KECENDERUNGAN PELAJAR DAN MASYARAKAT ISLAM TERHADAP PENUBUHAN BANK WAKAF

KECENDERUNGAN PELAJAR DAN MASYARAKAT ISLAM TERHADAP PENUBUHAN BANK WAKAF MUHAMMAD RIDHWAN AB. AZIZ Fakulti Ekonomi dan Muamalat, Universiti Sains Islam Malaysia, Bandar Baru Nilai, 71800, Nilai, Negeri Sembilan, Malaysia. (Penulis Koresponden. Email: ridhwan.aziz@usim.edu.my) MOHAMAD FADZIL MOHD PUAT Fakulti Ekonomi dan Muamalat, Universiti Sains Islam Malaysia, Bandar Baru Nilai, 71800, Nilai, Negeri Sembilan, Malaysia. ABSTRAK Institusi wakaf telah memainkan peranan yang penting dalam membasmi kemiskinan dan membangunkan sosioekonomi dalam sejarah Islam. Sehingga kini, institusi wakaf masih lagi memainkan peranan yang sangat penting terutamanya di negara Islam. Namun begitu, masih terdapat banyak lagi mekanisme yang baharu yang boleh diketengahkan bagi membolehkan insitusi wakaf menjadi lebih efektif dalam membasmi kemiskinan dan membantu orang-orang miskin dalam pelbagai bidang terutama bidang pendidikan. Bank wakaf boleh didefinisikan sebagai satu institusi yang baharu dalam memainkan peranan penting dalam Islam. Bank ini akan memberikan manfaat kepada para pelajar dan ibu bapa mereka kerana ia adalah sebuah bank yang mempunyai ciri-ciri unik bagi membantu dalam pembiayaan kos pengajian dan sara hidup. Bank wakaf mengaplikasikan konsep wakaf tunai dalam membantu pelajar dan masyarakat Islam dalam bidang pendidikan. Wakaf tunai merupakan satu dana amanah yang ditubuhkan bagi membantu orang-orang Islam dengan niat kerana Allah SWT. Dana daripada wakaf akan diberikan kepada orang yang memerlukan untuk beberapa tempoh yang tertentu, yang boleh digunakan untuk tujuan kebaikan dan sosial. Objektif artikel ini adalah untuk mengenalpasti kecenderungan pelajar-pelajar dan juga masyarakat Islam dalam menyokong penubuhan bank wakaf. Metodologi penyelidikan bagi kajian ini adalah melalui kaedah kuantitatif terhadap 287 orang dalam kalangan orang Islam dan juga 125 pelajar. Hasil dapatan dalam artikel ini menunjukkan bahawa terdapat permintaan yang tinggi daripada kalangan pelajar pada masa kini dan sokongan yang padu dan memberangsangkan dalam kalangan masyarakat Islam bagi penubuhan bank wakaf ini di Malaysia. KATA KUNCI: Wakaf, Wakaf Tunai, Bank Wakaf 1. PENGENALAN Dari perspektif Syariah, wakaf boleh dikatakan sebagai menahan sesuatu harta atau aset yang bertujuan untuk digunakan manfaatnya bagi kemaslahatan umat Islam. Definisi ini juga merangkumi beberapa jenis wakaf yang baharu yang tidak dibincangkan dalam kitab-kitab fiqh lampau seperti mewakafkan hak dalam aspek kewangan bagi memperoleh manfaatnya. Ulamaulama kontemporari telah menerima konsep wakaf tunai ini kerana ianya akan memberikan faedah

dan kebaikan kepada pewakaf (waqif), orang yang menerima wakaf dan juga untuk keseluruhan masyarakat Islam. Tambahan pula, harta wakaf boleh disumbangkan dalam bentuk harta tak alih dan juga harta alih seperti wakaf tunai. Melalui wakaf tunai, pewakaf akan mewakafkan hartanya secara tunai berbanding dalam bentuk hartanah. Menurut sejarah, wakaf tunai telah dimulakan sejak zaman Mesopotamia, Yunani purba dan juga Rom. Pada abad ke-8 Masihi, Imam Zufar telah memperkenalkan wakaf tunai buat kali pertama dalam sejarah Islam. Beliau berpendapat bahawa wakaf tunai boleh dilaburkan melalui konsep mudarabah dan hasil daripada untung tersebut akan digunakan untuk kebajikan dan kebaikan umat Islam (Cizakca, 1998). Namun begitu, wakaf tunai tidak berkembang dengan pesat sehingga abad ke-16 Masihi. Selepas itu, wakaf tunai telah berkembang dengan pesat dan digunakan secara meluas dalam dunia Islam terutamanya pada zaman Turki Uthmaniyyah. Walaupun terdapat pelbagai kritikan mengenai penerimaan konsep wakaf tunai dalam kalangan ulama Islam, konsep ini terus digunakan secara meluas oleh umat Islam pada masa tersebut. Wakaf tunai sentiasa mendapat sokongan daripada khalifah Uthmaniyyah kerana dana dari wakaf tersebut akan digunakan untuk meluaskan empayar terutamanya di Eropah (Cizakca, 2010). Selain itu, wakaf tunai menjadi lebih penting kerana ianya lebih berkesan dari segi penggunaannya berbanding tanah, bangunan, buku, hasil ternakan dan sebagainya, apabila konsep ini telah dibuktikan melalui kajian-kajian yang terdahulu dan hasilnya menunjukkan bahawa wakaf lebih menguntungkan dalam sistem kewangan Islam pada masa kini. Oleh itu, setiap umat Islam boleh mewakafkan wang mereka walaupun dalam nilai yang sedikit melalui institusi-institusi wakaf yang ditubuhkan dengan mengikut kaedah-kaedah berdasarkan hukum Syarak. Oleh itu, semua orang boleh menjadi pewakaf melalui konsep wakaf tunai ini yang berlandaskan hukum Syarak. Oleh itu, objektif kajian ini adalah untuk mengenalpasti kecenderungan pelajar-pelajar dan masyarakat Islam di negara ini dalam menyokong penubuhan bank wakaf. Kajian kecendurangan ini penting dilakukan bagi mengetahui tahap penerimaan dan kesediaan mereka terhadap penubuhan bank wakaf ini sebelum ia dapat direalisasikan sepenuhnya. 2. KAJIAN LITERATUR Kajian terhadap konsep wakaf tunai telah dijalankan oleh beberapa pengkaji sebelum ini. Murat Çizakça (1998) menjelaskan bahawa sejarah menunjukkan bahawa terdapat potensi dalam wakaf. Sistem wakaf dapat menghasilkan perkhidmatan tanpa sebarang kos kepada kerajaan dan wakaf dapat dimanfaatkan dengan lebih optimum dalam sistem yang moden bagi mengurangkan bajet kerajaan. Cengiz Toraman et.al. (n.d.), telah menyimpulkan bahawa dalam masyarakat di mana kesihatan, pendidikan dan kebajikan telah dibiayai sepenuhnya melalui hibah dan wakaf, konsep wakaf tunai sememangnya telah memberikan implikasi yang sangat penting dalam perkembangan empayar Turki Uthmaniyyah. Mohammad Tahir & Abdul Hamid (2006) pula menjelaskan bahawa bank wakaf boleh diaplikasikan sebagai bank bagi orang fakir dan miskin. Ianya dibenarkan di dalam Islam berdasarkan kebolehterimaan wakaf tunai dan juga keperluan semasa terhadap wakaf, benefisarinya dan juga keseluruhan masyarakat. Jika konsep ini mendapat sokongan penuh

daripada kerajaan, institusi-institusi wakaf akan menyumbang kepada masyarakat melalui penubuhan bank wakaf. Selain daripada itu, Mohd Asyraf et.al. (2013) menyimpulkan bahawa terdapat sokongan yang kuat dalam sumbangan untuk bank wakaf daripada semua golongan masyarakat Islam, sama ada golongan berpendapatan rendah ataupun golongan berpendapatan tinggi. Kebanyakan masyarakat tidak mahu untuk mewakafkan wang mereka ke dalam bank wakaf kerana kurang pendedahan mengenai wakaf itu sendiri dan kurang keyakinan terhadap agen yang mewakili bank wakaf bagi kutipan tersebut. Oleh sebab itu, kajian mengenai kaedah kutipan wakaf perlu dibuat bagi menangani masalah ini. Institusi-institusi pengajian tinggi juga perlu menyediakan lebih banyak bahan bacaaan mengenai wakaf untuk pendedahan orang awam tentang konsep wakaf yang sebenar dalam Islam. Selain itu, Muhammad Ridhwan Ab. Aziz et.al. (2013) menjelaskan bahawa model wakaf bank boleh diaplikasikan untuk bank wakaf Islam dan kajian ini juga telah membuat kesimpulan bahawa terdapat satu struktur yang mungkin boleh diaplikasikan untuk model bank wakaf dan instrumen yang boleh digunakan untuk membiayai pendidikan dan pengajian bagi masa hadapan. 3. METODOLOGI PENYELIDIKAN Metodologi penyelidikan yang digunakan adalah melalui kaedah kuantitatif. Kaedah ini telah digunakan sepanjang kajian ini melalui soal selidik bagi mendapatkan data dengan lebih tepat. Terdapat dua set soal selidik yang telah digunakan. Pertama, soal selidik dalam kalangan orang awam yang beragama Islam yang tinggal di sekitar Lembah Klang berjumlah 287 responden. Kedua, set soalan untuk pelajar-pelajar yang beragama Islam dan diedarkan di universiti-universiti terpilih di Selangor dan Negeri Sembilan yang berjumlah 125 pelajar. Setiap responden telah menjawab kesemua soalan dalam masa kurang daripada 10 minit. Penyelidik telah memilih secara rawak responden dari pelbagai latar belakang yang berbeza. Selepas dikumpulkan soal selidik ini, data daripada jawapan responden dianalisis secara statistik melalui penggunaan SPSS versi 20.. 4. DAPATAN KAJIAN Dalam kajian ini, terdapat dua bahagian yang boleh dibahagikan kepada kecenderungan dalam kalangan orang awam mengenai penubuhan bank wakaf dan juga kecenderungan pelajar-pelajar dalam penubuhan bank wakaf ini. Kajian ini yang menggunakan SPSS versi 20 telah menganalisis frekuensi setiap pemboleh ubah dalam soalan, memandangkan setiap responden mempunyai tanggapan yang tersendiri mengenai isu dalam kajian ini. Jadual 1: Pandangan Masyarakat Islam Terhadap Penubuhan Bank Wakaf No Item Sisihan piawai Cronbach Alpha=0.709 Bersetuju dengan penubuhan bank wakaf untuk pelajar pengajian 1.0949 1 tinggi 2 Penubuhan bank wakaf dapat membantu pelajar daripada berhutang 0.8829

3 Penubuhan bank wakaf perlu ditubuhkan secepat mungkin 0.7573 Jadual 2: Pandangan Pelajar Terhadap Penubuhan Bank Wakaf No Item Sisihan piawai Cronbach Alpha=0.860 Saya bersetuju bahawa bank wakaf ialah satu alternatif kepada 0.7019 1 pembiayaan pendidikan 2 Saya lebih termotivasi jika saya mendapat pendidikan percuma 0.7909 3 Bantuan daripada bank wakaf akan mengurangkan beban ibu bapa 0.7284 Keputusan analisis akan menentukan tahap penilaian bagi setiap responden dalam aspek yang berbeza dalam kajian ini. Kebolehgantungan (Reliability) skala akan diuji menggunakan Cronbach alpha. Alpha yang bagus (a coefficient alpha) yang melebihi 0.7 boleh dianggap sebagai data yang baik (Nunnaly, 1978). Dalam erti kata lain, sisihan piawai (standard deviation) selalunya digunakan untuk mengukur kebolehpercayaan dalam kesimpulan statistik (statistical conclusions). 4.1 KECENDURUNGAN ORANG ISLAM TERHADAP PENUBUHAN BANK WAKAF Data daripada kajian telah dikumpulkan daripada 176 responden lelaki dan 111 responden perempuan dan jumlah keseluruhan adalah seramai 287 orang. Data terkumpul tersebut dianalisis melalui penggunaan perisian SPSS 20 (Statistical Package for Social Science version 20). Dalam bahagian ini, 3 analisis yang berbeza telah dibuat. Pertama, untuk membandingkan pandangan responden terhadap penubuhan bank wakaf bagi pengajian tinggi berdasarkan jantina responden. Kedua, untuk membandingkan pandangan responden terhadap penubuhan bank wakaf bagi mempromosikan pembiayaan tanpa hutang (debt-free loan) berdasarkan jantina responden dan terakhir, untuk menganalisis keperluan penubuhan bank wakaf ini bagi membiayai pendidikan dan pengajian tinggi. Analisis keseluruhan boleh dilihat melalui carta pai di bawah ini. Male Female 39% 61% Gambar Rajah 1: Jantina Daripada tinjauan ini, carta pai di atas adalah satu analisis deskriptif bagi responden. Gambar Rajah 1 menunjukkan bahawa jumlah responden lelaki seramai 176 orang iaitu 22% lebih tinggi daripada responden wanita seramai 111 orang.

Male Female 7 13 19 6 7 17 60 48 77 33 Strongly Disagree Disagree Not Sure Agree Strongly agree Gambar Rajah 2 : Jantina Vs Persetujuan Terhadap Penubuhan Bank Wakaf Untuk Pelajar Pengajian Tinggi Untuk analisis pertama yang ditunjukkan dalam Gambar Rajah 2 di atas, hasil dapatan menunjukkan kebanyakan pelajar lelaki (77 responden) sangat bersetuju dengan penubuhan bank wakaf untuk membiayai pengajian mereka, manakala kebanyakan pelajar perempuan (48 responden) bersetuju dengan pernyataan yang sama. Namun, majoriti pelajar daripada kedua-dua jantina (110 responden atau 38.3%) sangat bersetuju dengan pernyataan ini. Hanya beberapa orang responden daripada kedua-dua jantina (7 lelaki, 6 perempuan, 13 responden keseluruhannya atau 4.5%) tidak bersetuju dengan pernyataan ini. Male Female 1 4 7 2 14 14 92 6252 39 Gambar Rajah 3: Jantina Vs Penubuhan Bank Wakaf Dapat Membantu Pelajar Daripada Berhutang Untuk analisis yang kedua seperti mana yang ditunjukkan dalam Gambar Rajah 3 di atas, dapatan juga menunjukkan hasil yang sama seperti dalam analisis pertama. Dapatan menunjukkan bahawa kebanyakan responden lelaki (92 responden) sangat bersetuju dengan penubuhan bank wakaf yang boleh membantu pelajar-pelajar daripada membuat pinjaman, manakala kebanyakan responden wanita (52 responden) hanya bersetuju dengan pernyataan yang sama. Majoriti responden dari kedua-dua jantina (131 responden atau 45.6%) sangat bersetuju dengan pernyataan yang sama. Hanya beberapa orang responden daripada kedua-dua jantina (seorang lelaki, 4 perempuan, 5 responden keseluruhannya atau 1.7%) tidak bersetuju dengan pernyataan ini. Dua fakta yang menarik ialah lebih ramai responden wanita tidak bersetuju dengan pernyataan ini berbanding dengan responden lelaki, dan bilangan yang sama daripada kedua-dua jantina (14 responden setiap jantina, 28 responden secara keseluruhannya atau 9.8%) tidak pasti dengan pernyataan ini.

Male Female 0 2 3 1 15 10 62 96 52 46 Strongly Disagree Disagree NOt Sure Agree Strongly agree Gambar Rajah 4: Jantina V Penubuhan Bank Wakaf Perlu Disegerakan Untuk analisis yang terakhir seperti mana yang ditunjukkan dalam Gambar Rajah 4, dapatan juga menunjukkan hasil dapatan yang sama dengan analisis pertama dan kedua. Hasil menunjukkan bahawa kebanyakan responden lelaki (96 orang) sangat bersetuju dengan keperluan bagi penubuhan bank wakaf secepat mungkin, manakala kebanyakan responden wanita hanya bersetuju dan 46 responden wanita yang lain sangat bersetuju dengan pernyataan ini. Dalam pada itu, majoriti responden dari kedua-dua jantina (142 responden) sangat bersetuju dengan pernyataan ini. Hanya segelintir responden (2 wanita) sangat tidak bersetuju dengan pernyataan tersebut. Terdapat lebih banyak responden wanita sangat tidak bersetuju dengan pernyataan ini berbanding dengan responden lelaki, dan terdapat pula beberapa responden dari kedua-dua jenis jantina (15 lelaki dan 10 wanita, jumlahnya 25 responden) tidak pasti dengan pernyataan ini. 4.2 KEPERLUAN PELAJAR TERHADAP PENUBUHAN BANK WAKAF Data kajian dikumpulkan daripada 98 pelajar prasiswazah, 19 pelajar sarjana dan 8 pelajar PhD, dan jumlah responden yang terlibat sebanyak 125 orang. Dalam bahagian ini, 3 analisis yang berbeza telah dibuat. Pertama, untuk mengenal pasti pandangan responden terhadap penubuhan bank wakaf sebagai alternatif bagi membiayai kos pengajian tinggi pelajar manakala yang kedua adalah untuk menilai pandangan pelajar bahawa pelajar-pelajar lebih bermotivasi jika mereka mendapat pendidikan percuma. Ketiga, untuk menganalisis keperluan bagi menubuhkan bank wakaf dalam pembiayaan pendidikan bagi mengurangkan beban ibu bapa mereka. Kesemua analisis telah diterjemahkan ke dalam bentuk gambar rajah seperti di bawah.

Undergraduate Master PhD 6% 15% 79% Gambar Rajah 5: Tahap Pengajian Daripada soal selidik, gambar rajah di atas menunjukkan analisis deskriptif bagi responden terlibat. Gambar Rajah 5 menunjukkan bahawa pelajar prasiswazah menjadi majoriti daripada keseluruhan responden terlibat iaitu sebanyak 89 orang pelajar atau 79% daripada jumlah keseluruhan. Yang lainnya ialah pelajar sarjana dan Phd yang masing-masing sebanyak 15% dan 6% daripada jumlah keseluruhan. Undergraduate Master PhD 59 32 1 0 1 0 5 7 0 0 0 1 0 12 7 Strongly disagree Disagree Not sure Agree Strongly agree Gambar Rajah 6: Tahap Pengajian Vs Bank Wakaf Satu Alternatif bagi Pembiayaan Pendidikan Berdasarkan kepada Gambar Rajah 6 di atas, keputusan menunjukkan bahawa majoriti responden daripada pelajar sarjana muda iaitu sebanyak 59 responden sangat bersetuju dengan penubuhan bank wakaf sebagai alternatif bagi pemberian pinjaman pendidikan, manakala hampir keseluruhan responden dari peringkat sarjana hanya bersetuju dan tujuh orang responden dari peringkat PhD sangat bersetuju dengan pernyataan di atas. Hal ini menunjukkan bahawa sebanyak 78 responden sangat bersetuju dengan pernyataan ini yang menjadikan majoriti responden dari semua peringkat di universiti sangat bersetuju dengan pernyataan ini. Walau bagaimanapun, hanya seorang sahaja yang tidak bersetuju dengan pernyataan ini. Manakala, terdapat juga seorang responden sangat tidak bersetuju dengan pernyataan yang sama. Kedua-duanya adalah dari pelajar peringkat prasiswazah. Hampir kesemua pelajar peringkat sarjana bersetuju (7 orang) dan sangat bersetuju (12 orang) dengan pernyataan yang sama. Manakala, hampir kesemua pelajar peringkat PhD tidak pasti (seorang) dan sangat bersetuju (7 orang) dengan pernyataan yang sama.

Undergraduate Master PhD 36 10 6 1 0 0 1 1 0 1 1 1 50 11 6 Gambar Rajah 7: Tahap Pengajian Vs Akan Lebih Bermotivasi jika Mendapat Pendidikan Percuma Berdasarkan Gambar Rajah 7 di atas, hasil dapatan menunjukkan bahawa majoriti responden dari peringkat sarjana muda yang seramai 50 orang sangat bersetuju dengan pernyataan bahawa merasakan lebih bermotivasi jika mereka layak untuk mendapat pendidikan percuma, manakala sebahagian besar pelajar peringkat sarjana (11 responden) hanya bersetuju dan 6 responden dari peringkat PhD sangat bersetuju dengan pernyataan tersebut. Hal ini menunjukkan 67 orang responden dari semua peringkat sangat bersetuju dengan pernyataan ini. Namun begitu, hanya seorang pelajar dari peringkat sarjana muda sangat tidak bersetuju dengan pernyataan ini, manakala, hanya seorang pelajar sarjana muda dan seorang pelajar sarjana tidak berseutju dengan pernyataan ini. Tiada seorang pelajar dari peringkat sarjana yang sangat tidak bersetuju dengan pernyataan ini. Manakala, terdapat pelajar dari peringkat PhD yang tidak pasti (seorang), bersetuju (seorang), dan sangat bersetuju (6 orang) dengan pernyataan tersebut. Undergraduate Master PhD 67 24 1 0 0 1 1 0 5 1 0 2 1 15 7 Strongly disagree Disagree Not sure Agree Strongly agree Gambar Rajah 8: Tahap Pengajian Vs Bantuan dari Bank Wakaf akan Mengurangkan Beban Ibu Bapa Berdasarkan Gambar Rajah 8 di atas, keputusan menunjukkan bahawa majoriti responden dari peringkat sarjana muda iaitu sebanyak 67 responden sangat bersetuju dengan pernyataan bantuan dari bank wakaf akan mengurangkan beban ibu bapa mereka, manakala 15 responden dari peringkat sarjana sangat bersetuju dan 7 responden dari peringkat PhD sangat bersetuju dengan pernyataan ini. Jumlah keseluruhan responden yang menunjukkan sangat bersetuju dengan pernyataan ini adalah sebanyak 89 orang. Walau bagaimanapun, hanya seorang responden dari peringkat sarjana muda sangat tidak bersetuju dan juga seorang responden dari peringkat yang

sama tidak bersetuju dengan pernyataan yang sama. Tiada seorang pun dari peringkat sarjana yang sangat tidak bersetuju dan juga tiada dari peringkat PhD yang menunjukkan tidak bersetuju dan sangat tidak bersetuju dengan pernyataan ini. Sebahagian besar pula pelajar peringkat PhD bersetuju (seorang) dan sangat bersetuju (7 responden) dengan pernyataan yang sama. Berdasarkan kajian-kajian yang telah dilakukan oleh pengkaji sebelum ini, ia dapat dibuktikan bahawa dapatan melalui kajian ini adalah selari dengan dapatan yang telah dilakukan oleh pengkaji-pengkaji sebelum ini. Mohd Asyraf et.al. (2013) menyimpulkan bahawa terdapat sokongan yang kuat dalam sumbangan untuk bank wakaf daripada semua golongan masyarakat Islam, sama ada golongan berpendapatan rendah ataupun golongan berpendapatan tinggi. Pandangan seperti ini dapat dibuktikan sekali lagi melalui dapatan dalam kajian ini iaitu majoriti para pelajar dari semua peringkat universiti sangat bersetuju terhadap penubuhan bank wakaf untuk pelajar pengajian tinggi bagi membiayai kos pengajian mereka. 5. KESIMPULAN Dalam kajian ini, penubuhan bank wakaf telah dicadangkan bagi membiayai pengajian para pelajar. Bank wakaf menggunakan konsep wakaf tunai dalam operasinya bagi memberikan dana kepada pembiayaan ini. Hasil dapatan kajian menunjukkan bahawa terdapat permintaan yang tinggi dalam kalangan orang awam yang beragama Islam dan juga pelajar-pelajar terhadap penubuhan bank wakaf. Konsep wakaf tunai dan kesesuaian penggunaan struktur operasi dalam bank wakaf boleh digunakan sebagai mekanisme wakaf yang baharu dalam menyelesaikan masalah kewangan dalam kalangan pelajar. PENGHARGAAN Penyelidikan ini telah memperolehi pembiayaan melalui Geran Dengan Kerjasama Luar Akademi Pengurusan YaPEIM,YaPEIM, (Developing Deposit and Financing Instruments Based on Waqf for Islamic Waqf Bank)(USIM/YAPEIM/FEM/052002/43017). RUJUKAN Kahf, Monzer, (1998), Financing The Development of Awqaf Property,Working Paper for the Seminar on Development of Awqaf by IRTI, (Malaysia: Kuala Lumpur). Çizakça, Murat, (1998), Awqaf In History And Its Implications For Modern Islamic Economies, Islamic Economic Studies, Vol. 6, No. 1, (Jeddah: IRTI & IDB). Toraman,Cengiz,et.al, (undated), Cash Awqaf in the Ottomans as Philanthropic Foundations, and their Accounting Practices,<journal.mufad.org>

Haji Mohammad, Mohammad Tahir Sabit b. & b. Hj. Mar Iman, Abdul Hamid, (2006), Obstacles of the Current Concept of Waqf to the Development of Waqf Properties and the Recommended Alternative, Malaysian Journal of Real Estate, 1(1). Mohd Asyraf Bin Yusof & Muhammad Ridhwan Ab. Aziz (2013), The Relationship Between Level of Income and Willingness of Muslim Community to Contribute for Islamic Waqf Bank, The 5 th Islamic Economic System Conference (iecons2013), Faculty of Economics and Muamalat, Universiti Sains Islam Malaysia, 4 th 5 th September 2013. Muhammad Ridhwan Ab. Aziz et.al., (2013), Cash Waqf Models for Financing in Education, The 5 th Islamic Economic System Conference (iecons2013), Faculty of Economics and Muamalat, Universiti Sains Islam Malaysia, 4 th 5 th September 2013.Islahi, Abdul Azim, (1992) Provision of Public Goods: Role of The Voluntary Sector (Waqf) In Islamic History, (Financing Development In Islam: Seminar proceeding series IRTI & IDB). Chowdhury, Md. Shahedur Rahaman, et.al., (2011), Economics of Cash WAQF Management in Malaysia: A proposed Cash WAQF model for practitioners and future researchers,african Journal of Business Management. Vol.5(30). Nunnaly, J.C. (1987). Psychological Theory New York: McGagraw-Hill, 2 nd ed. Muhammad Ridhwan Ab.Aziz., (2013), Islamic Banking and Finance in Malaysia: System, Issues and Challenges, Bandar Baru Nilai: USIM Publisher. BIBLIOGRAFI PENULIS-PENULIS PROF. MADYA DR MUHAMMAD RIDHWAN BIN AB. AZIZ adalah Profesor Madya di Fakulti Ekonomi dan Muamalat, Universiti Sains Islam Malaysia (USIM). Beliau memperolehi Ijazah Sarjana Muda Pentadbiran Perniagaan (Kepujian) pada tahun 2001 dan Ijazah Sarjana Pengajian Islam (Perbankan Islam) pada tahun 2008 dari Universiti Malaya. Pada tahun 2011, beliau telah berjaya memperolehi Ijazah Doktor Falsafah (PhD) juga dari Universiti Malaya dengan pengkhususan dalam bidang Perbankan Islam di bawah Jabatan Syariah dan Ekonomi, Akademi Pengajian Islam. Sebelum bertugas di Universiti Sains Islam Malaysia, beliau adalah pensyarah di Jabatan Perbankan dan Kewangan di Kolej Universiti Islam Antarabangsa Selangor (KUIS) selama tiga tahun. Bidang kepakaran beliau adalah perbankan Islam, kewangan Islam, muamalat Islam, pasaran wang dan modal Islam dan kewangan sosial Islam. Beliau telah banyak menyumbang dari sudut pembentangan kertas kerja dan penulisan artikel dalam jurnal melebihi 96 kertas kerja di peringkat nasional dan antarabangsa dalam bidang-bidang terbabit. Setakat ini, beliau telah berjaya menerbitkan sebanyak 16 buah buku ilmiah dan 22 bab dalam buku. Beliau juga aktif menjalankan penyelidikan sebanyak 31 penyelidikan dalam pelbagai bidang kepakarannya. Beliau boleh dihubungi melalui e-mail: ridhwan.aziz@usim.edu.my.

MOHAMAD FADZIL BIN MOHD PUAT adalah Pembantu Penyelidik di Fakulti Ekonomi dan Muamalat, Universiti Sains Islam Malaysia (USIM). Beliau telah memperolehi Ijazah Sarjana Muda Undang-Undang dan Syariah dengan Kepujian pada tahun 2017. Beliau memulakan tugas sebagai Pembantu Penyelidik di Fakulti Ekonomi dan Muamalat, USIM pada Disember 2017. Sekarang, beliau sedang menjalankan kajian mengenai Deposit dan Pembiayaan Bank Wakaf. Beliau boleh dihubungi melalui e-mail: fadzileman@gmail.com