PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba 4 Kwata 2010

Size: px
Start display at page:

Download "PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba 4 Kwata 2010"

Transcription

1 PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba 4 Kwata 2010 Eneji bilong Wol. Luksave bilong Papua Niugini.

2 EKSEKIUTIV TOKTOK Wanpela Projek, Wanpela Tim, Lukluk Long As Tingting Bilong Projek One Project, One Team, Focused on the Fundamentals Bikpela wok i kamap pinis bihain long Projek i kisim luksave na tok orait long mun Disemba, 2009, tasol long sait bilong wok luksave na wokmak, mipela i statim wok tasol. Taim mipela i wok bung wantaim olsem wanpela tim, mipela i bungim save bilong mipela kwik na taim mipela i stretim gut wok bilong mipela, bai mipela inap long sindaun gut wantaim olgeta stekholda na inapim olgeta wokmak bilong Projek. Decie Autin, Projek Eksekiutiv, Esso Highlands Limited Dispela em i namba foa Papua Niugini Likwifait Netserol Ges (PNG LNG) Projek (Projek) Kwatali Envairomen na Sosel Ripot i soim we Esso Highlands Limited, olsem opereta bilong Projek, i givim luksave long ol tok promis insait long ol eria bilong konstraksen, sefti, helt, envairomen na sosel menesmen. Esso Highlands Limited, wanpela han bisnis bilong Exxon Mobil Koporesen, i wok sanapim, na bai lukautim Projek makim ol kampani Oil Search, National Petroleum Company PNG Limited, Santos Limited, JX Nippon Oil and Gas Exploration Corporation, Mineral Resources Development Company Limited na Eda Oil Limited. Projek i kamapim wanpela klia Envairomen na Sosel Menesmen Plen, we i sanap antap long wanpela famili long ol arapela komponen o hap hap plen, we i stap ples klia long websait bilong Projek ( commitment) na i tok klia long ol tok promis bilong projek na luksave i go long wok envairomen na sosel menesmen. Wokbung wantaim ol kontrakta long stretim ol menesmen plen na rot bilong givim ripot long en i wanpela bikpela wok kamap long dispela yia. Moa yet, Projek i gat wanpela Sefti Menesmen Plen, wanpela Helt Menesmen Plen, wanpela Regulatori Komplaiens Plen na wanpela Sekiuriti Menesmen Plen. Taim olgeta dispela ol pepa i bung wantaim, dispela i makim savemak bilong ExxonMobil long wok ol i mekim long olgeta hap long wol. Ol dispela plen i givim gutpela save long kamapim wanpela namba wan wok pasin long olgeta hap insait long Projek taim wok konstraksen i go het. Dispela ripot i makim pinis bilong namba wan yia bilong foapela yia konstraksen wok taim na sans bilong lukluk bek long olgeta wok i kamap pinis. OL WOK PASTAIM LONG KONSTRAKSEN I KAMAP Painim na kisim mani ausait long kantri i soim klia bilip i stap long dispela Projek na luksave long strong bilong Esso Highlands Limited long inapim ol tok promis na wokbung wantaim ol arapela bisnis long Projek. Dispela i mekim Projek i makim wok bilong pablik envairomen na sosel ripoting olsem wanpela namba wan bikpela wok, wantaim pasin bilong tokaut klia, lukautim, na givim ripot bilong ol Investa/Lenda Grup na planti ol stekholda insait long Papua Niugini yet na long wol tu. Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba 4 Kwata 2010 I

3 Papua Niugini em i wanpela long ol kantri long wol we i nogat planti wok eksploresen i kamap long em yet, long wanem i gat planti maunten na bikpela bus i stap. Planti eria we ol wokman bilong Projek i stap i nogat narapela man i wokabaut long en bipo, ol asples pipel tu nogat. Maski ol i stap longpela taim tru long dispela ol eria. Dispela ples, wantaim hatwok bilong en, bikpela bilong en, na wokmak bilong en, i mekim em i wanpela namba wan bikpela salens projek we i no kamap bipo insait long dispela indastri. Projek i go het yet long karimaut ol pri-konstraksen sevei long makim paiplain konstraksen korido na ol ples ol arapela wok bilong Projek bai kamap. Ol dispela sevei i tokaut long wanem ol senis dispela wok konstraksen bai kamapim long komyuniti infrastraksa na ol samting long busgraun na komyuniti we i ken bungim hevi. Ol konstren mep, na stia tok, ol rot bilong daunim hevi na ol rekomendesen bilong daunim birua long ol komyuniti na envairomen o busgraun, i wok long strongim ol disisen long olgeta hap Projek i kamap long en. Long dispela kwata, bikpela pri-konstraksen sevei i lukluk moa long onso paiplain o paiplain we bai ron long graun, we ol i seveim pinis 58 pesen bilong 292 kilomita (181 mail) bikpela paiplain rot. Wanpela bikpela wok kamap em taim Apstrim Infrastraksa kontrakta i pinisim ol pri-konstraksen sevei bilong olgeta ol woksait, givim ol ripot bilong en i go long Papua Niugini Dipatmen bilong Envairomen na Konsavesen na kisim tok orait bilong go insait long olgeta ol woksait bilong en. KONSTRAKSEN Projek i go insait long ol bikpela wok long mun Mas 2010, wantaim ol namba wan wok. Wok bilong kliarim ples long moa long tenpela sait i sindaun karamapim samting olsem 300 kilomita (186 mail), na mekim rot i go bungim infrastraksa em i wanpela bikpela wok tru. Olsem, kontrakta long Komo ples balus i rejistaim moa long wan milion wok aua long pinis bilong dispela kwata na i nogat wanpela Lost Time Incident. Wok i go het tu long strongim infrastraksa, ol rot na bris wok, na sanapim bilong ol konstraksen kemp. Ol bikpela wok brukim graun i go het yet long Hides Ges Kondisening Plent Dispela namba wan wok i silipim gut as bilong opim wok konstraksen long pinis bilong dispela yia taim Onso Paiplain kontrakta na LNG Plent na Marin Fasilitis kontrakta na ol sabkontrakta i wokbung wantaim. Wanpela arapela bikpela wok kamap em go het bilong wok konstraksen long ol rig, bihain long ol i stretim gut ol disain bilong dril na pinisim wok. Tebol 1 i givim wanpela bikpela piksa long ol bikpela wok konstraksen long dispela kwata. Tebol 1 Ol Kontrak na bikpela wok konstraksen Kontrak Kontrakta Ol Bikpela Wok Long Namba 4 Kwata 2010 Apstrim Infrastraksa (C1) Clough Curtain Brothers Joint Venture Mubi River Feri wok i bin pinis na feri i ron nau. Kutubu Sentral Prosesing Fasiliti Baipas Rot i pinisim, na Ridge Bypass Rot wok i klostu pinis nau. Telekomyunikesen (EPC1) TransTel Engineering Konstraksen i kirap long namba wan long sikspela maunten top komyunikesen sait. Wok long sanapim setelait komyunikesen long wanpela moa konstraksen kemp i pinis. LNG Plent Eli Woks (C2) Curtain Brothers Papua New Apgred bilong Papa Lea Lea Rot. Guinea Limited Opso Paiplain (EPC2) Saipem Pinisim opso lain paip weld mekanikel testim. II

4 Kontrak Kontrakta Ol Bikpela Wok Long Namba 4 Kwata 2010 LNG Plent na Marin Fasilitis (EPC3) Hides Gas Prodaksen Fasilitis na Hides Welpeds (EPC4) Chiyoda and JGC Corporation CBI Clough Joint Venture Kliarim ol busples long redi bilong ol tes pail, na long paip bilong pulim solwara i go insait. Ol i wok mekim sotpela taim simen bets plent. Ol bikpela wok brukim graun i go het. Sanapim bilong baundri banis bihainim faundesen bilong kemp haus slip. Onso Paiplain (EPC5A) SpieCapag Ol namba wan lain paip i kamap long Kopi Shore Base. Wok bilong silipim na bungim wantaim ol lain paip i go het bihainim Right of Way. Komo Ples Balus (EPC5B) Oil Search Limited Asosieted Gas Divelopmen Driling (nupela wels na wokovas) Pot Mosbi Konstraksen Trening Fasiliti McConnell Dowell and Consolidated Contractor Group Offshore Aker Solutions Nabors Drilling International Limited Eos Ol bikpela wok brukim graun pinis insait long teminal eria. 173-bet Paionia Kemp i pinis, wantaim tu sanapim bilong ol faundesen, ol rum slip na haus kaikai insait long bikpela kemp. Fabrication of the replacement offl oading buoy commenced. Preparatory civil works commenced at the Kutubu Central Processing Facility. Wok bilong sanapim Rig i go het. Ol i opim pinis na em i kirapim wok. SEFTI, HELT NA SEKIURITI Sanapim ol longpela taim pasin poroman insait long ol komyuniti we Projek wok i kamap, em i namba wan luksave insait long Sekiuriti Strateji. Ol Projek wokman i wok wantaim ol komyuniti, na wan kontrak kampani na ol lain i save givim sevis long strongim ol dispela pasin poroman bihainim pasin bilong toktok na klia gut long olgeta sindaun na wok. Royal Papua Niugini Konstabulari i mekim wok bilong ol long strongim lo na oda insait long ol Projek eria. Tilim ol singlis long makim Wol AIDS De I gat sans bilong hevi i kamap insait long olgeta kain Projek we i gat planti ol wok sait na ol bikpela masin. Sefti Visin na luksave bilong Projek em Olgeta Noken Kisim Bagarap (Nobody Gets Hurt). Dispela em ol i bihainim rot bilong luksave long birua. Ol sefti woksop, helt trening na edukesen progrem i bikpela luksave long yia na i wok kisim yet gutpela luksave na sapot long ol kontrakta tim insait long namba foa kwata. Projek i sekim gen na strongim Malaria Kontrol Progrem bilong en insait long dispela kwata bihainim tripela bikpela sik malaria namel long ol Projek wokman insait long namba tu hap bilong yia Narapela bikpela wok sefti em divelopmen bilong Projek Glove Gaidlain, em bilong pasin na banis agensim ol han na pinga hevi long ol wok sait. Dispela i bihainim gutpela lonsim bilong ol Gutpela Lek trening tulkit ol i bin salim i go aut long olgeta Projek woksait long dispela yia, na wanpela wokman awenes na lukautim kempen we ol i kamapim olsem bekim long sik kolera insait long Papua Niugini. WOK BILONG ENVAIROMEN Envairomental Impek Stetmen bilong Projek em i namba wan bikpela toksave olsem insait long Papua Niugini. Projek i lukautim gut ol samting olsem wara, timba, ol ston na graun na luksave long strong bilong ol long sait bilong envairomen, sosol, ekonomik na kalsarel veliu. Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba 4 Kwata 2010 III

5 Olsem haidrokabon spil privensen na ripoting em i wanpela bikpela luksave long dispela namba wan yia bilong Projek na namel long ol kontrakta. Ol presentesen, tulboks toktok na tilim ol Sefti, Helt na Envairomen toksave i strongim pasin bilong abrusim, bekim na ripotim ol birua i wok kamap long olgeta woksait. Dispela i kamap pastaim long ol sit lid i go het long strongim luksave long pasin bilong abrusim ol birua. Gutpela kamap bilong ol dispela wok i stap ples klia insait long haidrokabon spil metriks na trend analisis we i soim olsem mak bilong birua na namba i go daun insait long ol namba bilong wan 200,000 aua wok insait long Lukautim strong bilong busgraun bilong Papua Niugini em i wanpela bikpela luksave bilong projek wantaim sampela ol bikpela wok na menesmen i stap bilong luksave olsem ol baiodaivesiti isiu i kisim gut luksave. Baiodaivesiti Strateji bilong Projek i pinis na i op long pablik insait long dispela kwata, long redi long bikpela wok konsaltesen bai kamap. Baiodaivesiti bilong Papua Niugini Terrestrial kuka Cardisoma hirtipes, Dendrobium chrysopterum, Camacinia gigantea Projek i gat bikpela progrem bilong was long busgraun, we i karamapim wok bilong kisim hap wara, ol han wara na bikpela wara long ol Projek wok eria bilong ol makro-invetibrets. Dispela kain wok bilong was, we i bin kirap insait long dispela kwata, i ken helpim long luksave long wanem ol senis Projek bai kamapim, na tu helpim long save moa long laip i stap insait long ol wara bilong Papua Niugini. Daunim ol gras nogut, ol binatang nogut na ol birua bilong ol plaua na holim strong sindaun bilong busgraun i stap bikpela samting bilong banisim strongpela sindaun bilong busgraun long Papua Niugini. Sevei i kamap pastaim long wok konstraksen bilong Projek i soim sampela gutpela mak long wok bilong daunim ol gras nogut. Olsem: luksave olsem olgeta woksait i stap gut tasol, i no stret. Dispela i min olsem lukluk bilong Projek long banisim ol gras nogut long go insait long ol woksait i senis i go long wok bilong daunim groa bilong ol gras nogut i wok go bikpela. Insait long dispela kwata, ol kontrakta bilong Projek i go het long wokbung wantaim Papua Niugini Nesenel Agrikalsa Kworentin na Inspeksen Atoriti (NAQIA), kamapim ol raun i go lukim ol Pot ov Orijin long lukautim wok lotim ol paip ol i karamapim pinis, i go antap long ol sip long Indonesia. Ol dispela raun i givim sans long Nesenel Agrikalsa Kworentin na Inspeksen Atoriti long tokaut sapos olgeta kago i stap orait tasol na bokis bilong ol i no bruk taim ol i karim ol i kam aut long ples ol i mekim. SOSEL DIVELOPMEN Projek i promotim ekonomik groa na kamapim gutpela sindaun insait long Projek Impek Eria long ol eria olsem helt, edukesen, agrikalsa, lokol ekonomik divelopmen, wimens ekonomik empawamen, na kapesiti bilding bilong ol wan wan manmeri na ol komyuniti institusen aninit long sampela ol bikpela komyuniti invesmen. Insait long namba foa kwata, wanpela pailot pikinini buk i kamap, ol i printim na tilim insait long Projek Impek Eria. Buk i bihainim stori bilong wanpela boi, nem bilong em Toea. Dispela buk em i namba wan long wanpela siris i gat sikspela buk olgeta i stori long kalsa bilong Papua Niugini. Bihain long en bai gat wanpela namba tu siris i gat faivpela buk long ol Projek komyuniti progre, olsem rot sefti na helt. IV

6 Long Yunivesiti bilong Papua Niugini Skul bilong Medikol Saienses, Projek i wok long strongim disain na konstraksen bilong wanpela Infekses Disises Daignostik na Risets Laboratori. Tilim ol Toea buk long Pot Mosbi Moa yet, Partnership for Health agrimen bilong Projek wantaim Papua Niugini Institut bilong Medikol Risets bai halivim ol pipel husat i stap na wok klostu long Projek na tu ol arapela hap bilong Papua Niugini. Wanpela namba wan wok em wanpela 478,000 Kina (US$180,900) risets progrem Projek i sponsarim long painim namba wan strongpela marasin long paitim na kamap banis agensim sik numonia long Papua Niugini. Aninit long wokbung wantaim Papua Niugini Institut ov Medikal Risets na Yunivesiti ov Papua Niugini, Projek i givim wanpela Helt Saienses Skolasip na Felosip Fan i halivim 17 sumatin olgeta yia wantaim ol intensip olsem hap bilong ol Onas na Mastas stadi. Insait long dispela kwata, 131,600 Kina (US$49,800) ol i givim long Redio FM100 bilong baim na sanapim wanpela 300-watt redio trensmita long Mendi. Moa long givim sevis long ol komyuniti i stap klostu, dispela bai wanpela gutpela rot bilong brodkastim infomesen long wok bilong Projek, givim stia tok long ol komyuniti long ol miting bai kamap na promotim wok na sans bilong wok bisnis. Bisnis lida Antoinette Corbin-Taylor, meri bilong US Ambeseda long Papua Niugini (werim blu) i givim wanpela kirapim tingting toktok long ol Dairekta bilong wanpela Papagraun Kampani ol i kolim Porebada Ahine Limited, we i gat ol meri tasol i wok long en Ol sapot progrem we i halivim long strongim meri long kamapim gutpela ekonomik senis insait long ol komyuniti bilong ol, em i narapela luksave insait long 12-pela mun i to pinis. Insait long namba foa kwata, Projek i makim sikspela Papua Niugini meri wantaim ol wok lidasip insait long ol non-profi t ogenaisesen na ol wimens asosiesen long sindaun long wanpela wan-mun trening progrem long Jakarta, Indonesia, we i lukluk long strongim wok bisnis na lidasip save. Entaprais Senta i mekim bikpela wok long stiaim na sapotim ol meri husat i laik kamapim ol kampani. Ol bikpela konstraksen projek i save kamapim wokabaut bilong ol pipel long ausait na insait long Projek Impek Eria wantaim, husat i bilip olsem bai gat ekonomik na emploimen o wok sans na rot i go long mobeta komyuniti sevis o famili sekiuriti. Projek i bin mekim wanpela Projek Indius In-Maigresen Sevei long strongim save bilong en long ol maigresen rot na ol maigresen poinm na tu, ol bikpela envairomen, sosel na spesel impek. Stadi i painim sans bilong ol hevi bilong Projek Indius In-Maigresen, long faifpela ples. Wanpela Mitigesen na Monitaring Plen bilong Projek Indius In-Maigresen em o i mekim pinis, na i gat ol in-maigresen strateji na rot bilong menesim na daunim mak bilong ol manmeri i kam insait. Dispela plen em ol i wok glasim yet. Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba 4 Kwata 2010 V

7 DIVELOPIM OL PAPUA NIUGINI BISNIS Entaprais Senta, wanpela indipenden institusen i stap insait long banis bilong Papua Niugini Institut ov Benking na Bisnis Menesmen long Pot Mosbi, i wok long inapim ol Nesenel Konten Plen astingting bilong Projek. Senta i yusim moa long 2.7 milion Kina (US$1.02 milion) long Long wanpela yia, Senta i givim moa long 1,000 wok de trening i go long Papua Niugini bisnis komyuniti. PNG Saplaia Databes i rekodim moa long 13,000 pes login long dispela yia, na ova 1,000 rejistet ekspresen ov intares i kam long ol Papua Niugini bisnis. Moa yet, wok i kirap pinis long wanpela nupela, pemanen bilding bilong Entaprais Senta, we ol i laik pinisim long 2011 yet. Paim ol asples kago na sevis i save givim save na apim mak bilong ol lokol saplaia long inapim ol wol stendat. Insait long dispela kwota, 628 milion Kina (US$238 milion) em ol yusim long baim kago na sevis i kam long Papua Niugini yet. Insait long dispela yia, ol i yusim moa long 1.5 bilion Kina (US$567 milion). WOKFOS DIVELOPMEN Moa long 4,500 Papua Niugini manmeri i kisim wok long Projek long pinis bilong Disemba, makim 80 pesen bilong olgeta konstraksen wokfos bilong Projek. Moa long 4,000 long ol dispela wokman i kam long 14 Papagraun Kampani na i mekim wok konstraksen leba, ketaring na kemp menesmen, sekiuriti na trenspot bilong Projek. Moa yet, ol Papua Niugini manmeri i kisim wok long kain kain wok administresen, prokiumen, lojistiks, graun trenspot na ol wok sekyuriti, long Pot Mosbi. Long pinis bilong 2011, namba bilong olgeta wokman i wok long Projek bai go antap tripela taim moa. Long redi long dispela, Projek i wok long stretim sot long ol kwolifaid konstraksen wokman long Papua Niugini na strongim longpela taim wok sans bilong ol Papua Niugini manmeri, taim ol i sanapim ol hap bilong trening long sampela ol hap insait long kantri. Wanpela bikpela wok bilong 2010 em opisal opim bilong Pot Mosbi Konstraksen Trening Fasiliti, we bai givim trening inap long 1,000 Papua Niugini wokman olgeta yia long taim bilong wok konstraksen bilong Projek. Em i makim wanpela 150 milion Kina (US$57 milion) Opim bilong Pot Mosbi Konstraksen Trening Fasiliti invesmen Projek i mekim, na bihain, bai ol i givim i go long Papua Niugini gavman long kamap wanpela pemanen na bikpela hap bilong Pot Mosbi Teknikol Koles taim olgeta wokfos trening progrem i pinis. Prodaksen Operesens Trening Senta long Pot Mosbi, we i bin op long Septemba, 2010, i wok trenim wanpela klas i gat 75 man na meri husat bai mekim wok plent operesen na mentenens. Long kirap bilong 2011, dispela grup bai pinisim Faundesen Skills Trening bilong ol, na mu vi go long Besik Oil na Ges Trening. Kos bai pinis wantaim 12 mun Advans Skils Trening ovasis. Dispela bai strongim ol graduet long kam bek long Papua Niugini long wok long ol nupela Projek fasiliti. VI

8 Graduet Toktok Name: Paul M Koli Memba bilong Graduet Trening Divelopmen Progrem Bihain long namba wan hap taim em i wok long Brisben, Australia wantaim Hides Projek Tim, Paul i kam bek long Papua Niugini long Oktoba, na transfe i go long Esso Highlands Limited Bisnis tim. Em i mekim wok wantaim Projek Sosioekonomik tim long kain kain ol wok long sait bilong kos control, ripoting na menesmen. WOKBUNG WANTAIM OL STEKHOLDA NA KOMYUNITI Long em i kamap gut, Projek i luksave olsem em i mas sanapim na strongim gutpela komyuniti wokbung wantaim gutpela komyunikesen, konsaltesen na pasin poroman insait long Projek Impek Eria. Projek wantaim ol kontrakta kampani bilong en i go pas long givim wok, na wokbung wantaim ol komyuniti. Ol toktok wantaim ol komyuniti i go het nau olgeta de long olgeta hap bilong Projek Impek Eria. Long 2010, moa long 160 fomal stekholda engesmen miting i bin kamap na moa long 17, 300 rejistet manmeri na inap long 5,371 toktok ol i kisim. Projek i save hariap long stretim ol komyuniti isu na i kisim gutpela bekim long ol komyuniti long rot bilong stretim hevi. Long dispela kwata, 122 ol isiu em ol i rekodim long 21 komyuniti insait long Projek Impek Eria. Planti isu i karamapim sosol, ekonomik na komyuniti afes. Samting olsem 43 belhevi tu i kamap, moa long sait bilong kompensesen, ol sans bilong wok bisnis, na ol bikpela komyuniti invesmen. Long namba foa kwata, ol i pasim 19 belhevi wantaim wanpela 100 pesen amamas long rot ol i yusim bilong stretim. Gavman Intafes tim i wok strong dispela yia long sanapim ol gutpela wok bung wantaim wantaim Papua Niugini Gavman na inapim olgeta wok we bai sapotim wok progrem bilong Projek. Olsem, ol senis long rot bilong mekim wok we Gavman i oraitim bai Projek i ken kisim moa wokman na inapim ol tok promis bilong en. Ol Ristriktet Entri Visa, Red Job Eksemsen, Hab Prosesing Senta na Institut bilong Enjinias Papua Niugini rejistresen, em ol i bin kamapim long dispela kwata. Antap long bungim ol wokman na kisim ol i kam long Papua Niugini, gutpela wok prodaksen i save sindaun antap long mobeta bungim ol matiriel na masin i go insait long ples we ol i mas mekim wok. Projek i wok wantaim ol Gavman ejensi long kamapim dispela. I go long pinis bilong 2010, toktok i bin go het wantaim Nesenel Airports Koporesen na ol balus kampani is tap long Papua Niugini long kamapim ol strateji o plen bilong muvim Enjiniaring, Prokiumen na Konstraksen kontrak leba long taim bilong bikpela wok konstraksen. Narapela bikpela wok bilong 2010 em long mekim Projek i gat wanpela klia rot long kisim graun is tap na wanpela klia sistem bilong peim kompensesen bilong ol Papua Niugini manmeri na sindaunim ol gut. Projek i redi long daunim nid bilong sindaunim ol pipel kwik, taim wok bilong Projek i go het na long karimaut ol wok bilong sindaunim ol pipel bihainim namba wan intanesenel pasin, we Intanesenol Fainens Koporesen na ol sosol banis polisi na ol lo bilong Papua Niugini. Luksave bilong Projek long risetolmen em bilong givim ol pipel i karim hevi long skin bilong ol na long sait bilong mani, em bilong givim ol sans bilong kirapim bek laip na sindaun bilong ol. Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba 4 Kwata 2010 VII

9 Dispela kwata i lukim raun bilong Envairomen na Sosel Konsalten bilong Lender Grup. Dispela i givim sans long Projek long toktok long wok i kamap na ol birua i pasim wok long painim ol rot bilong stretim ol hevi we inap daunim wok bihainim ol askim bilong Lender Grup. Tokautim na planim nupela kaukau Ipomoea batatas, na ol rop i nogat sik long en Ol bikpela stori bilong namba foa kwata i lukim fainalaisim bilong ol Risetolmen Eksen Plen bilong Komo Ekses Rod, Kopeanda na Hevi Hol Rot. Na tu, long pinis bilong namba foa kwata, olgeta kompensesen, em ol i peim pinis long rausim ol man i sindaun long Komo Ples balus, ol i brukim olgeta haus na wok bilong givim ol kaikai i go long ol Komo hauslain i pinis. Bihain long Projek i kirap, ol papagraun mausman na Projek menesmen i sainim 73 In-Prinsipol Kompensesen Agrimen long sait bilong bagarapim ol gaden kaikai na ol ekonomik krop, ol samting man i sanapim (olsem ol banis, ol baret na ol haus slip), ol bus, pisin, enimal o pis, o ol birua nogut long kwaliti bilong wara. Wok redi nau i go het long ol kompensesen peimen bilong graun ol i nidim bilong ol kain kain Projek Fasiliti na Infrastraksa. Ol dispela peimen bai go aut long kirap bilong Ol dispela peimen em wanpela peimen bilong namba wan bagarap i kamap long graun, na wanpela moa o ol arapela instolmen bilong ol deprivesen peimen. Lukluk i go het long 2011, visin bilong Projek, One Project, One Team, Focused on the Fundamentals. Ol bikpela as tingting ol i makim em: sefti, sekiuriti, helt, envairomen na ol kontrol. Taim namba bilong ol wokman na kontrakta bilong Projek i go antap, em bai wokbung wantaim olsem wanpela tim long kamapim namba wan kaikai bilong Projek, pipel bilong Papua Niugini na planti arapela ol stekholda. VIII

10 PNG LNG i wok olsem wanpela han kampani bilong ExxonMobil insait long ko-vensa wantaim:

Namba Wan Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot

Namba Wan Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Wan Kwata 2011 Energy for the World. Opportunity for Papua New Guinea. Eneji Bilong Wol. Luksave Bilong Papua Niugini. www.pnglng.com Ekseketiv Toktok Kapsaitim

More information

Eneji bilong Wol. Luksave bilong Papua Niugini. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Kwata 2010

Eneji bilong Wol. Luksave bilong Papua Niugini. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Kwata 2010 Eneji bilong Wol. Luksave bilong Papua Niugini. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Kwata 2010 Eksekiutiv Toktok Wok Bung Wantaim Taim mipela i wokbung wantaim ol pipel bilong Papua Niugini

More information

Namba Wan Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot

Namba Wan Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Wan Kwata 2012 Energy for the World. Opportunity for Papua New Guinea. Eneji Bilong Wol. Luksave Bilong Papua Niugini. F www.pnglng.com Ekseketiv Toktok

More information

Namba Foa Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot

Namba Foa Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Foa Kwata 2012 Energy for the World. Opportunity for Papua New Guinea. Eneji Bilong Wol. Luksave Bilong Papua Niugini. www.pnglng.com Ekseketiv Toktok Sapotim

More information

Namba Foa Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot

Namba Foa Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Foa Kwata 2013 Energy for the World. Opportunity for Papua New Guinea. Eneji Bilong Wol. Luksave Bilong Papua Niugini. www.pnglng.com ET Ekseketiv toktok

More information

Namba Wan Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot

Namba Wan Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Wan Kwata 2014 Energy for the World. Opportunity for Papua New Guinea. Eneji Bilong Wol. Luksave Bilong Papua Niugini. www.pnglng.com ET Ekseketiv toktok

More information

Namba Tri Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot

Namba Tri Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Tri Kwata 2014 Energy for the World. Opportunity for Papua New Guinea. Eneji Bilong Wol. Luksave Bilong Papua Niugini. www.pnglng.com ET Ekseketiv toktok

More information

Namba Tu Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot

Namba Tu Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Tu Kwata 2012 Energy for the World. Opportunity for Papua New Guinea. Eneji Bilong Wol. Luksave Bilong Papua Niugini. F www.pnglng.com Ekseketiv toktok Wok

More information

Namba Tu Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot

Namba Tu Kwata. PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot PNG LNG Kwatali Envairomen na Sosel Ripot Namba Tu Kwata 2014 Energy for the World. Opportunity for Papua New Guinea. Eneji Bilong Wol. Luksave Bilong Papua Niugini. www.pnglng.com ET Ekseketiv toktok

More information

Ripot Namba PG

Ripot Namba PG Ripot Namba 64458-PG Investigesen Ripot INDIPENDEN STET BILONG PAPUA NIUGINI: Smolholda Agrikalsa Divelopmen Projek (IDA Credit No. 4374-PNG) September 19, 2011 Stori bilong Panel Inspeksen Panel i bin

More information

PNG LNG Envairomen na Sosel Ripot Namba Wan Hap Bilong Yia 2015

PNG LNG Envairomen na Sosel Ripot Namba Wan Hap Bilong Yia 2015 PNG LNG Envairomen na Sosel Ripot Namba Wan Hap Bilong Yia 2015 Energy for the World. Opportunity for Papua New Guinea. Eneji Bilong Wol. Luksave Bilong Papua Niugini. Pemanen Fasilitis Kompaun Ekseketiv

More information

2011 PNG Sastenabiliti Ripot. Mekim senis

2011 PNG Sastenabiliti Ripot. Mekim senis 2011 PNG Sastenabiliti Ripot Bungim Tok Mekim senis STORI BILONG DISPELA RIPOT Dispela ripot i karamapim wok bilong Oil Search Limited (Oil Search) na ol wok eksploresen na prodaksen i go het long Papua

More information

Blong Wanem Na PAPUA NIUGINI MAS GAT GUTPELA STETISTIKS?

Blong Wanem Na PAPUA NIUGINI MAS GAT GUTPELA STETISTIKS? Blong Wanem Na PAPUA NIUGINI MAS GAT GUTPELA STETISTIKS? Wok bilong stetistisks long divelopmen bilong PNG Yusim gutpela stetistiks i ken kamapim gutpela polisi na gutpela divelopmen we ol pipel na kantri

More information

RE: TOK HEVI I KAM LONG OL KOMUNITI INSAIT LONG SADP PROJEK I GO LONG INSPECTION PANEL O KOMITI BILONG GLASIM

RE: TOK HEVI I KAM LONG OL KOMUNITI INSAIT LONG SADP PROJEK I GO LONG INSPECTION PANEL O KOMITI BILONG GLASIM 25 th November 2009 The Inspection Panel 1818 # Street, N.W Washington D.C 20433 United States Dear Members of the Panel, RE: TOK HEVI I KAM LONG OL KOMUNITI INSAIT LONG SADP PROJEK I GO LONG INSPECTION

More information

PNG LNG i wok olsem wanpela han kampani bilong ExxonMobil insait long ko-vensa wantaim:

PNG LNG i wok olsem wanpela han kampani bilong ExxonMobil insait long ko-vensa wantaim: PNG LNG Envaironmentel na Sosel Ripot Yia 2017 PNG LNG i wok olsem wanpela han kampani bilong ExxonMobil insait long ko-vensa wantaim: Yutilitis Teknisen, Jonathan Bebego na Mekenikel Teknisen, Junias

More information

PNG LNG i wok olsem wanpela han kampani bilong ExxonMobil insait long ko-vensa wantaim:

PNG LNG i wok olsem wanpela han kampani bilong ExxonMobil insait long ko-vensa wantaim: PNG LNG Envaironmentel na Sosel Ripot Yia 2016 PNG LNG i wok olsem wanpela han kampani bilong ExxonMobil insait long ko-vensa wantaim: Ekseketiv toktok Long taim yumi skelim ol wok mak EMPNG i winim long

More information

Intanesenel Benk bilong Rikonstraksen na Divelopmen Intanesenel Divelopmen Asosieisen OL BEKIM MENESMEN I WOKIM WANTAIM OL TINGTING BILONG TOK ORAIT

Intanesenel Benk bilong Rikonstraksen na Divelopmen Intanesenel Divelopmen Asosieisen OL BEKIM MENESMEN I WOKIM WANTAIM OL TINGTING BILONG TOK ORAIT Intanesenel Benk bilong Rikonstraksen na Divelopmen Intanesenel Divelopmen Asosieisen INSP/64458-PG OL BEKIM MENESMEN I WOKIM WANTAIM OL TINGTING BILONG TOK ORAIT BIHAINIM RIPOT LONG OL WOK PAINIMAUT PANEL

More information

Neville Bartle i raitim dispela stadi long Nehemia

Neville Bartle i raitim dispela stadi long Nehemia Neville Bartle i raitim dispela stadi long Nehemia ' Long taim ol lain bilong Israel i gat sampela hevi, Nehemia i sfap wanpela GUTPELA LIDA TRU. Dispela em i stadi buk long wok bilong Nehmaia, em bai

More information

Sekim o painim aut Rait bilong Komyuniti long save

Sekim o painim aut Rait bilong Komyuniti long save Sekim o painim aut Rait bilong Komyuniti long save Sotpela ripot bilong Ramu Nikel kes stadi, Madang, PNG June 2015 Centre for Social Responsibility in Mining Sustainable Minerals Institute The University

More information

Prais bilong salim K 3.30 (incl. VAT)

Prais bilong salim K 3.30 (incl. VAT) Prais bilong salim K 3.30 (incl. VAT) Yu ken kisim moa kopi bliong dispela toktok na moa infoesen long: National Agricultural Research Institute Tumerik National Agricultural Research Institute Wet Lowlands

More information

Madang solwara bisnis. senta bai go het: Kulit

Madang solwara bisnis. senta bai go het: Kulit YC YM Y K INSAIT Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Namba 1836 Wan Wik, Oktoba 15-21, 2009 K1 tasol long olgeta hap Madang solwara bisnis Painim Bal Resis!! senta bai go het: Kulit Winim K100 na Bemobile

More information

RIPOT SAMERI BEKGRAUN NA AS BILONG SEVEI. Ol de bilong sevei. Sotpela toktok long sevei eria

RIPOT SAMERI BEKGRAUN NA AS BILONG SEVEI. Ol de bilong sevei. Sotpela toktok long sevei eria RIPOT SAMERI BEKGRAUN NA AS BILONG SEVEI Niugini em i wanpela ailan we i gat planti kain kain tru ol enimal na pisin na diwai i stap long en. Planti bilong ol dispela enimal na ol pisin na diwai na plent

More information

Indigenous knowledge and the value of plants. Husat papa bilong save long ol plants? Appendix Two. Laspela hap long buk Tu

Indigenous knowledge and the value of plants. Husat papa bilong save long ol plants? Appendix Two. Laspela hap long buk Tu Laspela hap long buk Tu Husat papa bilong save long ol plants? Appendix Two Indigenous knowledge and the value of plants Long dispela laspela hap bilong buk, James em wokim sampela toktok o stori long

More information

Septemba - Disemba N o. 184 Magazine of the Evangelical Brotherhood Church. Gutpela Pasin. Rot bilong kamapim.

Septemba - Disemba N o. 184 Magazine of the Evangelical Brotherhood Church. Gutpela Pasin. Rot bilong kamapim. Septemba - Disemba 2016 N o. 184 Magazine of the Evangelical Brotherhood Church Gutpela Pasin Rot bilong kamapim Gutpela Sindaun Editorial Dia Pren, Yu pilim olsem wanem taim yu karim wanpela hevipela

More information

Ricegrowers Anti-Bribery and Corruption Policy. Ricegrowers Ltd Anti-Bribery na Corruption Polisi. Issue Date: May 2013

Ricegrowers Anti-Bribery and Corruption Policy. Ricegrowers Ltd Anti-Bribery na Corruption Polisi. Issue Date: May 2013 Ricegrowers Anti-Bribery and Corruption Policy Ricegrowers Ltd Anti-Bribery na Corruption Polisi Issue Date: May 2013 Updated: April 2016 INTRODUCTION Wantaim ol niupela tingting na pasin bilong wok, Ricegrowers

More information

SunRice Group Speak Up Policy

SunRice Group Speak Up Policy Issue Date: November 2014 (Updated: April 2016) SunRice Group s Speak Up Process Rot SunRice Grup Isave Bihainim Lo Tok Aut Long ples bilong wok: Yu ken putim ripot igo long opis bilong Integrity Ofisa:

More information

May - August No. 183 Magazine of the Evangelical Brotherhood Church CHAMPIONS WITH CHRIST

May - August No. 183 Magazine of the Evangelical Brotherhood Church CHAMPIONS WITH CHRIST May - August 2016 No. 183 Magazine of the Evangelical Brotherhood Church CHAMPIONS CHRIST WITH Editorial Dia Pren, / Tok i go paslain Mi tingim yet wanpela de long laip bilong mi, em planti yia i go pinis.

More information

MELANESIAN JOURNAL OF THEOLOGY

MELANESIAN JOURNAL OF THEOLOGY Vol 8, No 1 April 1992 MELANESIAN JOURNAL OF THEOLOGY EDITORIAL Revd Christopher Garland CURRICULUM DESIGN AT NEWTON COLLEGE Professor Michael Horsburgh DIVELOPMEN NA WOK BILONG SIOS Kurt Rieke PROPOSED

More information

Lapun tasol strong yet...

Lapun tasol strong yet... Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Namba 1842 Wan Wik, Novemba 26 - Desemba 2 2009 K1 tasol long olgeta hap Lapun tasol strong yet... 10th Anviseri Saplimen insait! Gavman Mani Plen i no wok: Man long

More information

Jisas Krais. Blut bilong sipsip, Hauslotu Sel, Wok Pris. Sabat Kaikai. slotu Sel, Wok Pris. September - December No. 190

Jisas Krais. Blut bilong sipsip, Hauslotu Sel, Wok Pris. Sabat Kaikai. slotu Sel, Wok Pris. September - December No. 190 September - December 2018 No. 190 Magazine of the Evangelical Brotherhood Church Jisas Krais Tewel o Samting Tru? Blut bilong sipsip, Hauslotu Sel, Wok Pris Sabat Kaikai slotu Sel, Wok Pris Editorial /

More information

Gavman bai rausim 2010 Envaironmen Loa senis

Gavman bai rausim 2010 Envaironmen Loa senis Namba 1938 Oktoba 13-19, 2011 Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Redi long pait long Yunaitet Nesens intanesenel oporesen... WANTOK WARIA: Long bikmoning long Trinde, 110 PNG Difens Fos paitman

More information

Chan wari long birua bilong ol risos projek

Chan wari long birua bilong ol risos projek Namba 1871 Wan Wik Jun 24-30, 2010 Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Chan wari long birua bilong ol risos projek "WOK divelopmen em i no wok bilong groim ekonomi bilong kantri, na divelopmen

More information

Insait: 2012 Krismas Saplimen. Wantok Riviu bilong dispela yia...

Insait: 2012 Krismas Saplimen. Wantok Riviu bilong dispela yia... Krismas Isu Namba 2000 Disemba 20, 2012 - Janueri 2, 2013 40pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Ol Wantok! Noken westim taim bilong yu long siti..go bek long ples na amamasim krismas bilong

More information

Bikpela hat wok. tru long boda... INSAIT P15. Fri Wes Papua. NCDC kisim nupela trak bilong karim pipia... bringim pret long ol pipel..

Bikpela hat wok. tru long boda... INSAIT P15. Fri Wes Papua. NCDC kisim nupela trak bilong karim pipia... bringim pret long ol pipel.. Namba 2011 Mas 14-20, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol INSAIT Bikpela hat wok Fri Wes Papua P2 NCDC kisim nupela trak bilong karim pipia... P8 tru long boda... OL boda ples long

More information

Namba 1991 Oktoba 18-24, pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol

Namba 1991 Oktoba 18-24, pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Namba 1991 Oktoba 18-24, 2012 32 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol REDI NAU: Ol Ami, Polis na CS bai mekim bikpela wok nau long klinim na redim Mosbi Siti taim Prins Charles na meri bilong

More information

Spes i sot. Ailan sindaun long bikpela wari - Pes 2. Tisa lonsim intanet benking websait - Pes 4

Spes i sot. Ailan sindaun long bikpela wari - Pes 2. Tisa lonsim intanet benking websait - Pes 4 Namba 2002 Janueri 10-16, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol LONGPELA PIS BILONG KEAPARA: Rachell Ila na pikinini bilong em Tony Ila save maketim pis bilong tupela olgeta avinun long

More information

PNG i ran olsem Afrika

PNG i ran olsem Afrika Ol Wina bilong Wantok Ridasip Seve 2014 NAMBA 7 DRO Namba 2069 Me 1-7, 2014 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Mipela i droim yet so putim was neks wik! PNG i ran olsem Afrika KLOSTU REDI:

More information

Strongim skul, strongim pipel - PM

Strongim skul, strongim pipel - PM Namba 1932 Ogas 31 - Septemba 7, 2011 Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Strongim skul, strongim pipel - PM Gavman redim mani bilong fri edukesen Yuni sumatin bai kisim potnait gen TAIM palamen

More information

Femili dai wantaim long balus birua

Femili dai wantaim long balus birua Insait: P3 P4 Bisnis na Lutheran Synod Politiks long yia nius... i go pinis... Musik long yia i go pinis... P16 Namba 1847 Wan Wik Janueri 7-13, 2010 Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Femili

More information

Liklik Baibel Dikseneri

Liklik Baibel Dikseneri Liklik Baibel Dikseneri Pisin - English Tok Pisin English Mining Moa Bilong En, a? right (only if an affirmative answer is expected) Dispela i stap long pinis bilong hap tok taim yu ting man bai tok yes.

More information

Planti senis i daunim rait bilong ol yangpela sumatin. Sensasip. Awenes long. woksop... Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret!

Planti senis i daunim rait bilong ol yangpela sumatin. Sensasip. Awenes long. woksop... Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Namba 2149 Novemba 19-25, 2015 Wantok Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol 28 pes Sensasip Opis i holim sensasip awenes woksop - P3 Fri edukesen mekim tisa kisim hat taim - P6 Australia helpim Angau

More information

...Metal prais pundaun

...Metal prais pundaun Namba 2152 Desemba 10-16, 2015 Wantok Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol 28 pes Ramu NiCo na OTML bungim hevi...metal prais pundaun James Kila na Aja Potabe i raitim BIKPELA pundaun bilong wol

More information

Glasim Judisal Kondak Bil

Glasim Judisal Kondak Bil P2 Wantok Mas 29 - Epril 4, 2012 nius Tok klia long SMS Data na Vois Top-Ap Telikom PNG i autim SMS Vois na Data top-ap bilong ol pripeit kastoma bilong en. SMS Vois top-ap Risasim Vois Akaun Bilong Yu

More information

Paraka, O Neill aut long nupela COI. Independens saplimen insait Pes 6,7,8 na 23. Ol poto 14 na 15 SOIM RISPEK. K1 tasol.

Paraka, O Neill aut long nupela COI. Independens saplimen insait Pes 6,7,8 na 23. Ol poto 14 na 15 SOIM RISPEK. K1 tasol. Namba 2089 Septemba 18-24, 2014 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol INSAIT: 39 Independens saplimen insait Pes 6,7,8 na 23 Ol poto 14 na 15 PIH Saveman Nius Niupela Helt nius olgeta wik

More information

OL ELEMENTERI SKUL PIKININI:

OL ELEMENTERI SKUL PIKININI: Namba 1881 Wan Wik Septemba 2-8, 2010 Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol What is our social policy, if we have one Page 6 Laipstail: HMAS Tobruk kamap long PNG long wok bilong Pasifik Patnasip

More information

Vot pepa bai kam long mun Mas. Insait: Isten Hailans redi long 2017 Ileksen - P2. Kina bai lukautim mani bilong Nasfund - P3

Vot pepa bai kam long mun Mas. Insait: Isten Hailans redi long 2017 Ileksen - P2. Kina bai lukautim mani bilong Nasfund - P3 Wantok Isu Namba 2213 Februeri 16-22, 2017 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Insait: Isten Hailans redi long 2017 Ileksen - P2 Kina bai lukautim mani bilong Nasfund - P3 NASFUND OPIM MODEN

More information

OPOSISEN I GAT NAMBA:

OPOSISEN I GAT NAMBA: Namba 2099 Novemba 27 - Disemba 3, 2014 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol INSAIT: Wantok Today bilong mun Disemba i stap insait! P6,7,20,21 Wol Visen na EU sapotim wok.. P10 OPOSISEN I

More information

Olgeta plen long kantri mas lukluk moa long populesin - Dokta Mola

Olgeta plen long kantri mas lukluk moa long populesin - Dokta Mola Namba 1882 Wan Wik Septemba 9-15, 2010 Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol This government will favour foreigners with money, but not its people.. Page 6 Liklik rais fama kisim helpim - P22 Olgeta

More information

oken mamas ani yet Lukim ol Wol nius poto... Pes LAIPSTAIL- Nupela drama pilai kempein bai helpim MDG... Pes I go moa long pes 3

oken mamas ani yet Lukim ol Wol nius poto... Pes LAIPSTAIL- Nupela drama pilai kempein bai helpim MDG... Pes I go moa long pes 3 Namba 1906 Wan Wik Mas 3-9, 2011 Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol oken mamas ong DSIP ani yet INSAIT: Paul Zuvani i raitim INAP long nau nogat mak bilong soim K19 milion mani gavman i givim

More information

Polis Pawa! P10. Bai kostim K15.6 bilian. opim bek Panguna main... Digicel Yumi FM PNG Musik Awod kam bek...

Polis Pawa! P10. Bai kostim K15.6 bilian. opim bek Panguna main... Digicel Yumi FM PNG Musik Awod kam bek... Namba 2015 Epril 11-17, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol INSAIT Bai kostim K15.6 bilian long opim bek Panguna main... P2 Digicel Yumi FM PNG Musik Awod kam bek... P4 Pablik long

More information

PNG hat long sekim rekot ilong Fainens Dipatmen

PNG hat long sekim rekot ilong Fainens Dipatmen Namba 2033 Ogas 15-21, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Insait: DWU i glasim loa bilong gavman long laik kilim trabel lain - P2 Wok Bung wantaim polis long provins - P4 Rausim dak

More information

Makim odit komiti long sekim ripot bilong distrik mani - Temu

Makim odit komiti long sekim ripot bilong distrik mani - Temu Wantok Isu Namba 2219 Mas 30 - Epril 5, 2017 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Makim odit komiti long sekim ripot bilong distrik mani - Temu INSAIT bilong mun Mas i stap insait - P 9,

More information

Hevi bilong Telikom na PNG Power givim hevi long ol Hailans kastoma

Hevi bilong Telikom na PNG Power givim hevi long ol Hailans kastoma INSAIT: Moa stori long kalabus ronawe... P3 Lae salensim Mosbi long dijitel musik... P17 Catholic Reporter bilong Janueri 2010 i stap insait... Namba 1850 Wan Wik Janueri 28 - Februei 3, 2010 Niuspepa

More information

Sios helt sevis bungim hevi

Sios helt sevis bungim hevi Wantok Namba 2190 Septemba 1-7, 2016 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol September issue insait P9,10,19&20 Millenium Development Goals report - P13,14,15 &16 Maprik i senis aninit long

More information

Wokman pilim pen long takis

Wokman pilim pen long takis Namba 2032 Ogas 8-14, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Kol pis bilong Moimara tais... Dispela tripela pikinini Esther, Eliz wantaim brata bilong ol i karim wanpela kol-pis ol i hukim

More information

Ol gavman bisnis i winim K20 bilien

Ol gavman bisnis i winim K20 bilien Namba 2160 Febueri 4-10, 2016 Wantok Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol 28 pes TOKSAVE! Wantok Niuspepa i nau stap antap long opis bilong Dove travel 4-mail. Section 24, Lot 25, Angau Drive (CNR

More information

Ista... INSAIT. King Jisas Krais... P4,5. P8,9 Lukim ol stori bilong Ista insait.. Tingim dai bilong. Lukim Ista Spesel insait. long pes...

Ista... INSAIT. King Jisas Krais... P4,5. P8,9 Lukim ol stori bilong Ista insait.. Tingim dai bilong. Lukim Ista Spesel insait. long pes... Namba 2013 Mas 28 - Epril 3, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol INSAIT Kalabus ronawe wantaim bilak jisas P3 Lukim Ista Spesel insait long pes... P4,5 Ista... Tingim dai bilong King

More information

O Neill makim. nupela minista

O Neill makim. nupela minista Namba 2063 Mas 20-26, 2014 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Ol Wina bilong Wantok Ridasip Seve 2014 1. Rachael Sorige (NCD) 2. Allan Rabu (NCD) 3. Cathy Kevin (NCD) 4. Robert David (NCD)

More information

Pes 16 na 17. Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol

Pes 16 na 17. Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol INSAIT Lukaut long birua bilong rot - Pes 5 na 6 2-pela pes Niu Silan Waitangi de insait... Pes 16 na 17 Gavamani Sivarai Janueri 2010 Isu Insait... Namba 1850 Wan Wik Februei 4-10, 2010 Niuspepa Bilong

More information

Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret!

Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Namba 2162 Febueri 18-24, 2016 Wantok Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol 28 pes Gavman i no sot long mani Dairi Vele. PNG i ran long han bilong gutpela gavman. GAVMAN i no sot long mani long ranim

More information

Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Pilai bai kamap long taim

Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Pilai bai kamap long taim Namba 2111 Februeri 26 - Mas 4, 2015 28 pes Wantok K1 tasol Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! March Issue i stap insait! P9,10,19 na 20 INSAIT Palamen Nius Esia man salim buai... Yumi redi nau! Pilai

More information

PNG i no gat helt standet

PNG i no gat helt standet Wantok K1 tasol Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Namba 2150 Novemba 26 - Desemba 2, 2015 28 pes INSAIT P9, 10,19,20 Laipstail Komyuniti projek kamap long Sentral Manus - P15 Wol nius poto - P16 PNG i

More information

Gavman bai bihainim stret 2016 Nesenel Baset

Gavman bai bihainim stret 2016 Nesenel Baset Namba 2158 Janueri 21-27, 2016 28 pes Wantok Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Gavman bai bihainim stret 2016 Nesenel Baset STRONGPELA disisen gavman i mekim long daunim hevi bilong mani sot

More information

40 YIA NA I GO REFOMESEN ANIVESARI. Nius na toktok bilong 500 yia selebresen Lukim long pes 60 MAS NAMBA 30 ELCPNG SINOT LONG HELDSBACH Pes...

40 YIA NA I GO REFOMESEN ANIVESARI. Nius na toktok bilong 500 yia selebresen Lukim long pes 60 MAS NAMBA 30 ELCPNG SINOT LONG HELDSBACH Pes... NAMBA 30 ELCPNG SINOT LONG HELDSBACH Pes...4 EXTRA 130 YIA WOK SIOS INSAIT LONG PNG Pes...34 INTAVIU WANTAIM NUPELA BISOP NA JENEROL SEKRETERI Pes...56 MAS 2017 40 YIA NA I GO REFOMESEN ANIVESARI Nius

More information

2015 baset salens. Stanley Nondol i raitim

2015 baset salens. Stanley Nondol i raitim Namba 2096 Novemba 6-12, 2014 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol 2015 baset salens - yusim mani gut- no ken dinau moa NCSL Memba Sevings na Brens Sapot Menesa, Richard Leka i sanap wantaim

More information

Ol dia brata na susa bilong

Ol dia brata na susa bilong NAMBAWAN PRESIDENSI TOKTOK, NOVEMBA 2017 Ol dia brata na susa bilong mi, mi daunim mi yet na prei olsem bai Spirit bilong Bikpela bai stap wantaim yumi taim mi toktok tede. Bel bilong mi i pulap long bikpela

More information

Gavman skelim K20m bilong Nesenel I.D. kad sistem

Gavman skelim K20m bilong Nesenel I.D. kad sistem Namba 1993 Novemba 1-7, 2012 32 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol REDI NAU: Ol soldia i wok long prektis long bungim Prins Charles na meri bilong em Duchess of Conwalv Camilla Parker long

More information

Namba tri UN bos i raun long PNG

Namba tri UN bos i raun long PNG Namba 2065 Epril 3-9, 2014 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Moa Stori insait: Gutbai long wanpela win meri, Leit RoseTsiroats - P8 Catholic Reporter Epril Isu i stap insait Pes 9,10,19

More information

Namba 1949 Desemba 29, Janueri 4, pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol

Namba 1949 Desemba 29, Janueri 4, pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Namba 1949 Desemba 29, 2011 - Janueri 4, 2012 36 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Lukluk bek long 2011 124 Ritim Sabina long pes 11 na 12... P2 Wantok Desemba 29 - Janueri 4, 2012 lukluk

More information

Madang taun bagarap - pes 7

Madang taun bagarap - pes 7 Namba 1992 Oktoba 25-31, 2012 32 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Palamen Nius - pes 2 PM salim toksore long leit Se Donatus Mola - pes 5 Madang taun bagarap - pes 7 Promotim fud sekuriti

More information

El Nino dai ripot i no klia yet

El Nino dai ripot i no klia yet Namba 2138 Septemba 3-9, 2015 28 pes Wantok Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Neks Wik The Catholic Reporter El Nino dai ripot i no klia yet STRONGIM WOK BUNG NA WOK PREN: Gavana Jenerel na Gren

More information

NG rausim ios wokman

NG rausim ios wokman Isu Namba 2230 Jun 15-21, 2017 28 pes Wantok Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol INSAIT NG rausim ios wokman 32 pes saplimen i stap insait NCD/SENTRAL I REDI: Join Operesen bilong Polis, Ami na

More information

Wokabaut bilong Prins Charles bai kostim K10 milian

Wokabaut bilong Prins Charles bai kostim K10 milian Namba 1989 Oktoba 4-10, 2012 32 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol GO PAS LONG WOK REDI: (L-R) Minista bilong Spots, Pasifik Gems na nau, Nesenel Ivens em Justin Tksatchenko i sanap wantaim

More information

Tupela memba i kros. 41 yias Independens raun wantaim stail - P14-15

Tupela memba i kros. 41 yias Independens raun wantaim stail - P14-15 Wantok Namba 2193 Septemba 22-28, 2016 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol 41 yias Independens raun wantaim stail - P14-15 Tupela memba i kros TUPELA biknem lida bilong nesenel kapital siti

More information

Guria kilim tupela long ARoB

Guria kilim tupela long ARoB Namba 2067 Epril 17-23, 2014 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Ol Wina bilong Wantok Ridasip Seve 2014 NAMBA 5 DRO 1. Benardine Tano (AROB) 2. Clement Daimas (Madang) 3. Maggie Appe (WHP)

More information

Juffa laikim eksen long SABL ripot

Juffa laikim eksen long SABL ripot Namba 2143 Oktoba 8-14, 2015 Wantok Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol 28 pes The Catholic Reporter insait - 9,10,19,20 Laipstail Buk na DVD i makim kalsa bilong Lihir - P14 Juffa laikim eksen

More information

Gutbai Oseah Philemon(OP)

Gutbai Oseah Philemon(OP) Wantok Janueri 5-11, 2017 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Gutbai Oseah Philemon(OP) Moa stori long pes 3... Ol Post Courier meri i sanap long sait bilong kofin bilong wan wok bilong

More information

ISTA. Wantok. Somare tok tenkyu. Lukim spesel saplimen bilong Gren Sif Sir Michael long ol pes insait. K1 tasol. Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret!

ISTA. Wantok. Somare tok tenkyu. Lukim spesel saplimen bilong Gren Sif Sir Michael long ol pes insait. K1 tasol. Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Wantok Isu Namba 2221 Epril 13-19, 2017 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Somare tok tenkyu Anna Solomon i raitim GREN Sif Sir Michael Somare i tok tenkyu long ol pipel bilong Papua Niugini

More information

Ol sios i egensim lo bilong kilim ol kalabus

Ol sios i egensim lo bilong kilim ol kalabus Namba 2109 Februeri 12-18, 2015 28 pes Wantok K1 tasol Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Wantok Niuspepa i tok sori tru long paulim taitel bilong Honorabel Spika bilong Palamen bilong Papua Niugini, na

More information

Mande neks wik- O Neill o Somare?

Mande neks wik- O Neill o Somare? Namba 1955 Februeri 9-15, 2012 32 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Mande neks wik- O Neill o Somare? Aja Alex Potabe i raitim SUPRIM Kot refrens bilong tokaut sapos O Neill gavman o Somare

More information

Dinau baset bai go antap tru

Dinau baset bai go antap tru Namba 2042 Oktoba 17-23, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Nau yu ken Teksim Wari, Tingting, Painim Pren, Kanage stori o Pas bilong yu i kam long Digicel namba 7235 6149 na bai mipela

More information

Narapela kain Pop INSAIT P15. Pablik sevis i slek... Selebretim yia bilong Snek long Basamuk... Moa stori long nupela Pop long pes 4 na 5...

Narapela kain Pop INSAIT P15. Pablik sevis i slek... Selebretim yia bilong Snek long Basamuk... Moa stori long nupela Pop long pes 4 na 5... Namba 2012 Mas 21-27, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol INSAIT Moa long K600m Takis Kredit Skim mani lus long wok divelopmen P2 Pablik sevis i slek... Polis mekim wok painimaut...

More information

K14.2 bilien baset bilong 2016

K14.2 bilien baset bilong 2016 Wantok Laipstail Kilim dai nating manmeri oil i sutim tok olsem em sanguma mas stop nau! Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Namba 2147 Novemba 5-11, 2015 28 pes P14-15 Nupela kampani bilong mekim

More information

Dion em i Deputi Praim Minista

Dion em i Deputi Praim Minista Namba 1981 Ogas 9-15, 2012 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol TONI EM I WANPELA GAVMAN MINISTA Memba bilong Lae Open na Palamentri Pati Lida bilong Indijenes Pipols Pati, Loujaya Toni (raithan),

More information

antri bai sot long mani

antri bai sot long mani Namba 2159 Janueri 28 - Febueri 3, 2016 28 pes Wantok TOKSAVE! Word Publishing Kampani papa bilong Wantok niuspepa i stap nau Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol long nupela opis long Dove Travel

More information

edim plen bilong tuna isnis na klaimet senis

edim plen bilong tuna isnis na klaimet senis Wantok K1 tasol Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Namba 2141 Septemba 24-30, 2015 28 pes INSAIT Pik poket kamapim dai - P7 Trefik opisa bilong RH - P7 Meri winim skolasip long pailot skul - P11 edim plen

More information

Papagraun bai gat sea long Ok Tedi na BCL

Papagraun bai gat sea long Ok Tedi na BCL Wantok Namba 2189 Ogas 25-31, 2016 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Fiji brukim lo bilong tred - P6 Papagraun bai gat sea long Ok Tedi na BCL Lainim sefti bilong solwara Ol sumatin bilong

More information

O Neill promotim invesmen

O Neill promotim invesmen Wantok Namba 2202 Novemba 24-30, 2016 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Have you Enrolled? Toksave bilong Ilektoral Komisen - P14 na 15 FIFA Wol Kap anda 20 meri soka eksen - P8 na 21

More information

Sister Claudia Apalenda Sister Theresia Boyek

Sister Claudia Apalenda Sister Theresia Boyek Silver Jubilee Sister Claudia Apalenda Sister Theresia Boyek Eucharistic Celebration Friday 22 September 2017 St Paul s Catholic Church Mt Hagen ENTRANCE PROCESSION: MOROWA Morowa gara padiki mine yesu,

More information

Kisim pepa long stop drag long komyuniti - p7. NHC wokman kisim 4-pela de profesenel in haus trening - p2

Kisim pepa long stop drag long komyuniti - p7. NHC wokman kisim 4-pela de profesenel in haus trening - p2 Namba 2026 Jun 27 - Julai 3, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol SARENDA: Ol yut long Not Mekeo i kam long fran bilong ol Polis, Yut lida, Pater, Pastor wantaim long Dairekta Jeneral

More information

Meri Krismas. Hepi Niu Yia Olgeta! Amamasim dispela bikpela de bilong yumi, stap wanbel na lukautim yu yet!!

Meri Krismas. Hepi Niu Yia Olgeta! Amamasim dispela bikpela de bilong yumi, stap wanbel na lukautim yu yet!! BAMPA ISU!! Namba 2103 Disemba 24 - Janueri 7, 2015 32pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Dispela wik Krismas Saplimen Riviu bilong yia 2014 Isu bilong Janueri 2015 i stap insait!! Meri Krismas

More information

STORI KAM LONG PANGUNA DAILOG PROJEK

STORI KAM LONG PANGUNA DAILOG PROJEK STORI KAM LONG PANGUNA DAILOG PROJEK www.pacsia.com.au MIPELA MEKIM KAMAP PINIS PLANTI REKONSILIESEN: STORI KAM LONG PANGUNA DAILOG PROJEK CONTENTS 1 Toksave kam long Bisop Bernard Unabali 2 Aknoledgemen

More information

Gavman putim ai long ol Supa Fan

Gavman putim ai long ol Supa Fan Namba 2046 Novemba 14-20, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol HAMAS: Misis Jane Parkop em namba wan meri long baim ol giaman muruk na pisin bilong ol pikinini bilong em taim Gavana

More information

op risain Polis i no Jas long wokim disisen -Pes 3 Bai stap long vatiken monastri na pre I go moa long pes 2... Jada 013

op risain Polis i no Jas long wokim disisen -Pes 3 Bai stap long vatiken monastri na pre I go moa long pes 2... Jada 013 Namba 2007 Februeri 14-20, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol op risain Polis i no Jas long wokim disisen -Pes 3 Jada 013 Bai stap long vatiken monastri na pre HETMAN bilong moa long

More information

Gan i go bek long han bilong polis na ami - P6

Gan i go bek long han bilong polis na ami - P6 Wantok Isu Namba 2215 Mas 2-8, 2017 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol O Neill: Oil Ges, i stap strong yet- P2 Gan i go bek long han bilong polis na ami - P6 P9, 10.19 na 20 adae bai stat

More information

Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret!

Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Wantok K1 tasol Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! Namba 2142 Oktoba 1-7, 2015 28 pes INSAIT bilong mun Oktoba i stap insait - P9,10,19,20 Fiji - Place to be... SPOT JENELIS GAT ASOSIESEN: Ol nius manmeri

More information

O Neill: PNG senis hariap tru

O Neill: PNG senis hariap tru Wantok K1 tasol Namba 2177 Jun 2-8, 2016 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! 4pes saplimen insait P13, 14, 15, 16 The Catholic Reporter Insait... O Neill: PNG senis hariap tru PRAIM Minista Peter

More information

Asbisop John Ribat kamap Kardinel

Asbisop John Ribat kamap Kardinel Wantok Kambaramba stap na Madang stap klin - P14 Namba 2196 Oktoba 13 -,19 2016 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Asbisop John Ribat kamap Kardinel ASBISOP John Ribat bilong Pot Mosbi

More information

avman makim 20, 000 long gol medol

avman makim 20, 000 long gol medol Wantok Namba 2129 Julai 2-8, 2015 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Lukim pes 13 avman makim 20, 000 long gol medol - K10, 000 silva - K5000 brons Linda Pulsen i kisim plak long Praim

More information

OTML papagraun egensim O Neill

OTML papagraun egensim O Neill Namba 2039 Septemba 26 - Oktoba 2, 2013 28 pes Niuspepa Bilong Yumi Ol PNG Stret! K1 tasol Nau yu ken Teksim Wari, Tingting, Painim Pren o Pas bilong yu i kam long Digicel namba 7235 6149 na bai mipela

More information