya menjadi kemungkinan sebagai penyelesaian alternatif kepada masalah pengagihan zakat di Malaysia. Oleh hal yang demikian, persoalan kajian ini adalah sama ada kaedah lokalisasi memberikan impak yang positif kepada kelancaran tadbir urus zakat yang dijalankan oleh LZS Cyberjaya. Kajian ini akan mengkaji persepsi penerima zakat terhadap tadbir urus secara menyeluruh. Antara objektif kajian ini adalah untuk melihat kecekapan kaedah lokalisasi yang telah dijalankan dari aspektadbir urus zakat terutamanya LZS Cyberjaya, menilai pandangan penerima zakat iaitu responden supaya tindakan penambahbaikan boleh dilakukan, dan mengkaji peranan masjid dalam membangunkan institusi zakat. KAJIAN LEPAS Kajian yang telah dilakukan oleh Wahid, Ahmad, dan Kader (2009) menunjukkan majoriti responden tidak berpuas hati dengan pengagihan zakat yang dijalankan oleh institusi zakat. Antara alasan yang dikaji adalah kerana kaedah pengagihan zakat yang tidak jelas, masalah maklumat pengagihan yang tidak menyeluruh, pengagihan tidak menyeluruh mengikut asnaf, jumlah pengagihan wang yang tidak mencukupi, dan masalahmasalah lain. Ini memberikan kesan yang tidak baik kerana berkemungkinan pembayar zakat akan membayar 245

Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke 13 (2018) secara terus kepada asnaf dan bukannya melalui institusi zakat formal. Asas-asas pengurusan zakat yang berpandukan kepada al-quran dan hadis antaranya adalah keadilan dalam pungutan zakat, memudahkan pungutan zakat, jumlah dan kaedah bayaran yang jelas serta tepat, pihak pengurusan zakat berilmu dan berkelayakan, terdapatnya badan yang mengawasi pengurusan zakat, dan mempercepatkan agihan zakat bagi memastikan pembayar zakat terus membayar zakat (Buang, 2000). Di samping itu, kajian lain oleh Wahid dan Ahmad (2014) menunjukkan keyakinan masyarakat terhadap pengagihan zakat oleh LZS dipengaruhi oleh faktor-faktor seperti kakitangan LZS, bangunan pejabat, peralatan, kaedah pengagihan, kaedah kutipan, imej korporat LZS, dan faktor luaran. Ahmad dan Wahid (2005) di dalam kajiannya telah membuktikan bahawa perasaan puas hati masyarakat terhadap pengagihan zakat oleh institusi zakat formal memainkan peranan yang penting. Ini bermakna perasaan puas hati akan menentukan tempat bayaran yang akan dibuat oleh seseorang individu kerana sekiranya individu tersebut berpuas hati terhadap institusi zakat formal, maka hal ini akan mempengaruhi kepatuhannya untuk membayar zakat kepada institusi zakat formal. Kajian oleh Ahmad, Wahid, dan Mohamad (2006) juga membuktikan bahawa perasaan puas hati terhadap pengurusan pusat zakat mempunyai hubungan yang positif dengan pembayaran zakat kepada institusi formal. Menurut Tajuddin, Azman, dan Shamsuddin (2016), bantuan zakat yang diagihkan memberi impak yang signifikan terhadap kualiti hidup asnaf fakir dan miskin khususnya di negeri Selangor dan kesan pengagihan zakat yang optimum mampu mengeluarkan golongan asnaf daripada terus dibelenggu dengan kemiskinan serta menjadikan mereka sebagai pembayar zakat. Salah satu jenis bantuan zakat yang diberikan kepada penerima zakat adalah bantuan modal perniagaan. Bantuan Jayadiri sebagai bentuk modal permulaan perniagaan yang diperkenalkan oleh Jabatan Zakat Negeri Kedah telah berjaya mencapai matlamat institusi zakat apabila pendapatan orang miskin meningkat dan meringankan orang miskin dari perangkap kemiskinan (Lonik dan Muda, 2013). Kajian tersebut menunjukkan peranan zakat dan keberkesanan bantuan zakat yang telah diberikan kepada asnaf sebagai langkah pembasmian kemiskinan. Kajian oleh Ibrahim (2008) membuktikan keberkesanan zakat dalam memperbaiki agihan pendapatan dan mengurangkan kadar kemiskinan dimana kajian tersebut menyokong fakta-fakta teoretikal melalui pembuktian empirikal. Institusi zakat terutamanya LZS sentiasa mencari jalan untuk memastikan pengagihan zakat dapat dilakukan dengan berkesan dan antara usaha terkini yang sedang giat dilakukan adalah melalui lokalisasi pengagihan zakat. Idea untuk melokalisasikan pengagihan zakat telah lama dicadangkan sejak beberapa tahun yang lalu. Kaedah lokalisasi zakat mula dicadangkan secara teori kerana pihak institusi zakat sukar atau tidak dapat mengenalpasti asnaf terutamanya mereka yang tinggal di kawasan pedalaman kerana masalah jurang perhubungan. Ini menyebabkan jumlah kutipan zakat adalah lebih tinggi dari jumlah agihan zakat seterusnya menyebabkan agihan tidak dapat dijalankan (Salleh, 2006). Mengikut kajian yang telah dijalankan oleh Wahid, Ahmad, dan Kader (2012), hasil kajian menunjukkan majoriti amil sanggup memikul tanggungjawab untuk melaksanakan konsep lokalisasi pengagihan zakat. Berdasarkan kajian itu juga, latar belakang amil menunjukkan amil-amil tersebut berpengalaman luas dalam tanggungjawab mereka dan mempunyai tahap serta aliran pelajaran yang bersesuaian dengan skop tugas amil. Kajian tersebut membuktikan bahawa majoriti amil bersetuju dan menyokong cadangan lokalisasi pengagihan zakat sebagai salah satu penyelesaian alternatif yang lebih cekap serta efisien. Dalam kajian lain yang telah dijalankan oleh Wahid, Kader, dan Ahmad (2012) menunjukkan responden yang terdiri daripada amil dan penerima zakat bersetuju dengan cadangan melokalisasikan pengagihan zakat. Hanya terdapat segelintir sahaja responden yang tidak bersetuju dengan cadangan ini. Majoriti amil yang bersetuju dengan cadangan lokalisasi ini memberikan gambaran yang signifikan kerana ia membuktikan bahawa amil tersebut bersedia untuk melaksanakan dan menjayakan cadangan ini. Kajian oleh Wahid, Kader, dan Ahmad (2011) menyatakan institusi masjid memainkan peranan yang signifikan dalam mempengaruhi lokalisasi daripada perspektif amil dan penerima zakat. Kajian tersebut percaya pengurusan zakat sepatutnya diselesaikan bermula di masjid terutamanya masjid jami yang mewakili sesuatu mukim kerana saiznya yang luas dan jemaah yang ramai serta berfungsi sebagai institusi utama komuniti Islam. Selain itu, program yang dijalankan oleh pusat zakat di masjid-masjid secara tidak langsung bertujuan untuk memberi peringatan dan nasihat agama kepada golongan asnaf agar mereka sentiasa bersyukur kepada Allah SWT serta berusaha untuk meningkatkan ekonomi masing-masing walaupun tujuan utama program tersebut adalah untuk memastikan mereka mengambil wang bantuan zakat (Wahid, Ahmad, dan Kader, 2011). Kajian lain oleh Wahid, Ahmad, dan Kader (2010) menunjukkan walaupun kejayaan utama yang diharapkan oleh institusi zakat adalah untuk membasmi kemiskinan tetapi kekuatan rohani dan jiwa dalam diri penerima zakat diharap dapat ditingkatkan sekiranya ekonomi mereka tidak dapat berubah. 246

Nur Farahanis Abas, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Bin Mohd Noor METODOLOGI KAJIAN Kaedah Pensampelan : Kajian ini dilakukan dengan menggunakan kaedah kuantitatif dan kualitatif yang terdiri daripada persampelan rawak berstrata serta persampelan bola salji dengan menjalankan temubual bersama 20 orang informan yang tinggal di sekitar atau berhampiran Cyberjaya.Pendekatan penyelidikan kualitatif mewujudkan pemahaman yang lebih luas tentang tingkah laku. Oleh itu, pendekatan penyelidikan berbentuk kualitatif ini menyediakan data yang banyak tentang orang dan situasi kehidupan sebenar (Eyisi, 2016). Jumlah responden merupakan 20% daripada jumlah senarai nama penerima zakat yang diberikan oleh pihak LZS di mana jumlah responden tersebut dianggap munasabah dan sudah memadai walaupun jumlahnya yang sedikit tetapi dijangka dapat memberikan maklumat yang terperinci dan mendalam serta mampu menjawab persoalan kajian ini (Patton,1990). Kesemua informan tersebut terdiri daripada asnaf fakir dan miskin yang pernah berurusan di LZS Cyberjaya. Temubual ini dijalankan pada bulan Oktober 2017 di Taman Putra Perdana, Dengkil, dan Bandar Baru Bangi. Jumlah responden tertinggi adalah di Taman Putra Perdana kerana tempat tinggal mereka yang lebih dekat dengan LZS Cyberjaya dan juga kerana jumlah bilangan asnaf yang ramai di daerah tersebut. Pertanyaan yang diajukan kepada informan mempunyai 4 bahagian iaitu Bahagian A mengenai maklumat responden, Bahagian B mengenai maklumat pengurusan dan lokalisasi pusat zakat, Bahagian C mengenai kepuasan terhadap perkhidmatan dan akhir sekali Bahagian D mengenai komen dan cadangan informan. Bahagian B dan C adalah penting untuk menilai tahap pengurusan serta mengkaji persepsi responden terhadap perkhidmatan pusat zakat yang ditawarkan kepada mereka. Pembolehubah yang terlibat adalah jarak, sikap kakitangan, pengurusan, bantuan persekolahan, jumlah bantuan, lokasi, dan kepuasan hati responden di mana pembolehubah tersebut merupakan tema jawapan yang popular serta dilihat sesuai dengan kajian ini. Kaedah Analisis Data : Kajian ini dilaksanakan denganmenganalisis secara deskriptif menggunakan nilai min bagi setiap soalan. Kesemua soalan ini adalah berbentuk skala likert bernilai 1 iaitu sangat tidak setuju sehingga nilai 5 iaitu sangat setuju. Kajian akan mengadaptasi kajian Koh (2014) iaitu kajian persepsi responden yang juga melibatkan pemboleh ubah penurunan kuasa dalam tadbir urus tetapi memfokuskan kepada bidang pendidikan. Kajian tersebut mengukur tahap min kepuasan di mana skor min 1.00 hingga 2.66 adalah pada tahap kepuashatian yang rendah, skor min 2.67 hingga 4.33 adalah pada tahap kepuashatian sederhana, dan skor min 4.34 hingga 6.00 adalah pada tahap kepuashatian yang tinggi. HASIL KAJIAN Hasil kajian dimulakan dengan demografi responden di dalam Jadual 1 di mana responden terdiri daripada 4 orang lelaki dan 16 orang perempuan. Bilangan asnaf fakir dan miskin pula adalah sama banyak iaitu sepuluh orang asnaf fakir dan sepuluh orang asnaf miskin. Status responden terdiri daripada lapan orang penerima zakat yang berstatus balu dan ibu tunggal manakala terdapat dua belas orang penerima zakat yang statusnya adalah berkahwin. Bagi taraf pendidikan pula, majoriti daripada responden memiliki pendidikan pada tahap Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) iaitu seramai sepuluh orang responden. Terdapat lima orang responden yang berpendidikan Sijil Rendah Pelajaran (SRP) dan Penilaian Menengah Rendah (PMR). Seorang responden memiliki pendidikan pada tahap Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia (STPM), tiga orang responden pada tahap darjah enam dan seorang responden yang tidak memiliki pelajaran. Jumlah tanggungan responden pula adalah bermula seramai dua orang sehingga tujuh orang. Dari segi sektor pekerjaan, kebanyakan daripada responden bekerja sendiri iaitu seramai dua belas orang, seorang responden merupakan kakitangan swasta, dan tujuh orang responden yang tidak bekerja. Berpandukan kepada Jadual 2, majoriti responden mendapat bantuan kewangan bulanan, bantuan makanan bulanan, bantuan keperluan pendidikan, dan bantuan saguhati hari raya. Terdapat juga responden yang mendapat bantuan sewa rumah, bantuan biasiswa pelajaran, bantuan yuran sekolah, kursus dan latihan serta bantuan modal perniagaan. Minoriti daripada responden mendapat bantuan selain daripada LZS seperti bantuan daripada ahli keluarga, Social Security Organisation atau Organisasi Keselamatan Sosial (SOCSO) dan Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM). Seramai 16 orang responden menerima bantuan keperluan pendidikan ataupun 80% daripada jumlah keseluruhan responden dan diikuti oleh bantuan saguhati hari raya seramai 14 orang iaitu bersamaan dengan 70% serta bantuan kewangan bulanan seramai 13 orang bersamaan dengan 65%. Kajian ini mendapati responden menerima bantuan zakat bermula dari jumlah sebanyak RM 250 sehingga ke suatu jumlah tertentu sekitar RM 5000. Jumlah bantuan yang paling banyak diterima oleh responden tidak dapat ditentukan secara tepat kerana terdapat responden yang menerima bantuan biasiswa pelajaran dimana yuran pengajian adalah berbeza-beza mengikut tahap pengajian, bidang yang diambil, dan juga institusi pengajian. Seterusnya, Jadual 3 menunjukkan sebahagian maklumbalas berkenaan jarak LZS Cyberjaya dengan lokasi tempat tinggal responden. Kesemua responden bersetuju bahawa kewujudan LZS Cyberjaya dapat memudahkan urusan zakat mereka kerana jarak LZS tersebut yang dekat dengan tempat tinggal mereka. Sebelum LZS Cyberjaya ditubuhkan, kesemua responden menjalankan urusan mereka di LZS Bandar Baru Salak Tinggi. Oleh itu, jika dibandingkan 247

Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke 13 (2018) jarak antara kedua-dua LZS tersebut, LZS Cyberjaya sememangnya terletak di lokasi yang lebih dekat dengan kediaman responden. Menurut informan 13, hal ini dapat membantu dari segi penjimatan masa. Jadual 4 pula menunjukkan sebahagian maklumbalas berkaitan sikap kakitangan di LZS Cyberjaya. Informan 6 dan informan 12 kurang berpuas hati dengan sikap kakitangan LZS Cyberjaya kerana mereka merasakan bahawa kakitangan di LZS tersebut kurang prihatin serta kurang bertolak ansur jika dibandingkan dengan sikap kakitangan di LZS Bandar Baru Salak Tinggi. Menurut informan 18 pula, kakitangan LZS Cyberjaya memiliki sikap yang bertanggungjawab. Maklumbalas yang diterima adalah berbeza-beza mengikut kepada pendapat responden masing-masing. Jadual 5 menunjukkan sebahagian maklumbalas terhadap pengurusan yang dijalankan oleh LZS Cyberjaya. Kebanyakan daripada responden memberikan maklumbalas yang positif berkaitan dengan perkara ini. Kajian mendapati LZS Cyberjaya menjalankan urusan lebih cepat jika dibandingkan dengan urusan yang dijalankan oleh LZS Bandar Baru Salak Tinggi. Sebelum wujudnya LZS Cyberjaya, jumlah pelanggan di LZS Bandar Baru Salak Tinggi yang ramai mungkin telah menyebabkan urusan menjadi kurang cepat. Setelah LZS Cyberjaya ditubuhkan, pelanggan yang tinggal berdekatan dengan Cyberjaya diarahkan untuk berurusan di LZS Cyberjaya sahaja. Jumlah pelanggan yang tidak ramai di kaunter LZS Cyberjaya menyebabkan urusan menjadi lebih cepat dan mudah. Jadual 6 pula merupakan sebahagian maklumbalas mengenai agihan bantuan kelengkapan persekolahan. Perkara ini menjadi isu utama yang diadukan oleh majoriti responden semasa sesi temubual dijalankan. Lokasi agihan bantuan kelengkapan persekolahan yang dijalankan di Salak Tinggi menyebabkan ramai responden tidak berpuas hati kerana lokasi tersebut jauh dengan tempat tinggal mereka. Dewan dimana agihan bantuandijalankan juga sukar untuk dicari kerana terletak terlalu jauh ke dalam dan tersorok. Tambahan pula, masa atau tarikh agihan dijalankan adalah kurang sesuai pada pandangan responden. Kajian ini mendapati responden mempunyai masalah ketiadaan pengangkutan dengan perjalanan yang memakan masa hampir sejam beserta kesesakan lalulintas untuk ke Salak Tinggi. Seterusnya, Jadual 7 menunjukkan aduan lain berkaitan dengan LZS Cyberjaya. Apa yang boleh disimpulkan menurut jadual tersebut, terdapat beberapa masalah seperti penipuan, komunikasi, dan bantuan yang lewat diterima. Informan 6 memberitahu ada penerima zakat yang diberikan bantuan perniagaan seperti barangan mesin tetapi barangan mesin tersebut dijual bagi mendapatkan wang. Terdapat juga penipuan seperti taraf perkahwinan bagi memastikan bantuan zakat terus diterima. Menurut informan 8, ada penerima zakat yang membuat penipuan dari segi anggaran jumlah pendapatan bulanan semasa mengisi borang permohonan bantuan zakat. Sebagai contoh, anggaran jumlah pendapatan bulanan yang diterima adalah sebanyak RM 1800 tetapi di dalam borang hanya ditulis sebanyak RM 800. Informan 1 pula memberitahu ada penerima zakat yang membuat penipuan dengan cara mengosongkan rumah semasa penyiasatan dijalankan oleh pegawai LZS supaya kelihatan susah bagi mendapatkan bantuan zakat. Berdasarkan Jadual 8 pula berkaitan dengan jumlah bantuan yang diterima. Kajian mendapati jumlah bantuan yang diterima oleh responden berkurangan namun hal ini tidak menjadi masalah besar kerana responden bersyukur dengan bantuan yang diterima.seterusnya, Jadual 9 merupakan sebahagian maklumbalas mengenai lokasi LZS Cyberjaya di masjid. Secara rumusnya, ia menunjukkan beberapa kelebihan lokasi LZS Cyberjaya di masjid iaitu kemudahan kawasan parkir yang luas, senang dicari, dan memudahkan pelanggan yang datang untuk beribadat disamping berurusan. Jadual 10 pula menunjukkan sebahagian maklumbalas berkenaan kepuasan hati responden terhadap LZS Cyberjaya. Kajian mendapati majoriti daripada responden berpuas hati dengan LZS Cyberjaya kerana ia memudahkan urusan, lokasi yang dekat dengan tempat tinggal responden, urusan yang cepat, dan layanan kakitangan yang baik. Berdasarkan Jadual 11, 12, dan 13, purata kepuasan hati dalam kalangan responden terhadap LZS Cyberjaya adalahkonsisten. Kajian menunjukkan kepuasan hati responden berada pada tahap sederhana dan tinggi. Keseluruhan nilai min bagi ketiga-tiga jadual tersebut adalah 4.27, 4.37, dan 4.25. Hal ini membuktikan responden agak berpuas hati dengan LZS Cyberjaya cuma terdapat beberapa aspek tertentu yang menjadi masalah.namun begitu, masalah tersebut bukanlah masalah yang serius dan sememangnya mampu diatasi oleh pihak LZS. PERBINCANGAN DAN IMPLIKASI DASAR Berdasarkan kepada hasil kajian, dapat dirumuskan bahawa kesemua responden berpuas hati dengan adanya LZS Cyberjaya.Mengenai lokasi LZS Cyberjaya di masjid membuktikan bahawa masjid dapat memainkan peranannya sebagai pusat keagamaan bagi masyarakat Islam serta secara tidak langsung dapat menyumbang kepada pembangunan institusi zakat. Seperti yang dimaklumkan oleh informan 3 semasa sesi temubual dijalankan, lokasi LZS Cyberjaya yang terletak di masjid iaitu Masjid Raja Haji Fisabilillah dapat memudahkan penerima zakat untuk mendapat maklumat mengenai bantuan zakat. Hal ini adalah kerana masih terdapat lagi sebahagian besar asnaf yang tidak mendapat maklumat mengenai bantuan zakat yang ada. Oleh itu, sekiranya mereka pergi ke masjid, mereka akan didedahkan mengenai info bantuan zakat yang ada oleh pihak masjid. Ini bermaksud, selain menjadi tempat untuk beribadat dan tempat masyarakat Islam berkumpul, masjid juga 248

Nur Farahanis Abas, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Bin Mohd Noor memainkan peranan penting sebagai pusat penyebaran maklumat dalam mendedahkan tentang bantuan zakat yang boleh dipohon oleh asnaf. Antara implikasi dasar yang boleh dilakukan adalah penambahbaikan kemudahan komunikasi kepada pelanggan di setiap cawangan LZS. Seperti yang kita sedia maklum, kebanyakan penerima zakat tidak mempunyai kenderaan sendiri dan sekiranya ada, kenderaan tersebut perlu dikongsi dengan ahli keluarga yang lain. Sebagai contoh, salah seorang pasangan yang bekerja memerlukan kenderaan untuk ke tempat kerja manakala pasangan yang tidak bekerja pula tidak mempunyai kenderaan yang lain sekiranya perlu menguruskan sesuatu urusan. Walaupun terdapat pengangkutan awam yang disediakan, tidak berbaloi sekiranya wang dibelanjakan untuk tambang yang mahal hanya semata-mata untuk bertanya mengenai sesuatu hal. Adalah lebih baik jika pertanyaan tersebut boleh dilakukan dengan kemudahan komunikasi melalui telefon sahaja. Implikasi dasar yang seterusnya pula adalah mengenai perubahan sikap kakitangan LZS Cyberjaya yang perlu lebih mesra pelanggan dan prihatin terhadap masalah penerima zakat. Peranan kakitangan terutamanya kakitangan yang berkhidmat di kaunter turut memberikan sebuah tanggapan sama ada positif atau negatif daripada pelanggan. Kita lebih senang dan selesa berurusan sekiranya kakitangan di mana-mana kaunter bukan sahaja di kaunter LZS memiliki sikap yang mesra pelanggan. Sikap kakitangan yang mesra pelanggan di sesebuah institusi akan memberikan tanggapan yang baik atau positif kepada pelanggan yang datang untuk menjalankan urusan tertentu. Selain itu, fungsi atau bidang kerja di setiap cawangan LZS perlu diperluaskan dan penurunan kuasa tertentu perlu diberikan oleh ibu pejabat LZS. Menurut responden yang telah ditemubual, cawangan LZS Cyberjaya memudahkan mereka untuk menjalankan urusan permohonan bantuan zakat tetapi sekiranya terdapat masalah tertentu, mereka terpaksa pergi ke ibu pejabat LZS di Shah Alam. Ini menunjukkan fungsi yang dijalankan di LZS Cyberjaya adalah terhad. Setiap cawangan LZS mempunyai fungsi yang khusus dan berbezabeza. Sebagai contoh, terdapat cawangan LZS yang menjalankan perkhidmatan permohonan bantuan zakat sahaja tetapi tidak menjalankan aktiviti penyiasatan ke rumah asnaf. Mungkin pada masa akan datang penurunan kuasa bagi melakukan tugas-tugas tertentu boleh diberikan dari ibu pejabat LZS kepada kesemua cawangan LZS yang ada bagi melancarkan perjalanan pengurusan zakat dan seterusnya memudahkan urusan pelanggan.pelanggan terutamanya penerima zakat akan menjadi lebih mudah sekiranya semua urusan mengenai zakat dapat diselesaikan di cawangan LZS yang berdekatan dengan tempat tinggal mereka sahaja. Tambahan lagi, pihak LZS mungkin boleh menjalankan agihan bantuan persekolahan di kawasan sekitar LZS Cyberjaya atau di lokasi yang lebih dekat dengan tempat tinggal penerima zakat. Antara sebab yang menjadi masalah kepada responden berkenaan isu ini adalah kerana ketiadaan pengangkutan, jarak yang jauh, dan tempoh masa agihan bantuan yang singkat atau terhad. Lokasi dewan dimana agihan bantuan persekolahan dijalankan juga terlalu jauh ke dalam dan menyebabkan responden sukar untuk cari. Selain itu, agihan bantuan tersebut dijalankan dalam tempoh masa yang tertentu. Sekiranya terdapat apa-apa masalah berkaitan dengan bantuan persekolahan, responden perlu berulang semula ke lokasi yang sama. Ini menyebabkan mereka terkejarkejar kerana tempoh masa bagi urusan bantuan persekolahan adalah singkat dan terhad. Seterusnya, pelaksanaan GST seharusnya disertakan dengan beberapa insentif tertentu bagi membantu golongan yang kurang mampu. Penerima zakat merasakan kos sara hidup mereka meningkat dengan harga barang yang mahal serta jumlah tanggungan yang ramai. Mereka perlu membayar kadar cukai yang sama dengan golongan yang berkemampuan. Pelaksanaan GST yang dikenakan kepada majoriti barangan dan perkhidmatan mengurangkan kuasa penerima zakat terutamanya sebagai pengguna. Walaupun majoriti daripada responden tersebut bersyukur dengan jumlah bantuan zakat yang telah diberikan kepada mereka, namun kos sara hidup yang semakin meningkat kesan daripada pelaksanaan GST sememangnya akan membebankan mereka. Implikasi dasar yang berikutnya merupakan cadangan daripada informan 6 dimana pemantauan secara berkala daripada pihak LZS perlu dilakukan terutamanyaterhadap penerima zakat yang menerima bantuan modal perniagaan bagi mengelakkan kes penipuan. Bantuan modal perniagaan yang diberikan kepada penerima zakat yang tidak sepatutnya menyebabkan pembaziran ke atas bantuan zakat kerana modal perniagaan tersebut seharusnya boleh diberikan kepada penerima zakat yang betul-betul memerlukan. Informan1pula mencadangkan supaya penyiasatan oleh pegawai LZS ke rumah penerima zakat dilakukan secara mengejut bagi memastikan penerima zakat tersebut tidak menipu. Perkara ini sekiranya diteliti dapat membantu institusi LZS dari segi pengurangan pembaziran bantuan zakat kerana bantuan zakat dapat diagihkan kepada penerima zakat yang jujur dan betul. Jumlah defisit yang berlaku juga mungkin dapat dikurangkan jika agihan bantuan zakat diberikan kepada penerima zakat yang sepatutnya. KESIMPULAN Secara rumusnya, kajian ini menunjukkan LZS Cyberjaya sememangnya dapat memudahkan penerima zakat untuk membuat permohonan bantuan zakat. Hal ini membuktikan pelaksanaan kaedah lokalisasi dapat memberikan impak positif kepada penerima zakat di sesuatu mukim. Pihak LZSCyberjaya pula lebih mudah 249