REVISTË EDUKIMI NATYROR

Size: px
Start display at page:

Download "REVISTË EDUKIMI NATYROR"

Transcription

1 REVISTË EDUKIMI NATYROR NR.1 Foto: M. Sticca

2 Idea & Autorët: Msc. Artenisa Peçulaj / artenisapeculi@gmail.com/ Msc. Erald Xeka / erald-20@hotmail.com / Redaktimi Shkencor: Prof. Aleko Miho Foto e Kopertinës: Massimiliano Sticca Foto në brendësi: Massimiliano Sticca, Albanian Ornithological Society (AOS), Natura 2000, Ervis Loçe, Erik Mandre, Christian Schoissingeyer, Francesco de Marco, Martin Viazanko, Vladimir Wrangel, Truemedia Design: Ergys Bejleri / Oxigen Studio Botimi i këtij numri u mundësua nga Projekti NaturAL (IPA Natura 2000 & Protected Areas) This project is funded Forcimi i Kapaciteteve Kombëtare për Ruajtjen e Natyrës-Përgatitja për Rrjetin Natura 2000 by European Union Njihuni me ne Edukimi natyror në Shqipëri vjen si domosdoshmëri e formimit të qytetarëve të rinj me atë pjesë të edukimit të munguar. Dikur i pranishëm me produkte periodike, sot thjesht i përqëndruar në nivelin e organizimeve pikësore. Edukimi i autorëve, mungesa dhe nevoja e një produkti dedikuar edukimit natyror, solli ideimin dhe krijimin e kësaj reviste. Revista Hapat e Gjelbër është një revistë me fokus edukimin natyror, e krijuar kryesisht për informimin dhe edukimin e fëmijëve të moshës vjeç, por edhe të një publiku më të gjerë i interesuar për t u informuar rreth vlerave më të spikatura të natyrës shqiptare. Për informacionin që do të gjeni në Hapat e Gjelbër jemi kujdesur veçanërisht që të jetë i qartë, argëtues dhe nxit për më shumë dije. Në brendësi të revistës do të gjeni rubrika dedikuar zonave të mbrojtura në Shqipëri, kush janë ato dhe vlerat më të spikatura të botës së gjallë që jeton në to dhe plot kuriozitete. Si përfaqësues i faunës është marrë një lloj i cili identifikohet me zonën e mbrojtur të përshkruar. Shqipëria po ashtu, njihet për vlera të florës të njohura edhe botërisht dhe në rubrikën për florën në çdo numër do të njiheni me një prej llojeve më të veçanta. Bota e gjallë të ofron larmishmëri të madhe të sjelljes së përditshme të kafshëve, dhe për këtë kemi përzgjedhur disa raste për t jua treguar në çdo numër. Prezantimi i vlerave të natyrës shqiptare nuk do të ishte i mundur nëse nuk do të kishim pasur kërkues shkencorë të cilët me vite të tëra pune kanë krijuar bibliotekën shkencore shqiptare, ndaj në një rubrikë të revistës Hapat e Gjelbër ju do të njihni këto personalite të kërkimit shkencor në Shqipëri. Rubrika e fundit ju mëson sesi të bëni eksperimente të thjeshta dhe shumë argëtuese në natyrë. I gjithë material i përfshirë është menduar të jetë i tillë që të shërbejë edhe si material plotësues për kurrikulat të cilat janë pjesë e sistemit tonë arsimor. Synimi i kësaj reviste është afrimi i një brezi të teknologjizuar edhe me atë që është ekzistencë, shëndet, jetë.natyrë. Dhe që ta jetosh natyrën, do duhet që ta njohësh atë, hap pas hapi me rregullat perfekte dhe magjinë që fsheh. Përmbajtja DITA NDËRKOMBËTARE E LUMENJVE PEIZAZHI I MBROJTUR VJOSË-NARTË PASAPORTA E LEJLEKUT ROZË LUNARIA TELEKIANA PROF. LEKË GJIKNURI ( ) SJELLJE TË ÇUDITSHME TË KAFSHËVE VITAMINA N: SI TË ZBULOJMË NATYRËN LOJRA FJALËT KYÇE Kjo revistë shpërndahet falas

3 Aktivitete 14 Mars-Dita e Veprimit për Lumenjtë Dita Ndërkombëtare e Veprimit për Lumenjtë zhvillohet çdo vit në 14 Mars. Ky rit ekologjik është krijuar në vitin 1998 nga Organizata Lumenjtë Ndërkombëtarë, e cila ndodhet në Kaliforni, SHBA. Kjo ditë ka si qëllim ndërgjegjësimin e njerëzve për dëmtimet që i shkaktohen lumenjve nga hidrocentralet, mbetjet e hedhura përgjatë tyre, apo çdo veprim tjetër që dëmton ata dhe botën e gjallë. Këtë vit, Dita e Veprimit për Lumenjtë në Shqipëri u organizua nga projekti NaturAL, ku morën pjesë më shumë se 300 fëmijë, të cilët pikturuan dhe ngjyrosën mesazhe ku tregohej se çfarë mund të bëjnë ata për t i mbrojtur lumenjtë. Aktiviteti u pasua më vonë në datën 31 Mars, ku grupe të ndryshme pastruan Lumin Shkumbin në disa pjesë të tij.shkumbini është një ndër lumenjtë më të rëndësishëm në Shqipëri, dhe po ashtu një ndër më të ndoturit për shkak të mbetjeve që njerëzit hedhin. 3

4 PEIZAZHI I MBROJTUR VJOSË-NARTË Foto: Ervis Loçe Laguna e Nartës ndodhet në pjesën veriperëndimore të qytetit të Vlorës, vetëm 14 km larg saj. Së bashku me Vjosën ajo ka marrë statusin Peizazh i Mbrojtur Vjosë-Nartë 1 që prej Tetorit të vitit Peizazhi ka një sipërfaqe 19,738 ha. Laguna përfaqëson një zonë të pasur me ligatina 2, mjedise të cilat strehojnë lloje të rëndësishme të florës dhe faunës tonë. Shumë afër Nartës, gjendet Zvërneci, i cili cilësohet për bukuritë bregdetare të ndërthurura me pasuritë e tij kulturore e tradicionale. Si është e krijuar Laguna? Narta është sipërfaqja ujore kryesore e zonës me rreth 4200 ha. Pjesa veriore e saj është e transformuar në kripore, e cila ndahet nga laguna me anë të një dige. Më tej, laguna ndahet nga deti prej një brezi ranor, i mbuluar në pjesën më të madhe të tij prej pyllit të pishave. Me detin, laguna komunikon nëpërmjet dy kanaleve artificial. Thellësia e saj shkon deri ne 1.2 m dhe regjimi ujor është në varësi të baticë - zbaticës dhe erës. Gjatë verës, kur kanalet e komunikimit janë të bllokuara nga mbushjet, një sipërfaqe prej afro 1000 ha thahet, ndërsa një pjesë tjetër rreth 800 ha bëhet shumë e cekët.të gjitha këto ndryshime në lagunë ndikojnë në biotën 3 e lagunës. 4 Jeta në zonën Vjosë-Nartë Zona dallohet për botë bimore të pasur, me rreth 570 lloje bimësh të larta dhe mbi 330 lloje algash mikroskopike 4. Kjo bën që edhe bota shtazore të jetë e pasur dhe e veçantë, me mbi 190 lloje shpendësh dimërues 5 dhe folezues 6, mbi 100 lloje peshqish, mbi 30 lloje gjitarësh, 26 lloje reptilësh dhe 9 lloje amfibësh. Pjesa më e madhe e shpendëve dimërues gjen strehë në ujërat e lagunës. Në numërimin e fundit të dimrit 2016 në zonë u panë shpendë ujorë. Shpendët më të zakonshëm janë: Rosat, Sqepbiza (Recurvirostra avosetta) Bajzat dhe Baltakët 7 etj. Gjatë stinës së folezimit, Narta kthehet në vend shumimi për çifte shpendësh ujorë nga ku pjesa më e madhe përqëndrohet në kripore. Të dhënat e viteve të fundit e vlerësojnë zonën Vjosë-Nartë si zona e dytë më e rëndësishme për shpendët ujorë. Ajo strehon shumë se 23% të shpendëve ujorë dimërues në Shqipëri. Për Flamingot (Phoenicopterus ruber roseus), Rosën laramane (Tadorna tadorna), Rosën bishtgjel (Anas acuta), Rosën me katër sy (Bucephala clangula), Vraponjësin gushëbardhë (Charadrius alexandrinus) dhe Gjelezën (Pluvialis squatarola), Vjosë-Narta është vendi kryesor i dimërimit në Shqipëri. 1,2,3,4,5,6,7 Shiko faqen e fundit për shpjegim

5 Zona e Mbrojtur Ndërsa si vend folezimi kjo zonë shërben për disa lloje, nga të cilat mund të përmendim: Vraponjësin gushëbardhë (Charadrius alexandrinus), Kalorësin (Himantopus himantopus) dhe Sqepbizën (Recurvirostra avosetta). Të dhënat e mësipërme tregojnë qartë se kompleksi Vjosë-Nartë është një pikë e fortë e biodiversitetit në Shqipëri. Rreth 104 lloje që ndodhen në zonë konsiderohen të rralla në Shqipëri. Kompleksi ligatinor strehon dy lloje endemike 10 të florës shqiptare: Orchis albanica dhe Orchis x paparistoi. Narta njihet gjithashtu në shkallë kombëtare për dunat 11 e saj unike të rërës, disa prej të cilave arrijnë lartësinë 6-8 m. Një habitat i tillë i veçantë meriton njohje dhe masa të forta ruajtjeje. NË NUMËRIMIN E FUNDIT TË DIMRIT 2016 NË ZONË U PANË SHPENDË UJORË Foto: Ervis Loçe Foto: Ervis Loçe Rëndësia ndërkombëtare Për këtë larmi të pasur dhe të veçantë të botës së gjallë, Vjosë-Narta është gjithashtu një zonë me rëndësi ndërkombëtare. Ajo përmbush kriteret Ramsar 8 për numrin e përgjithshëm të shpendëve ujorë dimërues me më shumë se individë (Kriteri Ramsar është individë). Për këtë klasifikohet si një nga zonat më të rëndësishme për shpendët në Shqipëri dhe Rajonin Mesdhetar Lindor. Një numër i lartë llojesh i përket kategorive të rrezikuara 9 në shkallë kombëtare dhe ndërkombëtare. Nga këto mund të përmendim rreth 26 lloje shpendësh të cilë janë Botërisht të Rrezikuar, duke bërë kështu që zona të ketë interes botëror për ruajtje. 8,9,10,11 Shiko faqen e fundit për shpjegim 5

6 PASAPORTA Emri shqip: Flamingo, Lejleku Rozë Photo: Massimiliano Sticca Emri latinisht (binominal): Phoenicopterus roseus Pallas, 1811 Ushqimi: karkalecat, kërmij, alga (omnivore 12 ) Përhapja: Gjendet në pjesë të ndryshme të Afrikës, Azinë Jugore, Lindjen e Mesme dhe Europën Jugore. Në Shqipëri ndodhet në lagunat bregdetare (Narta, Karavasta, Patok, Kune-Vain). Jetëgjatësia: vjeç (në gjendje natyrore) dhe deri në 60 vjeç (në kopsht zoologjik) Statusi (sipas IUCN 13 ): Pak i Rrezikuar

7 Fauna Lejleku Rozë Flamingot, ose si e quajmë në shqip Lejleku Rozë, janë shpendë uji të mëdhenj dhe shumë të bukur, të cilët jetojnë në laguna, liqene të cekët, këneta dhe zona bregdetare me rërë. Njihen si kafshë të qeta dhe dallohen për ngjyrën karakteristike rozë disa herë edhe shumë të theksuar. Fjala Flamingo vjen nga spanjishtja dhe latinishtja, ku fjala flamenco do të thotë zjarr, dhe i përshtatet ngjyrës së ndezur që marrin pendët e tyre.këmbët i kanë të gjata dhe qafën në formën e shkronjës S. Ushqimi i preferuar i lejlekut rozë janë karkalecat, kërmijtë, dhe disa bimë ujore (alga). Ngjyra e tyre rozë vjen pikërisht nga pigmenti organik i quajtur beta - karoten, të cilën ata e marrin nga ushqimi që konsumojnë, kryesisht nga karkalecat, gaforret dhe algat. Ai zhyt kokën në ujë, dhe me lëvizje lart poshtë, filtron ujin, duke përdorur sqepin e sipërm si lopatë. Janë shumë të aftë të vrapojnë në ujë, falë këmbëve të tyre të pajisura me membrana (cipa lëkurore), duke marrë kështu shpejtësinë e nevojshme për t u ngritur në fluturim. Si pushon Lejleku Rozë? Për këtë ekzistojnë 3 teori. Shkencëtarët nuk janë 100% të sigurt, por mendohet se arsyeja është që të mbajnë njërën këmbë të ngrohtë. Sipas teorisë tjetër mendohet se duan të thajnë njërën këmbë, ndërsa teoria tjetër lidhet me faktin se ata duan të zënë në kurth prenë. Sepse një këmbë në ujë duket më shumë si një bimë. Foto: Albanian Ornithological Society (AOS) Foto: Massimiliano Sticca Lejlekët Rozë i ndërtojnë foletë në mënyrë të tillë që duken si grumbuj gurësh dhe balte përgjatë rrugëve ujore. Në fole femrat lëshojnë një vezë, e cila ngrohet nga të dy prindërit për 30 ditë derisa ajo çel. Lejlekët Rozë lindin të bardhë, me pendë të buta dhe me sqep të drejtë dhe me kalimin e kohës sqepi merr formën e përthyer të flamingos së rritur. Prindërit kujdesen të dy për flamingon e vogël, duke e ushqyer me një lëng që prodhohet nga sistemi i tyre tretës. I vogli lë folenë pas 5 ditësh duke iu bashkuar flamingove të tjerë në grupe të vogla, dhe kthehet te prindërit vetëm për ushqim. Prindërit e njohin të voglin nga zëri. Pas rreth 3 javësh, të rriturit i lëshojnë flamingot e rinj në tufa, dhe ata fillojnë të kërkojnë vetë për ushqimin e tyre. Foto: Albanian Ornithological Society (AOS) Ku ndodhet Lejleku Rozë në Shqipëri? Në Shqipëri, Lejleku Rozë gjendet pothuajse në të gjitha lagunat shqiptare, i vërejtur më së shumti këto vitet e fundit. Në Nartë gjendet një grup i madh dhe i qëndrueshëm. Lagunat tona përdoren nga këta shpendë për t u ushqyer dhe për vendstrehim. Megjithatë nuk ka pasur asnjë rast të folezimit të tyre deri tani të raportuar. Kush janë grabitqarët e Lejlekut Rozë? Flamingot e rritur kanë shumë pak grabitqarë natyrorë. Kërcënimet kryesore ju vijnë nga bakteret, helmet dhe ndotja e ujit. Duke qenë se këta shpendë jetojnë sëbashku në koloni, një sëmundje mund të përhapet shpejt, duke vrarë qindra, madje mijëra flamingo në një kohë shumë të shkurtër. Çdo vit në Shqipëri bëhet numërimi i shpendëve ujorë dhe... Përhapja e Flamingove në Botë...NGA NUMËRIMI I KËTIJ VITI NË NARTË U VËREJTËN 904 FLAMINGO 12,13 Shiko faqen e fundit për shpjegim 7

8 Flora Lunaria telekiana Mes Alpeve të veriut të Shqipërisë gjendet një thesar i florës shqiptare. E vendosur mes Bjeshkëve të Namuna vjen si bekim dhe si thirrje për ta njohur, për të qenë krenarë, dhe në këtë mënyrë ta mbrojmë. Lunaria është një bimë barishtore, shumëvjeçare, cm e gjatë. Gjethet janë vezake me majë, dhe të dhëmbëzuara. Lulet rriten në vile, dhe lulëzon nga Qershori në Gusht. Kjo bimë rritet në pyje me lagështirë, si mund të jenë pyjet me ah (Fagus sylvatica), në taban shkëmbinjsh gëlqerorë dhe dolomitesh 14. Për herë të parë kjo bimë është përshkruar nga botanisti hungarez Javorka, mbështetur në materialin e grumbulluar në 5 Shtator 1918 në Malin e Shkëlzenit. Që nga ajo kohë, Lunaria e Telekit mbetet një bimë e rrallë dhe jo shumë e njohur, me përhapje të kufizuar në Shqipëri, Mal të Zi dhe Kosovë. Duke qënë e tillë, është propozuar për të qenë e mbrojtur si një lloj i rrezikuar. Ajo është përfshirë në listën e llojeve të mbrojtura nga Konventa e Bernës 15, si dhe bën pjesë në Librin e Kuq 16 të Florës Shqiptare. Harta me vendndodhjen e Lunaria telekiana 8 14,15,16 Shiko faqen e fundit për shpjegim

9 Personalitete Shqiptare PROF. LEKË GJIKNURI ( ) Topuzi L., Miho A. Universiteti i Tiranës, Fakulteti i Shkencave Natyrore, Departamenti i Biologjisë Profesor Lekë Gjiknuri u lind në Kudhës (Himarë), më 18 gusht 1938, nga një familje me tradita patriotike dhe arsimdashëse. Babai i tij, Panajoti, ka qenë një nga themeluesit dhe mësuesit e parë të shkollës shqipe në krahinën e Himarës. Ai e kreu arsimin fillor në fshatin e tij të lindjes dhe arsimin e mesëm në gjimnazin Qemal Stafa, në Tiranë. Në vitin 1957 filloi studimet e larta për biologji në Sofje, të cilat i përfundoi në vitin 1962 në Universitetin e Tiranës në degën Biologji-Kimi. Mbështetur në përgatitjen dhe rezultatet me të cilat përfundoi studimet universitare, qysh prej vitit 1962 u emërua asistent dhe më pas pedagog në katedrën e zoologjisë, pranë Fakultetit të Shkencave të Natyrës, Universiteti i Tiranës, ku me ndonjë ndërprerje të vogël, punoi deri në fund të jetës (2001). Në vitin 1981 fiton gradën shkencore Kandidat i Shkencave e më pas Doktor. Në vitin 1985 merr titullin Docent, dhe në vitin 1994 titullin Profesor. Prof. Gjiknuri u ngarkua me përgjegjësi dhe detyra të rëndësishme në fushën e arsimit, shkencës dhe ato shoqërore. Prej , ai ka drejtuar katedrën e Zoologjisë dhe për disa vite Këshillin e Degës së Biologjisë. Ka qënë anëtar i Këshillit Shkencor të FShN, UT, dhe Institutit të Peshkimit, Durrës.Ka qenë anëtar i Redaksisë së Buletinit të Shkencave Natyrore dhe i Redaksisë së Fjalorit Enciklopedik Shqiptar (FESH). Prej vitit 1991 e deri në fund ka drejtuar shoqatën Ruajtja dhe Mbrojtja e Mjedisit Natyror në Shqipëri. Ai është dalluar gjithmonë si lektor i apasionuar, mjaft i qartë dhe konkret.leksionet e tij në të gjitha disiplinat që ka zhvilluar kanë qenë me nivel të lartë, shkencor dhe metodik. Ai i kushtonte rëndësi të veçantë gjuhës, duke shmangur në maksimum termat e huaja. Nga viti 1982 iu besua zhvillimi i lëndës së rëndësishme të Zoologjisë së Parruazorëve dhe disa kohë më vonë lënda e Hidrobiologjisë. Në lëmin botues, si bashkëautor ai ka dhënë ndihmesë edhe në hartimin e disa teksteve për shkollën e mesme dhe tetëvjeçare. Në fushën e specialitetit, ai u përpoq për studimin e faunës detare dhe mund të konsiderohet ndër pionerët e kërkimeve hidrobiologjike nënujore. Në doktoraturën e tij Rezultate të studimit të ekinodermatëve të bregdetit tonë bëhet fjalë për studimin e një grupi tipik të biodiversitetit shqiptar, mjaft interesant për vlerësimin e habitateve ujore. Gjatë 10-vjeçarit të fundit të jetës, ai bëhet anëtar ose i deleguar në disa organizma ndërkombëtare mjedisore të dëgjuara, si Ligatinat Ndërkombëtare (1991), në komitetin e bentosit të CIESM (1992), në EUCC (1993), GLOBE Europe (1998), MEDWET (1998). E madhe ka qenë ndihmesa e dhënë, gjithashtu, në antarësimin e Shqipërisë në shumë Konventa Ndërkombëtare me karakter mjedisor. Prof. Lekë Gjiknuri do të kujtohet gjithmonë si pedagog i talentuar, si shkencëtar i formuar, si patriot me kurajo për të thënë pa ndrojtje fjalën e tij në çdo rast. Vepra e tij është pa dyshim frymëzim për gjithë brezat e tashëm dhe të ardhëm. 9

10 Kuriozitete Sjellje të çuditshme të kafshëve Shpendi i Tendave; Bluja çelësi i suksesit Gjatë procesit të çiftimit mashkulli bën çdo gjë për të zbukuruar në mënyrën më të mirë folenë për të tërhequr partneren. Ai madje shkon shumë larg për të shkatërruar foletë e fqinjëve, duke marrë objektet që i duhen për zbukurim. E ndërton folenë në formë tende dhe për këtë arsye quhet dhe Shpendi i Tendave. Ai është një zbukurues shumë i përkushtuar; përdor lule, pendë, gurë, pjesë plastike dhe qelqi për të zbukuruar shtëpinë me shpresën se do të tërheqë sa më shpejt femrën. Karakteristika e dekorit të tij është se ai përdor vetëm një ngjyrë, atë blu. Ai punon gjatë gjithë kohës dhe e ul përqëndrimin e tij vetëm kur shkon në shtëpinë e dikujt tjetër për të vjedhur, për ta shkatërruar, apo për të gjetur atë objekt blu aq të dëshiruar. Zogjtë e Qyqes; Shmangia e detyrave prindërore Një tjetër sjellje e çuditshme e shpendëve është rasti i Qyqes. Këta shpendë nuk kanë interes në përmbushjen e detyrave prindërore. Në këtë mënyrë, ata nuk ndërtojnë fole ku të rrisin të vegjlit. Për rritjen e tyre ata kanë menduar që t i lenë vezët në foletë e shpendëve të tjerë. Për pasojë, janë të tjerët që përkujdesen për rritjen e tyre. Qyqja nënë e vëzhgon gjatë gjithë kohës familjen bujtare të të voglit të saj. Në çastin që ata nuk janë në fole shkon dhe lë vezën. Këtë gjë ajo e bën në çdo stinë riprodhimi. E ka menduar mirë edhe kohën kur i lëshon vezët e saj, duke u siguruar që të vegjlit e saj të çelin para vezëve të tjera që ndodhen në fole. Në këtë mënyrë, të vegjlit e Qyqes mund ta marrin të parët ushqimin nga prindërit adoptues. Për më tepër, në çastin që i vogli i qyqes del nga veza në folenë mike, fillon dhe hedh jashtë folesë vezët e llojit tjetër. 10

11 Kuriozitete Sjellje të çuditshme të kafshëve Ai ndoshta nuk është i përsosur Këtu japim rastin e Trishtilit Zebër. Në llojet e shpendëve të tjerë, shumica e femrave bëjnë vezë të vogla kur mashkulli që kanë në krah nuk është shumë tërheqës. Femra e Trishtilit Zebër bën krejt të kundërtën. Ajo lëshon vezë të mëdha për t i dhënë partnerit fillimin më të bukur në jetë Romanca Rock and Roll Rituali i çiftimit të Pinguinëve Adelie është i çuditshëm, por shumë i bukur. Pjesa më e madhe e pinguinëve të tjerë (ata perandorë për shembull) e gjejnë partnerin e jetës duke i kushtuar një këngë. Në rastin e pinguinëve Adelie duket që nuk janë dhe aq këngëtarë të zotë. Këta i dhurojnë partnereve të tyre të ardhshme një gur, i cili duhet të jetë i shndritshëm si një diamant. Kur meshkujt pinguinë zgjedhin femrën, ata rrotullojnë një gur te këmbët e saj për t i treguar se po i bën një propozim fejese. Propozimi quhet i pranuar dhe femra jep pëlqimin e saj duke kërcyer. E ku ka propozim më të bukur! 11

12 VITAMINA N SI TË ZBULOJMË NATYRËN Shumica e fëmijëve mund të arrijnë të ushqehen në mënyrën e duhur duke marrë të gjitha vitaminat e nevojshme. Por shpeshherë fëmijët kanë mangësi të një ushqyesi shumë të rëndësishëm, e cila nga mjekët pediatër quhet Vitamina N. Vitamina N nuk i referohet ndonjë kompleksi kimik, por Natyrës. Kalimi i kohës në natyrë mund të ketë ndikim pozitiv gjatë gjithë jetës. Vitamina N mund të shërojë mbipeshën (obezitetin), dhe mund të rrit aftësinë e të menduarit dhe të gjykuarit. Për çdo numër të kësaj reviste ju do të keni shembuj se si të arrini të studioni natyrën duke bërë eksperimente shumë të thjeshta dhe zbavitëse. Po ju prezantojmë me katër eksperimentet e para. Zbulo frymëmarrjen Ky eksperiment mund të bëhet kudo ku ka një sipërfaqe me bimë dhe një sipërfaqe asfalti. Është një eksperiment që tregon frymëmarrjen e bimëve në pranverë. Merrni një kavanoz të pastër dhe e përmbysni në një vend ku ka bimë dhe ka diell. Vendosni një kavanoz tjetër në asfalt. Lërini ata për rreth 1 orë dhe kthehuni të shihni rezultatet. Çfarë ndodh? Bari dhe bimë të tjera marrin frymë duke marrë CO2 dhe duke nxjerrë O2 (të kundërtën e asaj që bëjmë ne). Ky shkëmbim prodhon avuj uji. Nën kavanozin e parë, avulli ngrohet nga dielli, dhe më pas kondensohet në enën e qelqit. Duke qenë se nuk ka frymëmarrje në kavanozin e dytë, avulli i kondensuar nuk prodhohet, dhe kavanozi qëndron i thatë. 12

13 Si të zbulojmë natyrën Thërrit Krimbat e Tokës Kjo është një teknikë e thjeshtë dhe do t ju tregojë rezultate mbresëlënëse! Gjeni një copë tokë në kopësht. Vendosni një shkop afërsisht 30 cm të gjatë vertikalisht duke e shtyrë rreth 5 cm në tokë. Merrni një shkop tjetër, dhe filloni të godisni për rreth 2 minuta dhe shihni sesi krimbat i afrohen sipërfaqes. Provojeni këtë gjë, në disa pjesë të kopshtit për të parë numrin e krimbave në zona të ndryshme.duhet të dini se prania e krimbave të tokës është një tregues i një toke mjaft të shëndetshme. Nëse nuk keni rezultat me krimbat e tokës, do të thotë se toka ku po kryeni eksperimentin mund të jetë e varfër me ushqyes ose e ndotur. Çfarë ndodh? Shkencëtarët nuk janë shumë të sigurt për arsyen sepse krimbat i afrohen sipërfaqes. Një teori është se ndoshta goditjet që bëhen me shkop ju jep atyre sinjalin e afrimit të një grabitqari, si mund të jetë urithi apo hundëgjati, dhe për rrjedhojë krimbat priren të largohen. Gjurmo Gjurmët Ju mund të vini re se shumë kafshë, si lepuj, shpendë të ndryshëm, kalojnë në kopshtin tuaj gjatë ditës; por ka disa të tjera të cilat kanë aktivitet gjatë natës. Krijimi i një kurthi të tillë ju mëson se si të bëheni zbuluesit e gjurmëve, dhe të gjeni se kush viziton kopshtin tuaj gjatë natës. Vendosni një çarçaf të bardhë, të palosur përgjysmë, në një zonë që ju mendoni se kalojnë shumë kafshë. Vendosni fruta, bukë me gjalp kikiriku, karrota, vezë të ziera.hidhni pak dhé, spërkatni pak ujë aty ku janë ushqimet dhe dheu, dhe lëreni ashtu gjatë gjithë natës.në mëngjes shkoni të shihni sesa me sukses ishte misioni juaj. Nëse doni të shihni dhe të njihni vizitorët e natës, shikoni në faqen: për të krijuar në këtë mënyrë dosjen e parë të punës suaj si zbulues gjurmësh. 13

14 Lojra Secila nga këto kafshë ka diçka për t ju thënë. Mundohuni të gjeni se çfarë kanë thënë ato duke lidhur mesazhin me kafshën. Nëse dikur grabitqari më i madh imi ishte ujku apo dhelpra, sot unë jam në numër shumë të vogël për shkak të gjuetisë nga njerëzit Jam gjitari i rrallë që arrij të fluturoj Një nga kërcënimet më të mëdha për mua është ndotja e ujit Kur ju ndërtoni hidrocentrale, diga, peshku nuk mund të shtohet dhe për këtë shkak unë kthehem e uritur në fole Më pëlqen të ushqehem pothuajse me gjithçka që gjej në pyje, por kohët e fundit pylli lart është i prerë, kështu që detyrohem ti afrohem fshatrave tuaj Më gjej lidh numrat nga

15 Fjalët kyçe 1. Peizazh i Mbrojtur Kategori e zonave të mbrojtura të cilën, veprimtaria njerëzore në kohë, e ka modifikuar në mënyrë të tillë, që ajo tani të ketë vlera ekologjike, biologjike dhe kulturore. 2. Ligatinat Janë zona të cilat mbulohen nga uji në periudha të ndryshme të vitit. 3. Biota Tërësia e organizmave bimorë dhe shtazorë të një rajoni të caktuar. 4. Alga mikroskopike Bimë të vogla ujore mikroskopike të cilat kryejnë procesin e fotosintezës. Ato mund të shihen me anë të mikroskopit. 5. Dimërues Përdoret për disa grupime shpendësh të cilët përdorin një rajon të caktuar për të kaluar stinën e dimrit. 6. Folezues Janë shpendë të cilat i ndërtojnë foletë dhe riprodhohen në një rajon të caktuar. 7. Baltakët Janë shpendë relativisht të vegjël të cilët ushqehen me kandrra dhe larvat e tyre të cilat i gjejnë në vende me baltë. 8. Konventa Ramsar Marrëveshje midis vendeve për ruajtjen dhe përdorimin e qëndrueshëm të lagunave dhe gjallesave të saj. 9. Lloje të rrezikuara Një lloj bimor apo shtazor që gjendet aq pak në natyrë, sa rrezikon të zhduket. 10. Lloj endemik Një lloj bimor apo shtazor i cili ndodhet vetëm në një vend të caktuar. 11. Dunat Kodrina të vogla prej rëre të formuara nga regjimi i erës. 12. Omnivorë Gjallesa të cilat ushqehen me një larmishmëri ushqimesh, bimore ose shtazore. 13. Lista e Kuqe e Llojeve të Rrezikuara sipas IUCN Bashkimi Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) ka një listë që prej vitit 1964 në të cilën janë të listuara llojet me statusin e tyre biologjik të ruajtjes 14. Dolomite Mineral i tejdukshëm i përbërë nga karbonate të kalciumit dhe magnezit, zakonisht edhe me përmbajtje hekuri. 15. Konventa e Bernës Marrëveshje midis shteteve të ndryshme për mbrojtjen e habitateve dhe llojeve bimore dhe shtazore. 16. Libri i Kuq Libër në të cilin janë të listuara të gjitha llojet e rrezikuara, të kërcënuara bimore dhe shtazore eeas.europa.eu Hapat e Gjelber 15

16 Foto: Giedriius This publication has been produced with the assistance of the European Union. The contents of this publication are the sole responsibility of the authors and can in no way be taken to reflect the views of the European Union. The views expressed in this publication do not necessarily reflect those of partners in the project NaturAL

From the Pastor s Desk

From the Pastor s Desk Saint George Orthodox Church September November, 2014 From the Pastor s Desk Dear Brothers and Sisters: You may have noticed that The Wonderworker did not appear in July as it usually has. It will now

More information

CURRICULUM VITAE. Remarks: 8. Publikimet shkencore: Tema Revista shkencore Impact factor/issn The Tragic Living of Woman in Modern Albanian Literature

CURRICULUM VITAE. Remarks: 8. Publikimet shkencore: Tema Revista shkencore Impact factor/issn The Tragic Living of Woman in Modern Albanian Literature CURRICULUM VITAE 1. Mbiemri: VULA 2. Emri: Elsa 3. Kombesia: Shqipëtare 4. Data e lindjes Kosovare 5. Vendi i lindjes: 26.05.1991 6. Kontakti: Femër Email: Tel: vula.elsa@gmail.com /elsa.vula@uni-gjk.org

More information

Në fund të programit gjenden Shtojcat, në të cilat pasqyrohen shembuj praktikë(jo të detyruar), të zbatimit të programit mësimor.

Në fund të programit gjenden Shtojcat, në të cilat pasqyrohen shembuj praktikë(jo të detyruar), të zbatimit të programit mësimor. SHTOJCA Në fund të programit gjenden Shtojcat, në të cilat pasqyrohen shembuj praktikë(jo të detyruar), të zbatimit të programit mësimor. SHTOJCA 1 Shëmbuj për përdorimin praktik të programit për aftësitë

More information

Pse të zgjedhim Perëndinë e Biblës?

Pse të zgjedhim Perëndinë e Biblës? Pse të zgjedhim Perëndinë e Biblës? Njerëzve iu pëlqen të kenë lirinë të zgjedhin "Perëndinë" e tyre. Pse të zgjedhësh Perëndinë që zbulohet në Bibël? nga EveryStudent.com Shumë prej nesh kanë në mendje

More information

THE ORTHODOX POST ST. NICHOLAS 75TH ANNIVERSARY Archbishop Nikon Visit, Saturday, May 19, at 11am. The Orthodox Post

THE ORTHODOX POST ST. NICHOLAS 75TH ANNIVERSARY Archbishop Nikon Visit, Saturday, May 19, at 11am. The Orthodox Post Page 1 THE ORTHODOX POST May 20 18 Volume XIV, Issue 5 St. Nicholas Albanian Orthodox Church, 181-14 Midland Parkway, Jamaica Estates, New York, NY 11432 Web site: www.stnicholasalbanian.org E-mail: fr.nathan@stnicholasalbanian.org

More information

Në fund të programit gjenden Shtojcat, në të cilat pasqyrohen shembuj praktikë(jo të detyruar), të zbatimit të programit mësimor.

Në fund të programit gjenden Shtojcat, në të cilat pasqyrohen shembuj praktikë(jo të detyruar), të zbatimit të programit mësimor. SHTOJCAT Në fund të programit gjenden Shtojcat, në të cilat pasqyrohen shembuj praktikë(jo të detyruar), të zbatimit të programit mësimor. SHTOJCA 1 Shembuj për përdorimin praktik të programit për aftësitë

More information

From the Pastor s Desk

From the Pastor s Desk Saint George Orthodox Church Fourth Quarter, 2011 From the Pastor s Desk Dear Brothers and Sisters: We present to you the fourth quarterly edition of The Wonderworker. In this issue, we are continuing

More information

BLUEPRINT FOR ENGLISH LANGUAGE LEARNERS (ELLS) SUCCESS PROJEKTI PËR SUKSESIN E NXËNËSVE QË MËSOJNË ANGLISHT

BLUEPRINT FOR ENGLISH LANGUAGE LEARNERS (ELLS) SUCCESS PROJEKTI PËR SUKSESIN E NXËNËSVE QË MËSOJNË ANGLISHT EDUCATION DEPARTMENT / UNIVERSITY NEW YORK Misioni i Zyrës së Arsimit Dygjuhësh dhe Studimeve në Gjuhë të Huaja (Office of Bilingual Education and World Languages OBE-WL) pranë Departamentit të Arsimit

More information

Subordinate causal clauses in Albanian language

Subordinate causal clauses in Albanian language Subordinate causal clauses in Albanian language FABIANA VELENCIA Abstract fvelencia@yahoo.com Causative connectors viewed in different aspects and analyzed in different subordinate causal clauses. The

More information

EDITORIAL. 2 for you. Përshëndetje lexues të dashur,

EDITORIAL. 2 for you. Përshëndetje lexues të dashur, EDITORIAL Përshëndetje lexues të dashur, Si zakonisht, ja ku po takohemi edhe njëherë përmes numrit më të ri të revistës For You e cila sivjet filloi vitin e 11-të të ekzistimit të saj. Më duhet të them

More information

Udhëzime për shkolla W RLD. Udhëzime për. #fëmijëtimarrinshkollatpërsipër. CHILDREN'S 20 Nëntor 2017 DAY

Udhëzime për shkolla W RLD. Udhëzime për. #fëmijëtimarrinshkollatpërsipër. CHILDREN'S 20 Nëntor 2017 DAY Udhëzime për #fëmijëtimarrinshkollatpërsipër Udhëzime për shkolla W RLD CHILDREN'S 20 Nëntor 2017 DAY #Fëmijët i marrin shkollat përsipër Është ditë zbavitëse që përçon porosi serioze, ku përveç njoftimit

More information

THE ORTHODOX POST INSIDE THIS ISSUE. A Very Happy & Healthy New Year to All!!!

THE ORTHODOX POST INSIDE THIS ISSUE. A Very Happy & Healthy New Year to All!!! THE ORTHODOX POST January 2007 Volume 3, Issue 1 St. Nicholas Albanian Orthodox Church, 181-14 Midland Parkway, Jamaica Estates, New York, NY 11432 Web site: www.stnicholasalbanian.org E-mail: snickny@aol.com

More information

ROLI I INSTITUCIONEVE

ROLI I INSTITUCIONEVE ROLI I INSTITUCIONEVE DHE I MËSUESVE PËR TË KRIJUAR PARTNERITET NË MBËSHTETJE TË PRINDËRVE NË ZHVILLIMIN TËRËSOR TË FËMIJËVE ROLI I INSTITUCIONEVE DHE I MËSUESVE PËR TË KRIJUAR PARTNERITET NË MBËSHTETJE

More information

UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I GJUHËVE TË HUAJA DEPARTAMENTI I GJUHËS ANGLEZE PROCESI I PËRKTHIMIT TË ACQUIS COMMUNAUTAIRE NË GJUHËN SHQIPE

UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I GJUHËVE TË HUAJA DEPARTAMENTI I GJUHËS ANGLEZE PROCESI I PËRKTHIMIT TË ACQUIS COMMUNAUTAIRE NË GJUHËN SHQIPE UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I GJUHËVE TË HUAJA DEPARTAMENTI I GJUHËS ANGLEZE PROCESI I PËRKTHIMIT TË ACQUIS COMMUNAUTAIRE NË Udhëheqës shkencor: Prof. Dr. Nonda VARFI Kandidate: MA Adelina ALBRAHIMI

More information

THE ORTHODOX POST. President s Message INSIDE THIS ISSUE

THE ORTHODOX POST. President s Message INSIDE THIS ISSUE THE ORTHODOX POST April 2010 Volume VI, Issue 4 St. Nicholas Albanian Orthodox Church, 181-14 Midland Parkway, Jamaica Estates, New York, NY 11432 Web site: www.stnicholasalbanian.org E-mail: snickny@aol.com

More information

Noeu dhe Përmbytja e Madhe

Noeu dhe Përmbytja e Madhe Bibël për fëmijët paraqet Noeu dhe Përmbytja e Madhe Shkruar nga: Edward Hughes Ilustruar nga: Byron Unger; Lazarus Adaptuar nga: M. Maillot; Tammy S. Përkthyer nga: Arianit Iljazi Prodhuar nga: Bible

More information

Për Shkollën Qendër Komunitare -

Për Shkollën Qendër Komunitare - DREJTORIA ARSIMORE RAJONALE KORÇË UDHËZUESI I GJITHËPËRFSHIRJES Për Shkollën Qendër Komunitare - Mbështetur nga UNICEF Dhjetor, 2014 1 Ky material u përgatit në kuadrin e Programit të Arsimit Bazë të UNICEF-it

More information

Mbajtja e Fëmijëve sigurt Si ti implementojm ë standardet

Mbajtja e Fëmijëve sigurt Si ti implementojm ë standardet Koalicioni Mbajtja e fëmijëve të Sigurt Agjencitë Anëtare Partneritieti për Street Children ( Fëmijët e rrugës) Partneritieti për Street Children ( Fëmijët e rrugës) përbëhet nga 37 organizata të Mbretërisë

More information

SHQIPËRIA DHE ZONAT E MBROJTURA DETARE

SHQIPËRIA DHE ZONAT E MBROJTURA DETARE SHQIPËRIA DHE ZONAT E MBROJTURA DETARE VLERËSIMI I KUADRIT LIGJOR DHE INSTITUCIONAL PËR RUAJTJEN E BIODIVERSITETIT BREGDETAR DHE DETAR DHE KRIJIMIN E ZMD-VE Shqipëria dhe zonat e mbrojtura detare Vlerësimi

More information

AutoCAD Civil 3D. Xhavit Ratkoceri IEE Prishtine, Rep. e Kosoves Perfaqesues i Autodesk Autodesk

AutoCAD Civil 3D. Xhavit Ratkoceri IEE Prishtine, Rep. e Kosoves Perfaqesues i Autodesk Autodesk AutoCAD Civil 3D Xhavit Ratkoceri IEE Prishtine, Rep. e Kosoves Perfaqesues i Autodesk IEE shpk eshte themeluar ne 2004 Zyra kryesore ne Prishtine, Rep. e Kosove Zyra perkrahese ne Tirane, Rep. e Shqipërisë

More information

Vlerësimi i Njësive për Mbrojtjen e Fëmijëve

Vlerësimi i Njësive për Mbrojtjen e Fëmijëve Vlerësimi i Njësive për Mbrojtjen e Fëmijëve Vlerësimi i Njësive për Mbrojtjen e Fëmijëve World Vision Stephanie Delaney Konsulente Ndërkombëtare për Mbrojtjen, Pjesëmarrjen, të Drejtat dhe Mirëqenien

More information

From the Pastor s Desk

From the Pastor s Desk Saint George Orthodox Church Winter, 2014 From the Pastor s Desk Dear Brothers and Sisters: This month, we celebrate one of the most beloved feasts of the Christian year: Christmas. In this Feast, we celebrate

More information

ROLI I MËSUESVE NË MBËSHTETJE TË PUNËS INDIVIDUALE PËR ZHVILLIMIN TËRËSOR SIPAS GRUPMOSHAVE

ROLI I MËSUESVE NË MBËSHTETJE TË PUNËS INDIVIDUALE PËR ZHVILLIMIN TËRËSOR SIPAS GRUPMOSHAVE ROLI I MËSUESVE NË MBËSHTETJE TË PUNËS INDIVIDUALE PËR ZHVILLIMIN TËRËSOR SIPAS GRUPMOSHAVE roli i mësuesve në mbështetje të punës individuale për zhvillimin tërësor sipas grupmoshave Autorët: Dr. Kristina

More information

Sanksionimi i të drejtave të të moshuarve Drejt një Konvente të Kombeve të Bashkuara

Sanksionimi i të drejtave të të moshuarve Drejt një Konvente të Kombeve të Bashkuara Sanksionimi i të drejtave të të moshuarve Drejt një Konvente të Kombeve të Bashkuara Një mjet për promovimin e një dialogu për krijimin e një Konvente të re të Kombeve të Bashkuara mbi të Drejtat e të

More information

UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE PROGRAMI I DOKTORATURЁS DISERTACION

UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE PROGRAMI I DOKTORATURЁS DISERTACION UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE PROGRAMI I DOKTORATURЁS DISERTACION ABORTI SELEKTIV GJINOR NË SHQIPËRI, NJË VËSHTRIM MBI SHKAQET DHE PASOJAT PSIKOLOGJIKE MSc. Dorina XHANI Paraqitur

More information

Imagjinata sociologjike dhe bota jonë sociale

Imagjinata sociologjike dhe bota jonë sociale Imagjinata sociologjike dhe bota jonë sociale 1 FATOS TARIFA 2 Imagjinata sociologjike dhe bota jonë sociale IMAGJINATA SOCIOLOGJIKE dhe bota jonë sociale 3 FATOS TARIFA 4 Imagjinata sociologjike dhe bota

More information

Shtegu Im drejt Mbështetjes te Vetja

Shtegu Im drejt Mbështetjes te Vetja Shtegu Im drejt Mbështetjes te Vetja Të dashur Vëllezër dhe Motra: Zoti ka shpallur: Është qëllimi im për të siguruar për shenjtorët e mi (DeB 104:15). Kjo zbulesë është një premtim nga Zoti se Ai do të

More information

E DREJTA E FËMIJËVE ME AFTËSI TË KUFIZUARA PËR ARSIM GJITHËPËRFSHIRËS

E DREJTA E FËMIJËVE ME AFTËSI TË KUFIZUARA PËR ARSIM GJITHËPËRFSHIRËS E DREJTA E FËMIJËVE ME AFTËSI TË KUFIZUARA PËR ARSIM GJITHËPËRFSHIRËS Praktikat e suksesshme në rajonin e EQL/KSHP dhe rekomandimet për Qeverinë Shqiptare. Mars 2012 E drejta E fëmijëve me aftësi të kufizuara

More information

Predikuesi 1:1 1 Predikuesi 1:16. Predikuesi

Predikuesi 1:1 1 Predikuesi 1:16. Predikuesi Predikuesi 1:1 1 Predikuesi 1:16 Predikuesi 1 Fjalët e Predikuesit, e birit të Davidit, mbretit të Jeruzalemit. 2 Kotësi e kotësive, thotë Predikuesi; 3 Kotësi e kotësive; gjithçka është kotësi. Çfarë

More information

RAPORTI I PARË PËR REFORMIMIN E ARSIMIT TË LARTË DHE KËRKIMIT SHKENCOR

RAPORTI I PARË PËR REFORMIMIN E ARSIMIT TË LARTË DHE KËRKIMIT SHKENCOR KOMISIONI PËR ARSIMIN E LARTË DHE KËRKIMIN SHKENCOR Krijuar nga Kryeministri Drejtuar nga Dr. Arjan Gjonça RAPORTI I PARË PËR REFORMIMIN E ARSIMIT TË LARTË DHE KËRKIMIT SHKENCOR Tiranë, Janar- Prill 2014

More information

PUNIM DIPLOME UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMI AGANI FAKULTETI I EDUKIMIT PROGRAMI: FILLOR. Kosovë

PUNIM DIPLOME UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMI AGANI FAKULTETI I EDUKIMIT PROGRAMI: FILLOR. Kosovë UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMI AGANI FAKULTETI I EDUKIMIT PROGRAMI: FILLOR PUNIM DIPLOME Tema: Mësimdhënia në Kosovë korelacion me kohën në arsimimin e nxënësve në Udhëheqës shkencor:kandidatja: Prof. Ass.

More information

Cilësia e Arsimit dhe Mundësitë për Zhvillimin e Aftësive në Shqipëri

Cilësia e Arsimit dhe Mundësitë për Zhvillimin e Aftësive në Shqipëri Cilësia e Arsimit dhe Mundësitë për Zhvillimin e Aftësive në Shqipëri Analizë e rezultateve të PVNN-së 2000-2012 Qershor 2014 Njësia për Sektorin e Arsimit Rajoni i Europës dhe Azisë Qendrore Përmbajtja

More information

THE ORTHODOX POST. President s Message. The Orthodox Post Page 3 INSIDE THIS ISSUE. by Fr. Nathan Preston. by Bill Peters

THE ORTHODOX POST. President s Message. The Orthodox Post Page 3 INSIDE THIS ISSUE. by Fr. Nathan Preston. by Bill Peters Page 3 THE ORTHODOX POST February 2012 Volume VIII, Issue 2 St. Nicholas Albanian Orthodox Church, 181-14 Midland Parkway, Jamaica Estates, New York, NY 11432 Web site: www.stnicholasalbanian.org E-mail:

More information

NDIKIMI I PASURISË JOMATERIALE NË ZHVILLIMIN E QËNDRUESHËM. RASTI I SHQIPËRISË

NDIKIMI I PASURISË JOMATERIALE NË ZHVILLIMIN E QËNDRUESHËM. RASTI I SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I EKONOMISË DEPARTAMENTI I EKONOMIKSIT NDIKIMI I PASURISË JOMATERIALE NË ZHVILLIMIN E QËNDRUESHËM. RASTI I SHQIPËRISË DIZERTACION Në kërkim të gradës shkencore Doktor i

More information

78 mësues të 26 shkollave pilot përfaqësojnë grupin e përfshirë në pilotim.

78 mësues të 26 shkollave pilot përfaqësojnë grupin e përfshirë në pilotim. Grupi i punës: Zamira Gjini Dr. Gerti Janaqi Dr. Mirela Andoni Ines Todhe Aurela Zisi Moderatore: Dr. Mirela Andoni Redaktimi shkencor: Dr. Mirela Andoni Redaktimi letrar Petrit Zili Ky manual reflekton

More information

MENAXHIMI I TRASHËGIMISË KULTURORE: RASTI I SHQIPËRISË

MENAXHIMI I TRASHËGIMISË KULTURORE: RASTI I SHQIPËRISË REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I HISTORISË DHE I FILOLOGJISË DEPARTAMENTI I HISTORISË MENAXHIMI I TRASHËGIMISË KULTURORE: RASTI I SHQIPËRISË Disertacion për gradën Doktor i Shkencave

More information

HISTORI TË PËRBASHKËTA PËR NJË EUROPË PA KUFIJ

HISTORI TË PËRBASHKËTA PËR NJË EUROPË PA KUFIJ HISTORI TË PËRBASHKËTA PËR NJË EUROPË PA KUFIJ 33Ndikimi i Revolucionit Industrial 33Zhvillimi i Arsimit 33Të drejtat e njeriut siç pasqyrohen në historinë e artit 3 3 Europa dhe bota UDHËRRËFYES BOTIMI

More information

UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMIAGANI PUNIM DIPLOME

UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMIAGANI PUNIM DIPLOME UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMIAGANI FAKULTETI I EDUKIMIT PROGRAMI FILLOR PUNIM DIPLOME TEMA: RËNDËSIA E LOJËRAVE DHE LODRAVE NË ZHVILLIMIN E FËMIJËS Mentori: Prof.Ass.Dr.SHEFQET MULLIQI Kandidatja: MAJLINDA

More information

PROGRAMI I LËNDËS SË GJUHËS ANGLEZE KLASA III

PROGRAMI I LËNDËS SË GJUHËS ANGLEZE KLASA III REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE SHKENCËS DREJTORIA E ZHVILLIMIT TË KURRIKULËS MIRATOHET MINISTRI Luan MEMUSHI PROGRAMI I LËNDËS SË GJUHËS ANGLEZE KLASA III CIKLI FILLOR I SHKOLLËS 9-VJEÇARE

More information

THE ORTHODOX POST. President s Message. The Orthodox Post Page 3 INSIDE THIS ISSUE. by Fr. Nathan Preston. by Bill Peters

THE ORTHODOX POST. President s Message. The Orthodox Post Page 3 INSIDE THIS ISSUE. by Fr. Nathan Preston. by Bill Peters Page 3 THE ORTHODOX POST May 2012 Volume VIII, Issue 5 St. Nicholas Albanian Orthodox Church, 181-14 Midland Parkway, Jamaica Estates, New York, NY 11432 Web site: www.stnicholasalbanian.org E-mail: fr.nathan@stnicholasalbanian.org

More information

ISLAMI DHE BRENGA E NJERIUT TË SOTËM. Sejjed Hosein Nasër

ISLAMI DHE BRENGA E NJERIUT TË SOTËM. Sejjed Hosein Nasër ISLAMI DHE BRENGA E NJERIUT TË SOTËM Sejjed Hosein Nasër Titulli i origjinalit: ISLAM AND THE PLIGHT OF MODERN MAN Longman Group Ltd l975 Longman London and New York Përktheu nga anglishtja V. Nuhiu 2

More information

Ndërsa mësoja më shumë për teorinë e evolucionit, u bë gjithnjë e më e

Ndërsa mësoja më shumë për teorinë e evolucionit, u bë gjithnjë e më e Kapitulli 11 A është evolucioni në pajtim me Kristianizmin? Ndërsa mësoja më shumë për teorinë e evolucionit, u bë gjithnjë e më e dukshme se, në vend që të ishte një pamje e origjinës e cila ka nxitje

More information

Roli i mësimdhënësit në ligjërimin e letërsisë

Roli i mësimdhënësit në ligjërimin e letërsisë Roli i mësimdhënësit në ligjërimin e letërsisë Mustafa Erdem Abstrakt Ky punim parashikon përmbledhje të ideve dhe kërkimeve mbi rolin e mësuesit në mësimdhënien e letërsisë. Letërsia dhe gjuha janë të

More information

Tidita ABDURRAHMANI Universiteti Hëna e Plotë Bedër Tirana/Albania

Tidita ABDURRAHMANI Universiteti Hëna e Plotë Bedër Tirana/Albania Tidita ABDURRAHMANI Universiteti Hëna e Plotë Bedër Tirana/Albania Shërbimi Psiko-Social në Institucionet e Arsimit Parauniversitar në Shqipëri dhe Perceptimet e Mjedisit Shkollor mbi Këtë Shërbim Abstrakt

More information

Education Sector. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. Shqipëria. Analizë e Politikës Arsimore Çështje dhe Rekomandime

Education Sector. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. Shqipëria. Analizë e Politikës Arsimore Çështje dhe Rekomandime Education Sector United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization Shqipëria Analizë e Politikës Arsimore Çështje dhe Rekomandime Prill 2017 Shqipëria Analizë e politikës arsimore Çështje

More information

Formular për SYLLABUS të Lëndës GJEOTRASHEGIMIA

Formular për SYLLABUS të Lëndës GJEOTRASHEGIMIA Formular për SYLLABUS të Lëndës GJEOTRASHEGIMIA Të dhëna bazike të lëndës Njësia akademike: FSHMN Departamenti i Gjeografisë Titulli i lëndës: Gjeotrashëgimia Niveli: Bachelor Statusi lëndës: Obligative

More information

THE ORTHODOX POST. Pastor s Message by Fr. Nathan Preston. President s Message. The Orthodox Post Page 3 INSIDE THIS ISSUE

THE ORTHODOX POST. Pastor s Message by Fr. Nathan Preston. President s Message. The Orthodox Post Page 3 INSIDE THIS ISSUE Page 3 THE ORTHODOX POST January 201 5 Volume XI, Issue 1 St. Nicholas Albanian Orthodox Church, 181-14 Midland Parkway, Jamaica Estates, New York, NY 11432 Web site: www.stnicholasalbanian.org E-mail:

More information

DOKUMENT AKTUAL Roli i punës së të rinjve në parandalimin e radikalizimit dhe ekstremizmit të dhunshëm

DOKUMENT AKTUAL Roli i punës së të rinjve në parandalimin e radikalizimit dhe ekstremizmit të dhunshëm DOKUMENT AKTUAL Roli i punës së të rinjve në parandalimin e radikalizimit dhe ekstremizmit të dhunshëm Hyrje Të rinjtë janë një fokus i rëndësishëm në parandalimin e radikalizimit sepse mund të jenë një

More information

Seminar i Standardeve Ndërkombëtare të Raportimit Financiar për Rregullatorët Çështjet e Kontabilitetit dhe Rregullatore

Seminar i Standardeve Ndërkombëtare të Raportimit Financiar për Rregullatorët Çështjet e Kontabilitetit dhe Rregullatore REPARIS A REGIONAL PROGRAM Seminar i Standardeve Ndërkombëtare të Raportimit Financiar për Rregullatorët Çështjet e Kontabilitetit dhe Rregullatore Standardet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar 7 Publikimet

More information

Bëhu burrë! Bashkohu edhe ti për të ndalur dhunën ndaj grave! Burrat dhe çështje bashkëkohore të mashkulloritetit

Bëhu burrë! Bashkohu edhe ti për të ndalur dhunën ndaj grave! Burrat dhe çështje bashkëkohore të mashkulloritetit Bëhu burrë! Bashkohu edhe ti për të ndalur dhunën ndaj grave! Burrat dhe çështje bashkëkohore të mashkulloritetit Tiranë, dhjetor 2012 Kjo broshurë është përgatitur në kuadër të projektit: Nxitja e ideve

More information

Music Box: SYTË MOVIEMANIA: Falas. Këndi sportiv: Donjeta SADIKU

Music Box: SYTË MOVIEMANIA: Falas.     Këndi sportiv: Donjeta SADIKU www.magazineforyou.com www.facebook.com/magazine4ushqip Këndi sportiv: Donjeta SADIKU Revistë mujore e KFOR-it Nr.153 Janar 2019 Hi-Tech: Teknologjia e lartë që mund t a blesh tani MOVIEMANIA: Falas Music

More information

THE ORTHODOX POST. President s Message INSIDE THIS ISSUE

THE ORTHODOX POST. President s Message INSIDE THIS ISSUE THE ORTHODOX POST August 2011 Volume VII, Issue 8 St. Nicholas Albanian Orthodox Church, 181-14 Midland Parkway, Jamaica Estates, New York, NY 11432 Web site: www.stnicholasalbanian.org E-mail: fr.nathan@stnicholasalbanian.org

More information

NJËSIA 4: Konflikti Çka duhet bërë nëse nuk pajtohemi?

NJËSIA 4: Konflikti Çka duhet bërë nëse nuk pajtohemi? NJËSIA 4: Konflikti Çka duhet bërë nëse nuk pajtohemi? Koncepti i paqes ka një dimension të rëndësishëm kulturor. Tradicionalisht, në kulturat e lashta të lindjes, paqja ka të bëjë më shumë me paqen e

More information

Britania e Madhe dhe Proçesi i Integrimit Evropian

Britania e Madhe dhe Proçesi i Integrimit Evropian REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS INSTITUTI I STUDIMEVE EVROPIANE DISERTACION PËR MBROJTJE TË GRADËS SHKENCORE DOKTOR Britania e Madhe dhe Proçesi i Integrimit Evropian Punoi: MA. Vasilika

More information

KOMPLOTI BOTR RËROR. Nikola M. Nikolov

KOMPLOTI BOTR RËROR. Nikola M. Nikolov KOMPLOTI BOTR RËROR Nikola M. Nikolov KR http://www.dielli.net R TR Ë R Ë LIBRRËR IA KUSHTOJ: Familjes sime e cila moralisht i dha përkrahje persekutimit tim. Atdheut tim fatkeq si dhe të gjithë të shtypurve

More information

ZYGMUNT BAUMAN KUFIJTË E RINJ DHE VLERAT UNIVERSALE

ZYGMUNT BAUMAN KUFIJTË E RINJ DHE VLERAT UNIVERSALE DIALOG ZYGMUNT BAUMAN KUFIJTË E RINJ DHE VLERAT UNIVERSALE 4 dialog 4 Kufijtë e rinj dhe vlerat universale Zygmunt Bauman Ky botim u mundësua në kuadrin e Programit të Përbashkët Kultura dhe Trashëgimia

More information

E drejta e publikut për informacion mjedisor dhe pjesëmarrje në vendimmarrje

E drejta e publikut për informacion mjedisor dhe pjesëmarrje në vendimmarrje Qendra EDEN Udhëzues për strukturat e qeverisjes vendore E drejta e publikut për informacion mjedisor dhe pjesëmarrje në vendimmarrje Zbatimi i Konventës së Aarhusit në Shqipëri Tiranë 2006 përgatitur

More information

NATYRA E PROCESIT TË GOJËTARISË JURIDIKE NË SHOQËRINË BASHKËKOHORE ПРИРОДАТА НА ПРОГРЕСОТ НА ПРАВНОТО ГОВОРНИШТВО ВО СОВРЕМЕНОТО ОПШТЕСТВО

NATYRA E PROCESIT TË GOJËTARISË JURIDIKE NË SHOQËRINË BASHKËKOHORE ПРИРОДАТА НА ПРОГРЕСОТ НА ПРАВНОТО ГОВОРНИШТВО ВО СОВРЕМЕНОТО ОПШТЕСТВО 316.772.4 C E N T R U M 4 Xhemile SELMANI 1 MA NATYRA E PROCESIT TË GOJËTARISË JURIDIKE NË SHOQËRINË BASHKËKOHORE ПРИРОДАТА НА ПРОГРЕСОТ НА ПРАВНОТО ГОВОРНИШТВО ВО СОВРЕМЕНОТО ОПШТЕСТВО THE NATURE OF THE

More information

European Network. Edukimi seksual. Në Evropë dhe Azinë Qendrore. Përparimet dhe zhvillimet e fundit të teknologjisë

European Network. Edukimi seksual. Në Evropë dhe Azinë Qendrore. Përparimet dhe zhvillimet e fundit të teknologjisë European Network QENDRA SHQIPTARE PER POPULLSINE DHE ZHVILLIMIN ALBANIAN CENTER FOR POPULATION AND DEVELOPMENT Edukimi seksual Në Evropë dhe Azinë Qendrore Përparimet dhe zhvillimet e fundit të teknologjisë

More information

THE ORTHODOX POST. Pastor s Message By Father David Fox. President s Message By Bill Peters INSIDE THIS ISSUE

THE ORTHODOX POST. Pastor s Message By Father David Fox. President s Message By Bill Peters INSIDE THIS ISSUE THE ORTHODOX POST March 2008 Volume IV, Issue 3 St. Nicholas Albanian Orthodox Church, 181-14 Midland Parkway, Jamaica Estates, New York, NY 11432 Web site: www.stnicholasalbanian.org E-mail: snickny@aol.com

More information

PRINDËRVE, EDUKATORES DHE FËMIJËVE NË KOPSHT

PRINDËRVE, EDUKATORES DHE FËMIJËVE NË KOPSHT UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMI AGANI FAKULTETI I EDUKIMIT PROGRAMI: PARASHKOLLOR, GJAKOVË Punim diplome Tema: KOMUNIKIMI MIDIS PRINDËRVE, EDUKATORES DHE FËMIJËVE NË KOPSHT Mentor: Prof. asc. dr. Xheladin

More information

Tema: ZHVILLIMI I POLITIKAVE SOCIALE NË SHQIPËRI DHE NË FRANCË, VENDI QË ZËNË FËMIJËT NË KËTO POLITIKA

Tema: ZHVILLIMI I POLITIKAVE SOCIALE NË SHQIPËRI DHE NË FRANCË, VENDI QË ZËNË FËMIJËT NË KËTO POLITIKA REPUBLIKA E SHQIPËRISË UNIVERSITETI I TIRANËS INSTITUTI I STUDIMEVE EVROPIANE Tema: ZHVILLIMI I POLITIKAVE SOCIALE NË SHQIPËRI DHE NË FRANCË, VENDI QË ZËNË FËMIJËT NË KËTO POLITIKA KANDIDATI: Msc. Ina

More information

Zonat kulturore e civilizimit islam... 3 Brzezinski: respektim të dinjitetit politik të muslimanëve...8 Islami në dy tre fjalë...

Zonat kulturore e civilizimit islam... 3 Brzezinski: respektim të dinjitetit politik të muslimanëve...8 Islami në dy tre fjalë... Zonat kulturore e civilizimit islam... 3 Brzezinski: respektim të dinjitetit politik të muslimanëve...8 Islami në dy tre fjalë...9 Shkëndija e udhëzimit...10 Një miliard musliman në krah të Muhammedit,

More information

PUNIM DIPLOME (NIVELI BACHELOR)

PUNIM DIPLOME (NIVELI BACHELOR) UNIVERSITETI I GJAKOVËS "FEHMI AGANI" FAKULTETI I MJEKËSISË PROGRAMI INFERMIERI PUNIM DIPLOME (NIVELI BACHELOR) TEMA: PËRDORIMI I MEDIAVE NË PROMOVIMIN SHËNDETËSOR Mentori: Prof. Ass. Dr. Naim Jerliu Kandidati:

More information

UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE PROGRAMI I DOKTORATURËS DISERTACION

UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE PROGRAMI I DOKTORATURËS DISERTACION UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE PROGRAMI I DOKTORATURËS DISERTACION TEMA: SHËRBIMI PSIKO-SOCIAL NË SHËRBIMET E SHËNDETIT RIPRODHUES NË SHQIPËRI Paraqitur në kërkim të gradës shkencore

More information

BULETINI I SHKENCAVE SHOQËRORE

BULETINI I SHKENCAVE SHOQËRORE BULETINI SHKENCOR BULETINI I SHKENCAVE SHOQËRORE 2011 1 KËSHILLI BOTUES I BULETINIT SHKENCOR - Prof. As. Dr. Lorenc EKONOMI (Kryeredaktor) - Dr. Anyla SARAÇI (MAXHE) (Redaktore letrare) - Benita STAVRE

More information

KRIMINALITETI I TË MITURVE NË SHQIPËRI. Analizë e shkaqeve dhe faktorëve të kriminalitetit tek të miturit në Shqipëri

KRIMINALITETI I TË MITURVE NË SHQIPËRI. Analizë e shkaqeve dhe faktorëve të kriminalitetit tek të miturit në Shqipëri KRIMINALITETI I TË MITURVE NË SHQIPËRI Analizë e shkaqeve dhe faktorëve të kriminalitetit tek të miturit në Shqipëri 1 KRIMINALITETI I TË MITURVE NË SHQIPËRI KRIMINALITETI I TË MITURVE NË SHQIPËRI Analizë

More information

Çështje të të Drejtave të Njeriut, Diskriminimit dhe Barazisë Gjinore në Mediat Shqiptare

Çështje të të Drejtave të Njeriut, Diskriminimit dhe Barazisë Gjinore në Mediat Shqiptare I Çështje të të Drejtave të Njeriut, Diskriminimit dhe Barazisë Gjinore në Mediat Shqiptare Analizë Dasara Dizdari-Zeneli Çështje të të Drejtave të Njeriut, Diskriminimit dhe Barazisë Gjinore në Mediat

More information

Universiteti i Tiranës Instituti i Studimeve Europiane. Format Standarde të Kontratave dhe Beteja e Formave : Një vështrim krahasues

Universiteti i Tiranës Instituti i Studimeve Europiane. Format Standarde të Kontratave dhe Beteja e Formave : Një vështrim krahasues Universiteti i Tiranës Instituti i Studimeve Europiane Tema për mbrojtjen e gradës shkencore DOKTOR Format Standarde të Kontratave dhe Beteja e Formave : Një vështrim krahasues Punoi: Renis Zaganjori Udhëheqës

More information

DIFERENCAT GJINORE DHE PJESËMARRJA QYTETARE E KOMUNITETEVE VENDORE NË INFORMIMIN MJEDISOR

DIFERENCAT GJINORE DHE PJESËMARRJA QYTETARE E KOMUNITETEVE VENDORE NË INFORMIMIN MJEDISOR DIFERENCAT GJINORE DHE PJESËMARRJA QYTETARE E KOMUNITETEVE VENDORE NË INFORMIMIN MJEDISOR DIFERENCAT GJINORE DHE PJESËMARRJA QYTETARE E KOMUNITETEVE VENDORE NË INFORMIMIN MJEDISOR në kuadër të projektit:

More information

EDITORIAL for you. Përshëndetje lexues të dashur,

EDITORIAL for you. Përshëndetje lexues të dashur, EDITORIAL 16 Përshëndetje lexues të dashur, Si gjithmonë, ne vazhdojmë të jemi të përpiktë në takimin tonë me ju. Shpresoj se edhe kësaj radhe kemi arritur që në këto ditë vjeshtore me shi të ju sjellim

More information

Bullying në shkollat fillore:

Bullying në shkollat fillore: UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE Departamenti i Psikologjisë dhe Pedagogjisë PROGRAMi I DOKTORATËS Tema Bullying në shkollat fillore: Paraqitur në kërkim të gradës shkencore Doktor

More information

INKLUZIONI NË ARSIMIN E MESËM PROFESIONAL

INKLUZIONI NË ARSIMIN E MESËM PROFESIONAL INKLUZIONI NË ARSIMIN E MESËM PROFESIONAL DORACAK PËR PUNË ME NXËNËSIT ME NEVOJA TË VEÇANTA ARSIMORE Inkluzioni në arsimin e mesëm profesional Doracak për punë me nxënësit me nevoja të veçanta arsimore

More information

Korniza evropiane e kualifikimeve (KEK) për mësimin gjatë gjithë jetës. Korniza Evropiane e Kualifikimeve

Korniza evropiane e kualifikimeve (KEK) për mësimin gjatë gjithë jetës. Korniza Evropiane e Kualifikimeve Korniza evropiane e kualifikimeve (KEK) për mësimin gjatë gjithë jetës Korniza Evropiane e Kualifikimeve Europe Direct është një shërbim, që u ndihmon të gjeni përgjigjet në pyetjet tuaja rreth Bashkimit

More information

Kangur Benjamin. # 1. Cila nga shenjat e mëposhtme të trafikut ka numrin më të madh të boshteve të simetrisë? (A) (B) (C) (D) (E)

Kangur Benjamin. # 1. Cila nga shenjat e mëposhtme të trafikut ka numrin më të madh të boshteve të simetrisë? (A) (B) (C) (D) (E) 3 pikë # 1. Cila nga shenjat e mëposhtme të trafikut ka numrin më të madh të boshteve të simetrisë? (A) (B) (C) (D) (E) # 2. Mike ndan një picë në çerekë. Pastaj ai ndan çdo çerek në tre pjesë të barabarta.

More information

E DREJTA E AUTORIT DHE DISA PROBLEME TË SAJ NË REPUBLIKËN E SHQIPËRISË

E DREJTA E AUTORIT DHE DISA PROBLEME TË SAJ NË REPUBLIKËN E SHQIPËRISË E DREJTA E AUTORIT DHE DISA PROBLEME TË SAJ NË REPUBLIKËN E SHQIPËRISË Msc. Jonida Dalipaj 1 1 Shkolla e Lartë Private Mesdhetare e Shqipërisë, Bulevardi Gjergj Fishta Nr. 52 Tiranë, jdalipaj@umsh.edu.al

More information

FEMRA NËN MBROJTJEN E ISLAMIT

FEMRA NËN MBROJTJEN E ISLAMIT Në emër të All-llahut, të Gjithëmëshirshmit, Mëshiruesit! FEMRA NËN MBROJTJEN E ISLAMIT Lais Lamya el-faruqi Muhamed Xh. Bahonari Muhammed Sharif Botuar nga: SHB Drita e Jetës Të gjitha të drejtat e këtij

More information

MANUALI I METODOLOGJISE SE VLERESIMIT TE NEVOJAVE PER TRAJNIM NE SHCK

MANUALI I METODOLOGJISE SE VLERESIMIT TE NEVOJAVE PER TRAJNIM NE SHCK Republika e Kosovës Republika KosovaRepublic of Kosovo Ministria e Administratës PublikeMinistarstvo Javne Uprave Ministry of Public Administration Departamenti i Administrimit të Shërbimit CivilDepartment

More information

MANUAL PËR PUNONJËSIN E SHËRBIMIT TË PROVËS

MANUAL PËR PUNONJËSIN E SHËRBIMIT TË PROVËS MANUAL PËR PUNONJËSIN E SHËRBIMIT TË PROVËS 2009 PËRMBAJTJA 1 Prezenca e OSBE-së në Shqipëri, 2009 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara. AUTORËT: Kevin Haines Rasim Gjoka Migena Leskoviku Ioana van

More information

Raporti i Implementimit të Planit të Veprimit për Fëmijë

Raporti i Implementimit të Planit të Veprimit për Fëmijë Raporti i Implementimit të Planit të Veprimit për Fëmijë 93 2012-2015 Raporti i Implementimit të Planit të Veprimit për Fëmijë 1 2012-2015 Botimi i këtij raporti u mundësua nga Save the Children 2 TIRANË,

More information

KOMUNIKIMI SI FAKTOR I MOTIVIMIT TË MËSIMDHËNËSIT КОМУНИКАЦИЈАТА КАКО ФАКТОР НА МОТИВАЦИЈА НА НАСТАВНИКОТ

KOMUNIKIMI SI FAKTOR I MOTIVIMIT TË MËSIMDHËNËSIT КОМУНИКАЦИЈАТА КАКО ФАКТОР НА МОТИВАЦИЈА НА НАСТАВНИКОТ 37.091.2:316.77 C E N T R U M 4 Mr.sc. Rexhep Dauti 1 KOMUNIKIMI SI FAKTOR I MOTIVIMIT TË MËSIMDHËNËSIT КОМУНИКАЦИЈАТА КАКО ФАКТОР НА МОТИВАЦИЈА НА НАСТАВНИКОТ COMMUNICATION AS A FACTOR OF MOTIVATION OF

More information

Identiteti kulturor dhe roli i Transmetuesit Publik Shqiptar

Identiteti kulturor dhe roli i Transmetuesit Publik Shqiptar Identiteti kulturor dhe roli i Transmetuesit Publik Shqiptar Raimonda Nelku Abstrakt Zhvillimi i identitetit kulturor kombëtar, varet nga disa faktorë. Një prej tyre kyç veçanërisht, në drejtim të rolit

More information

Rekomandimi Rec(2000)20 i Komitetit të Ministrave për shtetet anëtare mbi rolin e ndërhyrjes së hershme psikosociale në parandalimin e kriminalitetit

Rekomandimi Rec(2000)20 i Komitetit të Ministrave për shtetet anëtare mbi rolin e ndërhyrjes së hershme psikosociale në parandalimin e kriminalitetit MINISTERS DEPUTIES DÉLÉGUÉS DES MINISTRES Recommendations Recommandations Rec(2000)20 06/10/2000 Recommendation of the Committee of Ministers to member states on the role of early psychosocial intervention

More information

ZHVILLIMI I AFTËSIVE TË OJF-VE. për Ekonominë e Gjelbër dhe Qëndrueshmërinë Mjedisore

ZHVILLIMI I AFTËSIVE TË OJF-VE. për Ekonominë e Gjelbër dhe Qëndrueshmërinë Mjedisore ZHVILLIMI I AFTËSIVE TË OJF-VE për Ekonominë e Gjelbër dhe Qëndrueshmërinë Mjedisore ZHVILLIMI I AFTËSIVE TË OJF-VE për Ekonominë e Gjelbër dhe Qëndrueshmërinë Mjedisore Qendra Rajonale e Mjedisit për

More information

NJË ANALIZË E POLITIKËS SHQIPTARE PËR INTEGRIM

NJË ANALIZË E POLITIKËS SHQIPTARE PËR INTEGRIM PROGRAMI I NDI PER MENAXHIMIN POLITIK sipër ecte i drobitur në bulevard nuk është në gjendje ti përgjigjet por qeveritarët ama PO. Për Europën, integrimi i Shqipërisë është një proces i vetëkuptueshëm,

More information

Prof. Dr. Alban Ibraliu UDHËZUES PËR KULTIVIMIN E ORIGANUM VULGARE

Prof. Dr. Alban Ibraliu UDHËZUES PËR KULTIVIMIN E ORIGANUM VULGARE KULTIVIMI I RIGONIT Prof. Dr. Alban Ibraliu UDHËZUES PËR KULTIVIMIN E Rigonit ORIGANUM VULGARE Tiranë, 2017 1 Përgatiti materialin: Prof. Dr. Alban Ibraliu Departamenti i Shkencave dhe Teknologjive Bimore

More information

Botimi: Analiza për vlerësimin e programeve kombëtare dhe masave për punësimin e personave me aftësi të kufizuara

Botimi: Analiza për vlerësimin e programeve kombëtare dhe masave për punësimin e personave me aftësi të kufizuara E Ë Z I L E A V E AN M A R G O R P Ë T T I M I S Ë R VLE E R A T Ë B M O K E V A S E V A N DHE MA O S R E P E N I M I S Ë N U P PËR A R A U Z I F U K Ë T I S Ë ME AFT Botimi: Analiza për vlerësimin e programeve

More information

VEGJETARIANIZMI. Për një jetë me vlerë

VEGJETARIANIZMI. Për një jetë me vlerë VEGJETARIANIZMI Për një jetë me vlerë 2010 1 Hyrje Për shumë njerëz, dieta vegjetariane është e mistershme dhe konfuze. Ata mund ta kenë të vështirë të imagjinojnë një pjatë vegjetariane. Për ta, dieta

More information

(Fondi Special Për Ndryshimet Klimatike)

(Fondi Special Për Ndryshimet Klimatike) Projekti NDËRTIMI PËR RIKUPERIMIN E LAGUNËS KUNE - VAIN NËPËRMJET PËRSHTATJES TË BAZUAR NË EKOSISTEM - EBA (Fondi Special Për Ndryshimet Klimatike) UDHËZUESI TEKNIK MBI PËRSHTATJEN E BAZUAR NË EKOSISTEM

More information

UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE DEPARTAMENTI PEDAGOGJI PSIKOLOGJI PROGRAMI I DOKTORATËS

UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE DEPARTAMENTI PEDAGOGJI PSIKOLOGJI PROGRAMI I DOKTORATËS UNIVERSITETI I TIRANËS FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE DEPARTAMENTI PEDAGOGJI PSIKOLOGJI PROGRAMI I DOKTORATËS Marrëdhëniet midis konsumimit karakteristikave të personalitetit dhe teknikave të përballimit

More information

MINISTRIA E ARSIMIT, SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË E KOSOVËS STANDARDET E PËRGJITHSHME TË EDUKIMIT DHE ARSIMIT PARASHKOLLOR NË KOSOVË (3-6 VJEÇ)

MINISTRIA E ARSIMIT, SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË E KOSOVËS STANDARDET E PËRGJITHSHME TË EDUKIMIT DHE ARSIMIT PARASHKOLLOR NË KOSOVË (3-6 VJEÇ) MINISTRIA E ARSIMIT, SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË E KOSOVËS STANDARDET E PËRGJITHSHME TË EDUKIMIT DHE ARSIMIT PARASHKOLLOR NË KOSOVË (3-6 VJEÇ) Prishtinë prill, 2006 1 Kryeredaktor Dr. Fehmi Ismaili Redaktorë:

More information

Të Drejtat e Njeriut dhe Identiteti Gjinor

Të Drejtat e Njeriut dhe Identiteti Gjinor Të Drejtat e Njeriut dhe Identiteti Gjinor Artikujt e posaçëm mbi çështje të veçanta porositen nga Komisioneri për të Drejtat e Njeriut me qëllim për të kontribuar në debatimin ose reflektimin e mëtejshëm

More information

UDHËZUES PRAKTIK PËR HARTIMIN DHE ZBATIMIN E PLANIT EDUKATIV INDIVIDUAL (PEI)

UDHËZUES PRAKTIK PËR HARTIMIN DHE ZBATIMIN E PLANIT EDUKATIV INDIVIDUAL (PEI) UDHËZUES PRAKTIK PËR HARTIMIN DHE ZBATIMIN E PLANIT EDUKATIV INDIVIDUAL (PEI) 34 UDHËZUES PRAKTIK PËR HARTIMIN DHE ZBATIMIN E PLANIT EDUKATIV INDIVIDUAL (PEI) 2017 1 Ky udhëzues mundësohet nga Agjencia

More information

PLANI DHE PROGRAMI MËSIMOR

PLANI DHE PROGRAMI MËSIMOR MINISTRIA E ARSIMIT E SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË PLANI DHE PROGRAMI MËSIMOR Për klasën e parë fillore Prishtinë, gusht 2003 1 Kryredaktor Isuf Zeneli Redaktorë: Xhavit Rexhaj Ramush Lekaj Ilaz Zogaj Arbër

More information

Rajonalizimi i Shqipërisë në debat - fuqizimi i decentralizimit dhe evoluimi drejt zhvillimit rajonal. 1. Përmbledhje 106

Rajonalizimi i Shqipërisë në debat - fuqizimi i decentralizimit dhe evoluimi drejt zhvillimit rajonal. 1. Përmbledhje 106 Rajonalizimi i Shqipërisë në debat - fuqizimi i decentralizimit dhe evoluimi drejt zhvillimit rajonal Rudina Toto 1. Përmbledhje 106 Krijim i rajoneve më të mëdha se sa qarqet aktuale? Kjo është një pyetje

More information

Vlerësimi i Shërbimeve të Konsultoreve të Nënës dhe Fëmijës në Shqipëri

Vlerësimi i Shërbimeve të Konsultoreve të Nënës dhe Fëmijës në Shqipëri Vlerësimi i Shërbimeve të Konsultoreve të Nënës dhe Fëmijës në Shqipëri Raport Final 28 Mars, 2011 Gianfranco Gori MD Silvia Pivetta MD, MPH Giorgio Tamburlini MD PhD I. HYRJE Sektori shëndetësor shqiptar

More information

Komuna sipas masës së fëmijës

Komuna sipas masës së fëmijës Komuna sipas masës së fëmijës DORACAK PËR PËRGATITJEN E PLANIT LOKAL AKSIONAL PËR FËMIJËT 1 2 CIP Katalogizacija vo publikacija Nacionalna i univerzitetska biblioteka Sv. Kliment Ohridski Skopje 342.7.053.2:352.077.6(497.7)(035)

More information

Zhvillimi rural me pjesëmarrje në Shqipëri

Zhvillimi rural me pjesëmarrje në Shqipëri PhD Enea Hoti MA Orsiola Kurti Zhvillimi rural me pjesëmarrje në Shqipëri: Gjendja aktuale dhe sfidat e ardhshme Hyrje Zonat rurale në Shqipëri vuajnë nga përdorimi jo efiçient i burimeve, nga performanca

More information

Referim KRIZA ENERGJITIKE DHE LIGJI PËR RUAJTJEN E NXEHTËSISË NË BANESA

Referim KRIZA ENERGJITIKE DHE LIGJI PËR RUAJTJEN E NXEHTËSISË NË BANESA Referim KRIZA ENERGJITIKE DHE LIGJI PËR RUAJTJEN E NXEHTËSISË NË BANESA Tashmë jemi te ndërgjegjshëm që në Shqipëri jetojmë në një krizë të vazhdueshme të energjisë elektrike e cila është shtrirë vitet

More information

Arsyet e terrenit vetëcensurues për gazetarët

Arsyet e terrenit vetëcensurues për gazetarët Arsyet e terrenit vetëcensurues për gazetarët Ramadan Çipuri Abstrakt Vetëcensura përbën një fenomen i cili në mënyra të ndryshme shoqëron jetën profesionale të çdo gazetari. Parë në mënyrën se si ajo

More information