9212 32 مجم ع مقاالت 32 ففذ 542-542 تا اردیث شت ماي ر ش ای ژئ انکتریکی در شىاسایی ساختار ای زیرسطحی ت وم اوتقال آب کاویسیة 3 5 هیشصایی هذوذ ػلی سیادی 5 اکثش هشادی 1 هذث ت ظشی غة هذو د 4 ه ذی ػثاعی ػلی 1 دا ؾج ی کاسؽ اعی اسؽذ ژئ فیضیک دا ؾگا اساک mahbubehnazarinasab@yahoo.com 5 دا ؾیاس دا ؾگا اساک m-mirzaie@araku.ac.ir 3 دا ؾیاس ه عغ ژئ فیضیک دا ؾگا ت شاى mariahi@ut.ac.ir 4 کاسؽ اط اسؽذ صهیيؽ اعی ه ذعی ه عغ ه ذعیي هؾا س ایوي- عاصاىmehdi_abbasi1980@yahoo.com 2 دا ؾج ی کاسؽ اعی اسؽذ ژئ فیضیک دا ؾگا اساک aam.moradi.gmail.com چكیدي س ػ ژئ الکتشیک یکي اص هجو ػ س ػ اي ژئ فیضیک تشاي هطالؼ خق فیات صیش عطذي دس ػوق اي کن تا هت عط هيتاؽذ. تفغیش داد اي تشداؽت ؽذ ت س ػ ع ذاژ ص ي قائن ؽل هثشگش هي ت ا ذ ت ؽ اخت عاختاس اي صیش عطذي کوک ه ثشي ت وایذ. یکي اص کاستشد اي ایي س ػ ؽ اخت عاختاس اي صیش عطذي دس هغیش دفش ت ل ا هي تاؽذ. ت ه ظ س هطالؼ عاختاس اي صیش عطذي دس هغیش ت ل ا تقال آب کا ی عیة ت ط ل دذ د 35/7 کیل هتش دس اعتاى آرستایجاى غشتي ج ت ا تقال آب ت دسیاچ اس هی تؼذاد 144 ع ذاژ قائن الکتشیکي دس اهتذاد چ ذیي پش فیل تا س ػ ؽ ل هثشگش تشداؽت ؽذ اعت. ع ذاژ اي تشداؽت ؽذ تا اعتفاد اص هطالؼات صهیي ؽ اعي دس ایي ادی اتتذا تا س ػ تشاصػ ه ذ ي د الی ه سد تفغیش قشاسگشفت پظ اص ؽ اعایي الی اي هختلف هقا هت اي یژ هشت ط دس اهتذاد ش ع ذاژ ؽث هقاطغ د تؼذي تشعین گشدیذ عپظ تا ت ج ت اطالػات صهیي ؽ اعي ل گ چا اي دفاسي عاختاس اي هختلف صیش عطذي ؽ اعایي گشدیذ ا ذ. عپظ تشاي ت ی عاصي تایج تذعت آهذ س ػ اي هؼک ط عاصي د تؼذي تشاي تشگشداى عاصي داد اي هقا هت یژ ظا شي ت هقا هت اي یژ اقؼي تکاس تشد ؽذ ا ذ. تا تفغیش هقاطغ ژئ الکتشیک تذعت آهذ اص تایج هؼک ط عاصي تشسعي عاختاس اي صهیيؽ اعي تؼییي ضخاهت آتشفت یذس ژئ ل ژي ؽ اعایي ؽکغتگي ا گغل ا تؼییي ضؼیت ج ظ ت د ع گ تفکیک الی اي س تاس دس اهتذاد هذ س ت ل دس دال ادذاث ف ست گشفت اعت. اژي اي كهیدي: هقا هت یژ هقاطغ ژئ الکتشیک س ػ هؼک ط عاصي داد ا گغل ت ل ا تقال آب Geoelectrical methods to detect subsurface structures of kanisib water transfer tunnel Mahbubeh Nazarinasab 1,Mahmud Mirzaie 2,Mohammad Ali Riahi 3,,Mehdi Abbasi 4, Ali Akbar Moradi 5 Abstract 1 M.Sc Student of Gephysics,Arak University,mahbubehnazarinasab@yahoo.com 2 Associate Professor, Faculty of Science of University of Arak, m-mirzaie@araku.ac.ir 3 Associate Professor, Geophysics Institue of Tehran University, mariahi@ut.ac.ir 4 M.Sc of Engineering Geology, IMN. Consulting engineers,mehdi_abbasi1980@yahoo.com 5 M.Sc Student of Gephysics, Arak University, aam.moradi.gmail.com the Geoelectric method is one of the geophysical methods for the characterizations study of
5 subsurface, at low up to medium depths. Interpretation of collected data by vertical electric soundign method and Scholumberger can help to delinate subsurface structures along drilling of tunels. To study subsurface structures along Kanisib water tranfer tunel, length 35.7 km, in west Azarbayejan provience, to transfer weter to Oromeyeh, 144 vertical electric soundings along few profiles by Scholumberger method are collected. Collected soundings data are interpreted by two layers curves fitting method and using geological information. After recognizing layers and related resistivities along each sounding, pseudo 2D resistivity sections are plotted and then using geological information and drilling logs subsurface structures are delinated. Then to optimize the results, 2D invesion are used to invert measured appearent resistivities to real resistivities. By interpreting 2D geoelectric sections from the inversion, study of geological structures, estimating thickness of alluvial, Hydrology, delinating fractures and falults, position and material of rock and seperating overburden along axis tunel are made. Key words: Resistivity, Geoelectric Sections, Data Inversion Method, Fault, Water transfer tunnel مقدم ه ؾکل ا فلی دس گام د فش یک ت ل ػذم آ گا ی اص ؽشایط ع گ ؾت آب تغیشات دس خ اؿ هکا یکی ع گ ا هی تاؽذ. طشاداى ت ل یاص ت اطالػات شچ تیؾتش دس تاس ؽشایط صهیي داس ذ تا تت ا ذ ؽشایط ش چ ت تش سا تشای د فش ت ل فشا ن آ س ذ. ت اتشایي ت کاس گ یشی س ػ ای هخت لف اص جو ل ژئ فیض یک تشای ت د عت آ سدى اطال ػات تی ؾتش دس تاس خ اؿ ع گ ا پی ؾ اد هی ؽ د. س ػ ای هختلف ژئ فیضیک تثایي دس خ اؿ فیضیکی ع گ ای صیش عطذی سا ت خذهت هی گ یشد. دس ا یي تذق یق ی کی اص س ػ ای ژئ فیض یک یؼ ی تق یش عاصی الکتشیکی تشای ؽ اخت عاختاس ای صیش عطذی تشای عاخت ت ل ت کاس گشف ت هی ؽ د. و ای ص یادی ج د داسد ک س ػ ای تق یش عاصی الکتشی کی تشای پش ژ ای ت ل عاصی ت کاس تشد ؽدذ ا دذ 1999( al.,.) Cavinato et al., 2006; Ganerød et al., 2006; Dahlin et س ػ ت ق یش عاصی الکتشی کی عشیغ کن ضی هی تا ؽ ذ لی تا یذ تا س ػ ای دیگش هثل دفاسی دس ع گ گشفتي هغض ت کاس گشفت ؽ د. دس ا یي تذق یق ا یي س ػ تشای ؽ ا عایی عاختاس ای ص یش عطذی تشای ادذاث ت لی ت ام کا ی عیة ج ت ا تقال آب دس ؽوال غشب ایشاى تکاس گشفت ؽذ اعت ر ش تحقیق دس ایي تذقیق س ػ هقا هت یژ الکتشیکی تکاس گشفت ؽذ اعت ک دس ایي س ػ جشیاى الکتشیکي هؼو ال اص د الکتش د ت صهیي تضسیق ؽذ ت عط د الکتش د دیگشاختالف پتا غیل ا ذاص گیشي هي ؽ د عپظ هي ت اى هقا هت یژ ظا شي سا هذاعث و د. تشاي تشسعي تؾکیالت دس ػوق تیؾتشتایذ فافل الکتش د اي جشیاى ساافضایؼ داد. ک تاتغییشایي فافل هقا هت یژ ظا شي ا ذاص گیشی ؽذ تغییش خ ا ذ کشد. س ذایي تغییش تغتگي ت یژگي اي الکتشیکي الی اي صیشصهی ي داسد.یکي اصا اع آسای اي هقا هت یژ ؽل هثشژ هي تاؽذک دس ت ل افلي دس دال هطالؼ ا تقال آب تااعتفاد اص ایي آسای تؼذاد 144 ع ذاژالکتشیکي دس قالة 15 پش فیل دس ع ه طق هجضا ؽاهل س دي ت ل قغوت هیا ي ا ت ایي ت ل تشداؽت گشدیذ اعت. اتتذا هقاطغ د تؼذی هقا هت ای یژ ظا شی تشعین ؽذ عپظ داد ا تا فشك هذل ای یک تؼذی د تؼذی ه سد تفغیش قشاس گشفت ا ذ ک دس صیش ت ؽشح هختقشی اص ایي تفاعیش پشداخت خ ا ذ ؽذ. شث مقاطع د تعدي مقا مت یژي ظا ري ؽث هقاطغ د تؼذي هقا هت یژ ظا شي ؾاى د ذ ذ تغییشات هقا هت یژ ظا شي دس ففذ اي قائوي اعت ک اصاهتذاد
3 خط ط تشداؽت تق ست پش فیلی هي گزس ذ. ایي ؽث هقاطغ ا تشای تواهی پش فیل ا تشعین ؽذ ا ذ ک یکی اص ایي ؽث هقاطغ دس ؽکل )1( وایؼ داد ؽذ اعت. دسایي ؽث هقاطغ هقا هت یژ ظا شی اص عطخ تا ػوق )هث ا عطخ تشاص دسیا گشفت ؽذ اعت( دس دال افضایؼ اعت. ؽکل کل وای گش یک د ص آتشفتی هی تاؽذ ک تؾکیالت آتشفتی اص ج ظ سع تات د ساى چ اسم هی تاؽ ذ ک هقا هت ای کوتش اص 111 ا ن هتش سا ؾاى هی د ذ. دسػوق تؾکیالت ع گی هی ؽ ذ. وا ط س ک هؾا ذ هی ؽ د ایي ع هقاطغ هی ت ا ذ عیوای کلی سا اص عاختاس ای صهیي ؽ اعی دس ش هقطغ ت تق یش تکؾ ذ. شکم 9. و ؽث هقطغ د تؼذي هقا هت یژ ظا شي شث مقاطع د تعدي مقا مت یژي پظ اص تشداؽت داد ا اتتذا داد ای هقا هت ای یژ ظا شی دافل اص ش ع ذاژ الکتشیکی تشعین تا ه ذ ی ای اعتا ذاس ه سد تفغیش قشاس گشفت ا ذ. ک تا اعتفاد اص ایي تفغیش الی ا هقا هت ای یژ تشای ش الی دس اهتذاد قائن تشای ش ع ذاژ تشآ سد ؽذ عپظ تا اعتفاد اص اطالػات صهیي ؽ اعی ل گ چا ای دفاسی ج ظ الی ا ک ؽاهل الی ای آتشفتی یا عاختاس ای ع گی ت د هؾخ گشدیذ عپظ ؽث هقاطغ د تؼذی ژئ الکتشیک تشای تواهی پش فیل ا تشعین ؽذ ا ذ. دسؽکل )5( یکی اص هقاطغ ؾاى داد ؽذ اعت. ک دسایي هقطغ الی ای شکم آتشفتی ج ظ آ ا وچ یي عاختاس ای ع گی هؾخ گشدیذ ا ذ. تغیشات جا ثی هقا هت ای یژ ت ؽکغتگی ا غثت داد ؽذ ا ذ)ایي اپی عتگی ا تق ست خط ط قاتن تفکیک ؽذ ا ذ(. 3. یک و اص ؽث هقطغ د تؼذي هقا هت یژ
4 مقاطع د تعدي مقا مت یژي تا هؼک ط عاصی داد ای هقا هت یژ ظا شی تواهی ع ذاژ ای الکتشیکی اقغ دس یک پش فیل تافشك یک هذل د تؼذی هقاطغ د تؼذي هقا هت یژ ک ؾاى د ذ تغیشات هقا هت یژ تا ػوق هی تاؽذ تشای تواهی پش فیل ا دافل ؽذ ک دس ؽکل )3( یک و اص ایي هقاطغ وایؼ داد ؽذ اعت. دسایي هقطغ تا 2. شکم ت ج ت اطالػات صهیي ؽ اعی ل گ چا ا عاختاس ای هختلف تفکیک ؾاى داد ؽذ ا ذ. و یک هقطغ د تؼذي هقا هت یژ وتیج گیري اصهجو ع 144 ع ذاژ ژئ الکتشیک تشداؽت ؽذ ت س ػ ؽل هثشژ تا ط ل فشعت ذ جشیاى 1411 هتش یض تفغیش ع ذاژ ا س ذ ؽث هقاطغ هقاطغ هقا هت یژ د تؼذي دافل اصهؼک ط عاصي تادس ظش گشفتي صهیي ؽ اعي گوا اي دفاسي ؽذ الی ا گغل ایي دس هقاطغ ژئ الکتشیک ؽ اعایي ؽذ اعت.دسکیل هتش 1+1 الي 261+1 ع پش فیل I,H,G ج دداس ذ ک ت تشتیة دس تشگیش ذ 4 4 7 ع ذاژ ضخاهت آتشفت 7 تا 61 2 تا 01 12 تا 111 هتشهي تاؽ ذ. ن چ یي ادذ اي ک گل هشایي یض دسایي هقاطغ ج دداس ذ.دسکیل هتش 1+251 الي 5+261 ع پش فیل C,B,A ج دداس ذ ک ت تشتیة دس تشگیش ذ 7 15 7 ع ذاژ ضخاهت آتشفت 12 تا 71 11 تا 01 11 تا 61 هتشهي تاؽ ذ.تشسعي هقاطغ دسایي هذذ ؾاى داد ک آتشفت عطذي ت د هغیشت ل دس ادذ اي ک گل هشایي ؽیغت ؽیل تاهیاى الی اي کشت اتي خ ا ذت د. وچ یي تؼذادي ؽکغتگي یضدسایي تخؼ اصت ل ؽ اعایي ؽذ. دسکیل هتش 15+511 الي 12+451 ع پش فیل F,E,D ج دداس ذ ک ت تشتیة دس تشگیش ذ 14 57 14 ع ذاژ ضخاهت آتشفت 61 تا 161 12 تا 101 12 تا 171 هتشهي تاؽ ذ.دس ایت تشسعي هقاطغ دسایي تخؼ ؾاى هي د ذ ک هغیشت ل دسآتشفت ت د اعت چ اسگغل یضؽ اعایي گشدیذ.دسقغوت خش جي ت ل دس کیل هتش 611+31 الي 611+33 ع پش فیلL,K,Jصد ؽذ ک شکذام ؽاهل 16 ع ذاژ هي تاؽ ذ ک ضخاهت آتشفت دسایي هذذ د تغیاسکن ت د هغیشت ل دس ادذ اي کشت ات دگشگ ي ت وشا هیاى الی اي ؽیغتي خ ا ذت د.دسایي تخؼ د گغل هاتیي ع ذاژ اي 5 3 هقاطغ 0 2 J,K,L ؽ اعایي گشدیذ. تشکر قدرداوي هذققاى ایي تذقیق تش خ د اجة هي دا ذ ک اص ه عغ ه ذعیي هؾا س ایوي عاصاى ت خاطش دس اختیاس قشاسدادى داد ا عایش اطالػات تؾکش قذسدا ي فشا اى وای ذ. مىاتع 1- Cavinato, G. P., Di Luzio, E., Moscatelli, M., Vallone, R., Averardi, M., Valente, A., and Papale, S., 2006, The new Col di Tenda tunnel between Italy and France: Integrated geological investigations and geophysical prospections for preliminary studies on the Italian side:
2 Engineering Geology, 88 (1-2), 90-109. 2- Ganerød, G. V., Rønning, J. S., Dalsegg, E., Elvebakk, H., Holmøy, K., Nilsen, B., and Braathen, A., 2006, Comparison of geophysical methods for sub-surface mapping of faults and fracture zones in a section of the Viggja road tunnel, Norway: Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 65 (3), 231-243. 3- Dahlin, T., Bjelm, L., and Svensson, C., 1999, Use of electrical imaging in site investigations for a railway tunnel through the Hallandsås Horst, Sweden: Quarterly Journal of Engineering Geology, 32, 163-172.N.I. Skhirtladze (1959), Postpaleogenovyi effuzivnyi vulkanizm Gruzii. Tbilisi (in Russian).