www.mediaprint.al KLIKONI KËTU
Prof. Dr. Gëzim Hadaj Udhëzues metodik Gjuha angleze 5, 8, 9 Teksti mësimor Gjuha angleze 5, 8, 9 është hartuar nga: Prof. Dr. Gëzim Hadaj
Titulli: Udhëzues metodik Gjuha angleze 5, 8, 9 Autor: Prof. Dr. Gëzim Hadaj Drejtoi botimin: Redaktore: Anila Bisha Elona Çali Dizajni: Mirela Ndrita Kopertina : VisiDesign Shtypi: Mediaprint ISBN: 978-99956-93-32-9 Botimi i parë: 2011 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara S H T Ë P I A B O T U E S E Të gjitha të drejtat e autorit lidhur me këtë botim janë ekskluzivisht te zotëruara/rezervuara nga Shtëpia Botuese Mediaprint sh.p.k.. Ndalohet çdo prodhim, riprodhim, shitje, rishitje, shpërndarje, kopjim, fotokopjim, përkthim, përshtatje, huapërdorje, shfrytëzim dhe/ose çdo formë tjetër qarkullimi tregtar, si dhe çdo veprim cënues me çfarëdo lloj mjeti apo apo forme, pjesërisht dhe/ose tërësisht, pa miratimin paraprak me shkrim nga Shtëpia Botuese Mediaprint sh.p.k. Ky botim, në tërësi dhe/ose në pjesë të tij, ndalohet të transmetohet dhe/ose përhapet në çdo lloj forme dhe/ose mjet elektronik, mekanik, regjistrues dhe/ose tjetër, të ruhet, depozitohet ose përdoret në sisteme ku mund të cënohen të drejtat e autorit, pa miratimin paraprak me shkrim nga Shtëpia Botuese Mediaprint sh.p.k.. Çdo cënim i të drejtave të autorit passjell përgjegjësi sipas legjislacionit në fuqi. Kontaktet: www.mediaprint.al Shtëpia Botuese Sektori i Shpërndarjes dhe Marketingut: Shtypshkronja: Kutia Postare 7467 - Tiranë Tel.: 04 4500605 Tel.: 04 4500605 Tel.: 04 2258 156 Cel.: 069 40 44 441 Cel.: 069 40 50 380 Cel.: 069 40 44 443 Cel.: 069 40 20 201 Cel.: 069 20 79 021 botime@mediaprint.al distributor@mediaprint.al print@mediaprint.al Komente dhe sugjerime janë të mirëpritura në email: botime@mediaprint.al
Përmbajtja UDHËZUES METODIK ANGLISHTJA 5 Faqe PLANI KALENDARIK 5 1. Revision I. English Sounds 8 2. Unit 1. A or An? 8 3. Unit 2. Cardinal numbers 10 4. Unit 3. Present Continuous Tense 12 5. Unit 4. Plural Nouns 14 6. Unit 5. Demonstratives 15 7. Revision II. 16 8. Test 1 17 9. Unit 6. Present continuous 18 10. Unit 7. Possessive 19 11. Unit 8. Where?Prepositions of Location 21 12. Unit 9. Possessive Nouns 22 13. Unit 10. There is.../ There are...how Many? 23 14. Revision III 24 15. Test 2 25 16. Unit 11. Simple Present Tense 27 17. Unit 12. Simple Present tense.telling Time 28 18. Unit 13. Imperatives 29 19. Unit 14. Present Simple 30 20 Unit 15. Can Have to 30 21. Revision IV 31 22. Test 3 32 UDHËZUES METODIK ANGLISHTJA 8 PLANI KALENDARIK 34 1. Unit 1. On the first day of school 38 2. Unit 2. The ant and the grasshopper 39 3. Unit 3. A friend in need is a friend indeed 40 4. Unit 4. Childhood. Used to... 42 5. Unit 5. Mother Teresa 44 6. Unit 6. Don t count the chickens before they re hatched 46 7. Unit 7. Who is going to pay? 48 3
8. Unit 8. The lion, the rabbit, the snake and the mouse 49 9. Test 1 51 10. Unit 9. Animals in danger 54 11. Unit 10. Byron in Albania 55 12. Unit 11. To be on time 57 13. Unit 12. Wag the Dog 59 14. Unit 13. Those difficult requests 61 15. Test 2 63 16. Unit 14 17 65 UDHËZUES METODIK ANGLISHTJA 9 PLANI KALENDARIK 69 1. Revision I 74 2. Unit 1. Niagara Falls 75 3. Unit 2. Devil s Tower 76 4. Unit 3. Donald Trump Interview 76 5. Unit 4. We can do without TV 77 6. Unit 5. Teenagers 79 7. Revision II. Sworn Virgins 80 8. Test 1 81 9. Unit 6. The V-sign 83 10. Unit 7. Benjamin Franklin 84 11. Unit 8. «I have a Dream», by Martin Luther King, Jr. 85 12. Unit 9. Melting pots and mosaics 86 13. Unit 10. Traditional vs. Modern 87 14. Revision III. John Belushi, Getting Married 88 15. Unit 11. The Story of Narcissus 89 16. Unit 12. Europe s Day 90 17. Unit 13. Galileo and the Tower of Pisa 91 18. Unit 14. The Robin, Weather Forcaster 92 19. Unit 15. Marin Barleti 93 20 Revision IV. Education and Schools 94 4
UDHËZUES METODIK ANGLISHTJA 5 Programi i Ministrisё sё Arsimit dhe Shkencёs ka parashikuar: 70 orё mёsimi 15 njёsitё e reja mësimore (Units) X 4 orё = 15 x 4 = 60 orё. 4 Units (mёsimet e pёrsёritjes) X 1 orё secila = 4 orë 60+4 orё = 64 70 64 = 6 orё në dispozicion të mësuesit PLANI KALENDARIK Nr Kapitulli Tema Material mësimor 1 Revision I English Sounds Libri i nxënësit faqe 4-116 2 Unit 1 A or An? Libri i nxënësit faqe 17-21 Workbook faqe 4-8 3 Unit 2 Cardinal numbers. Adresses. What s your name? Libri i nxënësit faqe 22-27 Workbook faqe 9-14 4 Unit 3 Present Continuous Tense Libri i nxënësit f. 28-33 Workbook faqe 12-14 5 Unit 4 Plural Nouns Libri i nxënësit faqe 34-38 Workbook faqe 15-17 6 Unit 5 Demonstratives Libri i nxënësit f. 3943 Workbook f. 18-20 7 Revision II Units 1-5 Libri i nxënësit f. 47 8 Test I Ushtrime Libri i mësuesit 9 Unit 6 Present continuous Libri i nxënësit f. 48-51 Questions Workbook f.21-23 Negatives 10 Unit 7 11 Unit 8 12 Unit 9 13 Unit 10 14 Revision III Test 2 Possessive Adjectives Colors Where? Prepositions of Location Possessive Nouns Possessive Adjectives There is.../ There are... How Many? Unit 6-10 Libri i nxënësit f. 52-58 Workbook f..2 273 Libri i nxënësit f. 5961 Workbook2830 Libri i nxënësit f. 62-67 Workbook f.31-33 Libri i nxënësit f. 68-71 Workbook f.34-36 Libri i nxënësit f.73-77 Libri mësuesit 5
15 Unit 11 Simple Present Tense 16 Unit 12 Simple Present tense Telling Time 17 Unit 13 Imperatives 18 Unit 14 19 Unit 15 Present Simple Present Continuous Object pronouns Can Libri i nxënësit f. 78-82 Workbook f.37-39 Libri i nxënësit f. 83-87 Workbook f.40-42 Libri i nxënësit f. 88-91 Workbook f.43-46 Libri i nxënësit f. 92-97 Workbook f.47-49 Libri i nxënësit f.98-102 Workbook f.50-52 Have to 20 Revision Units 11-15 Libri i nxënësit f. 103-104 19 Test III Ushtrime Libri mësuesit Shënimi 1: Udhëzimet e hollësishme metodike për shpjegimin e lëndës së re të çdo njësie mësimore si edhe mënyrën, radhën dhe planifikimin e ushtrimeve në këtë udhëzues metodik, mësuesi mund t i shfrytëzojë për hartimin e ditarit të vet. Rekomandohen aq ditarë, sa janë njësi mësimore në planin mësimor të çdo klase. Shënimi 2: Në librin e mësuesit janë përfshirë gjithashtu tre teste, bashkë me zgjidhjet e tyre. Ato janë planifikuar pas orëve të përsëritjes, një herë në pesë mësime. Rekomandohet që mësuesi t i fotokopjojë ato dhe në një orë të veçantë tua shpërndajë nxënësve dhe të zhvillojë me ta detyrën e kontrollit. 6
* * * Me kёtё libër mund tё punohet me tё dy nivelet e nxёnёsve: me ata qё kanё bёrё anglisht nё klasёn e tretё dhe tё katёrt dhe me ata qё e fillojnё anglishten pёr herё tё parё. Libri ёshtё i ndarё nё tri pjesё me nga pesё njёsi mёsimore dhe me katёr pёrsёritje tё shpёrndara njё nё fillim, dy nё mes dhe njё nё fund tё librit. Tabela e lёndёs nё fillim tё librit mund tё shёrbente si orientim pёr tё hartuar planin kalendarik. Tё pesёmbёdhjetё njёsitё e reja mёsimore (Units) do tё zhvillohen me nga katёr orё secila, d.m.th. 15 x 4 = 60 orё. Duke shtuar kёtu edhe katёr mёsimet e pёrsёritjes me nga njё orё secila, bёjnё 64 orё gjithёsej. Programi i Ministrisё sё Arsimit dhe Shkencёs ka parashikuar 70 orё mёsimi, d.m.th. 70 64 = 6 orё mbeten nё dispozicion tё mёsuesit. Nё orёt e mёsimeve tё pёrsёritjes janё pёrfshirё mё shumё ushtrime, qё do tё thotё se ato ndoshta nuk mund tё zgjidhen dot brenda njё ore të vetme mёsimore. Në këtë rast ato mund tё shfrytёzoheshin nga mёsuesi si material ndihmёs pёr orёt qё ai ka nё dispozicion. Nё librin e nxёnёsit dhe nё fletoren e punёs janё pёrfshirё ushtrime qё mbulojnё tё gjithё komponentёt e pёrvetёsimit tё anglishtes duke filluar nga dёgjim-kuptimi, tё folurit, shkrimi dhe leximi. Ka ushtrime tё tjera tё larmishme qё nxisin punёn e pavarur dhe mendimin krijues tё nxёnёsit. Materiali mёsimor, ilustrimet dhe figurat pasqyrojnё veçoritё e moshёs dhe i bёjnё jehonё problemeve tё adoleshencёs sё hershme. Bashkё me aspektet gjuhёsore, ato e njohin nxёnёsin edhe me faktorёt jashtёgjuhёsorё tё kulturës dhe mentalitetit anglo-sakson. Pёr tё nxitur punёn e pavarur tё nxёnёsit janё hartuar 37 ushtrime me përgjigje, tё vendosura me pёrmbysje nё fund tё secilit ushtrim. Mёsuesi nё asnjё rast nuk do tё caktojё orё tё veçantё pёr tё shpjeguar çёshtjet gramatikore. Kur hasen, ato do tё trajtohen vetёm nё funksion tё zbёrthimit tё copёs dhe jo si gramatikё pёr hir tё gramatikёs. Nё trajtimin e çёshtjeve gramatikore ёshtё pasur parasysh shqipfolёsi dhe vёshtirёsitё fonetike dhe gramatike qё paraqet gjuha angleze pёr nxёnёsin shqiptar. Nё kёtё kuptim libri i anglishtes pёr klasёn e pestё ndihet qё ёshtё njё tekst me fytyrёsi shqiptare. Nuk ёshtё pёrdorur nё asnjё rast gjuha shqipe. Kuptimet e fjalёve jepen tё gjitha nёpёrmjet ilustrimeve. Megjithatё njёherё nё tre katёr mёsime nxёnёsi duhet tё plotёsojё njё listё personale me fjalorin e anglishtes qё ka pёrvetёsuar dhe duhet ta pёrkthejё atё vetё nё gjuhёn shqipe. 7
Revision I (2 orё) Libri nxёnёsit (faqe 4-16) Mësimi i pёrsёritjes e vё theksin nё aspektin fonetik tё gjuhёs. Kёtu rimerren dhe nguliten tingujt e gjuhёs angleze, zanoret, bashkёtingёlloret, diftongjet dhe triftongjet, tingujt e gjatё dhe tё shkurtёr dhe theksi. Nё njё klasё me nxёnёs mё tё pёrparuar vihet theksi te fjala e ilustruar. Nxёnёsit duhet tё bёjnё lidhjen midis aspektit fonetik dhe atij semantik duke pёrvetёsuar kёto fjalё me figura: a leaf, a pig, a tree, a fish, a shoe, a bull, the moon, a book, a goose, a foot, a pen, a hat, a hen, a bag, an egg, an apple, a star, a cup, a glass, the sun, a car, a horse, a dog, a ball, a box, a door, a clock, a girl, a bird, a skirt, a shirt, a snake, a cow, a fly, a cloud, a pipe, a house, a boat, a boy, a coat, a coin, a road, a toy, a deer, a bear, an ear, a pear, a beard, a flower, a lion, a fire, a ship, a shoe, a fish, a chick, a giraffe, a teacher, a jug, a page, a horse, a tree, a house, a dress, a hand, a riffle, a wolf, a mouth, a watch, a window, a duckling, si dhe numёrorёt : one, three, five, six, eight. Nё faqen 14 dhe 16 janё katёr fjalё dyrrokёshe: a giraffe, a teacher, a window dhe a duckling. Me to mund tё punohet pёr theksin e fortё dhe tё dobёt tё fjalёs. Këto fjalë mësuesi mund t i përdorë për t i dhënë gjallëri klasës. Në fillim mësuesi i shqipton ato saktë duke vënë në dukje theksin e fortë dhe atë të dobët brenda secilës fjalë. Ose e shoqëron shqiptimin e fjalëve dy rrokëshe duke i përplasur duar: më fort për rrokjen e theksuar dhe më lehtë për rrokjen e patheksuar, brenda të njëjtës fjalë dhe kërkon që nxënësit ta shoqërojnë mësuesin duke përplasur duart dhe duke i përsëritur fjalët pas tij. Unit 1 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 17-21 dhe fletorja e punës (Workbook) faqe 4-8. Gramatika: nyja e pashquar (indefinite article) a dhe an. Fonetika: Pronouncing linked sounds, (ushtrimi III, faqe 19). Mësimi mund të fillohej me fjalët e reja, kuptohet ato nuk duhet të përkthehen në shqip. Nxënësit mbajnë librat hapur, mësuesi tregon figurat e ushtrimit I, në faqen 16 dhe lexon fjalët bashkë me nyjet e pashquara (a dhe an). Ka rëndësi që të shtatë fjalët, që ilustrohen me figura: a clock; a bag; a girl; a teacher; a school, a boy, a chair, të lexohen pa krijuar ndonjë pauzë midis nyjes së pashquar dhe fjalës që vijon, në mënyrë që nxënësi të mos krijojë idenë e gabuar se ato janë dy fjalë të ndara. 8
Gjashtë fjalët që pasojnë në ushtrimin numër II, bashkë me ilustrimet përkatëse, ngulisin shprehi tё përdorimit të nyjes së pashquar, për fjalët që fillojnë me zanore. Përsëri mësuesi i lexon fjalët me zë të lartë dhe kërkon që nxënësit t i pёrsërisin pas tij. Gjithsesi, mësuesi ka metodikën e vet të shpjegimit, por këtu mund të këshillohej që ai të fillojë dhe të aktivizojë nxënësit me radhë që ata t i shqiptojnë saktë fjalët e këtyre dy ushtrimeve. Ushtrimi numër tre në faqen 19 mund të zhvillohej ne formë diktimi. Pasi mësuesi i ka lexuar disa herë me zë të lartë të 15 fjalët, dhe ka kërkuar nga nxënësit që ata t i përsërisin pas tij, ai pastaj mund të krijojë një pauzë dhe të kërkojë prej tyre që ta plotësojnë me shkrim këtë ushtrim duke vendosur në vendet bosh nyjën e pashquar (a dhe an). Ushtrimi IV është i tipit Mix and Match. Ai synon që nxënësi të ngulisë përdorimin e nyjeve joshquese: a dhe an. Pasi bëhet leximi me zë të lartë nga mësuesi i fjalëve: (a dog, a cat, an eagle; a hen, an egg, an apple; an orange, an umbrella), duke treguar figurat, dhe nxënësit i përsërisin pas tij, pastaj nxënësve ju kërkohet që të bëjnë plotësimet me shkrim të vendeve bosh, poshtë të tetë figurave. Edhe ushtrimi V, është i tipit: Mix and Match. Nxënësi, në mënyrë të pavarur do të vendosë shigjetat për të bërë lidhjet e 15 fjalëve që janë vendosur në dy kolona, me figurat përkatëse. Pastaj nxënësit i lexojnë fjalët e vendosura në formë liste, duke treguar shigjetat që janë drejtuar te figurat. Edhe pse jemi ende në mësimin e parë, alfabeti duhet mësuar për të përvetësuar fjalët e reja dhe më vonë për të bërë pyetje. Është e këshillueshme që mësuesi të ketë mjete ilustrimi për të gjithë 80 figurat që janë vendosur në mësimin e përsëritjes së parë nga faqja 4 deri në faqen 16, të librit të nxënësit. Në librin e nxënësit figurat janë vendosur për të ilustruar zanoret, bashkëtingëlloret dhe diftongjet e anglishtes, ndërsa qëllimi i këtij ushtrimi tani është të ngulisë alfabetin nga a-ja deri te z-ja. Ushtrimi duhet të ndjekë këtë renditje: tingujt të rreshtuar në krahun e djathtë, ndërsa fjalët që fillojnë me këta tinguj, do të merren nga fjalët që janë hasur deri tani nëpërmjet figurave të ilustruara. Mësuesi thotë: A as in apple, dhe nxënësit përsërisin në kor pas mësuesit: A as in apple. Mësuesi: Repeat after me (Model the idea of repeating after me, thus giving the students a new class instruction that they will understand in the future.) A as in apele B as in bosk ; bag; bull; ball; box; bird; boat; boy; bear; beard; C as in car ; cat; cup; clock; cow; cloud; coin; coat; D as in dog ; door; deer; dress; duck; duckling; desk; E as in egg F as in fish ; foot; fly; five; fire; flower; G as in goose ; glass; girl; H as in house hat; horse; hand; I as in iron ; insect ; idiot; J as in jug K as in kind L as in leaf ; lion; M as in moon ; mouth; 9
N as in night O as in orange P as in pig ; pen; plate; pipe; pear; page; Q as in question R as in road ; rifle; ruler; rubber; S as in six ; sun; skirt; snake; T as in tree ; toy; teacher; U as in unique ; V as in video ; W as in wolf ; watch; window; X as in xerox ; Y as in yes ; Z as in zebra ; Ushtrimi VI dhe VII, pёrdoren pёr tё pёrvetёsuar ritmin dhe rimёn. Ushtrimi VII kёshillohet tё mёsohet pёrmendёsh nga nxёnёsi dhe tё recitohet nё kor nё klasё. Tё shkruhen fjalёt bashkё me nyjet poshtё figurave (ushtrimi IV). Ushtrimi V synon tё ngulisё figurёn me semantikёn e fjalёs. Ndёrsa pesё faqet nё Workbook mund tё jepen detyrё shtёpie ose tё punohen nё klasё, nё vartёsi tё nivelit tё nxёnёsve dhe tё kohёs nё dispozicion tё mёsuesit. UNIT 2 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 22-27 dhe Fletoria e punёs faqe 9-11. Çёshtjet mёsimore: Tё dhёna personale Prezantimi Numrat rendorё Adresat dhe numrat e telefonave What is it? Spelling names aloud. Synimi i mёsimit ёshtё tё zhvillojё tё folurit nёpёrmjet mikrodialogëve si edhe punёn krijuese tё nxёnёsit. Shprehjet e mësuara vendosen nё tё tjera situata ligjёrimore tё ngjashme. Shkrimi: nxёnёsi duhet tё shkruajё nё anglisht informacionin pёr vete dhe pёr shokёt nё formёn e njё pyetёsori apo interviste. Teacher: Repeat after me (What s your name?/ What s your address?/ What s your phone number?/where are you from?) 10
Ngulitet shprehja: repeating after me duke i udhëzuar nxënësit që kjo shprehje do të përdoret shpesh në mësimet e ardhshme. Nxënësit, apo nxënësi: (Përsërisin shprehjen bashkë me mësuesin). Në fletoret e tyre, ose në libër me laps, nxënësit plotësojnë emrin, adresën dhe numrin e telefonit, siç tregojnë figurat në fund të faqes 22 (libri i nxënësit). Pas kësaj ata e kanë më të lehtë për të plotësuar ushtrimin që vijon në fillim të faqes 23. Për këtë ushtrim nxënësve ju lihet koha e mjaftueshme që ta plotësojnë me të dhënat personale. Mësuesi kalon nga njëra bankë te tjetra duke i ndihmuar nxënësit konkretisht, për ta plotësuar ushtrimin pa gabime. Ushtrimi II është interaktiv dhe përbën një rast konkret të aktivizimit të të gjithë klasës. Te përgjigjet e katër pyetjeve (What s your name?/ What s your address?/ What s your phone number?/ Where are you from?) duhet bërë kujdes te leximi i numrave të telefonave. Tashmë nxënësit kanë mësuar të numërojnë deri në dhjetë. Numrat e telefonave do të lexohen një nga një ndërsa (0) do të lexohet (ou). Ushtrimi III nxit mendimin krijues dhe iniciativën e nxënësve për të folur anglisht. Secili prej tyre do të luajë rolin e një gazetari intervistues duke bërë pyetje tё thjeshta në anglisht. Për këtë ushtrim nxënësit vendosen nga dy, dhe pastaj ndërrojnë rolet. Mësuesi shkon dhe i kontrollon grupet kur ata janë duke folur anglisht. Çiftet mund të dalin para klasës dhe ta zhvillojnë atje dialogun që kanë përgatitur. Edhe ushtrimi V është i tipit interaktiv dhe zhvillon mendimin krijues dhe të folurit. Në çifte dyshe nxënësit prezantojnë vetveten. Ushtrimi VI ёshtё vazhdimi i intervistave dhe prezantimeve në anglisht. Ai shërben si një rast i mirë që nxënësit të njohin njëri-tjetrin, të mësojnë emrat dhe mbiemrat e tyre dhe sidomos të mësojnё gërmëzimin (spelling) Teacher: Please write your name. (sipas modelit të ushtrimit VI, ose plotësohet me emrat konkretë të shokëve të klasës). Teacher: Please write your name. (Mësuesi e shoqëron fjalinë e anglishtes me gjeste, duke plotësuar emrin e vet: My last name is, my first name is.., pastaj u bën të njëjtat pyetje nxënësve duke shkruar emrat e tyre në listë. Pastaj nxënësit plotёsojnë listën në faqen 24.) Ushtrimi VIII është i tipit dialog dhe synon të ngulisë gërmëzimin (spelling) dhe alfabetin që ata tashmё e kanë ndeshur, por nuk e kanë përvetësuar plotësisht, në faqen 21. Teacher: My name is D-R-I-T-A-N. (Model spelling your name.). What is your name? (Gesture to a student) Student(s): My name is Mimoza. M-I-M-O-Z-A Mësuesi e zhvillon këtë mësim me të gjithë nxënësit e klasës. Nëse ndonjë nxënës bën gabime, atëherë mësuesi e vendos dorën te veshi i tij si një shenjë që tregon se nxënësi duhet ta përsërisë edhe një herë përgjigjen e tij dhe ia thotë ai përgjigjen e saktë, te cilën duhej të kishte dhënë nxënësi. Mёsimi 2, pёrmban gjithashtu pesё ushtrime të tipit: Memory game. Dy nё faqen 25 (libri nxёnёsit) dhe tre nё faqen 9 dhe 10 tё fletores sё punёs. 11
Në faqen 25, të librit të nxënësit për të ngulitur fjalorin përsëriten 20 fjalë me ilustrime: bottle, bus, plate, cup, pot, button, train, box, hat, clock, doll, elephant, zebra, apple, eagle, orange, cat, dog, airplane. Nxёnësi duhet t i shkruajë fjalët poshtë figurave përkatëse. Kuptimi i fjalëve ngulitet sa nëpërmet figurave ilustruese aq edhe me lojën e tipit gjëegjëzë, që zhvillon mendimin krijues tё nxёnёsit. P. sh.: It isn t an elephant. It isn t a zebra. It isn t an eagle. It isn t a a cat. What is it? (It is a dog.) Fonetika: do tё vihet theksi tek intonacionin i fjalisё duke imituar mёsuesin, sidomos gjatё inskenimit tё dialogjeve nga nxёnёsi, si dhe nё ritmin e frazёs nё ushtrimin 1, faqe 9, tё fletores sё punёs. Ky ushtrim kёshillohet tё recitohet nё kor dhe tё mёsohet pёrmendёsh. Unit 3 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 28-33 dhe Fletorja e punёs faqe12-14 Çёshtjet mёsimore: Present continuous tense To be Personal pronouns Yes/ no questions Pёrshkrimi i aktiviteteve tё pёrditshme. Identifikimi i veprimeve qё ndodhin tani, bashkё me ilustrimet pёrkatёse: (cook, knit, play, explain, swim, eat, watch, listen, shout, drink, cook, read, study, sleep). Tё folurit: vёnia nё skenё e pesё mikrodialogjeve nё faqen 30. Fonetika: vihet theksi nё intonacionin ngritёs te fjalitё pyetёse dhe tek intonacioni zbritёs te fjalitё dёftore. Shkrimi: ka disa ushtrime me plotёsim fjalish, duke e vёnё foljen nё kllapa nё present continuos tense. Ushtrimet e tjera me plotёsim nё fletoren e punёs mund tё bёhen nё klasё ose tё jepen si detyrё shtёpie. Pёr herё tё parё nё faqen 14 tё fletores sё punёs del njё ushtrim me pёrkthim nё shqip. Njёsitё gjuhёsore të pёrvetёsuara nxёnёsi duhet t ju gjejё ekuivalentin pёrkthimor nё gjuhёn shqipe. Ushtrimi duhet tё zhvillohet nё mёnyrё tё pavaruar nga nxёnёsi nёn mbikqyrjen e mёsuesit. Mёsuesi bёn gjithashtu qortimin e gabimeve nё shqip. Në ushtrimin I (faqe 28) What is he/ she doing?, nëpërmjet ilustrimeve demonstrohen 11 veprime: (walking, running, writing, smiling, crying, sitting down, drawing, standing up, playing, sleeping, singing). Duke u mbështetur te figurat, nxënësi i pёrvetёson kuptimet e këtyre foljeve. Pasi mësuesi e ka shpjeguar mësimin dy herë, dhe ka kërkuar 12
që nxënësit, duke parë ilustrimet, të përsërisin fjalitё pas mësuesit, ai pastaj kërkon që ata të flasin anglisht duke parë figurat. Dhe në një etapë më të lartë të përvetësimit të këtij mësimi, mësuesi ju thotё nxënёsve që t i mbulojnë të 12 fjalitё në fund të faqes 28 dhe të flasin anglisht duke parё figurat në ato faqe: She s smiling, etj. Ilustrimi në faqen 29 jep idenë e një pallati me disa familje në apartamente të ndryshme. Kjo ide jepet nga porta e hyrjes në ballë të ndërtesës. Nga dritaret duken njerëz në apartamente e tyre që kryejnë veprime të ndryshme. Në fillim fjalitë i plotëson mësuesi, duke folur anglisht, ndërsa nxënësit i përsërisin veprimet sipas shqiptimit të mësuesit. Pasi janë ngulitur këto njohuri nga nxënësit, mësuesi ju kërkon atyre që të bëjnë plotësimet e duhura në tekst. Në ushtrimin III, faqe 30, jepen 5 figura që ilustrojnë veprimet: shouting, speaking, crying, singing, dhe reading. Ushtrimi është i tipin mikrodialog dhe kërkon që nxënësi të mësojë të bëjë pyetje dhe të përgjigjet : Yes, he is. No, he is not. Ushtrimi IV, (po aty) përsërit veprimet, duke u mbështetur tek ilustrimet si edhe përemrat vetorë të vetës së tretë njëjës: she/he dhe zgjedhimin e foljes: to be në vetën e tretë njëjёs, (is), sipas modelit të dhënë. Nxënësi duhet të plotësojë 7 fjali. Ushtrimi V, në fillim të faqes 31, nëpërmjet figurave të tjera, përsërit shtatё folje që tregojnë veprime të cilat zhvillohen tani, para syve tanë. Foljet që përshkruajnë këto veprime janë dhënё në ushtrim. Nxënësit i kërkohet t i plotësojnë fjalitë me përemrat vetorë të vetës sё tretë (he/ she) dhe foljes: (to be). Ushtimi VI, (po aty), bën të kundërtën. Jepen përemrat vetorë të vetës së tretë njëjës (he/she) si edhe zgjedhimi i foljes (to be) në vetën e tretë njëjës dhe nxënësit i kërkohet vetёm të vendosё foljet që pёrshkruhen në këto figura. Ushtrimi VII, faqe 32, nxënësi duhet të bëjë plotësimin e 10 fjalive të cilat përshkruajnë 10 veprimet e ilustruara me figura. Në ushtrimin IX, faqe 33, nxënësit i kërkohet që të shkruajë poshtë figurave foljet tё cilat përshkruajnë këto veprimtari. Ushtrime të tjera plotësuese të këtij tipi hasen në fletoren e ushtrimeve. Përveç kësaj, në këtë mësim del për herë të parë një tip i ri ushtrimi. Siç është përmendur, gjuha shqipe nuk është përdoruar në asnjë rast tjetër gjatë shpegimit të mësimeve, madje as në shpjegimin e fjalorit. Tani për herё tё parë, në formё pёrsëritjeje dhe kontrolli tё njohurive, jepet një listë me 20 fjalë, e tipit fjalorth, me fjalë të cilat nxënësi i ka përvetësuar tashmë nëpërmjet figurave të ndryshme. Atij i kërkohet që në mënyrë të pavaruar, si detyrё shtëpie, të gjejё ekulivalentet e tyre përkthimorë në gjuhën shqipe. 13
Unit 4 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 34-38 dhe Fletorja e punёs faqe15-17 Çёshtjet mёsimore: Shumёsi i emrave Numërorёt themelorё: 10 deri nё 20. How many? Fonetika: ritmi dhe rima do tё nguliten nёpёrmjet dy ushtrimeve: ushtrimi IV, faqe 17 nё fletoren e punës dhe dhe ushtrimi IX nё librin e nxёnёsit. Kёshillohet qё tё dy kёta ushtrime tё lexohen dhe recitohen individualisht dhe nё kor. Zhvillimi i tё folurit do tё ushtrohet nёpёrmjet dialogut nё faqen 157, ushtrimi II, fletorja e punёs. Shkrimi: Ka ushtrime tё bollshme me plotёsim fjalish dhe me kthimin e emrave nga numri njёjёs nё numrin shumёs. Disa nga kёto ushtrime mund tё zhvillohen nё mёnyrё tё pavaruar si detyrё shtёpie apo klase. Ushtrimet e tjera tё shkrimit synojnё tё ngulisin ortografinё e numёrorёve themelorё deri nё njёzetë. Ushtrimi I, faqe 34, fillon sipas parimit nga e lehta, te e vështira. Fillohet me emrat që e bëjnë shumësin duke shtuar vetëm një (-s). Po ashtu edhe tek ushtrimi II. Siç shihet nuk shpjegohen rregulla gramatikore, për të mos e rënduar nxënësin. Ai vetë, nëpërmjet praktikës duhet të dalë në përfundime logjike mbi rregullat e formimit të shumësit të emrave. Në ushtrimin III, nxënësi mësohet se si të bëjë shumёsin e emrave që mbarojnë me (-y) dhe paraprihen nga një bashkëtingëllore. Në ushtrimin IV, faqe 35, nxënësi duhet të bëjë dallimin e fjalёve që janë në njëjës, nga ato që janё në numrin shumёs. Përsëri kuptimi i fjalëve ilustrohet me figura. Po në atë faqe, ushtrimi V bën një përsëritje të numrorëve themelorë nga 1 deri në 10, veçse tani nxënësit i kërkohet që t i shkruajё me shkronja këta numra. Në ushtrimin VI, shtohen edhe 10 numra të tjera të rinj, nga 10 deri në 20. Nxënësi duhet tё mёsojë se si t i shqiptojë dhe t i shkruajë numrat nga 10 deri 20. Ushtrimi IX në faqen 37 bën përsëritjen e numrave nëpërmjet një poeme të gjatë por të lehtë për t u përvetësuar nga nxënësi. Poema shërben për të thyer gjuhën (tongue twister). Nëpërmjet përsëritjes së vazhdueshme nxënësi do të thotë 80 fjali anglisht. Poema mund të recitohet gjithashtu nga 10 nxënës njëherazi. I pari fillon me fjalinë (Ten green bottles hanging on the wall deri te nine green bottles...), pastaj fillon nxënësi i dytë, e kështu me radhë. Në faqen 38, jepen dy ushtrime: ushtrimi X, bën edhe një herë përsëritjen e shumësit të emrave, të cilët përsëri jepen me ilustrime, ndërsa ushtrimi XI, ngulit shprehjen: How many...? 14
Edhe fletorja e punës për mësimin 4 ka ushtrime që ngulisin numrat dhe shumësin e emrave. Këto ushtrime mund të zhvillohen në klasë ose të jepen si detyrë shtëpie. Ka edhe dy ushtrime të tjera interesante. Njëri dialog, dhe tjetri: sing a song. Unit 5 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 39-43 dhe Fletorja e punёs faqe 18-20 Çёshtjet mёsimore; Pёremerat dёftorё: this-these; that-those What is this What are these? Dёgjimi dhe reagimi i saktё ndaj pyetjeve rreth veprimeve tё ndryshme. Kthimi i fjalive dёftore nё pyetёse; Are those good apples? Fonetika: emfaza (shih fjalёt e shkruara me shkronja kursive (italike) nё dialogun I, faqe 39, libri i nxёnёsit.) Zhvillimi i tё folurit dhe mendimit krijues. Ushtrimi II, libri i nxёnёsit ka katёr dialogje. Pёr herё tё dytё del ushtrimi me pёrkthim nё gjuhёn shqipe, faqe 20, Workbook. Nxёnёsi duhet tё shkruajё fjalёt dhe shprehjet qё kanё dalё gjatё pesё mёsimeve tё para dhe t i pёrkthejё ato nё gjuhёn shqipe. Nxёnёs tё ndryshёm mund tё shkruajnё fjalё dhe shprehje tё reja tё ndryshme nga njёri-tjetri. Përemrat dëftorë: this, that, these, those. Në fillim mësuesi e lexon me ngadalë dialogun në fillim të faqes 39 (ushtrimi I). Pastaj ai e lexon përsëri duke kërkuar që nxënësit t i përsërisin fjalitë e dialogut pas mësuesit. Për herën e tretë bëhet ndarja e pjesëve të dialogut dhe caktohen dy nxënësit më të mirë që ta lexojnë. Mund të pyeten edhe dy tre çifte të tjerë që të bëjnë të njëjtën gjë. Pastaj me libra hapur dialogu mund të interpretohet. Pas ushtrimeve të vazhdueshme mund të ketë nxënës të përparuar që ta interpretojnё dialogun pa e lexuar në libёr, por duke patur një sufler që t ju kujtojë fjalën e parë të pjesës. Ushtrimi II, ka tetë ilustrime. Nxënësit i kërkohet që t i kthejë fjalitë nga numri njëjёs në shumës. Në faqen 40, ushtrimi III, ka 7 figura që ilustrojnë dialogët. Në fillim fjalitë e këtyre dialogëve lexohen nga mësuesi, dhe nxënësit i përsërisin me zë të lartë. Në etapën e dytë bëhet plotësimi i fjalëve që mungojnë. Pastaj dialogjet mund të interpretohen nga nxënësit duke u ndarë në çifte. Mësuesi kalon nga banka në bankё për t i dëgjuar, në fund bëhet interpretimi para klasës, duke filluar me çiftet e nxënësve më të mirё. 15
Ushtrimi IV, synon të ngulisë te nxënësi fjalinë mohore dhe përdorimin e shkurtimeve. Fjalitë ilustrohen me 7 figura, nxënësi duhet t i kthejë fjalitë dëftore në mohore dhe t i shkruajë ato poshtë secilës figurë. Ushtrimi V, të 7 fjalitë dëftore që ilustrohen me figura duhet të kthehen në fjali pyetëse sipas modelit të dhënë. Në faqen 42, tek ushtrimi VI, nxënësi duhet të japë përgjigje të shkurtra tё tipit: Yes, it is. Ushtrimi VII. Bën përsëritjen e fjalëve nëpërmjet figurave. Qëllimi i ushtrimit është të ngulisë te nxënësi drejtshkrimin e fjalёve të anglishtes. Revision II Libri i nxёnёsit faqe 44-47 Ushtrimi I, faqe 44, dhe ushtrimi IV, faqe 45-46, duhet tё vihen nё skenё ose tё lexohen me ritmin dhe intonacionin e duhur. Ushtrimi IV, do tё zhvillohet nё formё dialogu duke u mbёshtetur te figurat ilustruese qё shoqёrojnё veprimet qё pёrmenden nё dialogjet. Ushtrimi VIII, në faqen 43, zhvillon mendimin krijues të nxënësit. Me anën e katër figurave ilustrohen 4 dialogë. Nxënësit pasi bëjnë zëvendësimet e duhura në vendet bosh, lexojnë dialogët dhe pastaj fillojnë t i vënë ato në skenё. Përveç ushtrimeve te fletorja e punës, të cilat ngulisin njohuritë e fituara në librin e nxënësit, atje ka një ushtrim që i jep dorë të lirë nxënësit. Nxënësi duhet ta plotësojë listën në faqen 20, me fjalё dhe shprehje që ai ka mёsuar deri tani dhe t i përkthejë ato në gjuhën shqipe. Nxënësit mund të shkruajnë fjalë dhe shprehje të ndryshme nga njëri tjetri, sipas vështirësive që kanë hasur. Mësuesi duhet të bëjë korrigjimin e drejtshkrimit shqip, pasi nxënësit t i kenë plotësuar listat. Test 1 Pas pesë mësimeve mund të bëhet një: Placement test, për të parë ecurinë e çdo nxënësi. Megjithatë kjo varet nga mësuesi, si ta gjykojë ai, duke pasur parasysh gjithashtu nivelin e njohurive të përvetësuara deri tani nga nxënësi. 16
TEST 1 Student s name... I. Answer these questions: 1. What s your name? 2. What s your address? 3. What s your phone number? 4. Where are you from? II. Form the plural of these words: 1. hat 2. book 3. tree 4. ruler 5. letter 6. shoe 7. room 8. train 9. cup 10. house III. Form the plural of these words: 1. party 2. city 3. lady 4. puppy 5. bunny 6. cherry 7. library 8. fly 9. baby 10. family IV. Write the numbers from 1 to 10. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. V. Write the numbers from 10 to 20. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Vetëvlerësimi: 01-10: Niveli fillestar 11-20: Niveli nën mesatar 21-30: Niveli mesatar 31-40: Niveli mbi mesatar 41-50: Nivel i përparuar 17
Unit 6 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 48-51 dhe Fletorja e punёs faqe 21-23 Çёshtjet mёsimore: Fjalitё pyetёse dhe mohore nё present contionuous. What is the boy doing? Is he laughing? Fonetikё: intonacioni me ngritje dhe me zbritje. Zhvillimi i tё folurit: Shih dialogët nё faqen 49, libri i nxёnёsit, dhe pyetje pёrgjigjet me ilustrime nё fletoren e punёs faqe 21-22. Shkrimi: Ushtrimet e ndryshme me plotёsim fjalish sipas ilustrimeve qё i shoqёrojnё nё tё dy librat. Disa prej tyre mund tё zhvillohen si detyrё shtёpie apo klase. Shkurtimet (contractions). Ushtrimi I shërben si model për shpjegimin e lëndës së re. Pa qenë e nevojshme t ju shpjegohet nxënësve gramatike, ata duke parë figurën dhe ndërtimin e fjalisë model, duhet të formojnë fjali të reja duke përshkruar veprimet që ilustrohen me figurat në vazhdim. Nguliten dy shprehi: Mënyra e formimit të fjalive pyetëse dhe mohore në present continuous tense. Në ushtrimin II jepen gjashtë aktivitete të ilustruara me figura: (eating; standing, sitting, walking, playing, running). Fjalitë që shpjegojnë të gjashtë figurat janë ndërtuar qëllimisht në formë mikro-dialogjesh, në mënyrë që nxënësit të ndajnë rolet, t i lexojnë dhe të bëjnë plotësimet e vendeve bosh, duke u mbështetur tek ilustrimet. Ushtrimi shërben si një rast i mirë i zhvillimit të mendimit kritik dhe metodës interaktive. Pasi ka kaluar kjo etapë e plotësimit të vendeve bosh, e punës individuale dhe e leximit me zë të lartë, nxënësit mund t i luajnë këto role, duke u ndarë në çifte, ndërsa mësuesi i kontrollon bankë për bankë, dhe pastaj fton në dërrasën e zezë aktorët më të mirë për t i luajtur pjesët e tyre. Ushtrimi III (Make your own dialogue) faqe 49, shpjegon gjashtë veprime: (pulling, eating, drinking, pushing, writing, reading). Secili prej këtyre gjashtë aktiviteve ilustrohet me figurë dhe me dialog. Pasi bëjnë plotësimet e dialogëve në mënyrë të pavarur, nxënësit me ndihmën e mësuesit, i lexojnë dialogët me zë të lartë dhe me role të ndara. Pastaj ata i mёsojnë pjesët dhe i interpretojnë para klasës, duke i mbajtur librat hapur për t i parë figurat. Edhe ushtrimi IV, në fund të faqes 49: Practice the dialogue, duhet të shpjegohet dhe të interpretohet në të njëjtën mënyrë. E njëjta metodë duhet përdorur për të punuar të katër ushtrimet në faqen 50 dhe 51, për të ngulitur shprehitë e përdorimit të fjalive pyetëse dhe mohore në Present continuous tense. Në fletoren e punës në faqen deri në faqen 23, rimerren të njëjtat konstrukte gramatikore, të ilustruara me 16 figurë dhe me mikro-dialogë. Këto plotësime mund të bëhen në klasë ose të jepen si detyrë shtëpie. 18
Unit 7 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 52-58 dhe Fletorja e punёs faqe 24-27. Çёshtjet mёsimore: Possessive adjectives Ngjyrat Pjesёt e trupit dhe tё fytyrёs Fonetikё: pёrvetёsimi i ritmit me anёn e ushtrimit V, faqe 26 fletore e punёs. Ushtrimi mund tё pёrdoret edhe pёr tё pёrvetёsuar format e shkurtra tё foljes to be. Pёrshkrimi i veprimeve tё pёrditshme tё familjes Cama faqe 25, fletore e punёs. To be: short answers Ortografi: lojё nё formёn e fjalёkryqit pёr tё shkruar saktё ngjyrat. Ushtrimi IX, faqe 58 libri i nxёnёsit. Zhvillimi i tё folurit: VII, faqe 57, libri i nxёnёsit, dialogje me figura ilustruese. Plotёsimi i pemёs sё familjes nё faqen 26 tё fletores sё punёs pёr tё ngulitur fjalёt e reja dhe sidomos pёremrin vetor: his/her. Ushtrimet e tjera me shkrim mund te jepen detyrё shtёpie ose tё zgjidhen nё klasё. Ushtrimi I, faqe 52. Për herë të parë del në libër një tekst i plotë leximi me një gjuhë të thjeshtë dhe me fjalë dhe shprehje të cilat nxënësit i kanë përvetësuar tashmë. Edhe pse është një pjesë leximi, ajo ka një figurë që ilustron përmbajtjen leksikore të tekstit. Nxënësit identifikojnë pjesëtarët e familjes, dhe e vënë theksin sidomos te mbiemrat pronorë: (his/ her/ their). Në një etapë të mëvonshme, nëse copa përvetësohet mirë, mund të ketë nxënës që ta përshkruajnë këtë familje duke u mbështetur në figurën ilustruese. Ose në bazë të analogjisë të flasin për familjen e tyre. Në ushtrimin II nxënësit mësojnë fjalët: (hair, eye, ear, nose, lip, mouth). Në fillim nxënësi bën plotësimet në figurë, duke vendosur fjalët që emërtojnë pjesët e fytyrës. Pastaj ata në formë pantomime, tregojnë me gisht pjesët e fytyrёs duke përdorur pёremrat: (his/ her/ my). Nё ushtrimi III: (This is my body), nxënësit mësojnë fjalët e reja: (knee, foot, head, nose, leg, arm, hand). Pasi fjalët shqiptohen saktë nga mësuesi, duke treguar me gisht pjesët e trupit, ai kërkon që nxënësit ta imitojnë dhe t i përsёrisin fjalët pas tij. Në etapën e dytë të mësimit, nxënësit duhet të plotësojnë figurën duke i shkruar fjalët pranë shigjetave treguese. Në fund nxënësit dalin me radhё para klasës dhe duke përdorur mbiemrin pronor: my. Ushtrimi IV, në faqen 53-54 ka 12 figura që ilustrojnë pjesëtarët e familjes. Në vendet bosh nxënësi duhet t i plotësojë me his ose her. Ndërsa në ushtrimin V, në faqen 55, nxënësit duhet të kthejnë përemrat vetorë në pronorë, për të ngulitur shprehi të përdorimit të: my, your, his, her. Përsëri në faqen 56, ushtrimi VI, ngulit shprehi të përdorimit të përemrave pronorë, veçse këtu nxënësit hasin edhe përemra vetorë. 19
Përgjigjet e ushtrimit janë dhënё të përmbysura, në mënyrë që nxënësit nëse punojnë në mënyrë të pavarur, të jenё në gjendje të bëjnë vetёvlerësimin e punës së tyre. Po në atë faqe, Ushtrimi VII prezanton mbiemrat dhe sidomos ngjyrat: (green, old, yellow, blue, orange). Nxënësi duhet të bëjë plotësimet në fund të figurave duke shkruar mbiemrat përkatës. Në faqen 57 janë 11 figura që ilustrojnë veprime të ndryshme: (brushing, cleaning, feeding, fixing (car), painting, reading, washing window). Nxënësi duhet t i shkruajë fjalitë poshtë secilёs figurë. Të 10 fjalët që emërtojnë objekte me ngjyra të ndryshme, tek ushtrimi IX, faqe 58, janë ilustruar me figura. Nxënësi duhet t i plotësojë vendet bosh duke dhënë drejtshkrimin e saktë të mbiemrave. Ushtrimi është i tipit lojë argëtuese ose fjalëkryq. Përgjigjet janë dhënë në formë të përmbysuar në mënyrë që nxënësi të bëjë vetëvlerësimin e punës së tij. Përemrat pronorë ngulitet më tej nëpërmjet ushtrimeve të fletores së punës nga faqa 24 deri 26. Atje, ushtrimi I, përmban shprehjen: Are you busy? Në përgjigje të saj nxënësi duhet të bëjë plotësimet poshtë secilës figurë. Pas këtyre plotësimeve, nxënësit ndahen në çifte dhe pyesin njërit tjetrin: Are you busy? Dhe tjetri përgjigjet sipas fjalive poshtë figurave. Ushtrimi II, në faqen 25 (fletore e punёs) nëpërmjet dialogut ngulit intonacionin ngritës dhe zbritës. Ky dialog duhet të praktikohet nga të gjithë nxënësit, deri sa secili të pёrvetësojë intonacionin e duhur. Ushtrimi III, ngulit shprehi të leximit. Figura paraqet një pallat me disa apartamente. Secila familje kryen një aktivitet të cilin duhet ta përshkruajë nxënësi, pasi të bëhet përputhja e copës së leximit me aktivitetet që kryhen nga secila familje që tregohet në figurë. Ushtrimi IV, po në atë faqe, përsërit pjesët e trupit të cilat janë përvetësuar tashmë nga nxënësit. Në faqen 26, ushtrimi V është i tipit: Nursery rhyme. Do të përdoret kryesisht për të thyer gjuhën dhe për të praktikuar intonacionin. Në ushtrimin VI, nxënësi duhet të plotësojë pemёn e familjes, duke vendosur fjalët që tregojnë pjesëtarët e familjes. Në ushtrimin VII, faqe 27, nxënësit duhet të plotësojnë fjalitë me përemrat pronorë: her, his, their, its. Ata mund të punojnë në mënyrë të pavarur dhe pastaj të kontrollojnë rezultatet e tyre me përgjigjet në fund të ushtrimit, të cilat janë dhënë në formë të përmbysur. Në listën fjalëve, në fund të faqes 27, nxënësi duhet të bëjë përkthimin i tyre në gjuhën shqipe. Mësuesi bën korrigjimin në fletoret e nxënësve. 20
Unit 8 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 59-61 dhe Fletorja e punёs faqe 28-30. Preposition of location: (in, on, under, behind, beside, in front of, near, next to) Kuptimi i parafjalёve nё asnjё mёnyrё nuk duhet tё bёhet duke ju dhёnё nxёnёsve ekuivalentёt e tyre pёrkthimorё nё gjuhёn shqipe por duhet tё shpjegohet vetёm nёpёrmjet figurave. Nё ushtrimin I, me libra hapur nxёnёsi pёrsёrisin disa herё pas mёsuesit, fjalitё qё i pёrmbajnё kёto parafjalё dhe ndjekin ilustrimet pёrkatёse nё figurё. Duke përsëritur pyetjen Where is the cat/ dog/ basket/ ball/ telephone? dhe duke ndjekur figurat përkatëse, nxënësi do të ngulisë shprehi të përdorimit të parafjalëve: on dhe under. Kёshtu veprohet edhe me ushtrimin II, Magician and the rabbit. Nё fazёn e dytё nxёnёsit mbulojnё me njё copё letёr fjalitё dhe duke parё vetёm figurat, ju pёrgjigjen pyetjeve tё mёsuesit: Where is the rabbit? E njёjta rrugё ndiqet edhe pёr ushtrimin III, i cili ka tetë figura. Përveç parafjalëve on dhe under që u përvetësuan në ushtrimin e mësipërm, këtu shtohet edhe përdorimi i parafjalëve të tjera: (in, in front of, behind, under, between, next to/ near). Në ushtrimin III, Where is...?, nëpërmjet katër figurave nguliten shprehi të përdorimit të parafjalëve: (on, behind, in front of, near). Ushtrimi IV, rimerr edhe një herë figurat e: Magician and the rabbit. Nxënësi duhet të bëjnë plotësimin e fjalive me parafjalët e duhura. Ushtrimi V, në faqen 61, shërben për nxitjen e punës së pavarur dhe të mendimit krijues të nxënësve. Me metodën pyetje-përgjigje nxënësi duhet të plotësojë 4 çifte fjalish të ilustruara me figurat përkatëse. Në ushtrimin II, në faqen 29, nxënësi duhet të vendosë parafjalët në vendet bosh, duke u bazuar te figurat ilustruese për secilin shembull. Ushtrimi mund të punohet nga nxënësit në klasë në mënyrë të pavarur ose të jepet si detyrë shtëpie. Zgjidhja e ushtrimeve jepet në fund të faqes në formë të përmbysur. Shkalla e vёshtirёsisё rritet nё vartёsi tё renditjes sё ushtrimeve, qё do tё thotё se nё ushtrimin IV, nxёnёsi do tё punojё nё mёnyrё tё pavarur duke bёrё plotёsimin e parafjalёve nё fjali, gjithmonё duke u mbёshtetur nё figurat e ushtrimit numёr III. Ushtrimi V ёshtё mё i vёshtirё se ka tё bёjё me shkrimin e fjalive poshtё figurave. Tё njёjtёn natyrё kanё edhe ushtrimet I dhe II nё fletoren e punёs, faqe 28 dhe 29. Si gjithmonё, pёrgjigjet janё dhёnё tё pёrmbysura nё fund tё çdo ushtrimi. Ushtrimi III, nё faqen 30 ёshtё argёtues pёr nxёnёsin. Nxёnёsi duhet ta deshifrojё ortografinё e fjalёs duke u bazuar nё figurat pёrkatёse. 21
Unit 9 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 62-67 dhe Fletorja e punёs faqe 31 33. Possessive nouns/ adjectives Nё fillim zbёrthehet kuptimi i fjalive nёpёrmjet ilustrimeve. Nuk pёrdoret gjuha shqipe. Nxёnёsit, duke ndjekur figurat, persёrisin nё kor shqiptimin e fjalive, duke imituar mёsuesin. Ushtrimi përmban 8 fjali të ilustruara me figura. Pasi të përvetësohet shqiptimi dhe kuptimi i tyre nga nxënësit, ata duhet të bëjnë komentin apo përshkrimin e figurave në anglisht për të ushtruar të folurit. Ushtrimi II, Tell me about..., faqe 63, pas shpjegimit dhe pёrsёritjes nga nxёnёsit, mund tё zhvillohet nё formё dialogu. Qëllimi i ushtrimit është të mësojnë nxënësit përdorimin e të kundërtave: (large-small) etj. Nё fillim dialogu vihet nё skenё nga mёsuesi dhe nxёnёsi mё i mirё i klasёs pastaj klasa mund tё ndahen nё çifte. Edhe ushtrimet III dhe IV do tё zhvillohen nё formё dialogu, duke ju dhёnё mundёsi tё gjithё nxёnёsve tё aktivizohen dhe tё flasin. Ushtrimi III ngulit te nxënësi shprehi të përdorimit të rasës gjinore: (possesive nouns and adjectives). Këto shprehi nguliten nëpërmjet 8 mikro-dialogjeve të ilustruara me 6 figurat përkatёse. Ushtrimi IV, në faqen 65, përmban 12 pyetje të cilave nxënësit duhet t u përgjigjen duke shikuar figurat përkatëse. Faqja 66 përmban tre ushtrime interaktive. Ushtrimi i parë kërkon që nxënësi të bëjë plotësimet e figurave me mbiemrat përkatës.ushtrimi tjetër është i tipit lojë. Nxënësi duhet të shkruajë zanoret e fjalёve. Çelësi i zgjidhjes së këtij ushtrimi jepet i përmbysur. Dhe tek ushtrimi i fundit në të njëjtën faqe: (Mix and match), nxënësi duhet të gjejё të kundërtat. Pjesa e fundit e ushtrimit IV, zhvillon komponentin e shkrimit. Ky mund tё jepet si detyrё nё klasё ose nё shtёpi. Ndёrsa ushtrimi V, synon tё ngulisё ortografinё dhe zhvillohet nё formё loje. Rekomandohet qё pёrgjigja e ushtrimit tё mbulohet me njё copё letёr dhe tё hapet vetёm sa pёr tё verifikuar saktёsinё e zgjidhjes sё ushtrimit. Po nё tё njёjtёn faqe ushtrimi VI, Mix and match, zhvillohet nё mёnyrё tё pavarur pastaj verifikohet zgjidhja e ushtrimit. Nё faqen 67, ushtrimi VII, synon tё zhvillojё tё folurin e nxёnёsve. Duke u mbёshtetur te figurat, nxёnёsit ndahen nё dyshe dhe bisedojnё. Pastaj fillon procesi i shkrimit dhe i plotёsimit tё boshllёqeve. Shkrimi mund tё jepet edhe si detyrё shtёpie. Nё fletoren e punёs nё faqen 31 ushtrimi I ёshtё i tipit dialog, ndёrsa ushtrimi II ёshtё me plotёsim. Ushtrimet III dhe VI janё ushtrime pёrkthimi nё gjuhёn shqipe. Ato e ndihmojnё nxёnёsin tё gjejё barasvlerёsin kuptimor tё fjalёve tё anglishtes. Ushtrimi IV, ёshtё fonetik dhe synon tё ngulisё elementёt prozodik, intonacionin e fjalisё dёftore dhe pyetёse. Ushtrimi i fundit VII ёshtё i tipit quiz dhe mund tё shfrytёzohet si detyrё kontrolli. 22
Unit 10 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 68-72 dhe Fletorja e punёs faqe 34-36. There is./there are../ How many? Si tё gjitha njёsitё e tjera mёsimore edhe kjo do tё zhvillohen nё dy javё ose nё katёr orё gjithёsej. Bashkё me fletoren e punёs, njёsia mёsimore 10 pёrmban 13 ushtrime. Ushtrimi I ёshtё gojor. Ai shёrben pёr ta aktivizuar klasёn. E shprehur ndryshe, ky ushtrim zhvillon të folurit (Oral class): sa gishta ka dora, sa banka dhe sa nxënës janë në klasë etj. Nё ushtrimin II nxёnёsit numёrojnё elementёt qё pёrmban figura, shkruajё fjalёt poshtё figurave dhe ju pёrgjigjen pyetjeve. Ky ushtrim mund tё zhvillohet nё fomёn e dialogut duke i ndarё nxёnёsit nё çifte. Këshillohet që para se nxënësit t ju përgjigjen pyetjeve, ata duhet të bëjnë numërimin e figurave me zë të lartë. Nё formё dialogu do tё zhvillohet edhe ushtrimi III, nё faqen 69. Janë pesë dialogje të ilustruara me figurat përkatëse. Para se të japë përgjigjen e pyetjeve, nxënësi duhet të bëjë plotësimet e fjalive me numrat që mungojnë. Përsëri numërimi i objekteve të figurave duhet të bëhet me zë të lartë. Ushtrimi IV po në atë faqe, ngulit shprehi të përdorimit të parafjalëve. Janë dhёnё 8 figura që ilustrojnë përdorimin e parafjafjalëve. Në fillim nxënësit bëjnë plotёsimet e vendeve bosh në fjali pastaj i lexojne dhe i mësojnë ato. Tek ushtrimi V nё fillim bёhen plotёsimet e fjalive, dhe pastaj figurat shpjegohen nё formё pyetje-pёrgjigje. Ushtrimi V, dhe VI nё faqet 70 dhe 71 ngulisin shprehet: (there is is there). Nё fillim bёhet shpjegimi i fjalive nga mёsuesi pastaj zhvillohen pyetje-pёrgjigjet, nё formё dialogu. Ato bёhen nga vetё nxёnёsit tё ndarё nё çifte. Ushtrimi riddle ёshtё i tipit gjёegjёzё dhe mёsohet pёrmendёsh. Nё fletoren e punёs ushtrimi I nё fillim bёhet mё gojё, duke u mbёshtetur te figurat pёrkatёse, pastaj bёhet plotёsimi me shkrim i fjalive. Plotёsimi i boshllёqeve mund tё jepet si detyrё shtёpie apo klase, pasi tё jetё zhvilluar mё parё mё gojё nё klasё. Po aty, ushtrimi II, zhvillohet pёr tё aktivizuar tё gjithё klasёn. Ai zhvillohet nё kor. Ushtrimi III, zhvillohet nё fomё dialogu, duke i çiftosur nxёnёsit. Ushtrimet IV dhe V janё krijuese. Ato zhvillojnё imagjinatёn dhe tё folurit e nxёnёsve. Ushtrimi VI, pasi zhvillohet nga mёsuesi sё bashku me nxёnёsit punohet nё mёnyrё individuale nga secili nxёnёs, pastaj bёhet qortimi i gabimeve nga mёsuesi. Ky ushtrim mund tё jepet si detyrё shtёpie pasi ёshtё zhvilluar nё fillim me gojё nё klasё. 23
Revision III (1 orё) Libri i nxёnёsit faqe 73-77. Me pёrjashtim tё ushtrimeve I dhe IV, qё duhet tё zhvillohet nga mёsuesi me tё gjithё klasёn, tё pestё ushtrimet e tjera tё pёrsёritjes mund tё zhvillohen nё fomё quiz-i pёr tё matur nivelin e pёrvetёsmit tё njohurive nga nxёnёsi, pёr tё pesё njёsitё mёsimore pararendёse. Megjithatё mёnyra e zhvillimit tё mёsimit tё pёrsёritjes varet nga niveli i nxёnёsve, nga iniciativa dhe imagjinata e mёsuesit. Ky quiz mund t i paraprijë detyrës së kontrollit, e cila do të zhvillohet në mësimin e ardhshëm. 24
Student s name... TEST 2 I. Use : my, your, his, her for the following words in parenthesis. Example: (He) brother is here. His brother is here. 1. (she) coat is big. 2. (The man) car is clean. 3. (My father car) is red. 4. (Mary) aunt is here. 5. (you and moza) books are here. 6. (You and Lura) eyes are blue. 7. (I) ruler is long. II. Find the right word. Example: That / Jane. What/ s...her... job? 1. That/ s Mr. Smith. I think... a teacher. 2. That s Peter. What/ s... job? 3. That/ s Helen. I think... a nurse. 4. That /s Mrs Jones. What/ s... job? 5. Tim and Tom? I think... are detectives. 6. That/ s Bob and Tom. What/ s... job? 7. Julie and I? I think... are doctors. 8. Hello! What/ s... name? 9. The neighbors? I think... bus drivers. III. Game. The vowels have been removed from the following words. Try to guess what each word is, write the answer. 1. b-g 2. n-w 3. l d 4. r-ch 5. t-ll 6. th-n 7. sh-rt 8. d-ff-c-lt IV. How many? 1. How many fingers have you on one hand? 2. How many fingers have you on two hands? 3. How many windows are there in this room? 4. How many students are there in this room? 5. How many boys are there in your class? 6. How many girls are there in your class? 7. How many legs have three chairs? 8. How many people are there in your family? 25
V. Mix and match. tall young heavy/ fat new married handsome beautiful/pretty large/ big noisy/loud expensive easy rich difficult short quiet small/ little cheap ugly poor ugly single old thin old VI. Fill in the gaps with appropriate numbers. Example: one, two,...three...four, five. 1. six, seven,..., nine, ten 2. eleven,..., thirteen, forteen, fifteen 3. sixteen, seventeen,..., twenty 4. twenty one, twenty two, twenty three, twenty four,... 5. ten, twenty, thirty,..., fifty Vetëvlerësimi: 01-10: Niveli fillestar 11-20: Niveli nën mesatar 21-30: Niveli mesatar 31-40: Niveli mbi mesatar 41-50: Nivel i përparuar 26
Unit 11 (4 orё) Libri i nxёnёsit faqe 78-82 dhe Fletorja e punёs faqe 37-39 Simple present tense. Me kёtё njёsi mёsimore fillon pjesa e tretё dhe e fundit e librit. Bashkё me fletoren e punёs, Unit 11 ka 16 ushtrime gjithёsej pёr dy javё. Ushtrimi I, nё fillim zhvillohet me gojё pastaj nxёnёsit bёjnё plotёsimet e fjalive duke punuar nё mёnyrё individuale. Qortimi i gabimeve bёhet nga mёsuesi duke kaluar nga banka nё bankё. Pastaj bёhet njё korrigjim, apo plotёsim i tё nёntё fjalive nё dёrrasёn e zezё. Qëllimi i këtij ushtrimi është që nxënësi të ngulisë dallimin e zgjedhimit të foljes (to have ) në vetën e tretë njëjës (has) ( /s), si dhe formën e saj të shkurtuar, për ta dalluar nga shkurtimi tjetër i njëjtë i foljes (to be) në vetën e tretë njëjës ( /s). Ushtrimi II pёrsёri zhvillohet nё tё njёjtёn mёnyrё. Nё fillim nё formё kolektive me tё gjithё klasёn, pastaj nxёnёsit bёjnё plotёsimet me shkrim nё mёnyrё individuale. Qëllimi i ushtrimit është t i bëjë nxënёsit të ndërgjegjshëm në dallimin e vetёs së parë nga veta e tretë e foljes, ose më shkurt, t i kthjejnë të dhjeta këto fjali nga veta e tretë në vetën e parë, duke bërë ndryshimet e kryefjalës dhe kallёzuesit. Ushtrim i III, ёshtё mё i lehtё. Ai synon tё ngulisё ortografinё e foljeve nё vetёn e tretё. Janë gjithsej 7 folje në paskajore (infinitive): (study, write, live, come, know, cry, go) të cilat nxënësi duhet t i shkruajë në vetën e tretë. Ushtrimet IV, V dhe VI, zhvillohet nё fillim nё formё kolektive nga mёsuesi. Pastaj me to, nxёnёsi punon ose nё mёnyrё inividuale ose mёsuesi mund t i ndajё nxёnёsit pёr tё punuar nё grupe. Qëllimi i ushtrimit IV, është t i ushtrojë nxënësit në përdorimin e fjalive mohore. Ushtrimi përmban 7 fjali në dëftore dhe nxënësve ju kërkohet që t i kthejnë ato në fjali mohore, duke përdorur format e shkurtra. Ushtrimi V, ka kërkesë të ndryshme. Të shtatë fjalitë dëftore duhen kthyer në fjali pyetëse. Në fillim mësuesi lexon me zë të lartë fjalitë dëftore, duke kërkuar që nxënësit t i përsërisin pas tij. Pastaj dy ose tre nxënës të mirë i lexojnë përsëri me zë të lartë të gjitha fjalitë. Mё tej mësuesi i kthen fjalitë dëftore në fjali pyetëse, duke kërkuar që nxënësit t i përsërisin fjalitë e zgjidhura nga ai. Tani mësuesi mund t ju caktojë një kohë në dispozicion të nxënësve për t i shkruar fjalitë pyetëse në hapësirat boshe të librit. Ndërkohë mësuesi kalon nga njeri nxënës te tjetri për t i ndihmuar ose për t i korrigjuar. Ushtrimi VI, i rikthehet përsëri ngulitjes së shprehive për të shndërruar fjalitë dëftore në fjali mohore dhe në përdorimin e shkurtimeve. Fjalitë përmbajnë këto folje: (go, goes, study, like, live, do, eat, has) Ushtrimi VII, ka tё bёjё me rendin e gjymtyrёve tё fjalisё. Nё fillim ai zgjidhet nё formё kolektive, pasi nxёnёsve ju ёshtё lёnё njё kohё pёr t u menduar, pastaj ata mund t i shkruajne fjalitё sipas renditjes sё saktё tё gjymtyrëve. Ushtrimi VIII, zhvillohet me gojё. Pastaj ai mund tё jepet edhe si detyrё klase apo shtёpie. Qëllimi i këtij ushtrimi është rendi i gjymtyrëve tё fjalisë, sidomos vendi i ndajfoljes në 27