www.kolegjibiznesi.com info@kolegjibiznesi.com 038 500 878 044 500 878 049 500 878 Prishtinë, Ulpianë, rr. Motrat Qiriazi nr. 29 PLANPROGRAMI MËSIMOR - SYLLABUS Memaxhimi i Politikave të Niveli i studimeve Bachelor Programi Sigurisë Lënda Viti Semestri II IV KRIZAT NDËRKOMBËTARE Viti Akademik 205-6 Statusi i lëndës Obligative ECTS/kredi 7 Ligjërata Ushtrime Javët mësimore 5 Orët mësimore 3 Metoda e Ligjërata, ushtrime, punime, konsultime, diskutime, ballafaqime, teste, raste studimi, detyra, mësimit etj. Konsultime Dy orë pas ligjëratave Mësimdhënësi Dr.Muhamet Rracaj Tel/mob Asistenti e-mail Qëllimi studimor dhe përmbajtja e lëndës Përfitimet e Studentit Qëllimi i këtij moduli është që t i pajis studentët me Ne perfundim te programit,studentet do te jene ne njohuritë bazë lidhur me menaxhimin e krizave gjendje qe: kombëtare e ndërkombëtare, duke përcaktuar rreziqet e Te kuptojne dhe shpjegojne anatomin e mundshme dhe llojshmërinë e situatave që krijohen, pergjithshme te krizave ne nivel ndikimi në sigurinë dhe menaxhimi i tyre, për vendosjen e nacional,rajonal dhe nderkombetar stabiliteti dhe krijimin e sigurisë duke realizuar Te kuptojne dhe shpjegojne rendesine e menaxhimin e politikave të sigurisë në situata krizash analizes se mjedisit te sigurise (te jashtem civile ndërkombëtare.njohurite e koncepteve teorike dhe dhe te brendshem) per parandalimin dhe aspektet praktike te menaxhimit te krizave do te jene menaxhimin e krizave dhe konflikteve synim kryesor i ligjërimit dhe ushtrimeve praktike ne Te zbatojne konceptet,teorite dhe metodat e situata te improvizuara,ashtu qe studenti ne te ardhmen perdorura ne studimin e poltikave tee paqes te jete pjese e parandalimit te krizave dhe konflikteve dhe dhe te konflikteve pjese e zgjidhjes ne rast te shfaqjes se tyre,ne cfaredo Te kuptoj ndikim e krizave nderkombetare niveli te analizes. Lenda është e sistemuar ne menyren e dhe rajonale ne sigurine kombetare dhe ate cila ofron njohuri themelore dhe te përgjithshme per humane krizat shoqerore ne nivele te ndryshme,duke perfshire ne Te njohe aspektin juridik nderkombetare te veçanti krizat nderkombetare.pastaj,per transformimin e krizave dhe konflikteve me implikime krizes ne konflikt dhe lufte te hapur deri ne krijimin e nderkombetare paqes.në përgjithësi do të trajtohen tema të tilla si: Kriza Te njoh strukturen kombetare dhe si situatë kombëtare e ndërkombëtare. Rreziqet për nderkombetare te menaxhimit tee krizave vlerat, interesat dhe qëllimet prioritare të palëve ose të dhe konflikteve si dhe, një pale në rastet e krizave civile ndërkombëtare. Krizat Te kete aftesi gjykimi kritik per sistemet civile ndërkombëtare një aktivitet që ndikon direkt ose aktuale te parandalimit te krizave dhe indirekt në sigurinë dhe stabilitetin e vendit ose të rajonit. konflikteve dhe per arritjen dhe sigurimin e Krizat civile ndërkombëtare si incidente apo situata që paqes përbëjnë kërcënim ndaj territoreve të vendit, qytetarëve, forcave të armatosura, pasurive, interesave jetësore, etj. Ndikimi i krizave në çështjet e veprimtarisë diplomatike, politike, ekonomike dhe ushtarake. Mundësitë dhe mënyrat e përdorimit të forcave ushtarake për të arritur Tel/mob 045 998-877 e-mail bselimi@hotmail.com
objektivat e sigurisë kombëtare. Menaxhimi i politikave të sigurisë në situata krizash civile ndërkombëtare. Mbajtja e sistemit të zbulimit në gjendje gatishmërie të lartë, marrja e përgjegjësive dhe zbatimi i planeve e procedurave për kapërcimin e situatave të krizave. Menaxhimi i politikave të sigurisë për parandalimin ose zbutjen e krizës. Aktet ligjore ndërkombëtare për menaxhimin e krizave. Ndryshimi i krizave të kohës së sotme nga krizat e mëparshme etj.te gjitha temat e studimit do te bazohen ne tri nivele te analizes:nivelin kombëtar,rajonal dhe nderkombetar METODOLOGJIA PËR REALIZIMIN E TEMAVE MËSIMORE Prezantimi i temës mësimore në Power Point, diskutime dhe pyetje përgjigje gjatë orës mësimore dhe shpjegimi i detajeve të temës, duke dhënë shembuj nga më të ndryshmit dhe nga të gjitha fushat e jetës. Përsëritja e temës paraprake nga grupi i caktuar i studentëve, analiza, hulumtime dhe ushtrime individuale dhe ekipore. Rast studimi apo detyrë (për orën e ushtrimeve) lidhur me temën e ligjëruar. KUSHTET PËR REALIZIMIN E TEMËS MËSIMORE Salla e pajisur me kompjuter dhe projektor, tabela për ushtrimin e detyrave Mënyra e vlerësimit të studentit (në %): Prezantimi dhe puna grupore: 0-4 % Prezantim Individual: 0-3 % Aktiviteti: 0-3 % Punim seminarik: 0-0 % Testi i I: 0-5 % Testi i II: 0-5 % Provim përfundimtar: 0-50% Ligjërata Vijimi i Ligjëratave Pjesëmarrje aktive, Punime seminarike, projekte, Pjesëmarrje ne teste dhe ushtrime, Provimi përfundimtar. Vlerësimi në % Nota përfundimtare 9-00 0 (dhjetë 8-90 9 ( nëntë) 7-80 8 (tetë) 6-70 7 (shtatë) 5-60 6 (gjashtë) OBLIGIMET E STUDENTIT Ushtrime Pjesëmarrje ne ushtrime Puna individuale dhe grupore ne raste studimi, Pjesëmarrje diskutime. NGARKESA E STUDENTIT PËR LËNDËN Aktiviteti Orë Ditë/Javë Gjithsejtë Ligjërata 3 5 45 Ushtrime 5 5 Punë Praktike Kontakte me mësimdhënësin 2 0 20 Ushtrime në teren Kolekfiume/seminare 5 2 0 Detyra të shtëpisë 3 5 5 Koha e studimit vetanak 2 5 30 Përgatitja përfundimtare për provim 0 0 Koha e kaluar ne vlerësime (teste, kuiz, provimi final) 5 4 20 Projektet propozimet 5 2 0 2
Vërejtje: ECTS kredi = 25 orë angazhim, p.sh. nëse lënda i ka 7 ECTS kredi studenti duhet të ketë angazhim gjatë semestrit 75 orë Ngarkesa totale: 75 Java Ligjërata Ushtrime Tema Orët Tema Orët Prezantimi I Syllabusit,menyra e realizimit dhe organizimit. Njohje me obligimet e ndersjella (professorstudent) Hyrje ne studimet e krizave,konflikteve dhe te paqes 2 Nocioni I krizave dhe I konflikteve Shkaqet e krizave Llojet e krizave 3 Krijimi I Grupeve,tee cilat do te ushtrojne role te ndryshme ne studimin dhe improvizimin e rasteve tee studimit 3 Debate ndermjet grupeve, sipas metodes sokratike, te nocioneve dhe shkaqeve te krizave 3 Karakteristikat e krizes ekonomike,politike,gjeopolitike dhe ushtarake dhe ndikimi I tyre ne sigurine kombetare 3 Raste studimi:lindja e Mesme,Azia dhe Afrika 4 Teoria e konfliktit,pse luftrat ndodhin,rrenjet politike te konflikteve Definicioni I konflikteve, Dr.Sc.Bejtush Gashi;Prof.Dr.Pjeter Hidri:Konfliktet Nderkombetare dhe Nderetnike,Prishtine,2008 5 Palet,llojet,analiza dhe zgjidhja e konflikteve\trajtimi paqesor I konflikteve Dr.Sc.Bejtush Gashi;Prof.Dr.Pjeter Hidri:Konfliktet Nderkombetare dhe Nderetnike,Prishtine,2008 3 Debate teorike tee grupeve dhe perpjekje per perkufizime te reja te krizave dhe konflikteve 3 Ushtrime rolesh ndermjet grupesh ne situata krizash dhe konfliktesh nderkombetare 3
996 6 Testi I pare 3 7 Lufta si forme me ekstreme e konfliktit,origjina faktoret determinues te luftes 3 Diskutim ne grupe rreth faktoreve determinues te luftes :rasti i ish- Bashkimit Sovjetik dhe rasti I ish_jugosllavise 8 Konflikti nderkombetar,shkaqet e luftrave,teorite mbi luften,konflikti I interesave,menyra e ndikikimit,lufta hegjemoniste,lufta totale,e kufizuar,nderqytetare,guerile,terrorizmi Dr.Sc.Bejtush Gashi;Prof.Dr.Pjeter Hidri:Konfliktet Nderkombetare dhe Nderetnike,Prishtine,2008 9 Teorite bashkekohore te luftes dhe paqes Hyrje ne teori dhe praktike,intervenimi civil per paqen,metodologjia e studimit dhe prezentimi I rasteve 996 3 Raste studimi:kuvajti,iraku,kosova,irlanda 3 Studime te rastit te Bosnjes dhe Kosoves 0 Testi I dyte 3 Krizat civile ndërkombëtare një aktivitet që ndikon direkt ose indirekt në sigurinë dhe stabilitetin e vendit ose të rajonit 996 3 Studimi i rastit te Ukraines dhe I luftes ne Lindjen e mesme-refugjatet 4
2 Krizat civile ndërkombëtare si incidente apo situata që përbëjnë kërcënim ndaj territoreve të vendit, qytetarëve, forcave të armatosura, pasurive, interesave jetësore, etj. Ndikimi i krizave në çështjet e veprimtarisë diplomatike, politike, ekonomike dhe ushtarake 996 3 3 Zgjidhja paqesore e mosmarrveshjeve dhe krizave nderkombetare Tipologjia e mosmarrveshjeve E drejta dhe praktika nderombetare 3 Studim I rastit te konfliktit izraelitopalestinez Fridrich Glasi:Menaxhimi i konflikteve.nje manual per udheheqes dhe keshilltarr.bot.2,bern?stuttgart 992 996 4 Marrveshjet e paqes,karakteristikat kryesore dhe 3 Studime dhe debate ne grupe mekanizmat e implementimit si mjete tee parandalimit te konflikteve dhe te zgjidhjes se krizave:marrveshja e Dejtonit;Marrveshja e Kumanoves,Marreveshja e Konculit dhe Marrveshja e Ohrit Marerveshjet perkatese 5 Provimi perfundimtar 3 LITERATURA Literatura bazë: Ligjerata te autorizuara 205 Dr.Sc.Bejtush Gashi;Prof.Dr.Pjeter Hidri:Konfliktet Nderkombetare dhe Nderetnike,Prishtine,2008 Marrveshjet:e Dejtonit,Kumanoves,Konculit dhe e Ohrit. Fridrich Glasi:Menaxhimi i konflikteve.nje manual per udheheqes dhe keshilltarr.bot.2,bern?stuttgart 992 996 VËREJTJE 5
Për çdo temë mësimore, studentët do të pajisen me materiale të nevojshme në gjuhën shqipe. Në fund të çdo ore mësimore, grupet e caktuara të studentëve do të angazhohen me detyrë apo rast studimi lidhur me temën e ligjëruar. Rezultatet e arritura nga ajo detyrë, grupet e studentëve duhet t'i prezantojnë dhe diskutojnë ato në orën e ushtrimeve. VËREJTJE PËR STUDENTIN - Para së gjithash, studenti duhet të jetë i ndërgjegjshëm dhe të respektojë institucionin dhe rregullat shkollore; - Duhet të respektojë orarin e ligjëratave, ushtrimeve dhe punimet seminarike, të jetë i vëmendshëm në orën mësimore; - Është i obliguar posedimi dhe paraqitja e indeksit në teste dhe provim; - Gjatë hartimit të punimeve seminarike, studenti duhet ti përmbahet udhëzimeve të dhëna nga mësimdhënësi për realizimin e hulumtues dhe teknik të punimit; - Testet dhe provimet vlerësohen individualisht për secilin student. Prandaj, studentet duhet të përqendrohen vetëm në njohuritë personale. - Shkelja eventuale e këtyre parimeve etike (rregullave) ndëshkohet konform normave të parapara me ligj. Profesori i lëndës: Dr.Muhamet Rracaj 6