AS HERMENEUTIESE RAAMWERK VIR. Voorgelê ter vervulling van die vereistes vir die graad DOCTOR DIVINITATIS

Similar documents
Catullus se Carmina in Afrikaans vertaal: n funksionalistiese benadering

Catharina Maria Conradie

GRADE 12 SEPTEMBER 2012 RELIGION STUDIES P2

Die wedersydse verhouding tussen geloof en geestesgesondheid. Dr Deon Bruwer

Studieleier: Dr. M van Heerden

GOD IN 3D LEIERSGIDS. Uitgawe 2018 Emmaus Sentrum Geen duplisering sonder toestemming. Posbus 111, Paarl, 7620 Dienssentrum Tel:

Christusprediking uit die Ou Testament. n Nuwe benadering tot n ou probleem? 1

Die maan en sy rol in ons wereld *

Excelsus (die Sentrum vir Bedieningsontwikkeling) bied in 2019 die volgende aan:

Bybelskool van Centurion. 27 Maart Welkom

A CURRICULUM FOR COMMUNITY DEVELOPMENT IN PRACTICAL THEOLOGY

Les 6 vir 10 November 2018

DIE BOEK JOSUA GELEES TEEN N

'n Verkennende studie na die vroulike adolessent met anoreksia nervosa se belewenis van haar self

HOOFSTUK 6. die Ou Testament in die praxis van die Christelike ge/oofsgemeenskap 1993:18).

A KARANGA PERSPECTIVE ON FERTILITY AND BARRENNESS AS BLESSING AND CURSE IN 1 SAMUEL 1:1-2:10

Kain vermoor Abel (Genesis 4:8)

Lisa Bevere. New York Times- topverkoperskrywer DIE LEEUTJIE. Illustrasies deur Kirsteen Harris-Jones

SERMON FORMS AS A DIMENSION OF COMMUNICATION IN THE CURRENT WORSHIP CONTEXT IN THE SOUTH KOREAN CHURCHES JONGSEOG HWANG

GOD STORIES LEIERSGIDS. Uitgawe 2017 Emmaus Sentrum Geen duplisering sonder toestemming. Posbus 111, Paarl, 7620 Dienssentrum Tel:

SPIRITUALITEITSDIVERSITEIT AS UITDAGING AAN DIE EREDIENS: 'n VERKENNING VAN DIE FUNKSIE VAN LOFPRYSING IN DIE NEDERDUITSE GEREFORMEERDE KERK

"Onse Vader wat in die hemele is, laat u Naam geheilig word; laat u koninkryk kom; laat u wil geskied, soos in die hemel net so ook op die aarde; gee

DIE HElLlGE GEES EN DIE HANDELING VAN GOD:

Join us for a Seminar/Presentation by the author of the book below: When: 9 March 2015 Where: Helderberg High School Chapel Time: 19h00

HOOFSTUK 2 EPISTEMOLOGIESE VERTREKPUNTE

Die missio Dei en die bestudering van die Ou Testament

BIBLIOGRAFIE. Augsburger, DW Anger and assertiveness in pastoral care. Philadelphia: Fortress Press.

DIE NUWE HEMEL EN DIE NUWE AARDE 1Toe het ek 'n nuwe hemel en 'n nuwe aarde gesien. Die eerste hemel en die eerste aarde het verdwyn, en die see het

Oorsig van navorsingstuk

University of Pretoria etd

Die rol van Ou Testament Teologie in die prediking

HOOFSTUK 2 DIE PLEK EN FUNKSIE VAN TOPOLOGIE IN DIE MATTEUS- EVANGELIE

Die Ou Testament en/in die kerk van Jesus Christus? 1

ʼn Verkenning van Tendense in Profetenavorsing

Die boek Openbaring - brandpunte in die teologiese debat

SPIRITUAL INTELLIGENCE AND THE CONTENT OF FAITH:

Om die horison te verken: Op soek na n eietydse homiletiese hermeneutiek

Alfa en Omega. n Studie in die trinitariese denke van Robert Jenson.

N WEG NA BETEKENIS: N GEVALLESTUDIE VAN LETTERLIKE EN FIGUURLIKE IKONOGRAFIE VAN BYBELSE EKSEGESE

Versoening in Joodse apokaliptiese literatuur

5. B.S. Childs se verhouding met ander teoloe en nie-teoloe

DIE WEG CHRISTELIKE GEMEENTE

Die volgende artikel het oorspronklik in die Kerkbode van 6 Februarie 2015 verskyn. Kyk ook die kommentaar onderaan die artikel.

DIE KOMMUNIKATIEWE FUNKSIES VAN DIE SPORE VAN PSALMS IN 1 PETRUS

Being a hermeneutic of the gospel: Hermeneutical and epistemological foundations for a missional ecclesiology

Inleiding. Metodes help ons nie

BIBLIOGRAFIE Die Bybel in Afrikaans. Cape Town: The Bible Society of South Africa. (Revised edition.) Aland, K et al (eds) 1983.

Community of Practice

Die Vrees van die Here in die Pentateug. n Kritiese evaluering. deur. JOHANNES CORNELIUS JACOBUS COETZEE Studentenommer:

Resensies. Nürnberger, Klaus Die Bybel: verantwoordelik lees is krities lees. Wellington: Lux Verbi.BM. (J. Buitendag)...

4. Struktuur Van Profesie

1.1 Inleidend. reslamenl Essays 7(4) 1994.

VOORVERONDERSTELLINGS IN DIE HANTERING VAN DIE VERHOUDING TUSSEN OU EN NUWE TESTAMENT. N BESKRYWING NA AANLEIDING VAN FRIEDRICH BAUMGÄRTEL

Jesus Christus, Seun van God, ís ons. Versoening. n Missionêre Christologie PIETER VERSTER

Die oneindige proses van historiese verstaan. deur. Pieter Hendrik Johannes Labuschagne

PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen

Voorgele ter gedeeltelike vervulling van die vereistes vir die graad

THE FIVE MEGILOTH ESTHER SONG OF SONGS RUTH ECCLESIASTES LAMENTATIONS

Ian Nell, Departement Praktiese Teologie en Missiologie, Universiteit van Stellenbosch

Hoofstuk 1 DIE ONDERSOEK NA EN BESKRYWING VAN DIE LEEFWêRELD VAN DIE BYBEL IN `N POSTMODERNE KON- TEKS

MEGILOTH 2: ESTER / ESTHER

Declaration. contained therein is my own, original work, that I am the sole author thereof (save to the

Die oneindige proses van historiese verstaan. deur. Pieter Hendrik Johannes Labuschagne

Christen-dissipelskap in die Markusevangelie. welvaartteologie

Annemarie Susan de Kock. Tesis ingelewer ter gedeeltelike voldoening aan die vereistes vir die graad van. Magister in die Teologie (Nuwe Testament)

Together moving in unity to fulfill our God-given missional calling! DIE APOSTOLIESE GELOOF SENDING VAN SUID-AFRIKA. Afrikaans AFM - AGS

Dit bring ons by ons tweede handvatsel in `n strewe na die leef van die Koninkryk Kultuur nl: Genade pad.

Die Voorsienigheidsleer van Adrio König: n Dogmatiese beoordeling

Let it be. Laat dit wees. Monday 18 June 12

DIE WEG CHRISTELIKE GEMEENTE, NELSPRUIT GEESTELIKE OUTORITEIT

Sarel Petrus van der Walt

Bevrydingshermeneutiek en postkoloniale kritiek: n evaluering

Die kerk, die huwelik en seks n morele krisis?

DIE ESKATOLOGIESE/APOKALIPTIESE OORLOG TUSSEN GOED EN KWAAD IN DIE ZOROASTRISME, DIE JUDAÏSME (QUMRAN) EN N VROEG-CHRISTELIKE GESKRIF (DIE APOKALIPS)

Samaria as belangeruimte in Lukas-Handelinge

Hoe lees ek die Woord van God?

GRONDTREKKE VAN ADRIO KÖNIG SE TEOLOGIE

(Uit Leef stroom-op! hoofstuk 1)

Hermeneutiese uitgangspunte in historiese Jesus navorsing: Metodologiese vooronderstellings

BYBELKUNDE 1 SERTIFIKAAT IN CHRISTELIKE DIENS. Module 2 HERMENEUTIEK

1 Korinthiërs 11:2-16 'n Hermeneuties-Eksegetiese Studie

N GEREFORMEERD-NARRATIEWE PAS- TORALE TERAPIE

A grammatical historical critique of the pro-gay hermeneutic in Leviticus 18:22 and 20:13. MW Christopher

Die Narratiewe Funksie van die Liedere in Openbaring 4:1-5:15

Van Vervolger tot Prediker

HOOFSTUK4 NARRATIEWE BETROKKENHEID

MORAL FORMATION IN AND THROUGH THE CHRISTIAN FAMILY: A THEOLOGICAL REVIEW Elize Julius

Bybelse Teologie en skuldbelydenis

Die ekonomie en die Christen n perspektief. 1 Desember 2010

Apostoliese tye as onherhaalbaar en uniek : Pinksterkerke en Lukas-Handelinge Apostolic times as nonrepeatable and unique : Pentecostals and Luke-Acts

Die kanoniese benadering van ChiIds: 'n Paradigmaskuif?t

Godsleer en skrifleer: Fokus en uitdaging

6. Reaksie op die kanoniese benadering van B.S. Childs

Die mens wik maar God beskik? In gesprek met Adrio König oor sy eskatologiese, verbondsmatige voorsienigheidsleer 1

Wisdom Culture 17 APRIL Is Jesus in die Ou Testament?

COMMUNITY-BASED DISCIPLESHIP: A MISSIONAL APPROACH TO URBAN AFRICAN YOUTH- THE CASE OF NAIROBI, KENYA ABID RANGOONWALA

DEUR ELIZABETH CATHARINA WAGNER-FERREIRA VOORGELÊ TER VERVULLING VAN DIE VEREISTES VIR DIE GRAAD. PhD (PRAKTIESE TEOLOGIE)

Esther as the New Moses: Deliverance Motifs in the Book of Esther. Lapani Langford Sankhani Nkhonjera

Twee onversoenbare konstrukte in resente historiese Jesus-navorsing: R W Funk en W Schmithals 1

DIE VERHOUDING TUSSEN GELOOF AS KENNIS EN GELOOF AS ERVARING IN PREKE VAN DIE NG KERK

Transcription:

`N NARRATIEF-KRITIESE BENADERING AS HERMENEUTIESE RAAMWERK VIR `N VERGELYKENDE STUDIE TUSSEN DIE BOEKE OPENBARING EN THE LORD OF THE RINGS deur ELSIE PETRONELLA MEYLAHN Voorgelê ter vervulling van die vereistes vir die graad DOCTOR DIVINITATIS In Nuwe Testament In die Fakulteit Teologie Universiteit van Pretoria Studieleier: Prof Dr Jan van der Watt April 2005 (Agtergrond prent: skets deur JRR Tolkien, oorlogmitologie)

Opsomming Op 12:3 Daar was `n groot vuurrooi draak

Summary of Study in English I SUMMARY OF STUDY IN ENGLISH A narrative critical approach as a hermeneutical framework for a comparative study of the books, Revelation and The Lord of the Rings. This study was motivated by a crisis in Biblical hermeneutics within postmodernity. Within postmodernity the Bible is no longer read for various reasons and therefore it has become inaccessible for many people although they own a Bible. The Biblical world is too strange and therefore for many people it has lost its relevance to today s challenges and daily struggles. The problem of interpretation and understanding becomes even more complicated with a book like the Revelation of John where the message is hidden behind culturally and historically conditioned symbols and metaphors. There are numerous interpretations and commentaries available to help explain these books, but through these explanations and interpretations much of the narrative and literary affect of these writings is lost. There are however books, such as J R R Tolkien s The Lord of the Rings, which have a tremendous impact on millions of readers throughout the world. Tolkien s book together with the Revelation of John, have deeply inspired me as books of comfort and strength in times of trial. The questions arose whether these two books can be compared, and secondly, whether a well-loved book like The Lord of the Rings, can be used to help readers to enter the world of a wonderful biblical book like Revelation? These two questions could not be answered with a simple comparative study, but needed to be asked within a theological hermeneutical framework which led to the hypotheses of this study: It is hermeneutically and theologically justifiable to make use of secondary, non-biblical literature which is comparable in its intent, genre, theological perspective, characters and plot, as a hermeneutical tool with which to elucidate and gain access to primary biblical literature. It was in the search for an appropriate hermeneutic which is theologically justifiable that I discovered the narrative-critical approach. The search for a hermeneutical

II University of Pretoria etd Meylahn, E P (2005) Summary of Study in English approach which would create the necessary space for a non-biblical literary work to be used to interpret and elucidate a biblical work raised numerous theological questions, such as questions with regards to scriptural authority and the question of the relationship between revelation and scripture. I reflected on this approach theologically with regards to revelation and the authority of Scripture and discovered that this hermeneutical approach is very appropriate within a postmodern context as it aptly responds to the challenges of postmodernity. The two narratives were described within the narrative-critical approach and then compared with each other using the principle of analogy. It was discovered that these two narratives have enough important similarities with regards to intent, genre, theological perspective, characters and plot, so that the one can be used to illuminate the other. It is the conclusion of this study that the narrative critical approach is a wonderful hermeneutical tool not only to elucidate biblical books, but also to interpret and understand contexts and identity-forming stories and to bring these stories into dialogue with Scripture with the help of secular and contemporary literature where needed. Sleutelterme: Narratief-kritiese hermeneutiek Postmodernisme Analogie Openbaring Hermeneutiek Narratief Skrifgesag Metafoor Simbool Die Boek Openbaring The Lord of the Rings

i INHOUDSOPGAWE Hoofstuk 1 Motivering vir die studie 1 1. Inleiding tot die studie 1 2. Enkele gedagtes oor die boek The Lord of the Rings 3 3. Werkswyse 5 Hoofstuk 2 Inleiding tot die tema van die studie 7 1. Hermeneutiese uitdagings en hipotese 7 2. Uiteensetting van die probleem van die studie 9 3. Hermeneutiese skopus van die studie 16 4. Noodsaaklikheid van hermeneutiek 19 5. Ontwikkeling van die narratief-kritiese hermeneutiese benadering 26 5.1 Narratief-kritiese benadering binne sy historiese konteks 26 5.1.1 Die teks (sense) 27 5.1.2 Die outeur 37 5.1.3 Die reference 56 5.1.4 Die interpreteerder/ leser van die teks 79 5.2 Narratief-kritiese benadering 84 5.3 Narratief-kritiese benadering en openbaring 93 5.3.1 Openbaring - `n oorsig oor die dogmatiese ontwikkeling van 94 openbaring 5.3.2 Openbaring die Woord van God in geskiedenis 110 5.3.3 Openbaring as storie 131 5.3.4 Stories en verandering/transformasie 132 5.4 Die narratief-kritiese benadering en Skrifgesag 137 5.4.1 Die Kanon 139 5.4.2 Inspirasie 141 5.4.3 Onfeilbaarheid en foutloosheid 147 5.4.4 Outoriteit en gemeenskap 152 6. Die vertaling van die Skrif in kontemporêre taal 158 7. Die postmoderne uitdaging tot persoonlike/christelike identiteit 163 8. Samevatting 165 Hoofstuk 3 Narratief-kritiese Benadering 169 1. Narratief 169 2. Genre 169 3. Simbool 172 3.1 Die doel van simbole 172 3.2 Karakter van simbole 173 3.3 Verstaansproblematiek 176 4. Metafoor 178 4.1 Inleidende opmerkings 178 4.2 Die vorming van `n metafoor 179

ii 4.3 Funksie van metafore 180 4.3.1 Metafore open die weg vir nuwe visie 180 4.3.2 Metafore kan ons denke én sodoende ons wêreld verander 180 4.3.3 Metafore affekteer die leser se optrede 181 4.3.4 Metafore en spreke oor God 182 4.3.5 Metafore en demoniese taal 183 4.4 Verstaan van metafore 184 5. Narratief-kritiese benadering 184 5.1 Kort oorsig oor die funksie/ effek van die narratief 185 5.2 Kort uiteensetting van kriteria 186 5.2.1 Outeur 187 5.2.2 Leser 188 5.2.3 Teks 191 5.2.4 Storie en diskoers 192 6. Analogie 201 Hoofstuk 4 Narratief-kritiese analise van die boek Openbaring 203 1. Outeur van Openbaring 203 1.1 Die identiteit van die outeur 203 1.2 Die doel van die outeur 206 2. Sosiale analise van die eerste lesers van Openbaring 209 2.1 Motivering 209 2.2 Implisiete leser 210 2.3 Historiese leser 212 3. Diskoers 215 3.1 Genre 215 3.1.1 Inleidende opmerkings 215 3.1.2 Apolaliptiek en Eskatologie 217 3.1.3 Profesie 221 3.1.4 Openbaring - apokaliptiese eskatologie 223 3.1.5 Openbaring,`n fantasie 223 3.2 Teologiese uitgangspunte van Openbaring 225 3.2.1 Dualistiese wêreldbeeld 225 3.2.2 Hoop vir hooploses 240 3.2.3 Nuwe perspektief 255 3.2.4 Wat Christus doen, doen God 257 3.2.5 Oorwinning van Christus en die gelowiges 258 3.2.6 Rol van die gelowiges 262 3.2.7 Eucatastrophe 267 3.3 Simboliek en ironie 276 4. Storie 278 4.1 Karakters in Openbaring 278 4.2 Gebeure 289 4.2.1 Kerngebeure 289 4.2.2 Ordening, tydsduur en frekwensie 291

iii 4.2.3 Konflikanalise in Openbaring 295 4.3 Ruimte 296 5. Plot 297 Hoofstuk 5 Narratief-kritiese analise van The Lord of the Rings 299 1. Outeur van The Lord of the Rings 300 1.1 Identiteit van die outeur van The Lord of the Rings 300 1.2 Doel van die outeur 303 2. n Sosiale analise van die eerste lesers van The Lord of the Rings 304 2.1 Implisiete leser 305 2.2 Sosio-historiese inligting 305 3. Diskoers 307 3.1 Genre 307 3.1.1 Fantasie 307 3.1.2 The Lord of the Rings - `n apokaliptiese geskrif? 313 3.1.3 Slotsom oor genre 317 3.2 Teologiese uitgangspunte 318 3.2.1 Dualistiese wêreldbeeld / lig en duisternis 319 3.2.2 Groter mag agter alles 323 3.2.3 Voorsienigheid 327 3.2.4 Oorwinning deur lyding 329 3.2.5 Rol van die lede van die Fellowship 335 3.2.6 Hoop 342 3.2.7 Die ironie van die Bose 347 3.2.8 Oorlogmotief 348 3.2.9 Eucatastrophe 352 3.2.10 Eskatologiese hoop 354 3.2.11 Die koning kom! en die nuwe stad 356 3.2.12 Die uitbeelding van die Bose in The Lord of the Rings 358 3.3 Simboliek en ironie 374 3.4 Narratiewe elemente 375 4. Storie 375 4.1 Karakters uit The Lord of the Rings 375 4.2 Gebeure 411 4.2.1 Kerngebeure 411 4.2.2 Ordening, tydsduur en frekwensie 414 4.2.3 Oorsaak-en-gevolg 416 4.2.4 Konflikanalise 417 4.3 Ruimte 418 5. Plot 420 423 Hoofstuk 6 Vergelyking van die twee narratiewe Openbaring en The Lord of the Rings na aanleiding van die narratiewe analises

iv 1. Doel van implisiete outeurs 423 2. Implisiete lesers 425 3. Karakters 425 4. Teologiese uitgangspunte 435 5. Samevattend 444 Hoofstuk 7 Konklusie en kritiese refleksie 445 Oorsig oor die proses 445 Bibliografie 453