PROSIDING / PROCEEDINGS OF PERSIDANGAN KEBANGSAAN EKONOMI MALAYSIA THE MALAYSIAN NATIONAL ECONOMIC CONFERENCE

Transcription

1

2 PROSIDING / PROCEEDINGS OF PERSIDANGAN KEBANGSAAN EKONOMI MALAYSIA THE MALAYSIAN NATIONAL ECONOMIC CONFERENCE ISSN: X 2017 Editor: Prof. Madya Dr. Mariani Abdul Majid Prof. Madya Dr. Shahida Shahimi Dr. Mohd Adib Ismail Dr. Roziana Baharin En. Liew Chei Siang DITERBITKAN OLEH / PUBLISHED BY PUSAT PENGAJIAN EKONOMI FAKULTI EKONOMI DAN PENGURUSAN UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA DICETAK OLEH / PRINTED BY PENERBIT UKM UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA i

3 Cetakan Pertama / First Printing 2017 Hak Cipta/ Copyright---Fakulti Ekonomi dan Pengurusan Universiti Kebangsaan Malaysia Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula, disimpan untuk pengeluaran atau ditukarkan ke dalam sebarang bentuk atau dengan sebarang alat juga pun, sama ada dengan cara elektronik, gambar serta rakaman dan sebagainya tanpa kebenaran bertulis daripada Fakulti Ekonomi dan Pengurusan UKM terlebih dahulu. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording, or any information storage and retrieval system, without permission in writing from the Faculty of Economics and Management UKM. Diterbitkan di Malaysia oleh / Published in Malaysia by PUSAT PENGAJIAN EKONOMI FAKULTI EKONOMI DAN PENGURUSAN UKM UKM BANGI, Selangor D.E, Malaysia e-mel: pppe@ukm.edu.my Dicetak di Malaysia oleh / Printed in Malaysia by PENERBIT UKM UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA UKM Bangi, Selangor D.E., Malaysia Perpustakaan Negara Malaysia Data-Pengkatalogan-dalam-Penerbitan Cataloguing-in-Publications Data Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke 12, Kelestarian Pembangunan Ekonomi: Ke arah Transformasi Dasar yang Holistik, Inklusif dan Futuristik ii

4 LATAR BELAKANG PERKEM / ABOUT PERKEM Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia (PERKEM) merupakan siri seminar tahunan anjuran Pusat Pengajian Ekonomi, Fakulti Ekonomi dan Pengurusan, Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM). Persidangan ini menyediakan platform kepada para penyelidik, pembuat dasar dan mereka yang berminat untuk mengikuti dan mengetahui perkembangan ekonomi Malaysia secara lebih dekat melalui pembentangan hasil-hasil penyelidikan yang memberi tumpuan terhadap pelbagai persoalan berkaitan pertumbuhan, pembangunan ekonomi dan persekitaran perniagaan. Melalui persidangan ini, selain menambah khazanah ilmu dalam bidang ekonomi dan perniagaan, dapatan kajian yang dibentangkan dapat dijadikan panduan dan rujukan kepada mereka yang terlibat dalam menyediakan rancangan-rancangan pembangunan pada masa hadapan, khususnya yang melibatkan ekonomi Malaysia. The Malaysian National Economic Conference (PERKEM) is an annual seminar series organized by School of Economics, Faculty of Economics and Management, The National University of Malaysia (UKM). This conference provides a platform for researchers, policy makers and those who are interested to know and keep trail regarding Malaysia's economic development through the presentation of research findings that focus on various issues pertaining to economic development, growth and business environment. Through this conference, apart from adding to the body of knowledge in economics and business discipline, findings from presented papers are useful as reference point for those involved in preparing future development plans, especially with regards to the Malaysian economic. Prosiding PERKEM dan Jurnal Ekonomi Malaysia Kertas kerja persidangan akan diterbitkan di dalam prosiding PERKEM. Kertas kerja juga boleh dipertimbangkan untuk diterbitkan dalam Jurnal Ekonomi Malaysia. Jurnal Ekonomi Malaysia diterbitkan oleh Penerbit UKM dan diindeks oleh Scopus. Conference papers will be published in PERKEM proceedings. Papers may also be considered for publication in Jurnal Ekonomi Malaysia (the Malaysian Journal of Economics). Jurnal Ekonomi Malaysia is published by Penerbit UKM and indexed by Scopus. iii

5 Senarai Penilai / List of Reviewers PERKEM Ke Dr. Azrina Abdullah Al-Hadi Junaidah Hasan Dr. Ali Mohd Noor Dr. Hazrul Izuan Shahiri Dr. Hairunnizam Wahid Dr. Norshamliza Chamhuri Liew Chei Siang Prof. Madya Dr. Rubayah Yakob Mustazar Mansur Prof. Madya Dr. Mariani Abdul Majid Norain Mod Asri Dr. Mohd Adib Ismail Norlaila Abu Bakar Prof. Madya Dr. Shahida Shahimi Aminudin Mokhtar Dr. Suhaili Alma mun iv

6 Prosiding / Proceedings of PERSIDANGAN KEBANGSAAN EKONOMI MALAYSIA PERKEM KE THE MALAYSIAN NATIONAL ECONOMIC CONFERENCE 12th PERKEM September 2017 Hotel Bangi-Putrajaya, SELANGOR, MALAYSIA ISSN: X 2017 PERSIDANGAN / CONFERENCE Tema utama persidangan pada tahun 2017 ialah Kelestarian Pembangunan Ekonomi: Ke arah Transformasi Dasar yang Holistik, Inklusif dan Futuristik. Perkara yang akan menjadi fokus perbincangan persidangan merangkumi tiga aspek penting yang menjadi tunjang persidangan kali ini iaitu: pertumbuhan ekonomi yang holistik, pertumbuhan inklusif, dan kelestarian pembangunan. Bertunjangkan tiga aspek penting tersebut, PERKEM 12 meneruskan kelangsungan dengan menyediakan platform pertemuan kepada semua pihak termasuk para penyelidik, pentadbir, pelaksana dasar, pihak swasta dan semua pihak yang berminat untuk sama-sama berbincang dan berkongsi ilmu dalam memperkukuhkan lagi dasar dan program pembangunan negara. The main conference theme in year 2017 is Sustainable Economic Development: Towards Holistic, Inclusive and Futuristic Policy Transformation. The subject matter that will be the focus of the conference discussions will cover three important aspects that will be the cornerstone of the conference this time, namely: holistic economic growth, inclusive growth, and development sustainability. Given these three important aspects, PERKEM 12 continues to provide a platform for all parties including researchers, administrators, policymakers, the private sector and all interested parties to collaborate and share knowledge in strengthening national development policies and programs. v

7 SUB-TEMA / SUB-THEMES Program Transformasi Negara o Transformasi Nasional 50 o Program transformasi kerajaan o Program transformasi ekonomi o Program reformasi fiskal o Dasar Pencukaian dan Program Pembangunan Sosial National Tranformation Program o Transformasi Nasional 50 o Government Transformation Program o Economic Transformation Program o Fiscal Reformation Program o Taxation Policy and Social Development Program Ekonomi Holistik o Kos Sara Hidup dan Kualiti Hidup o Pendidikan dan Pembangunan Modal Insan o Agihan Pendapatan o Kesihatan dan Jaminan Sosial o Kesejahteraan Warga Emas, Kanak-kanak dan Wanita o Isu Gelandangan dan Orang Kelainan Upaya o Kelestarian Kualiti Alam Sekitar o Pembangunan Wilayah, Luar Bandar dan Komuniti o Pengurusan Zakat oleh Institusi zakat o Pengurusan Harta Waqaf o Crowdfunding o Objektif Pembangunan Mampan/ Sustainable Development Goal Holictic Economics o Cost of Living and Quality of Life o Education and Human Capital Development o Income Distribution o Health and Social Security o Well-being of Senior Citizen, Children and Women o Homeless and Disabilities o Sustainability of Enviromental Quality o Rural, Regional and Community Development o Zakat Management in Zakat Institutions o Waqf Management o Crowdfunding o Sustainable Development Goals Pertumbuhan Inklusif o pertumbuhan holistik dan mapan o agihan dan ketakseimbangan o pembangunan modal insan dan Pengurusan Sumber Manusia Berkualiti o produktiviti, inovasi, teknologi dan transformasi ekonomi vi

8 o kestabilan makroekonomi dan pendapatan o dasar fiskal dan monetari o perdagangan antarabangsa, kewangan antarabangsa dan pelaburan o muamalat dan kewangan Islam o ekonomi monetari, kewangan dan perbankan o Kewangan dan Perbankan Islam o pengukuhan peranan institusi- struktur pasaran, daya saing Inclusive Growth o Sustainable and Holistic Growth o Distribution and Inequilibrium o Human Capital Development and Quality Human Resource Management o Productivity, Innovation, Technology and Economic Transformation o Income and Macroeconomic Stability o Monetary and Fiscal Policies o International Trade, International Finance and Investment o Islamic Finance and Muamalat o Banking, Monetary and Financial Economics o Islamic Banking and Finance o Strengthening Institutional Role: Market Structure and Competitiveness Kelestarian pembangunan o teknologi hijau o kelestarian kualiti alam sekitar o resilient city dan Greater Kuala Lumpur o ekonomi alam sekitar o sektor komoditi utama o sektor perindustrian o sektor perkhidmatan- rekreasi, hospitaliti, pengangkutan, komunikasi o sektor minyak, gas, tenaga dan sumber Sustainable Development o Green Technology o Sustainability of Environmental Quality o Resilient City and Greater Kuala Lumpur o Environmental Economics o Main Commodity Sector o Industrial Sector o Services Sector - Recreation, Hospitality, Transportation, Communication o Oil and Gas, Energy and Resource Sectors Isu-Isu Terkini dan masa hadapan dalam Ekonomi o isu makroekonomi o isu golongan mudah terancam o dasar belanjawan o dasar monetari o kejutan luaran- harga minyak, krisis kewangan antarabangsa, krisis harga makanan vii

9 o dasar pembangunan ekonomi- model ekonomi baru, negara ekonomi berpendapatan tinggi o dasar perdagangan antarabangsa dan pelaburan o pembangunan keusahawanan Bumiputra dan kredit mikro o sektor swasta dan syarikat berkaitan kerajaan (GLC) Current and Future Issues in Economics o Macroeconomic Issues o Vulnerable Groups o Budgetary Policy o Monetary Policy o External Shocks: Oil Price, International Financial Crisis, Food Price Crisis o Economic Development Policy: New Economic Model, High Income Economy o Investment and International Trade Policies o Micro Credit and Bumiputra Entrepreneural Development o Private Sectors and Government-Linked Companies viii

10 KANDUNGAN Kandungan Prakata ix xviii TEMA 1 : EKONOMI ISLAM: ZAKAT & WAKAF 1 Kodifikasi Akta Zakat Nasional: Persepsi dan Implikasi Mohd Suffian Mohamed Esa, Mohd Ali Mohd Noor, Hairunnizam Wahid 2 Penentuan Had Kifayah Zakat: Satu Cadangan Dimensi Penentuan yang Baru Siti Norhidayah Hamzah, Hairunnizam Wahid 3 Hubungan Antara Uruf, Amalan Adat Perpatih Terhadap Pembayaran Zakat Harta: Kajian di Negeri Sembilan Mohamad Nurul Azwan Mohamad Taib, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 4 Pendanaan Awam (Crowdfunding) dan Zakat: Satu Tinjauan Awal ke Atas Pendekatan yang Digunakan Suhaili Alma amun 5 Kontrak Wakalah dalam Agihan Zakat: Kajian di Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan Atiah Ahmad, Hairunnizam Wahid 6 Kesedaran Membayar Zakat Pendapatan di Kalangan Kakitangan Kolej Universiti Islam Pahang Sultan Ahmad Shah Nur Liana Aqilah Derus, Mohd Ali Mohd Noor 7 Pembayaran Zakat Pendapatan Melebihi Kadar Kewajipan Zakat: Kajian dalam Kalangan Kakitangan Kerajaan di Wilayah Persekutuan, Putrajaya Abdullah Khairi Mohd Asri, Hairunnizam Wahid 8 Pembayaran Zakat Pendapatan dan Tekanan Kos Sara Hidup: Kajian dalam Kalangan Pensyarah di Kolej Poly-Tech Mara (KPTM) Sharifah Nor Nadiah Syed Aluwi, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Nor 9 Persepsi Asnaf Zakat Al-Gharimin (Perubatan) terhadap Kaedah Agihan Zakat oleh Lembaga Zakat Selangor: Kajian di Gombak, Selangor Nur Aliah Mohd Sukeri, Zulaikha Mohd Hanafiah, Hairunnizam Wahid ix

11 10 Dana Zakat untuk Pembiayaan Pendidikan: Tinjauan Kecenderungan Pemilihan Aliran Pendidikan dalam Kalangan Asnaf Mualaf di Malaysia Muhammad Haffiz Muhamad Isa, Hairunnizam Wahid 11 Persepsi Masyarakat Islam Terhadap Agihan Zakat oleh Tabung Baitulmal Sarawak (TBS) dan Peranan Medium Promosi: Kajian di Bintulu, Sarawak Abdul Hayy Haziq Mohamad, Hairunnizam Wahid 12 Keberkesanan Bantuan Modal Zakat daripada Perspektif Penerima: Kajian di Daerah Kuala Terengganu dan Kuala Nerus, Terengganu Solehuddin Zulkifli, Nurmaizura Marzuki, Hairunnizam Wahid 13 Keberkesanan Bantuan Modal Perniagaan Terhadap Usahawan Asnaf dalam Konteks Maqasid Al-Syari ah: Kajian di Daerah Kuala Terengganu dan Kuala Nerus, Terengganu Nurmaizura Marzuki, Solehuddin Zulkifli, Hairunnizam Wahid 14 Analisis Kecekapan Kutipan dan Agihan oleh Institusi Zakat: Satu Kajian Semula terhadap Majlis Agama Islam Negeri Ummi Amirah Alias, Hairunnizam Wahid, Azrina Abdullah Al-Hadi 15 Kecekapan Pengurusan Agihan Zakat oleh Lembaga Amil Zakat Swadaya Ummah (LAZSU): Satu Kajian di Pekanbaru Riau, Indonesia Sri Hartati, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 16 Prestasi Kutipan Serta Pematuhan Standard Prosedur Kutipan Zakat: Kajian di Malaysia Mohd Fisul Ismail, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Nor 17 Keberkesanan Pelaksanaan Ceramah Zakat Terhadap Kefahaman Serta Amalan Membayar Zakat Perniagaan: Kajian di Sepang, Selangor Siti Umairah Kamaruddin, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor, Abdul Halim Abu Bakar 18 Factors Affecting Disclosure Practices of Annual Report Zakat Institutions in Malaysia Raedah Sapingi, Sherliza Puat Nelson, Siti Normala Sheikh Obid 19 Brotherhood Concept, Islamic Accountability Concept and Agency Theory in Relation to Disclosure of Annual Report Zakat Institutions: A Proposed Framework Raedah Sapingi, Sherliza Puat Nelson, Siti Normala Sheikh Obid 20 Pembangunan Harta Aqar Zakat: Kajian Terhadap Model Pembangunan Harta Aqar Majlis Agama Islam Negeri Johor Mohd Azlan Bunasir, Hairunnizam Wahid x

12 21 Zakat Contribution to National Income in Malaysia ( ) Nur Hidayah Anuar, Mohd. Ali Mohd Noor 22 Kawalan Dalaman Tadbir Urus Wakaf di Malaysia Rabiatul Hasanah Mahmood, S.Shahida, Latifa Bibi Musafar Hameed 23 Waqf World Growth Foundation (WWGF): Tinjauan Awal Penubuhan Hafizah Shamshuddin, Suhaili Alma`Amun TEMA 2 : PERBANKAN & KEWANGAN ISLAM 1 Faktor yang Mempengaruhi Penerimaan Perkhidmatan Perbankan Islam di Selatan Thailand Noorasikin Mohd Sidek, Shahida Shahimi, Latifa Bibi Musafar Hameed 2 Hubungan di Antara Kecenderungan Pengguna Perkhidmatan Perbankan Islam, Niat Penarikan dan Penarikan Deposit Siti Nor Asmath Wan Hassan, Aisyah Abdul Rahman, Azman Ismail 3 Risiko Tidak Patuh Syariah: Kajian di Hong Leong Islamic Bank Berhad Nur Maizatul Dina Mukhtar, S.Shahida, Aisyah Abdul Rahman 4 Insolvency Risk and Bankruptcy of Malaysian Islamic Banks: Full- Fledged vs Islamic Subsidiaries Nik Nurul Hidayah Nik Zainuddin, S.Shahida 5 Rebat Pembiayaan dalam Keseimbangan Kadar Fleksibeliti Keuntungan Jualan Bertangguh Muhamad Zuhaili Saiman, Ahmad Dahlan Salleh 6 Kajian Mengenai Tahap Persepsi Masyarakat Terhadap Pelan Takaful Fatin Nabilah Musanif, Hendon Redzuan 7 Takaful Berkaitan Pelaburan: Penerimaan Masyarakat di Kuala Terengganu Nur Dhia Marsya Muhammad Najib 8 Kesahan Konstruk dan Kebolehpercayaan dalaman Pengukuran Tahap Pengetahuan Takaful Mikro Maisarah Mohd Shahrain, Rubayah Yakob, Hendon Redzuan 9 Faktor Penentu kepada Pulangan Pelaburan Unit Amanah Islam - Satu Kajian Kes Terhadap Pelabur Dana Dali 1. Zool Fazlee Nordin, Mohd Ali Mohd Noor, Hairunnizam Wahid xi

13 10 Pelaburan Patuh Syariah di KWSP: Tular dan Persoalan yang Timbul Mohd Syafiq Mat Nor, Suhaili Al Ma amun 11 Factors Affecting Crowdfunding for Research in Islamic Finance and Banking Shofiyyah Moidin, Aisyah Abdul Rahman, Shifa Mohd Nor 12 Integrating Donation-Based Blockchain as Potential Source of Funds in Islamic Microfinance Nurusysyifa Datuk Haji Mohamad Nordin, Salina Hj. Kassim 13 Root Issues in Islamic Banking: Content Analysis of Reported Cases of High Court in Malaysia Nor Qathrunnada Kamarul Baharin, Mariani Abdul-Majid, Khairul Akmaliah Adham 14 Inclusion of Islamic Socio Financial Institutions for the Unbankable Hard Core Poor {A Model Worth Attention} Magda Ismail A. Mohsin, Shaikh Hamzah Abdul Razak, Syed Othman Alhabshi, Seyed Kazem Sadr TEMA 3 : EKONOMI FISKAL, MONETARI & ANTARABANGSA 1 Sistem Matawang Bersandarkan Emas: Tinjauan Menurut Perspektif Al Quran Sa diah Abdul Karim, Mohd Ali Mohd Noor 2 Reexamine of Twin Deficit Hypothesis: Malaysia Case Study Ahmed M. Saidam, Tamat Sarmidi 3 The Relationship Between Financial Development and Monetary Policy Effectiveness in Malaysia Danie Eirieswanty Kamal Basa, Zulkefly Abdul Karim, Mohd Azlan Shah Zaidi 4 Monetary Policy, Bank Ownership, and the Lending Channel: Evidence from Banks in ASEAN Countries Fazelina Sahul Hamid, Muhamed Zulkhibri 5 The Fragmentation in International Production, Financial Market Openness and Output Correlation: Panel Evidence of Oecd and Briic Economies Norrana Khidil, Mohd Azlan Shah Zaidi, Zulkefly Abdul Karim xii

14 6 The Southeast Asia Analysis on Trade Openness Towards Economic Growth Nur Lalua Rashidah Mohd Rahsiad, Yong Yoke Chuan, Nurul Shakira Zainal Abidin 7 Oil Price Shock and U.S. Dollar: Evidence from ASEAN and BRICS Hadrry Rony 8 The Impacts of Malaysian Free Trade Agreements on Margins of Trade Rashidi Said, Normaz Wana Ismail 9 A Nexus Between Intra-ASEAN FDI, Intra-ASEAN Exports and Economic Growth of ASEAN-10: Evidence Using Panel Causality Analysis Wong Koi Nyen, Tan Bee Wah, Goh Soo Khoon 10 Digital Trade Related in Selected Asian Countries Normaz Wana Ismail Economic Effects of Export Tax on Malaysia s Cessable Rubber Medical Devices Export: A Gravity Model Approach Lee Siu Ming, Radziah Adam, Ku Azam Tuan Lonik 12 Does Exchange Rate Important Determinant Affecting Export Demand? Sarah Nursyazmin Mohamad Kamal, Normaz Wana Ismail, Norazwa Mohamed Hariri 13 Do Sustainability Certifications Matter for Exporting Palm Oil Companies? S. Shahida, Hafizuddin-Syah B.A.M, Siti Hanisah Fuad 14 The Determinants of Foreign Direct Investment (FDI) Across Provinces in ChinaA Panel ARDL Study Ruan Meng Juan, Zulkefly Abdul Karim 15 Modelling The Volatility of International Tourism Demand and Macroeconomic Variables Kasmaroni Hj Makawi, Norlida Hanim Mohd Salleh, Sharmila Thinagar 16 The Influence of Inbound Tourism for Education on Economic Growth in Malaysia: A Macroeconomics Viewpoint Chor Foon Tang, Yong Kang Cheah, Soo Yean Chua 17 Does Country with Multi-Ethnic, Multi-Linguistic and Multi-Religious Society Induce Tourist Arrivals? Worldwide Evidence Muzafar Shah Habibullah, Badariah Haji Din, Siow-Hooi, Tan xiii

15 TEMA 4 : EKONOMI PEMBANGUNAN 1 Dilema Pengeluaran Makanan dengan Pemeliharaan Sumber Alam dalam Pembangunan Lestari Islam Nurul Suhada Ismail 2 Kesan Perbezaan Kadar Inflasi Terhadap Perbelanjaan Kumpulan Utama Masyarakat di Malaysia Mohd Khalid Ribuan, Mohd Ali Mohd Noor, Hairunnizam Wahid 3 The Sources of Cost of Living Pressure and an Expensive City to Live in Malaysia Capital Cities: A Descriptive Analysis of Basic Needs Budget for Middle Income Earners Rusli Latimaha, Zakaria Bahari, Nor Asmat Ismail 4 Kos Sara Hidup: Pendapatan Rendah atau Taraf Hidup Meningkat Mohd Aqmin Abdul Wahab, Hazrul Izuan Shahiri, Mustazar Mansur 5 Perceptions of Public University Students towards the Rising Cost of Living in Malaysia Zurina Kefeli 6 The Basic Needs Budget of Middle Income Earners in the Capital Cities with a High Cost of Living in Malaysia using OLS Regression Analysis Rusli Latimaha, Zakaria Bahari, Nor Asmat Ismail 7 Pengaruh Modal Sosial ke Atas Peningkatan Pendapatan Kumpulan Isi Rumah B40 di Malaysia Syahrin Suhaimee, Mohd Azlan Shah Zaidi, Mohd Adib Ismail 8 The Determinants of Housing Prices: An Empirical Study Based on Provincial Panel Data in China Yang Fan, Zulkefly Abdul Karim 9 Hubungan Antara Perubahan Harga Petrol dengan Jualan Kenderaan Persendirian di Malaysia Nizam Ahmat, Nor Ermawati Hussain 10 Kesan Cukai Korporat dan Zakat Perniagaan Terhadap Prestasi Kewangan Industri Kecil dan Sederhana (IKS) Sri Nooridayu Salleh, Rubayah Yakob, Aisyah Abdul Rahman 11 Explaining Poverty Persistence in Sabah: The Role of Economic Growth and Public Policy M. Niaz Asadullah, Jeron Joseph xiv

16 12 Penganggaran Kecekapan Teknikal dan Faktor Penentu Kecekapan pada Perusahaan Kecil Sederhana Sektor Perdagangan dalam Penggunaan Kredit Usaha Rakyat untuk Pengurangan Kemiskinan di Jawa Timur Atik Purmiyati 13 Measuring Genuine Progress of Malaysia s Economic Growth, Muhamad Azhan Mohd Nor, Jamal Othman 14 Analisis Impak Output Pengganda dan Rantaian Sektor Dalam NKEA Malaysia Florand Anak Jacob, Noorasiah Sulaiman 15 Privatization, An Alternative to Economic Growth in The Difficulties of The State Budget; Indonesian Case Syanti Dewi 16 The Impact of IQ on Globalization-Income Inequality Relationship A.R Mazlina, Saifuzzaman Ibrahim, W.N.W Azman-Saini Impak Modal Manusia dan Inovasi Terhadap Produktiviti Faktor Keseluruhan (TFP) Industri Pembuatan Minyak Sawit di Malaysia Naiimah Mohd Sofi, Noorasiah Sulaiman, Rahmah Ismail 18 Relative Social Standing An Adaptation of Social Comparison Theory in Explaining Economic Behaviour of Saving and Wealth Accumulation Poh Boon Lian, Nor Ghani Md. Nor, Jamal Othman 19 Kemeruapan Kadar Pertukaran dan Pertumbuhan Ekonomi di Malaysia: Analisis NARDL Nur Idayu Ibrahim, Tamat Sarmidi, Roziana Baharin 20 The effect of islamic and conventional banking efficiency on economic growth Mohd Shawal Sidek, Mariani Abdul Majid, Azrina Abdullah Al-Hadi TEMA 5 : EKONOMI BURUH & SUMBER MANUSIA 1 Education Level and Economic Growth: Study on High-Income Nations in East Asia Lai Wei Sieng, Ishak Yusoff 2 Economic Returns to Schooling in Malaysia: A Gender Analysis Norlin Khalid, Rahmah Ismail, Wye Chung Khain, Hakimah Nur Ahmad Hamidi, Nur Fakhzan Marwan xv

17 3 Unjuran Keperluan Tenaga Manusia dalam Sektor Perkhidmatan Terpilih: Analisis Input-Output Bawani Lelchumanan, Rahmah Ismail, Noorasiah Sulaiman 4 Potensi Tenaga Kerja dalam Sektor Hijau Malaysia: Analisis Input- Output Saidatul Akma Zakaria, Noorasiah Sulaiman 5 Keperluan Tenaga Kerja dan Rantaian Guna Tenaga dalam Sektor Pertanian di Malaysia Nur Syairah Ismail, Noorasiah Sulaiman, Rahmah Ismail 6 Penentu Kemampuan Pekerja dalam Sektor Pembuatan di Malaysia Farisha Nadiah Mohd Shah, Rahmah Ismail, Wye Chung Khain 7 Penentu Kemampuan Pekerja dalam Sektor Perkhidmatan di Malaysia Rabiatul Adawiyah Ismail, Wye Chung Khain, Rahmah Ismail 8 Ketaksamaan Pencapaian dalam Firma Bola Sepak: Analisis Keseimbangan Bersaing Liga Super Malaysia dengan Kehadiran Buruh Berkemahiran Tinggi Zanareyah Salim, Hazrul Izuan Shahiri, Mustazar Mansur 9 Kaedah Penghargaan Sebagai Kaedah Pengurusan Motivasi Pekerja: Analisis dari Perspektif Islam Noor Hidayah Samsudin 10 Input-Output Analysis of Manpower Skills Requirement and Job Generating Industries in Malaysia Services Sector Mohd Shaiful Hizam Bin Johan, Noorasiah Sulaiman TEMA 6 : EKONOMI PENGURUSAN & KEUSAHAWANAN 1 Entrepreneurial Marketing and Characteristics of Animation Technopreneurs: The Mediating Role of Self-Efficacy Hanis Syazwani Kamarudin, Mohar Yusof 2 Faktor Penglibatan Usahawan dalam Perusahaan Runcit di Sepang Muhammad Fazli Razali, Suhaili Alma amun 3 Small Medium Enterprises (SMEs) Harmony Culture in Indonesia Syanti Dewi, Ishak Ramli 4 A Study on Role of Leadership and Green Technology towards Malaysian Economy Growth Selvi Narayanan, Soorianarayanan xvi

18 5 Elemen-Elemen Persekitaran IPTA yang Menyumbang Kepada Pemikiran Keusahawanan Pelajar Armanurah Mohamad, Norashidah Hashim, Awanis Ku Ishak 6 Amalan Pengurusan Kewangan dalam Kalangan Usahawan PKS Bumiputera Anwar Nabi Alam, Halimah Harun 7 Peranan Aktiviti Integrasi Pertanian dalam Meningkatkan Produktiviti Pekebun Kecil Kelapa Sawit Nurul Atiqah Shahril, Mohd Adib Ismail, Muhammad Hakimi Mohd Shafiai 8 Kejayaan Perniagaan dan Pencapaian Maqasid Al-Syariah dalam Kalangan Usahawan Penerima Pembiayaan atau Geran Usahawan MARA (GUM): Kajian di Negeri Sembilan Shahzihan Mohd Noor, Hairunnizam Wahid 9 Hubungan Antara Latarbelakang Pentadbir Masjid, Pengurusan Kewangan dan Keaktifan Aktiviti Masjid : Kajian di Hulu Terengganu, Terengganu Huzaifah Sulong, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor 10 Perusahaan Sosial dalam Pendidikan: Kajian Terhadap Kompleks Pendidikan Islam Bangi, Selangor Zirwatul 'Isyqi Mohd Nazri, Hairunnizam Wahid 11 Faktor Penentu Kejayaan Perniagaan dalam Kalangan Usahawan Orang Asli: Kajian Perbandingan Antara Negeri Selangor dan Negeri Sembilan Mohd Naim Abd Karim, Mohd Fadzli Che Rus, Hairunnizam Wahid 12 Keberkesanan Bantuan Geran Bimbingan Usahawan Orang Asli: Kajian di Negeri Sembilan & Selangor Mohd Fadzli Che Rus, Mohd Naim Abd Karim, Hairunnizam Wahid 13 Challenges to Sustainable Safeguarding Halal Food Raw Materials Integrity Mohd Helmi Ali, Norhidayah Suleiman TEMA 7 : EKONOMI KEWANGAN & PERBANKAN 1 The Effect of Oil Price and US Factors Volatility on Metal Market Volatility Chan Weng, Zulkefly Abdul Karim, Norlin Khalid xvii

19 2 Performance of Malaysian General Insurance Industry; From the Firm s Perspective Nisaparma Anestya, Mustazar Mansur, Hazrul Izuan Shahiri 3 Prestasi Unit Amanah di Malaysia Yasmin Azuddin, Hawati Janor, Hairunnizam Wahid 4 Perjanjian Perkongsian Trans-Pasifik (TPPA): Peluang dan Cabaran Ke Atas Syarikat Unit Amanah Dd Malaysia Sahudin Ma Saat, Aisyah Abdul Rahman, Rosmah Mat Isa 5 Gelombang Penggabungan dan Pengambilalihan di Dunia dan Malaysia Ria Amaliena Azamuddin, Mohd Hasimi Yaacob 6 The Impact of Bank Competition on Liquidity Risk: Comparison between Conventional and Islamic Banking in Malaysia Nur Aqilah Abdul Rahman, Aisyah Abdul Rahman, Nafisah Muhammed 7 Penentuan Kadar Faedah di Malaysia Menggunakan Pendekatan Persamaan Peraturan Taylor Abdul Karim Mhd Sarif, Norlin Khalid 8 Pengaruh Norma Subjektif dan Manfaat Tanggapan Kepada Niat Melanggan Mikro Kredit: Sikap Sebagai Perantaraan (Mediator) Muhammad Hakimi Mohd. Shafiai, Salmy Edawati Yaacob, Syahrul Anuar Ali 9 Pembiayaan Kos Rawatan Pesakit Kanser Melalui Dana Sadaqah Crowdfunding: Kajian Kes di Terengganu Siti Nur Fatin Atirah Rosli, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Nor 10 Portfolio Returns Characteristics in Indonesia During The Global Crisis Ishak Ramli 11 The Functional Expense Reporting Practice Among Non-Profit Organisations Noor Raudhiah Abu Bakar, Teh Suhaila Tajuddin, Norlia Abdul Karim, Ridzwana Mohd Said TEMA 8 : ISU-ISU LAIN DALAM EKONOMI 1 Kesedaran Masyarakat Islam Terhadap Penggunaan e-fidyah dalam Urusan Pembayaran Fidyah di MAINJ: Kajian di Muar, Johor Muhammad Shukri Ab Ghani, Hairunnizam Wahid, Mohd Ali Mohd Noor xviii

20 2 Pindaan Akta GSA (2002) dan Cadangan Model Pembahagian Harta Pusaka Tanah Rancangan Felda Noorizan Mohamed Hasnan, Hairunnizam Wahid, Mohd Zamro Muda, Mohd Yassin Mohd Yusuf 3 Perbelanjaan Kesihatan dan Penuaan Populasi: Analisis Empirik menggunakan Pendekatan Autoregresi Susulan Teragih Suhaila Saad, Roziana Baharin 4 Multi-Factor Crime Activities in Malaysia: Further Evidence from Bounds Testing of Level Relationships and Granger Non-Causality Dullah Mulok, Mori Kogid, Rozilee Asid, Jaratin Lily 5 Gelagat Tabungan dan Tahap Pengetahuan Pembeli Rumah Terhadap Proses Kelayakan Pembiayaan Perumahan: Kajian di Lembah Klang Eh Run Eh Noi, Hairunnizam Wahid 6 The Economic Valuation of Environmental Resources in Malaysia: A Case Study of Taman Tasik Cempaka in Bandar Baru Bangi Mohd Syauqi Nazmi, Muhammad Taufiqurrahman Ramli, Nik Nor Rahimah Nik Ab Rahim 7 Prospects, Demand-Supply Mismatch of Green or Sustainable Investing in Malaysia Raymond Ling Leh Bin, Aye Aye Khin 8 Kajian Impak Pembangunan Semula Tebingan Sungai di Malaysia Azlina Md. Yassin, Haryati Shafii 9 Pembangunan Penunjuk dan Indeks Kualiti Hidup Masyarakat Luar Bandar untuk Kesejahteraan Hidup dan Kelestarian Alam Sekitar Haryati Shafii, Azlina Md Yasin, Nursyikin Miskam xix

21 KATA PENGANTAR / PREFACE Dengan Nama Allah S.W.T. yang Maha Pengasih lagi Maha Penyayang. Segala Puja dan puji hanya Bagi-Nya Tuhan sekalian alam. Selawat dan salam buat junjungan Nabi Muhammad S.A.W., Rasul akhir zaman. Alhamdulillah, rasa syukur dirafakkan kepada Allah S.W.T. kerana dengan keizinan-nya jua Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia dapat disempurnakan penerbitannya bersempena PERKEM Ke yang berlangsung di Universiti Kebangsaan Malaysia dan Hotel Bangi-Putrajaya, Selangor. Tujuan penerbitan prosiding ini adalah sebagai bahan bacaan dan rujukan kepada peserta PERKEM Ke dan juga kepada yang tidak berkesempatan untuk menghadiri persidangan kali ini. Persidangan ini merupakan acara tahunan Pusat Pengajian Ekonomi, Fakulti Ekonomi dan Pengurusan, UKM. Ia memberi ruang kepada para penyelidik, pembuat dasar dan individu membentangkan hasil penyelidikan masing-masing dan berbincang mengenai isu semasa berkaitan ekonomi Malaysia secara khususnya. Tema PERKEM kali ini adalah Kelestarian Pembangunan Ekonomi: Ke arah Transformasi Dasar yang Holistik, Inklusif dan Futuristik. Tema ini menyokong usaha dalam merealisasikan Malaysia sebagai sebuah negara ekonomi berpendapatan tinggi melangkaui wawasan 2020 dan ke arah TN Bagi mencapai sasaran tersebut, perkembangan ekonomi dan transformasi dasar yang digariskan perlu berlaku secara holistik, keterangkuman kekayaan dan keterangkuman pertumbuhan tanpa mengabaikan semua golongan sasaran serta transformasi dasar yang bersifat futuristik yang mengetengahkan peranan belia dan golongan muda sebagai pelapis di masa akan datang. Sebanyak 122 kertas kerja telah dikumpulkan dan 105 daripadanya dimuatkan dalam prosiding ini yang disusun berdasarkan sesi pembentangan dan tema-tema yang ditentukan. Tema-tema tersebut disusun dalam beberapa tema umum berasaskan bidang kajian. Ia meliputi i) Ekonomi Islam: Zakat & Wakaf, ii) Perbankan & Kewangan Islam, iii) Ekonomi Fiskal, Monetari & Antarabangsa, iv) Ekonomi Pembangunan, v) Ekonomi Buruh & Sumber Manusia, vi) Ekonomi Pengurusan & Keusahawanan, vii) Ekonomi Kewangan & Perbankan viii) Isu-isu Lain Dalam Ekonomi. Kepelbagaian tema dan bidang ekonomi yang dibincangkan dapat memberi peluang yang seluasnya kepada peserta persidangan dan pembaca untuk menatapi pelbagai hasil penyelidikan dan penemuan baharu. Dapatan ini amat bermanfaat kepada penggubal dasar dan pengkaji akan datang. Semoga prosiding ini dapat memberi manfaat kepada negara dan bangsa. Sekian,terima kasih xx

22 PROSIDING PERKEM 12, (2017) ISSN: X Pembayaran Zakat Pendapatan Melebihi Kadar Kewajipan Zakat: Kajian Dalam Kalangan Kakitangan Kerajaan Di Wilayah Persekutuan, Putrajaya ABDULLAH KHAIRI MOHD ASRI Pusat Pengajian Ekonomi, Fakulti Ekonomi dan Pengurusan, University Kebangsaan Malaysia HAIRUNNIZAM WAHID Pusat Pengajian Ekonomi, Fakulti Ekonomi dan Pengurusan, University Kebangsaan Malaysia ABSTRACT Malaysia as a model Islamic country of the world, has implemented several measures to maintain harmony in the society. To implemented the approach integrating zakat and income tax with rebate of tax on income zakat paid by Muslim individuals. Tax rebates obtained by the payment of zakat deduction of the amount of income tax. It aims to encourage Muslims to pay zakat. This is based on the condition that zakat be paid in the year of assessment in question and receipts are from the States of the Islamic Religious Department in Malaysia, based on the Income Tax Act (ITA) 1967, Section 6A (3). However, in recent years, based on the experience of the obligatory state institutions, the collection of zakat income has increased abruptly due to many factors including individual Muslims to pay zakat revenues exceeding nisab zakat should be paid a total of 2.5 percent. The question is whether this is true? Based on the statement above, this study was conducted to study the behavior and the factors driving Muslim individuals tend to pay zakat on income exceeding nisab. This study focused on the government workforce in the Government Complex in Putrajaya with positions and backgrounds diverse using random sampling techniques. A total of 150 questionnaires were distributed and 108 questionnaires received and suitable for analysis. The study found that only 43 percent of respondents pay income zakat and 13 percent of respondents who pay tithes has paid the zakat exceeds nisab. The study also found that the ratio of zakat paid over once the rate that would have been paid by the individual. The study found that the main driving factors that contribute to this behavior is due to the confidence factor and the distribution of zakat targeted specifically to the receiver over tax. Some of the recommendations and policy implications are discussed in this study. Keywords: income zakat, income tax, tax rebates ABSTRAK Malaysia sebagai sebuah Negara Islam contoh dunia, telah melaksanakan beberapa pendekatan bagi menjaga keharmonian masyarakatnya. Antara pendekatan yang dilaksanakan adalah dengan mengintegrasikan zakat pendapatan dan cukai pendapatan dengan pemberian rebat cukai ke atas zakat pendapatan yang telah dibayar oleh individu Muslim. Rebet cukai pula diperolehi berdasarkan tolakan pembayaran zakat pendapatan daripada jumlah cukai pendapatan yang perlu dijelaskan. Ini bertujuan untuk menggalakkan umat Islam membayar zakat pendapatan. Ini adalah berdasarkan syarat zakat pendapatan tersebut dibayar di dalam tahun taksiran yang berkenaan dan resit adalah dari Jabatan Agama Islam Negeri- Negeri di Malaysia, berdasarkan Akta Cukai Pendapatan (ACP) 1967, Seksyen 6A (3). Namun begitu sejak kebelakangan ini, berdasarkan pengalaman institusi zakat negeri, jumlah kutipan zakat pendapatan telah meningkat dengan derastik disebabkan oleh banyak faktor termasuklah individu Muslim membayar zakat pendapatan melebihi kadar nisab zakat pendapatan yang sepatutnya dibayar iaitu sebanyak 2.5 peratus. Persoalannya adakah benar perkara ini berlaku? Berdasarkan penyataan di atas, kajian ini dilaksanakan bagi mengkaji gelagat serta faktor pendorong seseorang individu Muslim cenderung membayar zakat pendapatan melebihi kadar nisab. Kajian ini tertumpu kepada kakitangan kerajaan yang berkhidmat di Kompleks Kerajaan di Putrajaya dengan latar belakang jawatan yang pelbagai menggunakan teknik pensampelan secara rawak. Sebanyak 150 soal selidik telah di edarkan dan sebanyak 108 soal selidik diterima dan sesuai untuk dianalisis. Hasil kajian mendapati hanya sebanyak 43 Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia ke-12 (PERKEM 12) "Kelestarian Pembangunan Ekonomi: Ke arah Transformasi Dasar yang Holistik, Inklusif dan Futuristik" Hotel Bangi-Putrajaya, Bandar Baru Bangi, Selangor, September 2017

23 Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke peratus daripada responden yang layak membayar zakat dan sebanyak 13 peratus daripada responden yang layak membayar zakat telah membayar zakat pendapatan melebihi kadar kewajipan zakat yang perlu dibayar. Hasil kajian juga mendapati kadar nisbah zakat yang dibayar melebih sekali ganda kadar kewajipan yang sepatutnya dibayar oleh individu tersebut. Kajian mendapati faktor pendorong utama yang menyumbang kepada gelagat ini adalah disebabkan oleh faktor keyakinan agihan zakat dan sasaran agihan zakat secara khusus kepada asnaf berbanding cukai. Beberapa cadangan dan implikasi dasar turut dibincangkan dalam kajian ini. Kata kunci: zakat pendapatan, cukai pendapatan, rebat cukai. PENDAHULUAN Zakat adalah rukun Islam yang wajib dikerjakan oleh orang Islam yang cukup haulnya. Zakat digunakan untuk membangunkan ekonomi orang Islam dan membantu fakir miskin untuk meneruskan kehidupan sepertimana orang biasa. Persoalan zakat bukanlah merupakan perbincangan asing kepada masyarakat Islam di Malaysia. Malah ia telah menjadi satu urusan utama bagi setiap individu Muslim di Negara ini. Hal ini ternyata memandangkan bahawa zakat adalah salah satu daripada lima rukun Islam yang sempurna. Firman Allah SWT berfirman (yang bermaksud): Sesungguhnya orang-orang yang beriman dan beramal soleh, dan mengerjakan sembahyang serta memberikan zakat, mereka beroleh pahala di sisi Tuhan mereka, dan tidak ada kebimbangan (daripada berlakunya sesuatu yang tidak baik) terhadap mereka, dan mereka pula tidak akan berdukacita. (al-baqarah: 277) Zakat pendapatan timbul daripada konsep zakat al-mal al-mustafad (zakat harta perolehan). Konsep al-mal al-mustafad bermaksud mewajibkan zakat ke atas mana-mana harta perolehan dari hasil usaha tanpa sebarang proses pertukaran (jual-beli), secara ringkasnya ia diperoleh dengan sebabnya tersendiri seperti gaji, upah kerja, elaun, hadiah dan lain-lain. Para fuqaha telah mewajibkan zakat ke atas hasil pendapatan dan gaji. Ini kerana pendapatan merupakan sebuah harta yang berkembang dan boleh membawa perolehan yang lumayan terutamanya bagi seseorang yang menyandang jawatan-jawatan profesional atau peringkat tinggi dalam sesebuah organisasi. Ia juga antara aktiviti perekonomian utama pada zaman ini, apatah lagi profesion makan gaji sudah menjadi lumrah dalam kehidupan sekarang. Kewajipan zakat pendapatan telah diasaskan oleh beberapa dalil. Di dalam al-quran, Allah SWT berfirman (yang bermaksud): Wahai orang-orang yang beriman! Belanjakanlah (pada jalan Allah) sebahagian dari hasil usaha kamu yang baikbaik, dan sebahagian dari apa yang Kami keluarkan dari bumi untuk kamu. (Al-Baqarah: 267) Fatwa oleh Mufti bagi Wilayah-Wilayah Persekutuan, menurut subseksyen 34(1) Akta Pentadbiran Undang-Undang Islam (Wilayah-Wilayah Persekutuan) 1993 [Akta 505], selepas dibincangkan oleh Jawatankuasa Perundingan Hukum Syarak, dan adalah disiarkan menurut subseksyen itu, Zakat wajib dikeluarkan ke atas pendapatan daripada penggajian Islam termasuklah apa-apa upah, gaji, elaun, imbuhan dan bonus. Oleh itu adalah wajib bagi seseorang Islam mengeluarkan zakat daripada pendapatan yang layak dikenakan zakat daripada penggajian tersebut. (Bertarikh 9 April 1999). Seterusnya, Muzakarah Khas Jawatankuasa Fatwa Majlis Kebangsaan Bagi Hal Ehwal Ugama Islam Malaysia yang bersidang pada 22 Jun 1997 telah membincangkan Zakat Gaji & Pendapatan Professional. Muzakarah telah memutuskan bahawa zakat ke atas pendapatan penggajian adalah wajib bagi orang yang layak mengeluarkan zakat. Berdasarkan Jadual 1, statistik laporan daripada pusat pungutan zakat Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan (MAIWP), zakat pendapatan menyumbang hampir 68 peratus daripada keseluruhan keutipan zakat Wilayah Persekutuan. Malaysia sebagai sebuah Negara Islam contoh dunia, telah melaksanakan beberapa pendekatan bagi menjaga keharmonian masyarakatnya. Antara pendekatan yang dilaksanakan adalah dengan mengintegrasikan zakat pendapatan dan cukai pendapatan dengan pemberian rebat cukai ke atas zakat pendapatan yang telah dibayar oleh individu Muslim. Rebet cukai pula diperolehi berdasarkan tolakan pembayaran zakat pendapatan daripada jumlah cukai pendapatan yang perlu dijelaskan. Ini bertujuan untuk menggalakkan umat Islam membayar zakat pendapatan. Ini adalah berdasarkan syarat zakat pendapatan tersebut dibayar di dalam tahun taksiran yang berkenaan dan resit adalah dari Jabatan Agama Islam Negeri- Negeri di Malaysia, berdasarkan Akta Cukai Pendapatan (ACP) 1967, Seksyen 6A (3): Rebat hendaklah diberikan pada tahun-tahun taksiran untuk sebarang bayaran zakat fitrah atau lain-lain tuntutan agama Islam yang mana pembayarannya wajib dan yang telah dibayar dalam tahun asas bagi tahun taksiran itu dan

24 66 Abdullah Khairi Mohd Asri, Hairunnizam Wahid dibuktikan oleh resit dikeluarkan pihak berkuasa agama berkenaan yang ditubuhkan mengikut undang-undang bertulis. Berdasarkan penyataan tersebut, pembayaran zakat hanya diberikan rebat oleh Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN) berdasarkan tarikh resit zakat yang dibayar dalam tahun taksiran cukai pendapatan. Ini bermakna, jika seseorang itu membayar zakat pada tahun taksiran 20016, maknanya rebat akan diberikan pada tahun berkenaan sahaja. Menurut ACP 1967, Seksyen 6A (3) di atas, tidak menyatakan jumlah amaun yang tertentu atau kadar amaun yang tertentu. Ini bermakna, selagi mana pembayaran zakat tersebut dibuat atas nama pembayaran, maka ia masih diterima untuk dikira bagi memperoleh rebat ke atas cukai. Keadaan ini menunjukkan bahawa tiada had yang di tetapkan ke atas pembayaran zakat ini. Walau bagaimanapun, timbul isu apabila seseorang membayar zakat dalam amaun yang lebih berbanding pendapatannya. Namun begitu sejak kebelakangan ini, berdasarkan pengalaman institusi zakat negeri, jumlah kutipan zakat pendapatan telah meningkat dengan derastik disebabkan oleh banyak faktor termasuklah individu Muslim membayar zakat pendapatan melebihi kadar nisab zakat pendapatan yang sepatutnya dibayar iaitu sebanyak 2.5 peratus. Persoalannya adakah benar perkara ini berlaku dan berapakah purata nisbah lebihan bayaran yang telah dibayar oleh pembayar zakat. Justeru itu, kajian ini adalah untuk melihat sejauh mana pengetahuan dan tindakan penjawat awam berkaitan dengan rebat cukai. Seterusnya adalah untuk melihat sama ada penjawat awam membayar zakat lebih daripada kadar kewajipan zakat yang sepatutnya dan mengenalpasti berapakah purata nisbah lebihan bayaran zakat jika berlaku pembayaran zakat melebihi kewajipan zakat serta menganalisis gelagat masyarakat berkaitan sistem zakat dan cukai. KAJIAN LEPAS Isu berkaitan zakat pendapatan telah lama dibincangkan dan dibahaskan dalam kalangan ulama dan pihak berkuasa hal ehwal Islam di Malaysia. Hasil perbincangan tersebut, mejoriti negeri di Malaysia telah mengeluarkan fatwa bahawa zakat pendapatan adalah wajib (Kamil 2002).Namun begitu, seiring dengan perkembangan sistem muamalat dan ekonomi, umat Islam boleh mendapat pendapatan daripada pelbagai sektor ekonomi(ahmad & Wahid, 2005b). Kesan daripada kekhilafan berkaitan hukum pembayaran zakat pendapatan, terdapat sesetengah negeri di Malaysia mewajibkan dan ada yang tidak mewajibkan. Kekhilafan ini juga menyumbang kepada jumlah kutipan zakat sesebuah negeri khususnya berkaitan kutipan zakat pendapatan. Zakat pendapatan ini dilihat mampu memberikan impak yang besar terhadap jumlah kutipan zakat sesebuah negeri disebabkan terdapat ramai di kalangan umat Islam di Malaysia bekerja di sektor kerajaan dan swasta (Ahmad & Wahid, 2005a). Di Malaysia zakat pendapatan mula diperkatakan pada akhir tahun 1970an. Sehinggalah ke awal 1990an konsepnya telah mula diterima dan mula dilaksanakan di Malaysia. Dengan itu Fatwa Muzakarah Jawatankuasa Fatwa Majlis Kebangsaan bertarikh 22 Jun 1997 bersetuju bahawa zakat keatas pendapatan penggajian adalah wajib bagi orang yang layak mengeluarkan zakat (Jabatan Kemajuan Islam Malaysia). Zakat pendapatan juga dilihat sebagai sumber baru yang sangat baik untuk dibangunkan dengan jumlah pembayar yang ramai di setiap negeri (Ahmad, & Wahid 2013:5). Sumbangan zakat pendapatan dilihat amat berpotensi meningkatkan jumlah kutipan zakat di setiap negeri bagi memastikan pengagihan zakat mampu berjalan dengan lebih teratur untuk menjamin keadilan sosial masyarakat (Wahid, Ahmad & Mohd Noor 2007: 58). Sebenarnya kepatuhan membayar adalah berkait dengan faktor iman, kefahaman dan ketaatan kepada perintah Allah (Ahmad, & Wahid 2013: 4). Insentif untuk menggalakkan orang ramai untuk membayar zakat juga telah dilaksanakan melalui rebat cukai bagi individu Muslim yang telah membayar zakat kepada agensi zakat yang telah diluluskan. Terdapat juga insentif untuk syarikatsyarikat yang membayar zakat, walaupun ia adalah rebat separa dan dianggap sangat minimum (Bakar dan Rahman, 2007). Peratusan zakat dituntut sebagai rebat cukai pendapatan daripada pembayar cukai individu semakin meningkat dalam peratusan dan jumlah (Muhammad, 2016). Walau bagaimanapun, walaupun insentif yang diberikan, sumbangan zakat bagi perbelanjaan awam masih kurang (Nienhaus, 2006). Hal ini kerana, kutipan zakat tidak diambil kira sebagai sebahagian daripada pendapatan kerajaan fiskal dan jumlah ini hanya diedarkan kepada pembangunan umat Islam.(Muhammad, 2016). Selain itu, dana yang dikutip daripada zakat adalah sangat kecil berbanding dengan cukai lain kerana asas yang sempit dan kadar kecil. Oleh itu, ia tidak mempunyai peranan yang penting dalam ekonomi Negara, dan rakyat lebih mementingkan memenuhi kewajipan cukai mereka daripada zakat (Dangkua, R., 2015). Walau bagaimanapun, dana zakat mampu memberi impak dalam pembasmian kemiskinan masyarakat dan pembangunan ekonomi negara sekiranya aspek pengagihan zakat dititikberatkan (Mannan, 2003) METODOLOGI Unit pemerhatian bagi kajian ini ialah individu beragama Islam yang merupakan kakitangan awam persekutuan yang berkhidmat di Wilayah Persekutuan Putrajaya dan tertakluk kepada pembayaran cukai dan pembayaran zakat pendapatan. Pemilihan sample

25 Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke ini kerana kakitangan awam persekutuan di Putrajaya merupakan antara pekerja terawal mendapat maklumat melalui pekeliling kerajaan, khususnya bagi perkara yang diwartakan seperti cukai dan zakat pendapatan. Tambahan pula Putrajaya merupakan pusat pentadbiran bagi kerajaan Malaysia di mana semua maklumat dan keputusan di keluarkan di kementerian dan jabatanjabatan yang terdapat di Putrajaya. Sebanyak 150 soal selidik telah di edarkan dan sebanyak 108 soal selidik diterima dan sesuai untuk dianalisis. Kajian ini mengunakan persempelan rawak berkelompok iaitu sebuah kumpulan dipilih secara rawak dan bukannya individu serta individu dalam sterpilih dijadikan sample (Noraini Idris, 2013). Kajian ini menggunakan kaedah diskriptif dan ujian perbandingan min serta peratus penerima responden terhadap sesuatu item soalan. Kajian ini menggunakan borang soal selidik sebagai instrument utama dalam proses pengumpulan data kajian. Instrument soal selidik yang digunakan terdiri daripada item-item yang dipilih dari penelitian terperinci terhadap kajiankajian lepas telah dibina. Kajian ini menggunakan borang soal selidik yang terbahagi kepada empat bahagian. Bahagian I: Demografi (latar belakang responden), Bahagian II: Rebat Cukai, Bahagian III: Persepsi Kepuasan Kutipan dan Agihan, Zakat dan Cukai, Bahagian IV: Persepsi Kepuasan Sistem Zakat dan Cukai. Bahagian I dan II adalah menggunakn soalan berkaitan dengan demografi dan pengetahuan responden berkitan rebat cukai, manakala bahagian III dan IV adalah menggunakan skala sikap atau skala liker. Setiap skala adalah mengukur magnitud jawapan responden iaitu bermula daripada nilai 1 untuk jawapan sangat tidak setuju hingga nilai ke 5 bagi jawapan sangat setuju. Pada bahagian ini juga, analisis perbezaan nilai GAP min dijalankan. Perbezaan nilai GAP min ini melihat perbezaan nilai min diantara zakat dan cukai dengan menggunaakan kaedah nilai min zakat di tolak dengan nilai min cukai. Jika nilai min sama dengan 0 (tiada perbezaan antara zakat dan cukai), jika nilai min positif (zakat lebih baik dari cukai) dan jika nilai min negatif (cukai lebih baik dari zakat). HASIL KAJIAN Berdasarkan hasil kajian, responden adalah terdiri daripada 62 wanita (58%) dan 44 lelaki (48%) dan kebanyakknnya reponden berusia 31 hingga 50 tahun (48%), 26 hingga 30 tahun (31%) dan 25 tahun kebawah (17%). Majoriti responden berpendidikan sehingga diploma (36%), sarjana muda (25%) dan SPM (21%). Dari aspek pendapatan pula, kebanyakan responden berpendapatan RM 3000 kebawah (61%), diikuti mereka yang bergaji RM3001 hingga RM5000 (27%), dan berpendapatan RM5001 keatas (12%). Bagi gred jawatan pula, kebanyakan responden gred 11 hingga gred 19(53%), gred 22 hingga gred 32 (28%) dan gred 44 hingga gred 54 (11%). Dari segi tanggungan responden, kajian ini mendapati majoriti responden adalah terdiri daripada mereka yang mempunyai tanggungan seramai 1 hingga 3 orang (63%) dan 4 hingga 8 orang (22%). Berdasarkan Jadual 2 berkaitan dengan pengetahuan responden berkaitan rebat cukai. Majoriti responden tahu tentang rebat cukai melalui pembayaran zakat (54%) dan tidak tahu tentang rebat cukai melalui bayaran zakat (46%). Daripada jumlah responden yang tahu berkaitan rebat cukai melalui bayaran zakat, hanya 44 peratus yang membuat rebat cukai melalui bayaran zakat dan 56 peratus tidak membuat rebat cukai melalui pembayaran zakat. Seterusnya kajian ini melihat jumlah responden yang membayar zakat dan responden yang membayar zakat melebihi had biasa. Jadual 3 menunjukkan jumlah responden yang membayar zakat dan tidak membayar zakat. Daripada responden yang dikaji, 59 peratus adalah mereka yang tidak membayar zakat kerana berpendapatan dibawah syarat wajib membayar zakat dan 41 peratus adalah mereka yang membayar zakat. Daripada jumlah pembayar zakat, 70 peratus membayar zakat mengikut kadar kewajipan yang perlu dibayar, manakala 30 peratus responden membayar zakat melebihi kadar kewajipan zakat yang perlu dibayar. Hasil kajian juga mendapati bahawa kebanyakan responden membuat pembayaran zakat terus ke pusat zakat (47%), membuat skim potongan gaji (27%) dan bayar terus kepada asnaf (26%). Kajian ini juga membuat analisis ringkas berkaitan responden yang membuat bayaran zakat melebihi kadar kewajipan zakat. Daripada 13 orang responden yang membayar zakat melebihi kadar kewajipan zakat, hanya lapan orang responden memberi maklumat berkaitan dengan jumlah lebihan yang dibayar. Jadual 4 dibawah menunjukkan anggaran bayaran lebihan zakat responden. Daripada dapatan kajian, lima orang membayar zakat lebih daripada 100 peratus atau sekali ganda lebih daripada jumlah zakat yang wajib dibayar dan dua orang responden membayar lebih daripada 50 peratus atau separuh kaliganda lebih daripada jumlah zakat yang wajib di bayar. Secara keseluruhannya mengikut purata keseluruhan, kajian ini mendapati kadar nisbah zakat yang dibayar melebihi kadar kewajipan sekali ganda kadar yang wajib dibayar oleh individu tersebut iaitu pada kadar 1.3 lebih daripada kadar kewajipan yang sepatutnya dibayar. Seterusnya, kajian ini juga melihat persepsi responden berkaitan dengan agihan dan kutipan zakat dan cukai serta kepuasan responden berkaitan dengan sistem zakat dan cukai. Untuk melihat persepsi responden, analisis perbezaan nilai GAP min responden dilaksanakan. Analisis perbezaan nilai GAP min terbahagi kepada tiga kelas responden iaitu, keseluruhan responden, responden yang membayar zakat dan responden yang mambayar zakat melebihi kadar kewajipan zakat dikenakan. Jadual 5 menunjukkan hasil perbezaan nilai GAP min kutipan dan agihan, zakat dan cukai. Keseluruhan responden lebih merasakan cukai dikutip dengan cekap dan efisian dan mengakui bahawa maklumat berkaitan kutipan zakat lebih mudah untuk di akses berbanding cukai. Keseluruhan responden juga merasakan bahawa agihan zakat sampai kepada sasaran berbanding cukai dan berpendapat bahawa program agihan zakat yang dilaksanakan berkesan dan bermanfaat. Mereka juga berpendapat

26 68 Abdullah Khairi Mohd Asri, Hairunnizam Wahid maklumat berkaitan agihan zakat mudah diakses berbanding cukai. Bagi responden yang membayar zakat pula, mereka merasakan cukai di kutip lebih cekap dan efisien, tetapi masih berpendapat bahawa maklumat berkaitan kutipan zakat lebih mudah diakses berbanding cukai. Responden yang membayar zakat juga merasakan agihan zakat sampai kepada sasaran dan berpendapat program agihan zakat yang dilaksanakan lebih berkesan dan bermanfaat dan maklumat berkaitan agihan zakat mudah diakses. Secara keseluruhannya kita dapat lihat jarak berbezaan min antara kelas responden berbeza. Bagi item responden merasakan zakat atau cukai dikutip dengan cekap dan efisien, responden yang membayar zakat melebihi kadar kewajipan zakat, lebih yakin bahawa cukai dikutip dengan cekap dan efisien berbanding zakat. Bagi maklumat berkaitan kutipan pula, keseluruhan responden lebih berpendapat maklumat berkaitan zakat mudah diakses berbanding cukai. Persepsi tersebut berbeza dengan responden yang membayar zakat melebihi kadar kewajipan, dimana mereka berbendapat maklumat barkaitan kutipan bagi zakat dan cukai mudah untuk diakses. Persepsi bagi agihan zakat pula, responden yang membayar zakat melebihi kewajipan lebih yakin dengan agihan zakat berbanding agihan cukai. Kesimpulan yang kita dapat lihat pada persepsi agihan dan kutipan ini, secara puratanya, kita dapat lihat kesemua jenis kelas responden bersetuju bahawa kutipan dan agihan zakat lebih baik daripada cukai. Persepsi responden berkaitan sistem zakat dan cukai pula ditunjukkan pada Jadual 6. Keseluruhan responden berpendapat bahawa sistem zakat berfungsi dengan baik berbanding cukai. Berbeza pula dengan responden yang membayar zakat, mereka lebih berbendapat bahawa sistem cukai lebih berfungsi dengan baik berbanding dengan zakat. Ketiga-tiga kelas reponden berpendapat kadar zakat lebih munasabah berbanding kadar cukai dan sistem zakat lebih adil berbanding sistem cukai. Mereka juga berpendapat lebih banyak kemudahan untuk membayar zakat berbanding kemudahan untuk membayar cukai. Bagi sistem penguatkuasaan undang-undang pula, responden yang membayar zakat lebih bersetuju bahawa penguatkuasaan undangundang cukai adalah berkesan berbanding penguatkuasaan undang-undang zakat. Secara keseluruhannya, keseluruhan responden berpendapat bahawa sistem zakat lebih baik berbanding sistem cukai. PERBINCANGAN DAN IMPLIKASI DASAR Persoalan berkaitan dengan pembayar zakat yang membayar zakat lebih daripada kadar kewajipan zakat, sememangnya wujud. Hasil kajian ini mendapati individu yang membayar zakat melebihi kadar kewajipan yang perlu dibayar secara puratanya adalah sekali ganda lebih daripada jumlah sebenar zakat yang perlu dibayar. Secara mudahnya sekiranya seseorang perlu membayar zakat pendapatan sebanyak RM100 setiap bulan, maka individu tersebut akan membayar kepada pusat zakat sebanyak RM200 setiap bulan, iaitu sekali ganda melebihi jumlah zakat yang perlu dibayarnya setiap bualan. Jumlah ini dilihat sedikit tetapi jika ramai individu membayar zakat melebihi kadar yang ditetapkan, maka jumlah tersebut akan menjadi banyak dan daripada jumlah tersebut lebih banyak sumbangan dapat diberikan dan banyak bilangan masyarakat yang memerlukan dapat dibantu. Sebagai contoh hasil kutipan zakat pendapatan MAIWP yang semakin meningkat setiap tahun. Berdasarkan Rajah 1, hasil kutipan zakat pendapatan MAIWP, saban tahun semakin meningkat. Kita dapat lihat bahawa dalam tempoh 10 tahun peningkatan kutipan zakat pendapatan meningkat dengan mendadak dari RM76.7 juta kepada RM385.2 juta iaitu peningkatan sebanyak 400 peratus. Ini bermakna secara puratanya, kutipan zakat pendapatan di MAIWP meningkat sebanyak 40 peratus setiap tahun. Andaikan daripada jumlah tersebut 70% membayar pada kadar sepatutnya dan 30% membayar lebih daripada kadar dan lebihan tersebut sekali ganda, maka kita dapat lihat sumbangan sebenar golongan yang membayar zakat melebihi kadar. Andaikan: Jumlah Kutipan = RM 385 Juta, Jumlah Pembayar = 130,089 orang [70% (91,062 orang), 30 %( 39,027 orang)] Purata Kutipan seorang = RM 2,960 Jika: 70% (x) + 30% (2x) = Jumlah Kutipan 91,062(x) + 39,027(2x) = RM 385,000, ,116x = 385,000,000 x = RM 2,277 per orang Maka: Golongan 70% menyumbang kepada kutipan sebanyak 91,062(2,777) = RM Juta (53.8%) Golongan 30% menyumbang kepada kutipan sebanyak 39,027(2) (2,277) = RM Juta (46.2%)

27 Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke Jika: Maka: Jika : Maka: Golongan 30% membayar zakat sekali ganda lebih iaitu 2x, maka nilai lebihan bayaran yang dibayar adalah sebanyak x. 39,037(RM 2,277) = RM 88,887,249 (nilai lebihan zakat daripada keseluruhan jumlah kutipan zakat) Lebihan tersebut dinisbahkan dengan jumlah kutipan keseluruhan untuk melihat peratus lebihan kepada jumlah keseluruhan kutipan. (RM 88,887,249 / RM 385,000,000)*100 = 23.09% (peratus lebihan zakat daripada jumlah kutipan zakat) Hasil andaian ini menunjukkan bahawa sumbangan golongan yang membayar zakat melebihi kadar kewajipan, menyumbang hampir kepada separuh (46%) daripada jumlah kutipan zakat pendapatan walaupun jumlah pembayar yang membayar zakat lebih daripada kadar kewajipan adalah sebanyak 30 peratus. Andaian juga mendapati, daripada jumlah kutipan zakat, sebanyak 23 peratus atau RM 88,887,249 adalah lebihan yang dibayar oleh pembayar zakat yang membayar melebihi kadar kewajipan zakat. Dapat disimpulkan jika andaian ini benar maka, 23 peratus adalah lebihan daripada keseluruhan jumlah zakat pendapatan merupakan satu jumlah yang besar dan jumlah tersebut dapat diagihkan kepada lebih ramai lagi kepada golongan yang memerlukan. Bayaran zakat yang segaja dilebihkan tersebut sudah pasti tidak menjadi zakat, kerana zakat adalah jumlah tertentu dan bayaran lebihan tersebut adalah salah satu bentuk sedekah. Hal ini boleh disandarkan kepada sebuah hadis yang sangat panjang ketika mana Nabi Muhammad SAW memerintahkan amil pada zaman baginda agar turun ke ceruk desa menaksir zakat haiwan ternakan. Di penghujung hadis tersebut, Nabi SAW menegaskan: Zakat ghanam (kambing atau biri-biri) ialah ghanam yang lepas (yang meragut secara bebas atau saaimah). Mulai dari 40 ekor hingga 120 ekor, zakatnya seekor Syaatun. Dari 120 ekor hingga 200 ratus, zakatnya dua ekor Syaatun. Dari 200 ekor hingga 300 ekor, zakatnya tiga ekor Syaatun. Dari 300 ekor hingga seterusnya, tiap-tiap 100 ekor, zakatnya seekor Syaatun. Dan siapa yang mempunyai ghanam kurang dari 40 ekor (belum mencapai nisab ghanam), biarpun hanya kurang seekor (39 ekor), tidak wajib zakat baginya, kecuali kalau dia suka membayarnya (maka dia masih boleh mengeluarkannya dan pihak amil boleh menerimanya). (Hadis sahih Imam Bukhari daripada Anas r.a) Hadis ini menunjukkan, dalam pemberian zakat ghanam di atas, oleh kerana hanya terkurang seekor kambing contohnya, maka pemilik ternakan tidak wajib mengeluarkan zakat ternakannya. Namun, Nabi SAW juga menyatakan, jika dia masih mahu memberikan kambingnya kepada pihak pengutip zakat, ia masih boleh diterima dan kala itu, sungguh pun hakikatnya ia bukanlah kambing zakat; namun ia adalah kambing sedekah yang perlu diraikan oleh amil, iaitu diterima dengan baik dan didoakan ke atas pembayarnya sebagaimana yang dikehendaki oleh Islam. Demikian jugalah, dalam kes kajian ini, terdapat umat Islam yang melebihkan bayaran zakat dan pihak amil wajar menerimanya, kerana memang Islam menggalakkan sedemikian. Kadar zakat yang perlu dibayar sebanyak 2.5 peratus adalah satu kadar yang sangat kecil dan tidak membebankan kepada pembayar zakat, menjadikan masyarakat gemar membayar zakat. Disamping bayaran zakat atas kewajipan yang ditetapkan, pembayar zakat juga mendapat kepuasan rohani apabila membuat pembayaran zakat kerana dapat membantu golongan yang susah dan memerlukan. Bagi menggalakkan lagi orang ramai membayar zakat, agensi Zakat perlu bekerjasama dengan pihak sekolah dan NGO untuk merangka program pada masa akan datang untuk mendidik orang ramai mengenai kepentingan bagi umat Islam di negara ini untuk membayar zakat. Mereka juga boleh menggunakan sepenuhnya sistem (rebat Zakat sebagai cukai / pengecualian) yang diberikan kepada mereka untuk menunjukkan betapa besarnya kesan zakat dalam membantu membagunkan masyarakat umat Islam. Masyarakat Muslim juga akan lebih menghargai pada sistem yang disediakan oleh LHDN (zakat sebagai rebat cukai) dan pada masa yang sama memenuhi tanggungjawab mereka sebagai pembayar zakat, dan juga dapat membantu untuk pembangunan masyarakat Islam di Malaysia. KESIMPULAN Zakat pendapatan merupakan penyumbang utama dalam jumlah kutipan zakat oleh institusi pengurusan zakat di Malaysia. Peningkatan kesedaran membayar zakat pendapatan adalah penting kerana zakat pendapatan mempunyai banyak faedah sosio ekonomi. zakat dianggap sebagai alat fiskal semula jadi yang disarankan oleh islam dan perlu diagihkan terus kepada asnaf supaya membawa kesan yang segera kepada ekonomi. Zakat sebagai satu instrument dasar fiskal yang diwajibkan oleh agama mempunyai kepentingan kebendaan(harta) dan rohani. Zakat sebagaimana ditetapkan dalam Islam didapati mempunyai peranan tersendiri terhadap dasar Negara dan perkembangan ekonomi. Zakat didapati dapat menambahkan lagi permintaan aggregate khususnya daripada golongan berpendapatan rendah dan seterusnya mempertingkatkan kerancakkan kegiatan ekonomi yang akhirnya dapat menambah keluaran dan pendapatan Negara. Jumlah kutipan yang semakin bertambah ini memberikan peluang kepada pihak institusi untuk melaksanakan agihan menyeluruh kepada semua asnaf yang berhak. Perkara ini menunjukkan umat

28 70 Abdullah Khairi Mohd Asri, Hairunnizam Wahid Islam kini mula mempunyai kesedaran untuk membayar zakat pendapatan selepas diwartakan. Usaha yang dijalankan oleh pihak lembaga zakat negeri-negeri sendiri juga turut menyumbang ke arah peningkatan jumlah kutipan dan pembayar zakat pendapatan. Semakin banyak zakat dikutip, maka semakin banyak jugalah bantuan dapat diagihkan dan dapat membantu asnaf terutamanya asnaf fakir dan miskin. Peningkatan dalam kutipan zakat dapat mewujudkan satu masyarakat yang saling mengambil berat antara satu sama lain terutamanya kepada isi rumah Muslim yang mengalami kemiskinan tegar dapat dihapuskan secara beransur-ansur. Setiap individu yang membuat bayaran zakat melebihi amaun, mudah-mudahan, ia dikira oleh Allah SWT sebagai sedekah atau infak yang suci dan ikhlas demi membolehkan mendapat pelbagai keberkatan dan ganjaran besar yang dijanjikan Allah SWT, di dunia dan akhirat. Di samping itu ia juga dapat membantu golongan yang kurang berkemampuan untuk keluar daripada belenggu kesusahan. RUJUKAN Ahmad, S., & Wahid, H. (2005a). Kesediaan berkongsi kekayaan dan kebahagian: Kajian kes bayaran zakat bagi harta yang di ikhtilaf. In Persidangan Kebangsaan Ke-2 PPSPP (pp. 1 12). Ahmad, S., & Wahid, H. (2005b). Sumber zakat: Perluasan terhadap harta yang diikhtilaf. Jurnal Syariah, 13(1), Ahmad, S., & Wahid, H. (2013). Pelaksanaan zakat pendapatan di Malaysia: Potensi dan cabaran. In Kursus Pengendalian Harta Zakat (pp. 1 18). Anuar Muhammad (2008). Perception Of Academicians Toward Zakat Administration Particularly Zakat Distribution: The Case Of Selangor And Kelantan. Gombak: Universiti Islam Antarabangsa Malaysia. Bakar, Nur B. A. and Rahman, Abdul R.A. (2007), A comparative study of zakah and modern taxation. J.KAU: Islamic Econ. Vol.20 No. 1. pp Buku Laporan Tahunan (2015), Pusat Pungutan Zakat-Maijlis Agama Islam Wilayah Persekutuan Dangkua, R. (2015), Taxation in Islamic Economy. Taxation_in_Islamic_Economy.docx Hairunnizam Wahid, Sanep Ahmad & Radiah Abdul Kader (2009). Pengagihan Zakat oleh Institusi Zakat di Malaysia: Mengapakah Masyarakat Islam Tidak Berpuashati? Jurnal Ekonomi Malaysia 46(2): Kamil (2002), Gelagat Kepatuhan Zakat Pendapatan Gaji. Disertasi Ph.D tidak diterbitkan. Universiti Utara Malaysia. Mannan, M.A Islamic Economics: Theory and Practice. Cambridge: Hodder and Stroughton Nienhaus, Volker. (2006), Zakat, taxes, and public finance in Islam. Islam and Everyday World Public Policy Dilemma. Edited by Behdad, R. and Normani, F. Routledge: New York pp Muhammad N. Samad, M. Ariff and A.M. Nassir (2016), Impact Of Zakat Payment Offset System On Income Tax Collection In Malaysia, I J A B E R, Vol. 14, No. 13, (2016): Ringkasan Laporan Zakat (2016), Pusat Pungutan Zakat-Maijlis Agama Islam Wilayah Persekutuan Sanep Ahmad & Hairunnizam Wahid (2005). Persepsi Agihan Zakat dan Kesannya terhadap Pembayaran Zakat Melalui Institusi Formal. Jurnal Ekonomi Malaysia. 39: Wahid, H., Ahmad, S., & Mohd Noor, M. A. (2007). Kesedaran membayar zakat pendapatan di Malaysia. Islamiyyat, 29,

29 Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke RAJAH 1: Hasil Zakat Pendapatan MAIWP 2005 hingga 2015 Sumber: Buku Laporan Tahunan (2015), Pusat Pungutan Zakat-Maijlis Agama Islam Wilayah Persekutuan JADUAL 1: Pencapaian Kutipan Mengikut Jenis-Jenis Zakat MAIWP JENIS ZAKAT % +/- Pendapatan 385,157, ,446, % Perniagaan 94,121, ,304, % Wang Simpanan 35,349, ,328, % Mal (Harta) 39,960, ,606, % Qadha 590, , % Lain-Lain Kutipan 2,463, ,571, % JUMLAH 580,690, ,643, % Sumber: Ringkasan Laporan Zakat (2016), PPZ-MAIWP Kekerapan Kekerapan Nota: ( ) peratus responden (%) JADUAL 2: Pengetahuan Rebat Cukai Melalui Bayaran Zakat Tidak Tahu Tahu 49 responden 57 responden (46) (54) Tidak Membuat Rebat Membuat Rebat 32 responden 25 responden (56) (44) Kekerapan Kekerapan Nota: ( ) peratus responden (%) JADUAL 3: Jumlah Pembayar Zakat Tidak Bayar Zakat Bayar zakat 63 responden 43 responden (59) (41) Mengikut Had Biasa Melebihi Had Biasa 30 responden 13 responden (70) (30)