Dita Botërore e Ushqimit 16 Tetor 2017

Transcription

1 Dita Botërore e Ushqimit 16 Tetor 2017 Ndryshoni të ardhmen e migracionit. Investoni në sigurinë ushqimore dhe në zhvillimin rural.

2 Drejt një të ardhmeje të qëndrueshme Qëllimi global për të arritur Zero Uri në vitin 2030 nuk mund të arrihet pa adresuar lidhjet midis sigurisë ushqimore, zhvillimit rural dhe migrimit. Në Samitin e Zhvillimit të Qëndrueshëm të OKB-së në New York, në Shtator 2015, 193 vende u zotuan për t i dhënë fund varfërisë dhe urisë, të mbrojnë planetin dhe të sigurojnë mirëqenie për të gjithë. Një vit më vonë, OKB-ja mbajti një Samit mbi Refugjatët dhe Migrantët në selinë e saj në New York për të kërkuar një qasje gjithëpërfshirëse ndaj qeverisjes së migracionit. Pjesëmarrësit ranë dakord të punojnë drejt një Kompakti Global për migrim të sigurt, të mire organizuar dhe të rregullt, që do të miratohet në Kompakti Global për Migracionin do të synojë të adresojë të gjitha dimensionet e migracionit ndërkombëtar, përfshirë humanizmin, zhvillimin dhe të drejtat e njeriut. FAO/Giulio Napolitano Migrimi, ushqimi dhe bujqësia Migrimi ka ardhur në qendër të diskutimeve ndërkombëtare prej zhvillimit social dhe ekonomik. Megjithatë, ai ka qenë pjesë e sjelljes njerëzore prej shekujsh. Çfarë ka ndryshuar? Teknologjitë e udhëtimit dhe të komunikimit e kanë bërë më të lehtë për shumë njerëz të largohen nga vendlindjet dhe shtetet e tyre. Por për disa të tjerë, migrimi mbetet një përpjekje e kushtueshme, fizikisht sfiduese dhe ndonjëherë fatale. Shifrat e OKB-së tregojnë se më shumë njerëzit janë të angazhuar në migracionin e detyruar dhe të vështirë, duke lëvizur për shkak të konfliktit, persekutimit dhe fatkeqësive natyrore, ose sepse ata mendojnë se nuk kanë zgjidhje tjetër, në përpjekjet për t i shpëtuar varfërisë, kërcënimeve për jetesën e tyre ose presioneve të tjera ekstreme. Vetëm në 2015, 65.3 milionë njerëz u detyruan të zhvendosën nga konfliktet dhe përndjekjet në mbarë botën dhe më shumë se 19 milionë njerëz u zhvendosën brenda vendit për shkak të fatkeqësive natyrore. Midis 2008 dhe 2015, një mesatare prej 26.4 milion njerëz u zhvendosën çdo vit për shkak të klimës apo fatkeqësive të lidhura me motin. Çfarë është migrimi? Migrimi është lëvizja e njerëzve, brenda një vendi ose përtej kufijve ndërkombëtarë. FAO përdor termin emigrim për t iu referuar të gjitha llojeve të lëvizjes, pavarësisht nga shtysat, kohëzgjatja dhe nëse ato janë vullnetare ose padashje në natyrë. Kush janë emigrantë? Migrantët janë një grup shumë i ndryshëm njerëzish. Ato përfshijnë punëtorët emigrantë, refugjatët, azilkërkuesit, personat e zhvendosur brenda vendit, personat që merren me migrimin e shkaktuar nga klima, të miturit e pashoqëruar dhe personat e trafikuar. Ata gjithashtu përfshijnë njerëz që lëvizin për qëllime të tjera, duke përfshirë arsimin dhe ribashkimin familjar. Emigrantët mund të lëvizin nga një vend në tjetrin përgjithmonë ose në mënyrë të përkohshme dhe lëvizjet e tyre mund të varen nga kushtet sezonale, që ndodhin vetëm gjatë një pjese të viti. Shumica e emigrantëve lëvizin brenda vendeve të tyre. Shumë të tjerë lëvizin përtej kufijve. Ata vijnë kryesisht nga rajonet në zhvillim, por lëvizin gjithnjë e më shumë midis vendeve të jugut global dhe nga veriu në jug. Impakti Shifrat e OKB-së tregojnë se ka rreth 244 milionë emigrantë ndërkombëtarë, ndërsa 763 milionë migrojnë brenda vendeve të tyre. Sikur 244 milionë të përbënin një komb, ata do të ishin më të populluar se Brazili dhe pak më të vegjël se Indonezia. Ka 65 milionë njerëz që janë të detyruar të jenë emigrantë, nga të cilët rreth 21.3 milionë janë refugjatë, 40.8 milionë të zhvendosur dhe 3.2 milionë azilkërkues. Migrimi, nëse menaxhohet në mënyrë humane dhe të rregullt, mund të kontribuojë në rritjen ekonomike në të dy vendet, atë të destinacionit dhe atë të origjinës. Migrantët mund të ofrojnë burime të reja të punës në vendet 2

3 ose rajonet e tyre të destinacionit, por është gjithashtu e rëndësishme të vihet në dukje ndikimi i tyre në flukset e mjeteve monetare në rajonet e tyre. Migrantët nga vendet në zhvillim dërgojnë në shtëpi 441 miliardë dollarë përmes dërgesave të parave - ekuivalente me GDP e një vendi europian të mesëm, si Austria. Migrimi dhe FAO Shtysat dhe impaktet e migracionit janë të lidhura ngushtë me synimet globale të FAO-s për luftimin e urisë dhe arritjen e sigurisë së ushqimit, reduktimin e varfërisë rurale dhe promovimin e përdorimit të qëndrueshëm të burimeve natyrore. FAO ka një rol unik për të luajtur në adresimin e shkaqeve rrënjësore të migrimit të forcuar dhe migracionit rural, dhe në të njëjtën kohë, duke lehtësuar përfitimet e migrimit të rregullt dhe human. Në vitin 2018, FAO së bashku me Organizatën Ndërkombëtare të Migrimit (IOM) do të bashkëkryesojnë Grupin Global të Migracionit (GMG), një organ ndërinstitucional që promovon dialogun mbi çështjet e migracionit në nivel ndërkombëtar. Një fenomen rural. Ushqimi dhe bujqësia janë parësore për mirëqenien e njerëzve dhe lidhen me arsyet pse shumë njerëz migrojnë, veçanërisht nga zonat rurale. Më shumë se 75 përqind e të varfërve në botë dhe ushqimi i pasigurtë ndodhen në zonat rurale, kryesisht në varësi të bujqësisë dhe mjeteve të jetesës me burime natyrore. Shumë individë dhe familje migrojnë për arsye ekonomike, pasi nuk shohin ndonjë alternativë tjetër të mundshme për të lëvizur nga varfëria, por për të migruar. Të varfërit ruralë, sidomos fermerët e familjeve të vogla, përballen me vështirësi të konsiderueshme në aksesin për kredi, shërbime, teknologji dhe tregje, të cilat do t u mundësonin atyre përmirësim në produktivitetin e burimeve natyrore dhe të punës. Shumica e vendeve të punës në bujqësi shoqërohen me të ardhura të ulëta dhe të paqëndrueshme, kushte të dobëta të sigurisë dhe shëndetit, pabarazia gjinore në paga dhe mundësi, dhe mbrojtje sociale të kufizuar. Për shkak të aksesit të kufizuar në trajnime, shërbime financiare dhe ekstensioni dhe lehtësi përpunimi, mundësitë më tërheqëse mund të jenë të kufizuara në zonat rurale. Zgjidhje të qëndrueshme Bujqësia dhe zhvillimi rural mund të adresojnë shkaqet rrënjësore të migracionit, duke përfshirë varfërinë rurale, pasigurinë në ushqim, pabarazinë, papunësinë dhe zhdukjen e resurseve natyrore për shkak të degradimit të mjedisit dhe ndryshimeve klimatike. Investimi në zhvillimin e qëndrueshëm rural, adaptimi i ndryshimeve klimatike dhe qëndrueshmëria e jetesës rurale është një pjesë e rëndësishme e reagimit global ndaj sfidës aktuale të migrimit. Puna e FAO-s për migracionin synon të adresojë shkaqet rrënjësore të migracionit të detyruar, duke përmirësuar kushtet dhe duke krijuar mundësi alternative të jetesës në vendet e origjinës. FAO gjithashtu siguron mbështetje për njerëzit e zhvendosur dhe komunitetet e tyre pritëse, si dhe për njerëzit në situata krize. Në vitin 2018, FAO së bashku me Organizatën Ndërkombëtare të Migrimit (IOM) do të bashkëkryesojnë Grupin Global të Migracionit (GMG), një organ ndërinstitucional që promovon dialogun mbi çështjet e migracionit në nivel ndërkombëtar. 3 FAO/Giuseppe Carotenuto

4 Termat kryesore Migrimi për shkaqe të tjera Çdo lëvizje migratore e bërë në kushtet ku individi dhe/ose familja e perceptojnë si e vetmja mundësi jetese për të dalë nga varfëria është të migrojë. Shtysat mund të jenë varfëria, pasiguria e ushqimit, mungesa e mundësive për punësim, aksesi i kufizuar në mbrojtjen sociale, rrënimi i burimeve natyrore dhe degradimi i mjedisit dhe ndryshimet klimatike. FAO/Maher Khalouf Migracioni i detyruar Eshtë lëvizja migratore në të cilën ekziston një element detyrimi, duke përfshirë kërcënime për jetën dhe mjetet e jetesës, qoftë si rrjedhojë e shkaqeve natyrore apo të shkaktuara nga njeriu, siç është lëvizja e refugjatëve, personave të zhvendosur brenda vendit dhe personave të prekur nga fatkeqësitë natyrore ose mjedisore. Migracioni vullnetar Motivuar nga një proces vendimmarrës i bazuar në vullnetin dhe iniciativën e lirë. Njerëzit lëvizin për një sërë arsyesh, por midis faktorëve më të fortë që ndikojnë në vendimin për të migruar është dëshira për të përmirësuar jetesën e tyre. Marrje masash Migrimi duhet të jetë një zgjedhje, jo domosdoshmëri. FAO ka përvojë të gjatë në mbështetjen e krijimit të kushteve më të mira të një jetese të qëndrueshme në zonat rurale. Së bashku me partnerët e saj, FAO synon të zgjerojë punën e saj drejt forcimit të kontributit pozitiv që emigrantët, refugjatët dhe personat e zhvendosur janë duke sjellë në uljen e varfërisë, sigurinë ushqimore dhe të ushqyerit, si dhe në aftësinë ripërtëritëse të familjeve rurale. FAO zbaton ekspertizën e saj në fushat e mëposhtme: Adresimi i shkaqeve rrënjësore dhe shtysave të migracionit të detyruar. Ndihma për krijimin e mundësive të punës bujqësore dhe punëve të tjera jashtë fermës për të rinjtë, gratë dhe të tjerë që duan të migrojnë ndryshe. Promovimi i migrimit të sigurt dhe të rregullt në zonat rurale, dhe mbështetja e fushatave dhe politikave të informimit publik që janë në përputhje me këto objektiva. Shfrytëzimi i potencialit të migracionit për bujqësinë dhe zhvillimin rural. Parandalimi i konflikteve mbi tokën dhe burimet natyrore. Forcimi i përshtatjes së komuniteteve të prekura nga kriza të zgjatura të shkaktuara nga fatkeqësitë natyrore ose ato të bëra nga njeriu. Zhvillimi i strategjive të qëndrueshme për integrimin e personave të zhvendosur në komunitetet pritëse. FAO punon me partnerët e saj për cështjet e mëposhtme: Të fitojë një kuptim më të mirë të migrimit ndërkombëtar dhe të brendshëm, duke gjeneruar dëshmi/të dhëna, mbi shkaqet e saj rrënjësore dhe ndikimin e saj në bujqësi dhe në zhvillimin rural. Mbështetje ndaj kapaciteteve institucionale për t u marrë me lëvizjet e mëdha të refugjatëve dhe emigrantëve nga pikëpamja bujqësore dhe rurale. Shpërndarje e mësimeve të nxjerra dhe praktikave më të mira të gjetura për zgjerimin e zgjidhjeve inovative. Lehtësim për dialog të politikave që përmirësojnë kuptimin e migracionit rural. Forcimi i partneriteteve dhe avokimit për adresimin e shkaqeve të migrimit dhe rritjes së kontributit pozitiv të tij. 4

5 Fokusi FAO/ Tamiru Legesse FAO/Sailendra Kharel FAO/Kai Wiedenhoefer Siguria ushqimore dhe zhvillimi rural FAO zhvilloi një projekt në Honduras, për të lehtësuar presionet migratore përmes zhvillimit rural të ndërmarrjeve rinore. Gratë dhe burrat e rinj morën trajnime në aftësitë bujqësore dhe sipërmarrëse dhe kërkonin fonde kapitale duke propozuar mikrondërmarrje. Në Etiopi dhe Tunizi, FAO nëpërmjet një projekti i cili është në vazhdim e sipër, synon t u ofrojë rinisë rurale mundësi të qëndrueshme të jetesës si një alternativë për të mos migruar. Kjo promovon mekanizma inovative dhe strategji të zhvillimit rural për gjenerimin e punësimit produktiv dhe mundësive sipërmarrëse për rininë rurale. Ndryshimi i klimës Në Ugandë dhe Nepal, FAO ndihmon komunitetet që të menaxhojnë rreziqet klimatike dhe t i përshtaten ndryshimeve klimatike. Në Ugandë, FAO forcon kapacitetet e popullatave rurale në punën e bagëtive për t u përballur me ndikimet negative të ndryshimeve klimatike. Projektet promovojnë menaxhimin e integruar të burimeve ujore, planet e kursimeve të fshatit dhe njohuritë lokale. Në Nepal, FAO ndërton kapacitetet e fermerëve për përgatitjen ndaj katastrofave dhe menaxhimin e rreziqeve të klimës, për t i siguruar komuniteteve të ekspozuara ndaj rrezikut të katastrofave natyrore me alternativa zhvendosjeje. Kriza të vazhdueshme dhe konflikti Në Turqi, një nismë rajonale e FAO-s synon të rrisë mundësitë e jetesës për refugjatët sirianë dhe komunitetet e tyre pritëse duke nxitur prodhimin e serrave në kampe dhe duke promovuar punësimin përmes trajnimeve profesionale. Në Siri, për shkak të konfliktit, shërbimet bujqësore janë dobësuar, asetet kanë rënë dhe kapacitetet prodhuese kombëtare janë reduktuar ndjeshëm. FAO po ndihmon fermerët të qëndrojnë në tokën e tyre dhe të prodhojnë ushqime, kur është e sigurt dhe e mundur. Kjo është vendimtare për të përmirësuar sigurinë e ushqimit dhe për të shmangur migrimin si zgjedhjen e pashmangshme. 5

6 Fakte të shpejta Në 2015, ka pasur 244 milionë, 40% Më shumë se në Në vitin 2015, emigrantët dërguan mbi 600 milionë dollarë dërgesa parash në vendet e tyre të lindjes. Prej kësaj, vendet në zhvillim morën rreth 414 miliardë dollarë, gati trefishin e shumës së ndihmës zyrtare për zhvillim Njerëzit që lëvizin brenda kufijve kombëtarë u vlerësuan 763 milionë në vitin 2013, që do të thotë se ka më shumë migrantë të brendshëm sesa migrantë ndërkombëtarë. Rreth një e treta e të gjithë emigrantëve ndërkombëtarë janë të moshës vjeç. Pothuajse gjysma janë gra. Një pjesë e madhe e migrantëve vijnë nga zonat rurale ku më shumë se 75% e varfërisë në botë dhe ushqimeve të pasigurta varen nga bujqësia dhe jetesa e bazuar në burimet natyrore Shumica e emigrantëve, qoftë ndërkombëtarë apo të brendshëm, kanë origjinë nga Lindja e Mesme dhe Afrika e Veriut, Azia Qendrore, Amerika Latine dhe Europa Lindore. Një e katërta e refugjatëve globalë banojnë në vetëm tre vende (Turqi, Pakistan dhe Libani) Në vitin 2015, 65.3 milionë njerëz në mbarë botën u detyruan të zhvendosën për shkak të konflikteve dhe persekutimeve, duke përfshirë mbi 21 milionë refugjatë, 3 milionë azilkërkues dhe mbi 40 milionë të zhvendosur. Në vitin 2015, më shumë se 19 milionë njerëz u zhvendosën brenda vendit për shkak të fatkeqësive natyrore. Mes viteve 2008 dhe 2015, një mesatare prej 26.4 milionë banorësh u zhvendosën çdo vit nga klima apo fatkeqësitë që lidhen me motin. 6

7 Qëllimi nr 2 i Zhvillimit të Qëndrueshëm: Fundi i urisë, arritja e sigurisë ushqimore dhe ushqimi i përmirësuar, si dhe promovimi i bujqësisë së qëndrueshme Në SDG2, siguria ushqimore shihet si një kusht kompleks që kërkon një qasje holistike dhe një seri veprimesh plotësuese për të trajtuar shkaqet rrënjësore të urisë dhe kequshqyerjes. Veprimet e nevojshme mund të përfshijnë nxitjen e zhvillimit të qëndrueshëm, përmirësimin e produktivitetit dhe të të ardhurave të prodhuesve të ushqimit në shkallë të vogël, elasticitetin e sistemeve të prodhimit të ushqimit dhe përdorimin e qëndrueshëm të biodiversitetit dhe burimeve gjenetike. Kjo do të thotë të marrësh në konsideratë përfshirjen e drejtpërdrejtë të të gjithë njerëzve, duke përfshirë edhe emigrantët. FAO/Giulio Napolitano 7

8 Dita Botërore e Ushqimit Çdo vit më 16 Tetor, Organizata e Ushqimit dhe Bujqësisë së Kombeve të Bashkuara (FAO) feston Ditën Botërore të Ushqimit për të përkujtuar themelimin e saj në vitin Ngjarjet organizohen në mbi 150 vende të botës, duke e bërë atë një nga ditët më të famshme të kalendarit të OKB-së. Këto ngjarje promovojnë ndërgjegjësim dhe veprim në mbarë botën për ata që vuajnë nga uria dhe për nevojën për të siguruar dieta ushqyese dhe siguri ushqimore për të gjithë. Dita Botërore e Ushqimit është gjithashtu një mundësi e rëndësishme për të dërguar një mesazh të fortë tek publiku: ne mund t i japim fund urisë në këtë jetë dhe të bëhemi Gjenerata e Zero Urisë, por të gjithë duhet të punojnë së bashku për të arritur këtë qëllim. FOOD AND AGRICULTURE ORGANIZATION OF THE UNITED NATIONS Viale delle Terme di Caracalla Rome, Italy world-food-day@fao.org FAO, 2017 I7456SQ/1/