Module të trajnimit për sipërmarrëset. Udhëzues për trajnimin. Women Entrepreneurship A Job Creation Engine for South Eastern Europe

Transcription

1 Women Entrepreneurship A Job Creation Engine for South Eastern Europe Module të trajnimit për sipërmarrëset Udhëzues për trajnimin Selska cesta 217 / IV HR Zagreb, Croatia

2 Sfidat e tregjeve globale venë në dukje nevojën e diversifikimit të ekonomive lokale dhe kombëtare në mënyrë që të jenë më të përgatitura për konfrontim të drejtpërdrejtë me rrethanat e ndryshueshme në treg. Një nga shtyllat kryesore për nxitjen e këtij diversiteti është inkurajimi më i madh i femrave për t u bërë sipërmarrëse. Hulumtimet e fundit kanë bërë përpjekje të mëdha për të identifikuar sfidat me të cilat përballen gratë në nismën e bizneseve të tyre. Intervistat dhe hulumtimet kanë treguar se sipërmarrëset besojnë se mungesa e ndërtimit të kapaciteteve, siç janë trajnimet e specializuara, pengojnë rritjen e kompanive 1 dhe për këtë përmirësimi i edukimit dhe trajnimit është një pjesë e rëndësishme për politikat zhvilluese. 2 Modulet e trajnimit janë zhvilluar duke filluar nga idetë e mësipërme. Qëllimi i tyre është të ndihmojnë sipërmarrëset aktuale dhe ponteciale në të ardhmen në tejkalimin e sfidave me të cilat përballen në formimin dhe zhvillimin e kompanisë. Ky udhëzues nxjerr në pah rëndësinë e sipërmarrëseve për ekonominë lokale, kombëtare dhe ndërkombëtare dhe për të rritur ndërgjegjësimin për sfidat unike me të cilat përballen gratë në pronësi të ndërmarrjeve në të gjitha nivelet dhe aspektet e shoqërisë. 1 Afishe/Informacion i sipërmarrësisë së grave dhe inovacionit, UNCTAD/DIAE/ED/2013/1, f. xi 2 Afishe/Informacion i sipërmarrësisë së grave dhe inovacionit, UNCTAD/DIAE/ED/2013/1, f. 19. Grupi i punës i Qendrës Rajonale për zhvillimin e kompetencave sipërmarrëse në vendet e Europës Juglindore (në tekstin e mëposhtëm SEECEL) në nëntë vende e përkthyer nga ekspertë ndërkombëtarë, ka krijuar këtë udhëzues, si dhe modulet e trajnimit. Këto materiale të shërbejnë si hap i parë drejt sistemit të qasjes për zhvillimin e trajnimin në secilin vend. Pritet që secili vend, në veçanti shoqatat përkatëse të tregtisë, të përdorin modulet e trajnimit që i përshtaten më mirë karakteristikave, kushteve dhe nevojave të tyre lokale dhe rajonale. Gjatë kësaj faze, informatat kthyese/reagimet nga sipërmarrëset që do të ndjekin këtë trajnim, kanë rëndësi të madhe për të zhvilluar më tej modulin e trajnimit në mënyrë që të jetë më relevant për nevojat e sotme të grave që menaxhojnë sipërmarrje. Zëri dhe këshillat e çdo gruaje sipërmarrëse do të kontribuojnë drejtpërdrejt në krijimin e sistemit të plotë të trajnimit për të ndihmuar sipërmarrëset të përballojnë sfidat e së tashmes dhe të së ardhmes. Udhëzuesi përfshin tre module trajnimi që paraqesin sesione (seanca) të ndryshme të praktikave efektive të biznesit. Sipas hulumtimit ndërkombëtar mbi nevojat për trajnim të grave sipërmarrëse (WETNAS - Women Entrepreneurs Training Needs Analysis System) të kryera nga SEECEL në nëntë vende, tri fusha që kërkojnë veprime urgjente janë: përqëndrimi tek konsumatori, përmirësimin e njohurive financiare dhe rritjen e kompetencave për të drejtuar dhe motivuar. 2

3 Përmbajtja Plani i sesioneve të trajnimit Moduli i trajnimit: Fokusimi tek konsumatori... 5 Zbuloni dhe tërhiqni blerësin... 6 Propozimi i vlerës unike (Unique Value Proposition - UVP)...7 Brendimi...7 Zhvilimi i marrëdhënieve të qendrueshme me blerësin Moduli i trajnimit: Përmirësimi i njohurive financiare... 9 Hyrje në financa Menaxhimi i financave operacionale...11 Instrumentet financiare dhe shërbimet...11 Një hap para Moduli i trajnimit: Rritja e kompetencave për drejtim dhe motivim...14 Procesi i menaxhimit strategjik...15 Nga strategjia deri te implementimi...16 Planifikimi i burimeve njerëzore...16 Zhvillimi i burimeve njerëzore...17 Përmbajtja 3

4 Plani i sesioneve Fokusimi tek konsumatori Përmirësimi i njohurive financiare Rritja e kompetencave për drejtim dhe motivim Plani i sesioneve ofron informacionet bazë për trajnuesit dhe të trajnuarit e ardhshëm si edhe planin e sesioneve dhe të materialeve. Të gjitha modulet e trajnimit janë të strukturuara në mënyrë të njëjtë. Qëllimet kryesore të mësimit në secilin modul janë kompetencat që duhet të zhvillohen ose të përmirësohen si dhe të përfshijnë literaturën e nevojshme e materialet e tjera përkatëse. Secili modul i trajnimit përmban katër tema të veçanta, ndërsa secila temë është e ndarë në katër sesione. Në të gjitha modulet është përdorur e njëjta metodologji si dhe me materialet shoqëruese. Qasja ndaj mësimdhënies dhe të mësuarit: Në këto module është aplikuar një qasje aktive ndaj mësimdhënies dhe mësimmarrjes si dhe kombinimi dinamik i punës individuale me atë në grup në mënyrë që të arrihet efikasitet i lartë. Baza teorike dhe trajnimi përfshijnë objekte studimi të rasteve, diskutime në grup dhe shkëmbimin e përvojave të të mësuarit bashkëpunues (peer learning). Aplikimi i materialeve siguron mundësinë e të mësuarit të bashkëpunëtorëve nga njëri-tjetri, aplikimin e njohurive të reja, shkathtësive dhe qëndrimeve në mjedisin e biznesit. I gjithë kursi i trajnimit është një kombinim i materialeve interaktive me diskutimin, simulimin dhe shembujt nga jeta reale. Modulet kanë qasje pjesëmarrëse, që përfshin luajtjen e rolit (role playing) dhe drejtim profesional në grup (group coaching). Trajnimet dhe materialet e trajnimit: 3 Trajnimi dhe materialet e trajnimit i janë përshtatur dinamikës interaktive të trajnimit. Materialet përbëhen nga materialet për lexim, materialet e riprodhuara për trajnime, ushtrimet, detyrat, propozimet, video regjistrimet, kartelat e punës, studimet e rasteve dhe simulimit. Vlerësimi i trajnimit: Vlerësimi i trajnimit kryhet nëpërmjet vlerësimit të përditshëm dhe vlerësimit përfundimtar përmes reagimeve të pjesëmarrësve dhe vlerësimit të grupit të bashkëpunëtorëve (peer group). Kohëzgjatja e trajnimit Kohëzgjatja e trajnimit është vetëm indikative. Secili modul i trajnimit do të jetë seminar katër ditor me një total prej 20 orësh, 5 orë / ditë. Koha e nevojshme për sesionet mund të ndryshojë në mënyrë të konsiderueshme, në varësi të nevojave specifike, kërkesave dhe kështu me radhë. 3 Këto materiale, të cilat janë në dispozicion online, ofrojnë shembuj të zhvilluar nga ekspertët e WP -së. Me kënaqësi do ti ndajmë shembujt e përvojave të tyre të mbledhura dhe të përmbledhura. Plani i kohës/periudhës së 4

5 Moduli i 1-rë i trajnimit: Fokusimi tek konsumatori Qëllimi i këtij moduli është zhvillimi i kompetencave për sigurimin e marrëdhënie të qëndrueshme me konsumatorët, që mund të sjellin krijimin e avantazheve konkurruese në treg. Materialet janë në dispozicion në faqen e internetit të SEECEL dhe sjellin shembuj të zhvilluar nga anëtarët e grupit të punës dhe ekspertë ndërkombëtarë. Me kënaqësi ne ndajmë me ju. Në bazë të këtyre ideve themelore, moduli përqëndrohet në përmirësimin dhe zgjerimin e njohurive themelore të marketingut. Pjesëmarrësve iu prezantohen ide të reja në lidhje me targetimin e duhur të konsumatorëve, diferencimin e produkteve dhe brendin. Materialet e trajnimit përfshijnë një seri ushtrimesh dhe studime rastesh, ndërkohë që sesionet janë të organizuara përmes prezantimeve dhe seminareve/ workshop që nxisin të mësuarit bashkëpunues. Rezultatet e pritura nga mësimi Identifikimi i nevojave të konsumatorit Definimi dhe qasja korrekte e synimeve të klientit Aftësia e përgatitjes së propozimit me vlerë unike (UVP) Të kuptuarit e vlerës se brendit dhe të shfaqurit e procesit të brendimit Identifikimi i qasjeve/metodave të ndryshme promovuese Aftësia e përdorimit të metodave promovuese efektive Paraqitja e përparësive të përdorimit të marrëdhënie të menaxhimit me konsumatorët ( CRM ) Moduli i 1-rë i trajnimit: Fokusimi tek konsumatori 5

6 sesionet Sesioni i 1-rë Sesioni i 2- të Sesioni i 3- të Sesioni i 4- t Fokusimi tek konsumatori Dita e 1-rë Tema e 1-rë Zbuloni dhe tërhiqni blerësin tuaj Identifikimi i nevojave të konsumatorëve nëpërmjet hulumtimit të tregut Monitorimi i konsumatorëve brenda fushëveprimit të nevojave të reja dhe të prodhimit Hulumtimi i tregut me burime të kufizuara Blerësit ideal (B2B, B2C) Dita e 2- të Dita e 3-të Dita e 4-t Tema e 2-të UVP (Propozim i vlerave unike) Këmbimi i përvojave dhe praktikave të mira Propozimi i vlerës unike - UVP Ushtrime Zhvillimi pjesëmarrës i produkteve Tema e 3-të Marketingu miks dha brendimi Brendimi Marketingu miks Këmbimi i përvojave dhe praktikave të mira Këmbimi i përvojave dhe praktikave të mira Tema e 4-t Zhvillim i marrëdhënieve të qëndrueshme me klientët tuaj Marrëdhënie të menaxhimit të konsumatorëve- CRM Bashkëpunimi i klienteve Rëndësia e aftësive të komunikimit në marketing Ruajtja dhe mbajtja e kënaqësisë së blerësve Zbuloni dhe i tërhiqeni blerësin tuaj Të kuptuarit e rëndësisë së fokusimit tek konsumatori mund të na sjellë ndryshime të rëndësishme të pozicionit të kompanisë në treg. Për shkak të revolucionit dixhital dhe globalizimit, konsumatorët jetojnë në kushte nxitimi dhe më komplekse. Qëllimi i kësaj teme është gjetja e qasjes së duhur ndaj konsumatorëve të synuar. Sesioni i parë e trajnimit: Identifikimi i nevojave të konsumatorëve nëpërmjet hulumtimit të tregut Ky sesion është planifikuar si një ushtrim në të cilin të gjithë pjesëmarrësit veprojnë si shitës individualë të cilët përpiqen të shesin një artikull ose shërbim që ata e kanë prodhuar vetë ose si pronarë të tij. Qëllimi i ushtrimit është që të krijojë ndërgjegjësimin në lidhje me elementët themelorë të marketingut dhe rëndësinë e përmbushjes së kërkesave të konsumatorëve. Do të përdoret krahasimi i strategjive të ndryshme të marketingut dhe do të inkurajohet zhvillimi i strategjive individuale. Sesioni i 2-të e trajnimit: Monitorimi i konsumatorëve në kuadër të kufijëve të nevojave dhe produkteve të reja Njohja e trendeve dhe qasjet inovative ndaj konsumatorëve janë mjete të rëndësishme për çdo ndërmarrje. Ky sesion përshkruan metodat e trajnimit për mbledhjen e informacionit të nevojshëm në lidhje me tregjet dhe konsumatorët, duke përfshirë burimet, metodat, mjetet, burimet e brendshme dhe të jashtme, si dhe kryeje-vetë ( Do It Yourself - DIY ) për ndërmarrje të vogla dhe të mesme (NVM-të). Gjithashtu përmban përshkrimin e rrugës nga oferta deri te kënaqësia e klientit. Sesioni i 3-të: Hulumtimi i tregut me burime të kufizuara Hulumtimi i tregut përfshin mbledhjen e informacionit përkatës për një problem të caktuar të marketingut me të cilin ballafaqohet ndonjë organizatë. Ky sesion merret me metodat e kryerjes së hulumtimit të tregut me burime të kufizuara dhe përfshin definimin e qëllimeve të hulumtimit, projektimin dhe zbatimin e planit të hulumtimit dhe interpretimin e rezultateve. Moduli i 1-rë i trajnimit: Fokusimi tek konsumatori 6

7 Sesioni i 4-t : Blerësit ideal Profili ideal i konsumatorit është lloji i konsumatorit për të cilin është treguar se tërheq vlerën më të madhe nga përdorimi i produkteve apo shërbimeve në lidhje me përpjekjet që bëhen nga ana e shitësit për të realizuar shitjen. Ky sesion përcakton hapa të rëndësishëm në krijimin e profilit të konsumatorit ideal, siç është të kuptuarit e shprehive të tyre të blerjes. Për ta bërë këtë, duhet komunikuar me klientët, duhen mbledhur reagime, duhet vlerësuar niveli i burimeve, duhen monitoruar opsionet e ofrimit me dërgesë, të sigurohet që stafi është i trajnuar si duhet si dhe duke shfrytëzuar maksimalisht teknologjinë. Propozimi i vlerës unike (Unique Value Proposition - UVP) Sesioni i 3-të: afati i trajnimit për ushtrimet Ky sesion është i fokusuar në aplikimin e njohurive nga ligjëratat nëpërmjet ushtrimeve. Analiza e vlerave do të krahasojë strategjinë e kompanisë me strategjinë e konkurrentëve, duke theksuar faktorët e rëndësishëm që duhet të merren në konsideratë. Faza e 4-t: Zhvillimi pjesëmarrës i produkteve Zhvillimi i produkteve kërkon të kuptuarit e vërtetë të nevojave të klientit dhe ciklin jetësor të produktit. Ky sesion ngre çështjen e qasjes së ofertës së ndërmarrjes dhe strukturimin e saj si dhe fokusohet në zhvillimin e një platforme, pozicionimin e produktit, strategjinë e pozicionimit dhe propozim të veçantë të shitjes (Unique Selling Proposition - USP). UVP mund të jetë faktor në përmirësimin e mundësive të ardhshme të kompanisë në mjedisin konkurues. Profilimi i UVP-së përcakton strategjinë e kompanisë si ofensive apo difensive, e cila mund të jetë vendimtare për pozicionimin e saj në treg. Kjo temë paraqet mënyrat se si të veprohet me klientët që janë të rëndësishme për kompaninë, duke siguruar që produkti ose shërbimi të dallohet nga të tjerat në treg. Sesioni i 1-rë: Këmbimi i përvojave dhe praktikave të mira Ky sesion fokusohet në këmbimin e përvojave dhe praktikave të mira, të mësuarit bashkëpunues dhe përpunimin e reagimeve / informacionet kthyese. Sesioni i 2-të: Përkufizimi i propozimeve të vlerës unike UVP zakonisht përbëhet nga një bllok i teksteve me elementë vizuale që përshkruajnë atë që është në kompani unike dhe që ka efekt të drejtpërdrejtë në kompanitë me brendim. Ky sesion sygjeron vlerësimin e propozimit aktual dhe jep shumë këshilla se si duhet krijuar dicka e re. Brendimi Brendi komunikon me klientët në mënyrë të tillë që ata e dinë se çfarë duhet të presin nga produktet dhe shërbimet e tij. Kanalet e shpërndarjes, qasjet ndaj reklamave dhe të gjitha llojet e komunikimit me partnerin gjithashtu janë pjesë e strategjisë së brendimit. Kjo temë diskuton informacionin e duhur dhe qasjet më të përshtatshme për përhapjen e njohurive rreth brendimit. Sesioni i 1-rë: Brendi Brendi është një grup i karakteristikave vizuale, emocionale, racionale dhe kulturore të cilin konsumatorët e lidhin me një organizatë ose produkt. Qëllimi i brendimit është që të ndajë produktet ose shërbimet nga të tjerët në treg. Ky sesion paraqet shembuj të ashtuquajtur efektive dhe që fokusohen në procesin strategjik të zhvillimit të një brendi. Sesioni i 2-të: Marketing miks Marketing miks është kombinim specifik i elementeve që plotësojnë nevojat e tregut të synuar. Këta Moduli i 1-rë i trajnimit: Fokusimi tek konsumatori 7

8 elementë janë të njohur përgjithësisht si 4P: produkti, çmimi, vendi dhe promovimi (product, price, place and promotion). Ky trajnim i kushton vëmendje të veçantë shqyrtimit të këtyre elementëve, me theks të veçantë në strategjinë e çmimeve, shpërndarjes dhe promovimit. Sesioni i 3-të dhe i 4-t : Këmbimi i përvojave dhe praktikave të mira Ky sesion fokusohet në këmbimin e përvojave dhe praktikave të mira, të mësuarit bashkëpunues dhe përpunimit të reagimeve. Zhvillimi i marrëdhënieve të qëndrueshme me klientët Krijimi dhe mbajtja e marrëdhënieve të forta me klientët përfshin të gjitha aspektet e ndërveprimit që ndërmarrja ka me ta në çdo aspekt të biznesit të tyre. Marrëdhëniet e zhvilluara u sigurojnë agjentëve të marketingut të kompanisë (business marketers) një avantazh konkurrues të rëndësishëm. Kjo temë lidh marrëdhëniet e modelit blerës-shitës, faktorët që ndikojnë në rentabilitetin e konsumatorit, strategjitë për dizajnimin e marrëdhënieve efektive me klientët dhe përcaktuesit kyç të efektivitetit të marrëdhënies. Sesioni i 1-rë : Menaxhimi i marrëdhënieve të konsumatorëve (Customer Relationship Management - CRM) CRM vë klientët dhe kënaqësinë e tyre në qendër të vëmendjes duke i drejtuar të gjitha aktivitetet e një kompanie ndaj blerësit. CRM i referohet praktikave, strategjive dhe teknologjive që kompanitë përdorin për të menaxhuar, regjistrimin dhe vlerësimin e bashkëveprimit me klientët. Ky sesion ofron një hyrje në zhvillimin e marrëdhënieve me konsumatorin, i cili tani mbështetet në teknologji që ndryshuan mënyrën e qasjes së kompanive me strategjitë e tyre ndaj klientëve. Sesioni i 2-të: Bashkëpunimi i blerësve Ky sesion fokusohet në rëndësinë e aktiviteteve bashkëpunuese përmes llojeve të ndryshme të aktiviteteve të marketingut që kanë për qëllim ndërtimin e një marrëdhënie të qëndrueshme me klientin. Ky koncept njeh të gjitha qasjet që kontribuojnë në procesin e konsumit për ta bërë atë më shumë bashkëpunues dhe interaktiv, i cili pastaj kontribuon në krijimin e vlerës së shtuar. Sesioni i 3-të: Rëndësia e aftësive komunikuese në marketing. Ky sesion fokusohet në mundësitë e ndryshme të komunikimit dhe rrjeteve në promovimin e produkteve dhe shërbimeve. Gjithashtu kërkon të lidhë njohjen e aftësive të ndryshme të komunikimit me krijimin e programeve të besnikërisë (loyalty programa) që do të ishte më e përshtatshme për fushatën e zgjedhur. Sesioni i 4-t: Ruajtja dhe kënaqësia e konsumatorëve Mbajtja e konsumatorëve është e kryesorja për shoqërinë. Megjithatë, për shkak të faktorëve të ndryshëm të brendshëm dhe të jashtëm, arritja e këtij qëllimi është e vështirë. Ky sesion tregon se sa programet e provuara të CRM janë treguar si metodë e suksesshme për mbajtjen dhe kënaqësinë e konsumatorëve. Moduli i 1-rë i trajnimit: Fokusimi tek konsumatori 8

9 Moduli i dytë i trajnimit: Përmirësimi i njohurive financiare Qëllimi i këtij moduli është të përmirësojë njohuritë bazë financiare dhe të zhvillojë kompetencat në shëndetin financiar të kompanisë. Ky sesion ofron një metodë për menaxhimin financiar efektiv. Kryesisht merret me çështjet e analizave financiare, instrumentet dhe shërbimet. Sesionet përfshijnë trajnimin me një seri ushtrimesh dhe rastesh studimore për një qasje më praktike ndaj trajnimit. Rezultatet e pritura nga mësimi Fitimi i njohurive të aspekteve themelore financiare, si pasqyrat financiare dhe taksimi Prezantimi i instrumentave dhe shërbimeve financiare Të kuptuarit e planifikimit financiar afatgjatë Identifikimi i konceptit të buxhetit, huamarrjes/borxhit dhe rrezikut Përpilimi i nje plani të thjeshtë të buxhetit Identifikimi i trendeve financiare dhe metodave të reja për qasjen ndaj ndryshimeve Vlerësimi kritik i besueshmërisë së informacionit financiar dhe burimeve të tyre Të demonstrohet si të menaxhohen si duhet financat operacionale të kompanisë Moduli i dytë i trajnimit: Përmirësimi i njohurive financiare 9

10 Sesionet Sesioni i 1-rë Sesioni i 2- të Sesioni i- të Sesioni i- t Përmirësimi i njohurive financiare Dita e 1-rë Tema e 1-rë Hyrja në financa Dita e 2- të Dita e 3-të Dita e 4-t Hyrje në financa dhe menaxhimi i financave Bazat e koncepteve kyçe financiare Leximi dhe të kuptuarit e pasqyrave financiare Baza e tatimit Tema e 2-të Menaxhimi i financave operacionale Analiza e pasqyrave financiare Përcaktimi i çmimeve dhe shpenzimet Planifikimi i buxhetit afatshkurtër dhe afatgjatë Planifikimi rrjedhës i parasë dhe menaxhimi i borxhit Tema e 3-të Instrumentat dhe Shërbimet Financiare Instrumentet financiare e- financat Taksimi 2 Transparenca Tema e 4-t Një hap përpara Kontabilitet dhe Kontrolli Menaxhimi i rrezikut dhe trendet financiare Kursimet në menaxhim dhe investimet Mbyllja dhe likuidimi Hyrje në financa Të kuptuarit e financave kërkon njohjen bazë të institucioneve financiare dhe tregjeve, letrave me vlerë dhe të drejtën e korporatave/biznesit. Kjo temë i prezanton pjesëmarrësve konceptet financiare, pasqyrat financiare dhe taksimin. Sesioni i 1-rë: Hyrja në financa dhe menaxhimin e financave Ky sesion ofron njohuri në fushat kryesore të financave dhe të sistemit financiar. Tema të tjera të përfshira në këtë pjesë zbatohen për aspektet financiare të formave të ndryshme ligjore dhe konceptet kyçe të menaxhimit financiar. mjeteve monetare, taksat, instrumentet financiare dhe planifikimin e buxhetit do të futen gradualisht gjatë trajnimit. Sesioni i 3-të: Leximi dhe të kuptuarit e pasqyrave themelore financiare Qëllimi i këtij sesioni është të demonstrohet nëpërmjet shembujve se si të lexohen në mënyrë efektive dhe të kuptohen raportet bazë/themelore. Kjo temë është e ndarë në disa kategori. Kategoria e parë përfshin shembuj bilanci. Kategoria e dytë përfshin përcaktimin e komponentëve kryesorë të raportit/deklaratës tipike të të ardhurave. Kategoria e fundit përbëhet nga raportet/deklaratat e fitimeve të pashpërndara dhe deklaratat e flukseve monetare që shpjegojnë se si kompania menaxhon flukset e mjeteve. Sesioni i 2-të : Bazat e koncepteve kyçe financiare Ky sesion merret me konceptet më të përgjithshme financiare, të tilla si kapitali themelor, aktiva dhe pasiva, shpenzimet, fitimet, etj. Qëllimi i sesionit është të rrisë të kuptuarit e koncepteve siç janë: kostot oportune, likuiditeti, vlera në kohë e parasë, normat e interesit, inflacioni, rreziku/rrisku dhe kthimi, dhe kështu me radhë. Qëllimi i këtij sesioni është të përcaktohen dhe të kuptohen mirë konceptet e njohura të financave. Koncepte të tjera, të tilla si flukset e Sesioni i 4-t e trajnimit: Baza e tatimit Kuptimi i shkakut të taksimit/të taksuarit dhe i makroekonomisë na bën të kuptojmë ndikimin e tatimit mbi biznesin dhe mikroekonominë. Ky sesion identifikon disa njohuri të rëndësishme mbi taksat. Ndër të tjera, do të ilustrohet përparësia e taksave të shtetit në aspektin mikroekonomik dhe makroekonomik. Edhe më e rëndësishme, do të tregojë se si tatimi dhe puna e stimuluar në tregun e punës ndikon në kompani. Moduli i dytë i trajnimit: Përmirësimi i njohurive financiare 10

11 Menaxhimi i financave operacionale Kjo temë përqëndrohet në disa kategori të rëndësishme. Kategoria e parë i referohet një procesi të shqyrtimit që merret me analizën horizontale dhe vertikale të pasqyrave financiare. Kategoria e dytë përfaqëson metodat për zbatimin efektiv të çmimeve për të përcaktuar kostot. Kategoritë e tjera përfshijnë hartimin e buxhetit, me theks të veçantë në menaxhimin e borxhit. Sesioni i 1-rë : Analiza e pasqyrave financiare Ky sesion i mëson pjesëmarrësit se si duhen lexuar dhe analizuar pasqyrat financiare. Qëllimi i trajnimit është të përmirësojë njohuritë e pjesëmarrësve mbi kërkesat e auditimit dhe përfitimet e saj. Përveç kësaj gjatë trajnimit do të tregohen dhe të spjegohen llojet kryesore të analizës së deklaratës financiare - analizë vertikale, e cila bazohet në treguesit absolutë dhe analiza horizontale bazuar në standardet e performancës (raportet). Një tjetër temë që do të paraqitet gjatë këtij trajnimi ka të bëjë me llojet e treguesve të cilët bazohen tek raportet. Analizat e mësipërme janë ilustruar me shembuj të shkurtër. Sesioni i 3-të : Planifikimi i buxhetit afatshkurtër dhe afat-gjatë Çdo sipërmarrës ose sipërmarrëse e një kompanie të vogël i cili dëshiron një të ardhme të suksesshme për kompaninë, duhet të marrë parasysh se si ky plan do të mbështetet financiarisht. Hapi i parë në planifikimin e qëllimeve afatgjata në fakt është të përcaktohet se sa do të shpenzohet për shpenzimet afatshkurtra. Ky sesion përcakton llojet e ndryshme të buxhetit të trajnimit dhe përshkruan hapat kyç në përgatitjen e projekt - buxhetit, i cili është e paevitueshëm për «shëndetin» e kompanive. Faza e 4-t e trajnimit: Planifikimi i rrjedhës së parasë dhe menaxhimi i borxhit Menaxhimi i rrjedhës së parasë mund të përkufizohet si një proces për parashikimin, faturimin, pagesën, planifikimin e investimeve dhe shumën e parave që kompanisë i duhet per të punuar pa probleme. Ky sesion ilustron rastet ku huamarrja ka sens, duke u shoqëruar nga ushtrime në lidhje me borxhin. Qëllimi i sesionit është të përmirësojë aftësinë për të përgatitur një buxhet të hollash. Studimi i rasteve ilustron formatin e përgjithshëm të një buxheti të hollash. Sesioni i 2-të : Përcaktimi i çmimit dhe llogaritja e shpenzimeve Vendimi se si duhen paguar produktet ose shërbimet është një nga vendimet më të vështira në biznes. Çmimi optimal përllogarit të gjitha shpenzimet e ndërmarrjes dhe maksimizon kufijtë, ndërsa çmimi mbetet ende tërheqës për konsumatorët. Ky sesion do të japë udhëzime që tregon se si duhet përcaktuar çmimi i produkteve dhe shërbimeve. Në mënyrë të veçantë, do të diskutohen përparësitë dhe rreziqet e strukturave të caktuara për çmimet, metodat e monitorimit dhe metodat e tjera të ndryshimit të çmimit të produktit apo shërbimit, për të mos larguar konsumatorët. Instrumentet dhe shërbimet financiare Njohuritë konkrete mbi instrumentat dhe shërbimet financiare lehtëson funksionimin e ndërmarrjeve dhe ofron mundësi për të krijuar një pozicion më të favorshëm në treg. Kjo temë diskuton se si mund të gjendet mënyra më e mirë për të financuar kompanitë dhe ilustron përfitimet e përdorimit të e- financa. Përveç kësaj, tatimi është elaboruar më hollësisht dhe transparenca është shpjeguar si një pjesë shumë e rëndësishme dhe integrale e direktivave të BE-së. Moduli i dytë i trajnimit: Përmirësimi i njohurive financiare 11

12 Sesioni i 1-rë : instrumentet financiare Një nga aspektet kryesore të çdo biznesi është si të financohet kurdo që e filloni atë, kur doni ta rrisni ose kur përballoheni me vështirësi të biznesit. Në përgjithësi, ka disa mënyra për të financuar operacionet e saj. Më e zakonshmja është ajo e huamarrjes, d.m.th. huamarrja e një shume të caktuar parash ose zvogëlimin e kapitalit themelor duke hequr dorë nga një përqindje e caktuar e pronësisë në kompani. Ky sesion jep një pasqyrë të mundësive të ndryshme, të vjetra dhe të reja në lidhje me operacionet e financimit. Sesioni i 2-të : e- financat E- financat janë transaksione financiare që mbështeten në internet ose rrjete të ngjashme që kanë qasje nëpër familje apo organizata jo-financiare. Kjo mund të përshkruhet edhe si sigurim i shërbimeve financiare dhe tregjeve me anë të komunikimit elektronik dhe llogaritjen me ndihmën e internetit ose intranetit. Kjo përgjithësisht përfshin përdorimin e gjerë të teknologjisë së informacionit të përparuar. Në të njëjtën kohë termi e- financa përfshin çdo mënyrë të pagesës online. Ky sesion përmbledh avantazhet kryesore të përdorimit të e-financave. Sesioni i 3-të : Taksimi 2 Ky sesion plotëson përmbajtjen e përpunuar mbi taksimin, duke siguruar informacion të detajuar mbi taksimin që lidhet me sipërmarrësit dhe prezanton mënyrat më të rëndësishme të tatimit dhe kontabilitetit tatimor e cila përqëndrohet në pregatitjet, analizën dhe prezantimin e paraqitjes tatimore dhe tatimpagimit. Sesioni i 4-t : Transparenca Transparenca ofron informata të dobishme për pjesëmarrësit e tregut dhe transaksionet e tyre. Prandaj, kjo përfaqëson pjesën themelore të tregjeve të rregullta dhe efikase, e cila është parakusht kryesor për futjen e disiplinës në treg. Mungesa e transparencës çon në kriza financiare, përzgjedhjen e pafavorshme dhe rrezikun moral. Ky sesion do të nxjerrë në pah gjithashtu lidhjen e fortë midis transparencës dhe direktivave e BE-së. Një hap para Duke propozuar metoda të sakta për kryerjen e kontrolleve të kontabilitetit, kjo temë është e lidhur me kontabilitetin dhe kontrollin. Kursimet në menaxhim dhe investime janë të lidhura në mënyrë të barabartë me operacionet e menaxhimit financiar. Përveç kësaj, kjo çështje nxjerr në pah faktorët kyç të menaxhimit të rrezikut dhe raportin mbi tendencat e reja financiare. Së fundi, në rastin e falimentimit, ky sesion sygjeron se si duhet zbatuar në mënyrë sa më efektive. Sesioni i 1-rë : Kontabilitet dhe Kontrolli Veprimtaria e kompanisë tregtare evidentohet në pasqyrën e saj të fitimit dhe humbjes. Një shifër që tregon fitimin më pas rregullohet për të pasqyruar paratë në dorë cash që është krijuar me të vërtetë nga operacionet përmes pasqyrës së rrjedhës së parasë. Pasi paraqitet në pasqyrën e flukseve të mjeteve monetare, atëherë futet në bilancin e gjendjes. Kjo evidencë jep informacion që tregon aftësinë e kompanisë për të gjeneruar fitime nëpërmjet rritjes së të ardhurave dhe reduktimin e kostove. Ky prezantim ilustron mënyrat për zbatimin e kontrolleve të kontabilitetit, për shembull, kontrollin e brendshëm, dhe pse kontrolli është i rëndësishëm për shëndetin dhe rentabilitetin e kompanisë. Sesioni i 2-të : Menaxhimi i rrezikut dhe trendet financiare Menaxhimi i rrezikut është procesi i përcaktimit të një niveli të pranueshëm të rrezikut të përgjithshëm. Nëpërmjet përdorimit të teknikave për vlerësimin e rrezikut, kompania mund të zhvillojë strategjinë për të zvogëluar rrezikun në nivel të pranueshëm. Ky sesion ofron njohuri se si të njihen rreziqet dhe si të shmangen këto mangësi nëpërmjet zhvillimit Moduli i dytë i trajnimit: Përmirësimi i njohurive financiare 12

13 të strategjive për trajtimin e tyre para ose pasi që ato ndodhin. Sesioni përshkruan gjithashtu trendet financiare të jashtme dhe të brendshme. Objektivi i përgjithshëm është të zhvillojë dhe vlerësojë strategjitë për të zbutur rrezikun financiar. Sesioni i 3-të : Kursimet në menaxhim dhe investime Kursimet dhe investimet janë zemra e të gjitha ekonomive kombëtare, si për sektorin publik ashtu dhe atë privat, por dhe për ekonomitë familjare dhe sektorin e biznesit. Këto procese drejtohen nga sistemi financiar, politikat qeveritare dhe faktorë të tjerë përmes modelit të kërkesës dhe ofertës. Vendimet për investime dhe kursim janë të lidhura shumë ngushtë me menaxhimin financiar. Ky prezantim fokusohet në konceptet kryesore të kursimeve dhe investimeve dhe propozon mënyren efektive të menaxhimit të këtij aspekti financiar. Sesioni i 4-t : Mbyllja dhe likuidimi i kompanisë Arsyet për mbylljen e kompanisë mund të jenë të ndryshme. Zakonisht janë të lidhur me borxhin e akumuluar. Megjithatë, ka dhe arsye të tjera. Sesioni i fundit i këtij moduli identifikon faktorët kryesorë për mbylljen ose likuidimin e kompanive të cilët do të mund të lehtësonin vendimet mbi shitjen një blerësi strategjik apo blerësi financiar. Studimi i rastit tregon një metodë të zgjidhjes së këtyre çështjeve. Moduli i dytë i trajnimit: Përmirësimi i njohurive financiare 13

14 Moduli i tretë i trajnimit: Rritja e kompetencave për drejtim dhe motivim Qëllimi i këtij moduli është identifikimi i aftësive dhe karakteristikave të lidershipit efektiv për të inkurajuar krijimin e strategjive frymëzuese për motivimin e burimeve njerëzore të orientuar drejt arritjes së qëllimeve organizative. Kjo do të thotë forcimi i kapaciteteve të pjesëmarrësve për të kryer hulumtime përmes karakteristikave të menaxhimit strategjik, zhvillimit të burimeve njerëzore dhe të menaxhimit operacional. Përveç kësaj, fokusi i përgjithshëm i modulit do të jetë krijimi i një strategjie të kompanisë dhe menaxhimi suksesshëm të burimeve njerëzore të saj. Ky modul tregon dhe diskuton se si gratë sipërmarrëse mund të veprojnë suksessëm dhe të arrijnë vizionin dhe objektivat e kompanisë, duke punësuar njerëzit e duhur e duke i aftësuar ata të kontribuojnë në suksesin e kompanisë, duke aplikuar stilin e vërtetë të udhëheqjes, të frymëzimit, të motivimit, të menaxhimit dhe për të zgjidhur konfliktet duke krijuar një mjedis për kreativitet, risi dhe rritje. Dinamika e trajnimit do të arrihet nëpërmjet ushtrimeve dhe studimit të rasteve. Rezultatet e pritura të mësimit Afishimi i procesit strategjik të menaxhmentit dhe drejtimit Iidentifikimi i stilit e lidershipit të përshtatshëm me situatën Njohja e rëndësisë së planifikimit afatgjatë dhe vendosja e vizionit, misionit dhe objektivave Aftësia për të përgatitur dhe zbatuar strategjitë Njohja e vlerës së burimeve njerëzore për suksesin e kompanisë Zbatimi i njohurive e planifikimit dhe zhvillimit të burimeve njerëzore Moduli i tretë i trajnimit: Rritja e kompetencave për drejtim dhe motivim 14

15 sesionet Sesioni i 1-rë Sesioni i 2- të Sesioni i 3- të Faza e 4- t Rritja e kompetencave për drejtim dhe motivim Dita e 1-rë Dita e 2- të Dita e 3-të Dita e 4-t Tema 1 Procesi i menaxhimit strategjik Tema 2 Prej strategjisë deri në zbatimin Tema 3 Planifikimi i burimeve njerëzore Tema 4 Zhvillimi i burimeve njerëzore Hyrje në menaxhim dhe stilin e lidershipit Puna në ekip dhe drejtimi i ekipeve Planifikimi strategjik Negocimi dhe menaxhimi i konflikteve Menaxhimi i kohës Zbatimi i strategjisë Zhvillimi i planit operacional Zbatimi, vlerësimi dhe strategjia e monitorimit Aftësitë komunikuese dhe prezentuese Struktura organizative dhe planifikimi i burimeve njerëzore Delegimi Procesi i rekrutimit Trajnimi dhe zhvillimi i vazhdueshëm Drejtimi profesionale (coaching) dhe mentorimi Motivimi Monitorimi dhe vlerësimi i performancës Procesi i menaxhimit strategjik Përmbajtja e menaxhimit strategjik fokusohet kryesisht në të mësuarit se si të zgjidhen një sërë strategjish që do të mundësojnë organizimin efikas të biznesit. Kjo pjesë do të rezultojë me një kuptim më të mirë të formulimit, analizës dhe zbatimit të strategjisë së biznesit. Po ashtu, do të ofrojë informacion të rëndësishëm mbi stilet e lidershipit, punën në ekip, planifikimin strategjik dhe menaxhimin e rrezikut. Sesioni i 1-rë : Hyrje në menaxhim dhe stilet e lidershipit Drejtimi është një proces ku një individ ndikon në një grup për të arritur një qëllim të përbashkët. Në këtë kuptim, të drejtuarit është një ngjarje transaksionare ndërmjet drejtuesit/liderit dhe atyre që e ndjekin atë dhe shkon në të dy drejtimet. Të drejtuarit efektiv është thelbësor për të kuptuar kërkesat e biznesit modern në një mjedis që po ndryshon me shpejtësi. Kjo fazë trajnimi jep një pasqyrë në teori të ndryshme, modele dhe karakteristika të lidershipit, me theks të veçantë në potencialin kërkimor të grave për të menaxhuar. Gjithashtu do të përfshijë një studim të veçantë mbi situatën e lidershipit. Sesioni i 2-të : Puna në ekip dhe menaxhimi i ekipit Procesi i ndërtimit dhe menaxhimi i ekipeve kërkon zgjerimin e fushës së kompetencës. Ky sesion thekson rëndësinë e të kuptuarit të fazave të ndryshme të zhvillimit të ekipit në mënyrë që të reagohet drejt në çdo fazë. Ky sesion siguron njohuri të nevojshme, vështrime dhe aftësi që të ndihmojë liderin e ekipit të krijojë lidhjen midis anëtarëve të ekipit. Sesioni i 3-të : Planifikimi strategjik Planifikimi Strategjik efektiv përcakton qëllime realiste, fokusohet në prioritetet kryesore, ofron një fokus më të qartë, duke rritur produktivitetin dhe ndërgjegjëson zotërimin e planit të sipërmarrjes. Me fjalë të tjera, planifikimi strategjik shpjegon ku është duke shkuar kompania, se si duhet të shkojë me tej, dhe më në fund, se si do ta dini nëse ka arritur në vendin e duhur. Ky sesion përfshin përgatitjen për implementimin e procesit të planifikimit strategjik. Theksi do të vihet mbi analizën strategjike, për të përcaktuar drejtimin, vlerësimin e alternativave, si dhe përpunimin e prezantimit të planit strategjik. Sesioni i 4-t : Negocimi dhe menaxhimi i konfliktit Ky sesion merret me rëndësinë e përgatitjeve për procesin e negociatave dhe për menaxhimin e mosmarrëveshjeve. Ky tregon se si duhen zhvilluar aftësitë negociuese në mënyrë që të arrihet një kompromis apo marrëveshje, si dhe ofron edhe hyrjen në mënyra të efektshme për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve në mënyrë racionale, të balancuar dhe efektive. Moduli i tretë i trajnimit: Rritja e kompetencave për drejtim dhe motivim 15

16 Nga strategjia deri në zbatim Tranzicioni nga strategjia deri në implementim është një hap kyç në arritjen e qëllimeve organizative. Kjo temë lidh rëndësinë e menaxhimit të kohës me fazat e strategjisë së zbatimit. Sesionet do të përfshijnë menaxhimin e kohës, planin operacional dhe strategjinë e zbatimit dhe vlerësimit të procesit. Sesioni i 1-rë: Menaxhimi i kohës Menaxhimi i kohës e vëzhgon kohën si një burim, si para dhe mjet prodhimi që duhet të menaxhohet në mënyrë sa më ekonomike. Ky sesion përcakton hapa të rëndësishëm që kontribuojnë në zhvillimin e menaxhimit efektiv të kohës, veçanërisht në lidhje me përfitimet që gratë sipërmarrëse kanë kur e optimizojnë kohën. Sesioni i 2-të: zbatimi i strategjisë Kur strategjia shkruhet një herë, niveli fillestar më i ulët i strategjisë janë plani i biznesit dhe plani i burimeve. Kur definohen një herë burimet, duhet të transferohen në plane financiare, dhe pastaj në plane operative. Ky sesion specifikon metodat për planifikimin dhe menaxhimin e ndryshimit strategjik të burimeve. Sesioni i 3-të: Hartimi i planit operacional Plani operativ ndjek planin strategjik dhe merr parasysh se si duhet të punojë ndërmarrja për të arritur qëllimet e saj strategjike. Plani operacional përfshin treguesit dhe kushtet për sukses, dhe përshkruan se si do të zbatohet në mënyrë strategjike gjatë vitit fiskal. Zakonisht, plani strategjik katërvjeçar kërkon katër plane operacionale. Ky sesion i është dedikuar përgatitjes praktike të planit operativ të alokimit të burimeve për marrjen e vendimeve rreth asaj se si do të shpërndahen këto burime. Përveç kësaj, pjesëmarrësit do të mësojnë teknikat për hartimin e planeve të veprimit. Faza e 4-t: Zbatimi, vlerësimi dhe monitorimi i strategjisë Parashikimi i ndryshimeve të shpeshta në mjedisin e kompanisë kërkon kontrollimin e realizimit të aktiviteteve të planifikuara. Kontrolli krahason çfarë ishte planifikuar me atë që është arritur dhe është i nevojshëm gjatë konvertimit të vendimeve dhe qëllimeve të planifikuara në standarde të performancës. Ky sesion thekson rëndësinë e zhvillimit organizativ të sistemit të menaxhimit të performancës (organizational performance management system - OPM) si një mjet për të matur kërkesat e suksesit, kërkesat financiare dhe procesin e brendshëm të biznesit. Planifikimi i burimeve njerëzore Për të arritur performancën maksimale të suksesit më të rëndësishëm të çdo organizate - burimet e saj njerëzore - është e nevojshme një qasje sistematike në procesin e planifikimit. Kjo temë paraqet rëndësinë e aftësisë komunikimit dhe të delegimit për menaxhimin e burimeve njerëzore. Sesioni i 1-rë : Aftësitë e komunikimit dhe të prezantimit Tipar qendror i këtij sesioni është roli i komunikimit në sjelljen organizative. Ky sesion merret me aftësitë e nevojshme për zhvillimin e komunikimit efektiv të biznesit, përfshin komunikimin ndërpersonal, të shkruarit e komunikimit të biznesit, komunikimin jo-verbal dhe komunikimin gjatë prezantimit. Sesioni i 2-të: Struktura organizative dhe planifikimi i burimeve njerëzore Pjesë e rëndësishme e menaxhimit me burimet njerëzore është planifikimi i tyre e cila i paraprin veprimtarive të tjera, siç është punësimi. Për shkak të kostos së lartë, planifikimi i burimeve njerëzore Moduli i tretë i trajnimit: Rritja e kompetencave për drejtim dhe motivim 16

17 duhet të kryhet me kujdes. Ky sesion përfshin seksione mbi zhvillimin e modeleve për planifikimin strategjik të burimeve njerëzore si pjesë e planifikimit strategjik të kompanisë duke përfshirë programet e zhvillimit afatshkurtër, afatmesëm dhe afatgjatë. Sesioni i 3-të: Delegimi Delegimi është një mënyrë për ti dhënë udhëzime stafit në mënyrë të përshtatshme dhe të qëndrueshme. Nëpërmjet delegimit të drejtë punonjësit mund të fitojnë aftësi të reja duke mundësuar që nëpërmjet qasjeve profesionale të jenë më produktivë. Ky sesion do të prezantojë teknikat themelore lidhur me delegimin efektiv të cilat mund të kontribuojnë në efikasitetin më të madh të operacioneve duke ngritur nivelin e moralit në punë dhe motivimin për të punuar. Sesioni i 4-t: procesi i rekrutimit Rekrutimi është procesi i përzgjedhjes së kandidatëve të kualifikuar të cilët i plotësojnë kërkesat e ndërmarrjes. Ky sesion spjegon metodat e kryerjes së procesit të rekrutimit efektiv që do të përfshijë shtigjet e mundshme për zhvillimin e karrierave të punonjësve, duke bërë të mundur që punonjësit të kuptojnë më mirë potencialin e tyre për rritje brenda organizatës. Zhvillimi i burimeve njerëzore Zhvillimi i burimeve njerëzore nuk është kosto. Ky është një investim që kontribuon në zhvillimin e individëve, që jep produktivitet të madh të punonjësve dhe sukses të përgjithshëm të kompanisë. Në mjedisin e sotëm modern të biznesit, kompania e suksesshme i njeh vlerat e punonjësve të saj dhe kërkon të maksimizojë potencialin e tyre për avantazhin e fituar konkurrues. Kjo temë përqendrohet në trajnimin, zhvillimin e vazhdueshëm të punonjësve, drejtimin profesional (coaching), mentorimin, motivimin dhe proceset tjera të monitorimit të performancës. Sesioni i 1-rë : Trajnimi dhe zhvillimi i vazhdueshëm Njohuritë akademike, nga vetë natyra e tyre, në vetvete nuk janë të mjaftueshme për ti përmbushur me sukses kërkesat e biznesit modern, dhe në veçanti nuk janë të mjaftueshme për përshtatjen me kërkesat e tregut modern. Kjo është arsyeja pse trajnimi dhe zhvillimi i vazhdueshëm janë elementë të rëndësishëm në formimin e një shoqërie të suksesshme. Ky sesion përfaqëson metodën e trajnimit për ndërtimin e një kulture të mësimit gjatë gjithë jetës brenda kompanisë. Sesioni i 2-të: Drejtimi/menaxhimi profesional dhe mentorimi Drejtimi profesional (coaching) dhe mentorimi çlirojnë potencialin e të punësuarve për të maksimizuar suksesin e tyre. Ky sesion përqendrohet në hapat për zbatimin e menaxhimit profesional dhe mentorimit. Po ashtu janë përfshirë modele dhe teknika të shumta të cilat mund të përdoren gjatë procesit te mentorimit. Faza e 3-të e trajnimit: Motivimi Menaxhimi nëpërmjet shpërblimeve merret me shumëllojshmërinë e metodave financiare dhe jo-financiare për motivimin e punonjësve. Personeli i mirëmotivuar i kontribuon cilësisë më të mirë dhe produktivitetit, dhe ka sjellje inovative. Ky sesion thekson mënyrat efektive për t iu qasur motivimit të punonjësve përmes aplikimit të praktikave më të mira. Sesioni i 4-t: Monitorimi dhe vlerësimi i performancës Për krijimin e një programi që kërkon njohuri/dije, shkathtësi dhe qëndrime /vlera, është e nevojshme të monitorohet dhe vlerësohet performanca e punonjësve në mënyrë që të kuptohet sa kanë përparuar dhe për të kuptuar se cilat veprime korrigjuese duhen ndërmarrë. Ky sesion shqyrton vlerësimin e suksesit të produkteve të performancës për menaxherët dhe punonjësit me qëllim përmirësimin e efikasitetit të ndërmarrjes dhe të zhvillimit personal. Moduli i tretë i trajnimit: Rritja e kompetencave për drejtim dhe motivim 17

18 The project Women Entrepreneurship a Job Creation Engine for South Eastern Europe is: Financed by Implemented by Supported by and