STEPHAN PETER WHITEHEAD (Nog onder eed) verklaar verder : Lieutenant, did it ever come to your notice before the

Transcription

1 2 4O ' HOF HERVAT: (Kasset 38) STEPHAN PETER WHITEHEAD (Nog onder eed) verklaar verder : KRUISVERHOOR DEUR ADV B.IZ0S (vervolg) Lieutenant, did it ever come to your notice before the end of January that special arrangements had been made for Miss Hogan to spend the night in Brigadier Muller's office? --- Edelagbare, ek het net gehoor daarvan, dat dit plaasgevind het. Before or after Dr Aggett's death? --- Edelagbare ek is nie seker nie, maar ek dink dit was voor Dr Aggett se dood. Did you have any knowledge-of anyone else of that (10 batch of detainees having spent nights on the 10th floor? --- Nee edelagbare. Did you know that officers stationed on the 10th floor had been sued for subjecting detainees to intensive interrogation on the 10th floor, before you decided on the 28th to take Dr Aggett there? --- Nee edelagbare. You didn't know that - when did you first find out that intensive interrogation led to liability on the part of officers? --- Edelagbare ek was nog nooit bewus daarvan nie. Not up to now? --- Dit is so edelagbare. (20 % Was there not a more senior officer available after the 8th of January to undertake the interrogation of Dr Aggett? --- Edelagbare, ek weet nie of daar was nie, daar was heel moontlik, maar dit is Majoor Cronwright se prerogatief om persone aan t e s t e 1. You see because if we understood your evidence correctly, here you are, the most junior of Lieutenants there, and also under some pressure on the second floor to do your colleague's work who was on holiday... COURT Second floor, I don't quite follow Mr Bizos? (30 ADV BIZOS First floor is it, where your office - ground floor? --- Ek/

2 c x t r \ 5P Whitehead j 9 Ek was op die grondvloer, het ek n kantoor edelagbare. Yes, so really you were doing this as some sort of - at any rate until the 28th, as something by the way? As an additional duty? --- Edelagbare dit is so. Wasn't there a senior and more experienced officer to deal with Dr Aggett at all as far as you k n o w? ---Edelagbare, daar was heelwaarskyn1ik. Yes, you see because that is an additional factor why we are going to submit to his Worship, I will give you an opportunity to deal with it, that you, really made this your cause (10 because you had been following Dr Aggett for so long? Edelagbare nee, dis verkeerd. Did you come to John Vorster Square in the early hours of the morning of the 5th? --- Dit is korrek so edelagbare. What time did you get there? -----Edelagbare dit kan so ongeveer half-vier in die oggend wees. ' Where were you living at the time? ---Edelagbare ek het in Triomf gebly in die po1isiewoonste11e. What time had you left the night before? --- Ek is nie seker watter tyd bedoel u nou? - (20 On the 4th, what time did you go off duty? --- Edelagbare die normale tyd o'clock? --- Dit is korrek so. Now on the 4th, when you heard for the second time that Dr Aggett had made complaints of assault, against the people interrogating him, did you ask him whether he needed a doctor? --- Nee edelagbare. Now would I be understating it Lieutenant if I were to suggest to you that complaints of assault, be they true or false, are of fundamental importance to the good name of the (30 South/

3 3 South African Police? --- Dit is so edelagbare. And if they are false, the people who make false allegations should be exposed as untruthful persons as soon as possible, like Dr Aggett, in your view. If Dr Aggett was making false allegations on the 4th of February, you for the protection of your good name, must be very very keen to disprove his allegations? Dit is korrek so edelagbare. Now did you raise a hue and cry and say "let a doctor examine him" - hue and cry perhaps is a... did you take any steps for a doctor to examine him so that he can be proved (10 an untruthful person there and then? --- Nee edelagbare, maar daar sou n volledige ondersoek gekom het. Did you know that the magistrate came to see him during the course of that week? --- Nee edelagbare. What was he busy doing on the 2nd? --- Ek het dit alreeds aan die Hof verduidelik edelagbare. Busy writing out his statement? --- Ek het reeds vir die Hof verduidelik edelagbare. Would that have been, whatever he might have been doing, was that a sufficient reason for the magistrate to be told > (20 that he was not available, to be seen by the magistrate? --- Edelagbare ek het vir geen magistraat of persoon wat daar kom baar is nie. I'm sorry, I've got the date wrong, it's the 1st and \ besoek het op enige stadium meegedeel dat Dr Aggett nie beskiknot the 2nd. Was he doing anything on the 1st that he should have been - that the magistrate should not have seen him? --- Edelagbare, ek het aan die Hof vertel wat Dr Aggett op die lste gedoen het, en ek het ook aan die Hof gemeld dat geen magistraat

4 240 5 I Is there anything secret or confidential about any of the methods that you used to interrogate Dr Aggett? --- Edelagbare, daar is geen spesifieke metode gevolg nie, en daar is niks geheim daaromtrent nie. Was Sergeant Blom's investigation of the matter merely an indication to you that you should write out a statement denying that you assaulted Dr Aggett?--- Edelagbare, ek het alreeds gemeld, Sersant Blom het vir my gese dat ek n verklaring in verband met die aange1eentheid sal moet insit, en Kaptein Victor het my daarna, na die dood van Dr Aggett gekontak, en (10 ek het hom gaan sien in sy kantoor waar ek vir hom n verklaring I geskryf het oor die aange1eentheid. On how many occasions were you told by Major Cronwright that you were to secure that no violence was used against Dr Aggett or detainees in general? --- Edelagbare, ek het daar ook reeds aan die Hof gemeld, toe ons aangesluit het by die onder- soek, ek was nie alleen nie daar was ander mense wat ook by my aangesluit het, het Majoor Cronwright vir ons n toespraak g e - gee.. Only once? --- Dit is korrek so edelagbare. (20 His evidence says that he regularly issued these warnings? --- Edelagbare, dit is waarskynlik so, ek sal dit nie ontken nie, maar u is bewus daarvan dat ek verbonde was aan n ander personeel, en dat ek nie al Majoor Cronwright se konferensies en vergaderings bygewoon het nie. Lieutenant, if I've understood your evidence correctly Dr Aggett had no reason to complain, correct? --- Dit is korrek so edelagbare. No reason to be depressed, correct? --- Edelagbare, ek weet nie of Dr Aggett depressief was nie, sover ek weet was (30 hy nie. No/

5 5 ' SP Whitehead 24G2 No reason to walk in an abnormal fashion? --- Die tye wat ek horn sien loop het edelagbare, het hy vir my doodnormaal ge1oo p. He was giving his full co-operation and he was willing to continue writing his statement, without any protest to you? --- Dit is korrek so edelagbare. Would he have had any reason to be in despair that his interrogation was not likely to end in the near future? ---Edelagbare, ek het ook <reeds aan die Hof verduidelik dat Dr Aggett se ondervraging die Saterdagnag tot einde gekom het. (10 I During the week of the 1st to the 4th, did he give you any indication that he was in despair because his interrogation and taking of the statement from him, was not coming to an end? --- Nee edelagbare. Did he never protest that his detention was being unnecessarily prolonged? --- Nee edelagbare. Now you see, we have had a piece of evidence from Brigadier Muller, page 1004, line 3, to the effect that when he saw Dr Aggett, Dr Aggett asked him "surely this must come to an end sooner or later", were you there when that was said? --- Edel- (20 agbare ek is bewus daarvan dat die Brigadier Dr Aggett besoek het in die kantoor, ek kan egter nie onthou wat daar tussen hulle gepraat was nie. Were you there when Brigadier Muller came? --- Dit is korrek so edelagbare. Don't you recall that Dr Aggett posed that rhetorical question to the Brigadier? --- Edelagbare ek was daar toe Brigadier Muller daar inkom en ek het na die hoek van die kantoor toe beweeg, ek kan nie onthou nie, dit is heelwaarskynlik so, hulle het gepraat, ek het nie my aandag geplaas op wat daar (30 gepraat was nie. But/

6 6 m m. ^ SP Whitehead ( L 4 0 But no such rhetorical question of despair was ever uttered to you? --- Dit is korrek so edelagbare. If there was such a good relationship between the two of you, why should it have been asked of J^he Brigadier and not of you? Edelagbare ek kan dit nie antwoord nie, ek kan wel aan die Hof noem dat Dr Aggett my gedurende Desember op een stadium gevra het hoe lank ek dink die ondersoek sou duur, en ek het vir horn gese ek kan horn geen definitiewe antwoord gee nie. Now have you been made aware that we have had evidence (10 from a number of people during the period after the 30th/31st Dr Aggett did not take- his meals, and he presented a picture of a broken man? --- Edelagbare, ek het van dit in die koerante gelees, van getuienis wat in hierdie Hof ge..(intervention) Have you not been shown the affidavits? --- Nee edelagbare. ADV SCHABORT Your Worship with respect, I should like to know which witnesses testified to the effect that Dr Aggett did not have his meals. ADV BIZOS He did not sign for his meals in the book, and that is a matter of record. The evidence, the information (20 that is placed before your Worship in Mr van Heerden's affidavit said that sir, and the other witnesses, Nanabhai, Lerumo and others, have given a description which I am entitled with respect to refer that he was a broken man sir, that's the basis upon which I put the question. Anyway the witness says that he read it in the paper, he hasn't seen the affidavits. Now if that evidence is correct, then whenever Dr Aggett was in your presence, he must have put on another act altogether Lieutenant?--- Hipoteties gestel sal ek dit so aanvaar (30 edelagbare. And/

7 And you, as the inter r ogator of Dr Aggett Lieutenant, if that evidence is correct, must have been responsible for it? --- Ek ontken dit edelagbare. I am going to put to you Lieutenant finally, that if Dr Aggett committed Suicide, you drove him to it? -----Edelagbare ek ontken dit. NO FURTHER QUESTIONS BY ADV BIZOS HOF Mnr Schabort, voordat u voortgaan, ek wil net - Mr Bizos I mentioned to you that I was under the impression that you were repeating a certain question when you examined this witness (10 on what happened on the occasion when they had the beers. ADV BIZOS COURT That is correct sir. I have paged through my notes, I cannot find a note to the effect, so I have a doubt whether you did in fact question on those lines, I must give you the benefit of the doubt if you want to ask questions on it. ADV BIZOS No, I think I covered it, I might have done it in a little greater detail, but thankyou your Worship, I think I have covered the question. Thankyou your Worship, I won't put anything but may I (20 just put, finally that without putting page numbers to you Lieutenant, I am going to put to you that Mr de Bruyn, Mr Kerr, Mr Woensdregt and Mr Lucas, each gave a special field on which they were to examine Dr Aggett, do you agree? --- Edelagbare ek stem saam daarmee, maar ek wil net kwalifiseer, dat behalwe Adjudant-offisier Lucas wat ek self vir n spesifieke rede i n - gebring het, het ek nie een van die ander persone aangestel om vir Dr Aggett te ondervra nie. NO FURTHER QUESTIONS BY ADV BIZOS KRUISVERH00R DEUR ADV SCHABORT (30 Soos u behaag edelagbare - Luitenant, net so n hele reeks/

8 reeks losstaande punte. Het u al voorheen getuig in n hof? --- Edelagbare, ongeveer twee of drie keer. Oor die kwessie van die aandete wat genuttig is, ek dink dit was die aand van die 29ste, in die menasie, kan u onthou welke volgorde ju 11 e gegaan het? Het julle, het u en Adju- dant de Bruyn en Dr Aggett saann gegaan, of afsonderlik gegaan of hoe het dit gewerk? --- Edelagbare Adjudant-offisier de Bruyn het eers geloop, en dit was kort daarna, dit kan binne n minuut of drie gewees het, het ek en Dr Aggett horn gevolg. In verband met Kersfees, het daar enige iets spesiaals (10 gebeur op Kersfees, betreffende Dr Aggett? --- Edelagbare ek was aan diens gewees op Kersfees, en net na middagete was ek verder aan diens, het ek van - ons het verskillende koue vleise en neute en so geeet Kersdag by my ouerhuis, het ek n papierbord volgepak van dit en dit bedek en vir Dr Aggett in syselgeneem. *. Die 4de Februarie, die laaste dag van Dr Aggett se lewe, toe hy terug gegaan het selle toe, kan u onthou welke swart polisieman het horn vergesel? --- Sersant Masemula edelagbare. Ek kan dit net kwalifiseer deur vir die Hof so te stel, ek (20 het Sersant Masemula geroep om Dr Aggett terug te neem, en sover my kennis strek het hy Dr Aggett op daardie dag teruggeneem. Nou ek wil graag he u moet net na die dokument B.3 kyk Luitenant, het ons miskien die oorspronklike asseblief? Nou my begrip van die situasie is, Luitenant, dat daardie dokument by die ondervraging van Dr Aggett eintl.i.k nog as n soort van vertroulike dokument hanteer was, kan u net miskien dit toelig, wat was die posisie gewees in verband met daardie dokument in Desember, Januarie, hier teen die einde van Januarie? Edelagbare ja, ek het nie hierdie dokument aan Dr Aggett (30 getoon nie, maar ek het hierdie dokument gebruik as n basis van/

9 van een faset van sy ondervraging, waarvolgens ek hom ondervra het. Nou ek wil graag he u moet net met betrekking tot daardie dokument vir die Hof n bietjie verdere i n 1 i g t i ng g e e van u beskouing daaromtr e n t. Ek meen u het gese dat daardie dokument, na ti mening, blyke gegee het van die feit dat die oorledene n lid van die.anc was, of daarby betrokke was? Edelagbare ja, die inligting uit hierdie dokument wat ek gekry het, is dat Dr Aggett by die ANC betrokke is, en ek wil dit vir u so uitlig, dat hierdie dokument is in twee kategoriee inge- (10 deel, van persone wat ondergronds werk en persone wat bogrond werk doen, en enig-e sel is saamgestel uit hierdie twee fasette, die bogrondse en die ondergrondse sel, wat dan weer saamkom om een geheel n sel te vorm. Is daar enige iets verder uit daardie dokument soos wat dit daar uitgeskryf is, wat vir u betekenisvol is, om aan te toon wat u se? --- Ek verstaan nie die vraag mooi nie. Is daar enige iets verder wat u in daardie dokument sien, volgens sy uiteensetting daar, wat u nog as betekenisvol beskou in verband met die uitleg daarvan? --- Ek is jammer, ek (20 verstaan net nie mooi - kan u net weer herhaal? Met betrekking tot daardie dokument Luitenant, is daar \ enige iets anders wat u nog as b e t e l-si i s v o 1 beskou by die vertolking van die betekenis wat gegee moet word aan die % posisie van Dr Aggett, met verwysing na die plek waarop sy naam op daardie dokument voorkom? --- Ja ek verstaan nou. Nee, dit is so edelagbare, hier word dit vir my gewys, soos ek vir die Hof ook al meegedeel het, dat Dr Aggett tussen n simpatiseerder en n aktiewe ondersteuner beweeg het, en hier pas die aktiewe ' ondersteunder rol vir my presies in waar hy in ondersteuning (30 gewerk het in n sel vir die ANC. Daar/

10 io 2 4'87 SP Whitehead Daar is n opskrif by hierdie dokument "Close Comrades (as regards above and underground work)"? --- Dit is korrek so edelagbare. Wat was u vertolking van daardie opskrif, het dit die hele dokument gedek of net n gedeelte daarvan?-----edelagbare nee, dit het vir my die hele dokument gedek. Hoekom se u so? --- Edelagbare, die naam spreek vanself, "Close Comrades". Wat van die letters wat daarop voorkom? Die paragraafverwysings? --- Ja, edelagbare hierdie dokument is ingedeel (10 in verskillende kategoriee, maar dit saam, die hele geheel, vorm dit die "Close Comrades". Verwys u nou na die "A", "B", "C" ensovoorts? --- Dit is korrek so edelagbare. Nou betreffende daardie tydperk na die naweek wat die oorledene op die lode vloer deurgebring het Luitenant, die 31ste tot die 4 d e, ek wil u net n paar vrae oor daardie tydperk vra. 31ste Januarie tot die 4de Februarie. HOF Ek volg nie mooi nie. ADV SCHABORT Nee edelagbare, ek wil graag nou die getuie - (20 ek se, vrae stel oor die tydperk nadat hy op die lode vloer.. HOF 0, ja, nee ek volg. ADV SCHABORT.. Voltyds was, en wel oor die tydperk die 31ste Januarie tot die 4de Februarie. Nou in daardie tydperk, welke roetine is cjevolg Luitenant?---Dit is nou die tydperk - die laaste week - edelagbare, Dr Aggett was soggens na die kantoor gebring, waarop ek elke oggend al sy papiere en notas en so ver hy alreeds toe geskryf was aan sy volgende verklaring, aan hom oorhandig het, hy het in n kantoor gesit saam met Adjudant-offisier de Bruyn, en hy kon in sy eie tyd voortgaan om sy tweede verklaring oor te skryf. Het/

11 Het daar enige ondervraging plaasgevind? --- Nee edelagbare. Kon hy voortgaan met sy oefeninge? --- Dit is so edelagbare, soos ek verstaan het hy gewoonlik die oefening gedoen t voordat hy soggens uitgekom het. Het hy enige pligte gehad wat hy moes uitvoer in sy sel in daardie t y d? ---Edelagbare., ek sal nie weet nie, ek is nie bewus van hulle selpligte nie. Het u vir horn enige huis werk gegee om dit nou maar so uit te d r u k? ---Nee edelagbare. (]_ Die Woensdag, vir hoe lank was hy die Woensdag op die lode v l o e r?---edelagbare, vir n baie kort tydjie, hy was net vir n gedeelte van die oggend op die lode vloer. Weet u wat hy vir die res van die dag gedoen het? --- Nee edelagbare, hy is terug na sy sel toe. Was daar enige sprake, dat hy die naweek van die 4de op die lode vloer moes deurbring, op enige wyse? --- Nee edelagbare, geensins nie. Was daar enige gronde vir hom om te kon gedink het hy sou dit moes doen? --- Nee edelagbare. (20 Het u enige iets aan die oorledene bemerk, aan sy liggaam, sy liggaamlike houding, of in sy gesigsuitdrukking of iets dergeliks, wat vir u rede gegee het in u gemoed om te dink dat die oorledene moontlik in n gevaarsone van sel fmoord inbeweeg het? --- Nee edelagbare, ek sal se die teenoorgestelde, want soos ek vir die Hof gemeld het, op die Maandagoggend, toe ek Vir Dr Aggett vra hoe gaan dit, ek het dit elke dag gedoen as ek by hom kom, het hy vir my gese dit gaan baie goed, en hy voel nou baie beter en meer verlig nadat hy al die waarheid vertelhet. (3 g Het u enige - ten minste, wat sou u gedoen het as u die g e v o e 1 /

12 12 4 G 9 S P VI h i t e h e a d gevoel gekry het, of die indruk gekry het, dat hy wel in so n m i s k i e n geestelike togstand b e 1 a n d het, o f sieketoestand, of gekombineerde toestand van gees en liggaam wat horn n risiko gemaak het vir selfmoord? --- Edelagbare ek sou dit onmiddellik met die Majoor opgeneem het en sy verdere instruksies uitgevoer het, wat ek glo is tot die beskerming of voortdurende op pas van Dr Aggett sou gelei het. Daar was getuienis dat n mede aangehoudene horn op die 3de gesien het, met iets wat soos n kneusplek gelyk het op sy voorkop, ek meen dit was die 3de, dit kon op die 4de gewees (10 het - was dit die 3de - die 3de of die 4de? --- Dit maak nie saak watter datum dit is nie edelagbare, dit is heeltemaal vals, dit was nie so nie. En iemand anders het gese dat hy hom gesien het met n bloed klont op die voorkop, ook op die 3de of die 4de? --- Nee edelagbare dit is ook vals. Nou kan u miskien net kommentaar lewer oor die volgende Luitenant, in paragraaf 73, van die oorledene se eerste ver- klaring staan dit, dit is nou bewysstuk - wel dis in die bun- del - staan, "I support the principles of the Freedom Charter (20 as being a basis for a Democratic, non-racial society in South Africa". Wat is die "Freedom Charter", en wat sou u se kan n mens redelikerwys van daardie eerste sin s e? ---Edelagbare ja, hier kan n mens die, onmiddellik die indruk kry dat Dr Aggett n ondersteuner van die ANC is, want die "Freedom Charter" is n dokument, dis n rewolusionere dokument, wat gedurende 1955 opgestel is deur die "Congress of the People" wat deur verskillende fasette van die bevolking behels het op daardie stadium, waarvan die ANC erken was as die leier. Wat behels die dokument eintlik? --- Edelagbare ja, dit (30 is n dokument wat n totale verandering in Suid-Afrika uiteensit en /

13 ff) / i-*i ^ ^ Whitehead d 4 i V * en dit is basies die grondwet van die ANC., Nou wat betref die oorledene se uitlating dat hy n "Euro-Communist" was, of dat hy in "Euro-Commumsm" geglo het, het hy miskien vir u verduidelik presies wat hy bedoel? --- Ja edelagbare, Dr Aggett het aan my verduidelik dat n "Euro- Communist" is wat ons tans baie in Europa nou kry, dit is gebaseer net op suiwer Marxisme, dit is nie Marxisme-Leninisme wat deur wapengeweld die bevolking wil oorneem nie, maar dit is op n ekonomiese grondslag, en toe hy vir my gese het hy is n "Euro-Communist", het hy homself geassosieer met die tipe kommunis wat mens nou tans in Europa kry, wat deur ekonomiese druk die verandering probeer bewerkste11ig. Hy het ook in sy tweede verklaring, gewag gemaak van die woord "Marxisme", het u die indruk gekry dat hy weet waarvan hy praat toe hy homself so beskryf het? --- Dit is so edelagbare. En wat beteken dit in n neutedop?---edelagbare ja, Marxisme is maar net, Dr Aggett het aan my verduidelik dat ons het - as die - die samelewing het al deur verskillende stadia van ontwikkeling gegaan, ons het byvoorbeeld eers, soos wat hy vir my genoem het, het ons die s1 awe-tydperk gekry, toe later aan die feudale-tydperk en ons is nou by die kap'italistiese tydperk, en deur ewolusie en deur die werker se kaptiaal waarde is die volgende stadium wat moet kom, is sosialisme, en hy het geglo as mens Marx se siening toepas en die werker opbou, sal dit outomaties kom en dit is waar hy verskil het van Leninisme wat nie bereid is om vir die ewolusionere proses te wag nie maar onmiddellik deur wapengeweld dit wil implement e e r. Nou die byvoeglike naamwoord "Communistic" kom in sy tweede verklaring ook voor, soos ook aan u uitgewys is. Wie

14 9 A ' V 'I S P Whitehead * / het daardie begrip gebruik in u gesprekke met hom, het net* u dit gebruik of het hy dit ook gebruik, of julle altwee of hoe? --- Edelagbare ons het altwee dit gebruik, maar dit kon moontlik van my kant af gekom het omdat ek het kommunisties vertaal as "communistic", maar ek is nie seker nie, dit kan moontlik van my af gekom het ook, maar hy het saamgegaan met die term. Die stelling was aan u gemaak Luitenant dat die oorledene se aanvangswoorde van sy tweede verklaring, "I support the Marxist ideology and therefore I am a communist", dat dit deur hom gebruik is as gevolg - dit was so aan u gestel, "it (10 was the fruit of your unlawful conduct", wat se u daarvan? -- Ek ontken dit totaal edelagbare. Dan is gese dat die tweede verklaring eintlik maar net n "rehash", ko-kery was, van die eerste verklaring, dat dit in ander woorde nie werklik verskille bevat het nie, kan u miskien vir die Hof wys op verskille tussen daardie twee verklarings, wat vir u van betekenis is? --- Ja edelagbare.. Die heel eerste paragraaf verskil van die eerste verklaring, omdat die eerste paragraaf is nie in die ander verklaring nie. En dan paragraaf 6, van die tweede verklaring, verskil ook (20 van die eerste verklaring se paragraaf 5. Wil u miskien net kommentaar lewer oor aspekte? --- Edelagbare, dit is maar net basies oor Dr Aggett se agtergroncj^ * en die tydperk wat hy in Constantia gebly het, waar dit verskil van die eerste verklaring. Dan paragraaf 8 van die tweede verklaring verskil ook want dit is nie in die eerste verklaring nie edelagbare. En dan in paragraaf 10 van die tweede verklaring is daar ook n verskil van die eerste verklaring, dit is eintlik n klein verskilletjie waar Dr Aggett maar net meer uitbrei oor sy verhouding met Gavin Anderson, (30 paragraaf 11 van die tweede verklaring verskil van die eerste v e r - /

15 9 A '. > ^ 1»» verklaring dat dit nie - daardie paragraaf is geheel en al nie in die eerste verklaring nie. Paragraaf 12 verskil van die eerste verklaring in die sin dat hy gese het in die eerste verklaring dat Taffy Adler hom gevra het om in die "Industrial Aid Society" te werk, in die tweede verklaring sit hy dit breedvoerig u i t, en hoe Gavin Anderson vir hom die werk daar gekry het. Daar is n verdere verskil in daardie paragraaf ook - die laaste gedeelte - wat nie in die eerste verklaring is nie. Paragraaf 13 van die tweede verklaring verskil van die eerste verklaring waar Dr Aggett uiteensit die werklike rede hoekom hy nie die posbus gehuur het nie.. Wat was dit gewees? --- Dit was sodat hy die weermag oproep kon ontduik en nie die papiere kan ontvang nie. Paragraaf 16 van die tweede verklaring verskil van die eerste verklaring in die sin dat paragraaf 16 is gladnie in die eerste verklaring nie, so ook paragraaf 17 en paragraaf Waarmee handel daardie paragrawe in werklikheid Luitenant? --- Edelagbare, hierdie paragrawe handel oor die onwettige vergaderings wat daar gehou was waar daar bespreek was die moontlikheid van ondergrondse vakbondstrukture in lyn met SACTU waardeur SACTU en die ANC moontlik gehelp kan word. Hoe belangrik ag u daardie nuwe gegewens? --- Ek ag dit baie belangrik edelagbare. Ja? Paragraaf 22 verskil van paragraaf 15 van die eerste verklaring, dit is die eerste paragraaf - die eerste ' verklaring word daar net vlugtig van Oscar Mpeta melding g e - maak, hier word gepraat van "..We agreed that the principles of SACTU were the correct ones. Welke belang kan n mens daaraan h e g? ---Edelagbare dit toon vir ons duidelik waar Dr Aggett se simpatiee gele het. Dan/

16 1 S* A SP Whitehead Li * * J \ Dan op die tweede paragraaf 18 van die tweede verklaring verskil van paragraaf 18 van die eerste verklaring, daar se Dr Aggett "..I have not done my military training", wat hy dit nie noem in die eerste verklaring nie. Paragraaf 19 verskil van die eerste verklaring omdat paragraaf 19 word nie gemeld in die eerste verklaring nie. Paragraaf 20 verskil van die eerste verklaring en dit is - die rede daarvoor is dat die % paragraaf geensins vervat is in die eerste verklaring nie, dit praat van die ontmoeting wat Gavin Anderson en Sipho Kubheka met Rae Alexander en ander SACTU en ANC persoon1ikhede in (10 Botswana gehad het. Wat was die verhouding van die oorledene met Gavin Anderson? --- Edelagbare die oorledene was onder - ek sal dit so se dat die oorledene was Gavin Anderson se "protege" gewees, hy het direk onder Gavin Anderson se beskerming geval en Gavin Anderson het vir hom die werke gekry in die Vakbonde, hy het hom geleer hoe om te organiseer, hy het sy probleempies vir hom opgelos, hy was basies sy beskermheer gewees. Paragraaf - 21 verskil ook, die tweede paragraaf 21 van die tweede verklaring, dit word nie gemeld in die eerste verklaring nie. (20 Paragraaf 22 verskil ook van die eerste verklaring, want dit word ook nie gemeld in die eerste verklaring nie. Hoe belangrik is hierdie paragrawe, en die, verskille hier Luitenant? --- Edelagbare dit is baie belangrik, veral paragraaf 2 2, aangesien n gedeelte van - aangesien paragraaf 22 gedeelte is van die inligting waarop privilegie gevra is. Paragraaf 25 verskil ook van die eerste verklaring, dis waar Dr Aggett die werksaamhede en sy weggaan by die "Industrial Aid Society" volledig uiteensit. En dan die laaste bladsy, pagina 29 van die tweede verklaring is daar ook n verskil wat (30 nie in die eerste verklaring is nie, waar Dr Aggett noem dat hy /

17 hy kopiee van "Workers Unity" aan n Swart vrou Wilhelmina gegee het o m te lees, dit is die basiese verskille wat daar is edelagbare. Ja, het u die oorspronklike van hierdie tweede verklaring by u of is dit... your Worship I beg leave to hand up the various originals of the notes and the manuscript of the first statement and of the second statement. HOF Mnr de Vries, dit is reeds ingehandig hierdie verklarings, kan u net vir my help met die nommers wat daaraan gegee is? ADV.DE VRIES Edelagbare die dokumente soos dit daar is, (10 is genommer alreeds deur myself, voor die getuie.. HOF Ek dink dit is genommer tydens ondervraging deur mnr Bizos mnr Schabort, en dit volg dan vanself dat die oorspronklike as dit beskikbaar is, word dit so aanvaar. ADV SCHABORT Soos die Hof behaag. Mnr - Luitenant Whitehead, u het gese dat op die eerste verklaring is daar sekere notas ook gemaak deur die oorledene, is dit reg? --- Ja, dit sal nou op die eerste getikte verklaring wees edelagbare, dit was nie op die geskrewe weergawe van die eerste verklaring nie maar op die getikte weergawe. (20 Kan u net daarna kyk, dat ons dit net identifiseer? --- Ek het ongelukkig nie n getikte weergawe van die eerste verklaring voor my van die Hof nie, maar ek het n persoonlike een hier voor my edelagbare. Dit lyk nie vir ons of die dokument wat ons voor ons het soiets op het nie Luitenant, kan ons net miskien - kan ek net kyk na die dokument wat u daar het? Miskien moet ons net vir ons geleerde vriend vra edelagbare om hierdie punt vir ons op te klaar, as ons net vir hom die dokument kan toon? ADV DE VRIES Edelagbare ja, die is n afskrif, blykbaar n (30 fotostaat lyk dit my van die oorspronklike van die eerste ver-/

18 verklaring,.. HOT Die getikte een? ADV DE VRIES Getikte een, op die oorspronklike wat in my besit is, kom dit natuurlik nie voor, die annotasies daaraan nie. HOI7 Ons is nou ietwat alleen gelaat hierbo, indien u die dokumente wil deurgaan dan kan ons verdaag sodat u kan die dokumente deurgaan. ADV BIZ 0 S Your' Worship sorry, but we have never been shown this document. (20 COURT I am not aware of that particular document myself Mr Bizos, and if you would like to go through the document and Mr Schabort would like to go through the document, I am going to adjourn for a few minutes and give you the opportunity. ADV BIZOS Yes, perhaps we should have a look at it, because I may have to ask a few questions about it your Worship, with your Worship's leave, because I see things there which... ADV SCHABORT Ja, kan ons dan maar verdaag vir n kort wyle dat ons dit net deurgaan? H0F dink so, dan kan u deurgaan en dan kan die dokument (20 - mnr Lourens sal dit na my toe ook bring sodra as u klaar is dat ek ook daarna kan kyk voordat ek weer Bank toe kom. AT THIS STAGE COURT TAKES A SHORT ADJOURNMENT ON RESUMPTION: STEPHAN PETER WHITEHEAD (Nog onder eed) verklaar verder : KRUISVERHOOR DEUR ADV SCHABORT (vervolg) Your Worship, we have now all had a good look at that document, I would just like to ask the witness some more questions about it. Luitenant, kan u net vir ons verduidelik waar daardie dokument vandaan kom, want skynbaar is die een wat (30 aan ons beskikbaar gestel is deur ons geleerde vriende van die/

19 die Prokureur-Generaal se kantoor, het hy nie daardie notas op n i e? ---Edelagbare ja, ek het n kopie gemaak van Dr Aggett se oorspronklike getikte verklaring wat ek op die 25ste Januarie aan hom gegee het, waar ek by hom gesit het, en waar hy net die notas, sommige paragrawe wat ons bespreek het en wat hy self gevoel het onvolledig is, hy net die woorde "add" bygeskryf het, en ek was onder die indruk dat - ek het my kopie van daardie kopie af gemaak en ek was onder die indruk dat daardie kopie van die dokumente ook aan hierdie Hof beskikbaar gestel was. (10 Weet u waar die oorspronklike van daardie een is waarvan u nou n fotoafdruk h e t? ---Edelagbare nee, soos ek se ek was onder die indruk dat daardie oorspronklike aan hierdie Hof beskikbaar gestel was. Kan ons dan miskien daardie een ook n BEWYSSTUK nommer gee, FFF.6 miskien edelagbare, dat ons dit net.deel van die stukke voor u maak? HOF Ek dink dit is wenslik dat die dokumente dan, wat daar beskikbaar is, ingehandig word, FFF.6 - mnr de Vries? ADV DE VRIES Dit is die volgende nommer. (20 ADV 5CHAB0RT Soos u behaag - nou op daardie BEWYSSTUK FFF.6 Luitenant, is daar ook in blou ink geskryf, wie se notas is dit? --- Edelagbare die blou ink is my handskrif. Ek weet nie of daar miskien ander ink ook daar is nie, maar wat bygeskryf is, in wie se handskrif is dit? --- Edelagbare dit is in my handskrif. En wanneer het u dit daarop aangebring? --- Edelagbare ek het dit onlangs aangebring ter voorbereiding van die nadoodse ondersoek. Nou die organisasie SACTU is reeds dikwels na verwys, (30 hoekom was u so gelnteresseerd om van die oorledene se verbintenis i n d i e n /

20 indien enige, met 5ACTU te verneem? --- Edelagbare ja, ek het reeds aan die Hof verduidelik dat SACTU n alliansie met die ANC - hulle is twee verskillende organisasies, maar dat SACTU eintlik die werkersvleuel is van die ANC. Kyk net na BEWYSSTUK FFF.5 - dit is die handgeskrewe tweede verklaring van die oorledene, op bladsy 13 daarvan Luite- nant. Daar het u gese, die skets onderaan die bladsy is n ANC sel-struktuur, kan u net vir die Hof verduidelik presies wat u daarby bedoel en hoe SACTU daarby inpas, indien wel? Ja edelagbare, hierdie skets hier is nie absoluut nie, maar (10 dit is die basis waarop die ANC werk, deur persone drie-drie in n sel te organiseer en daardie persoon in die een sel gaan weer uit en werf elke persoon weer drie ander persone, en die persone wat gewerf word is onbewus daarvan dat die persoon in n ander sel betrokke is, en hierdie sisteem word ook deur SACTU gebruik edelagbare. Nou by die skryf van hierdie verklaring en ook die verskeie notas wat voor die Hof is, die FFF-groep van dokumente, is Dr Aggett enigsins deur u voorgese by die skryf van daardie geskrifte, of het hy sy eie taal en begrippe gebruik?--- (20 Edelagbare Dr Aggett het sy eie taal en begrippe gebruik. In watter taal het u horn ondervra? --- Edelagbare, hoofsaaklik Engels maar baie keer Afrikaans waar ek nie goed was of die woorde geken het in Engels nie, Dr Aggett het Afrikaans goed verstaan, hoewel hy dit nie baie goed kon praat nie. Was daar n tydstip waarop u Dr Aggett se voorregte vir horn ontneem het? --- Nee edelagbare. Daar was sekere getuienis deur u gegee rondom die kwessie van of u vir Dr Aggett gese het "jy weet hoekom jy hier is", ek dink u het gese Dr Aggett het geweet hoekom hy daar was, en (30 dit was n aspek waaroor die Hof gese het dat ons die geleenth e i d /

21 heid sal kry, u wou nog iets gese het, en toe het die Hof gese ons sal die geleentheid kry om u daar verder oor uit te vra. --- Ja edelagbare, wat ek daar vir die Hof wou gese het, dat toe ek by die ondersoekgroep die eerste keer aangesluit het, het kaptein Naude aan my meegedeel dat toe hy Dr Aggett die eerste keer gesien het, het hy sekere dinge aan hom gese en hy het ook vir Dr Aggett gese hy weet hoekom hy hier is hy moet voortgaan om n verklaring te skryf, en dit is al wat ek vir die Hof wou gese het, dat dit nie ek was wat dit vir Dr Aggett gese het nie, maar Kaptein Naude wel. Die dokument "After Schlebusch Students and Social Change", edelagbare ek meen nie dit is n bewysstuk voor die Hof op die oomblik nie, hy het nie n nommer nie.. HOF Daar- is net verwys na die dokument, dit is nie ingehandig nie. ADV SCHABORT Soos u behaag, nou u het gese dat u die laaste bladsy van hierdie dokument meen ek, nie vir die oorledene gewys het nie - of vir Dr Floyd gewys het nie, is dit reg? --- Dit is korrek so edelagbare. Hoekom het u dit nie gedoen nie?--- Edelagbare ek het n persoon gestuur om vir my n kopie van die dokument te gaan maak waarop ek vir die persoon gese het om, soos hy die kopie te maak, net die onderste gedeelte waar Dr Floyd se naam is uit te laat, toe ek die kopie terug ontvang van die persoon was dit so gemaak met haar naam daarop, en toe het ek net die laaste bladsy verwyder en vir haar die res van die dokument gegee om te sien of sy dit identifiseer en erken. Ek weet nie of die Hof daardie dokument ter insae gehad het nie edelagbare, ek wil graag dat die Hof dit net sien met die naam wat agter op die laaste bladsy verskyn. HOI Ek weet nie of dit enige doel kan dien vir my om na dokumente/

22 dokumente te kyk wat nie behoorlik geidentifiseer is nie, dit kan - die vrae is daaroor gestel en ek het dit toegelaat, dit is verduidelik, ek weet nie of dit enige waarde kan wees om daardie dokument... ADV SCHABORT Soos u behaag, dit is op dieselfde basis wat ons dit nou ook weer na verwys. HOF Ja, as u meen dit kan enige waarde he om deel te vorm van die amptelike stukke, natuurlik dan sal ek dit deurgaan. A D V SCHABORT Edelagbare dit is n kwessie dat die getuie sy verduidelikings vir u gegee het, en hy doen dit aan die hand van dinge wat ex facie uit die dokument verskyn, of sy die Outeur daarvan is is n ander vraag, dit weet ons nie, maar op die basis dat die naam E Floyd wel daar verskyn, dit is op daardie basis dat ons dit as relevant beskou en dit noem. Die kwessie van spesiale dienste Luitenant, hoe werk dit presies? Is daar byvoorbeeld oortydgeld daaraan verbonde? --- Edelagbare - dit is korrek so edelagbare, nie vir al die dienste nie maar daar word oortydgelde wel betaal wat oor naweke verrig word. Is dit iets wat gereeld voorkom of ongereeld? --- Edelagbare, dit geskied basies elke naweek... HOF Mnr Lourens kyk net daar na mnr Steenkamp - ekskuus mnr Schabort verskoon. --- Edelagbare dit geskied basies elke naweek, alhoewel dit nie noodwendig altyd dieselfde personeel sal wees wat elke naweek werk nie. Nou om terug te keer na die kwessie van die oefening wat n aangehoudene kan neem, wat sou die posisie wees as n aangehoudene nie wil, of nie vra om te oefen nie, wanneer u met ondervraging besig is, sou u hom verplig om te o e f e n?---nee Edelagbare, ek sal nie so n persoon verplig om te oefen nie. U het iets gese van dat die oorledene ook "tekkies"

23 wou gehad het? --- Dit is korrek so edelagbare. Wanneer was dit gewees? --- Edelagbare, ja dit was gedurende die laaste week en die rede daarvoor is omdat ek muurbal speel en ek wou die - Dr Aggett saam met my geneem het om muurbal te gaan speel, maar sy "tekkies" het nooit opgedaag nie Het u dit met hom bespreek gehad, die kwessie van muurbal speel? --- Dit is korrek edelagbare. Wat was sy houding daaromtrent? --- Positief edelagbare. Nou daar was sekere vrae aan Dr Aggett gestel oor sy privaatlewe ook, het u by die stel van daardie vrae of daarna enige tekens by hom gewaar dat dit hom besonders ontstel het, of ontstel? --- Nee edelagbare. Het u enigsins onnodig in sy persoonlike agtergrond in- gegaan? --- Nee edelagbare. D.aar is aan u n lys name getoon Luitenant, en aan u gese dat 25 persone daarvolgens sou selfmoord gepleeg het, weet u uit hoeveel aangehoudenes daardie 25 persone was? --- Ek het geen idee nie edelagbare. En daar is ook vir u gestel dat mense deur "pushing" selfmoord pleeg, weet u of van daardie 25 mense ge"push" was? --- Ek het geen idee nie edelagbare. Was dit vir iemand nodig om u te waarsku' teen die gevaar van selfmoord en die tekens daarvan, of was u daarop bedag? --- Edelagbare nee, dit was nie vir iemand nodig om my daarop te waarsku nie, ek wil myself ook nie voorgee as n Psigiater of n Sielkundige nie, maar ek dink n persoon kan darem onmiddellik agterkom as daar n verandering in n persoon se geestestoestand voorkom. Aan u was gestel, in verband met die afle van die verklaring van die laaste week dat daardie verklaring - en die werkwoord wat ons geleerde vriend gebruik het was ge"take" was.

24 Sou u dit as korrek beskou dat daar gese sou word dat die ver- * klaring wat, die tweede verklaring met ander woorde, van die oorledene, dat dit ge"take" is by hom? --- Verduidelik net daardie woord vir my asseblief? Wei dit is die woord wat gebruik was. --- Die woord..? Dat die verklaring is geneem, is die tweede verklaring geneem of was die omstandighede waaronder dit afgele is iets anders? --- Nee edelagbare, soos ek reeds gemeld het, kon hy in sy vrye tyd aangaan met die verklaring. GEEN VERDERE VRAE DEUR ADV SCHABORT ADV BIZOS...(inaudible)., on two subject matters your Worship arising? COURT And the matters you have in mind? ADV BIZOS Firstly sir, the witness' characteration of B.3 - characterisation of B.3, his characterisation of the "Freedom Charter", and merely to put to him that my instructions from Dr Floyd are that the deceased never had a squash racket sir. COURT Mr Bizos, as far as B. 3 is concerned, you have cross-examined on B.3 extensively, is it really necessary for you to come back to it? ADV BIZOS Except sir, that an interpretation has been put on it for the first time, which I submit is a misreading, and I want to draw the witness' attention to it sir. COURT Yes Mr Bizos? CROSS-EXAMINATION BY MR BIZOS ARISING Lieutenant if you have a look at the heading "Close Comrades" as regards above and underground work, there are two categories under "A" are there not? The first three, that's Cedric de Beer, Gavin Anderson and Auret van Heerden, and then the other two, Mr Haysom and Mr Alan Fine, you see that?--- Dis korrek so edelagbare. Now/

25 Now as far as the next heading is concerned, "Advisory/ reference people only above ground work", why do you say that "Close Comrades" qualifies both? --- Edelagbare, soos ek reeds aan die Hof verduidelik het, hierdie is n dokument, die titel spreek vanself, hy is gedeel in twee kategoriee, ondergronds en bogronds, maar soos algemeen met hierdie tipe van selle is daar ondergrondse lede sowel as bogrondse lede, wat die totale eenheid van die sel opmaak. No, what I am putting to you is this, I know that this is your interpretation, but aren't there two really separate (10 headings? "Close Comrades", that's the first heading, the second heading "Advisory/Reference people", aren't those two headings? --- Edelagbare dit is so, maar as ons die opskrif ten voile lees dan staan hier ook "Close Comrades as regard above and underground work". * Yes and then there are, under that there are two categories, the five people are divided into two categories are they not? --- Dit is korrek so edelagbare. Then there is another heading to distinguish it from "Close Comrades", "Advisory/Reference People only aboveground (20 w o r k "?---Dit is so edelagbare, maar dit bly rtog steeds "Close Comrades". Well that's what your view of it is. Now as far as these "Close Comrades" are concerned, which you claim to be "Close Comrades", I've counted the names, there are 17 of them? --- Ek aanvaar dit so edelagbare. Now would you agree with me that of those only two have been charged, the rest have been released? --- Dit is so edelagbare. Yes, and I am instructed to put to you, with his (30 Worship's leave, one other matter that I have just been instructed on/

26 Historical Papers, Wits University Collection Number: AK2216 AGGETT, Dr Neil, Inquest, 1982 PUBLISHER: Publisher:- Historical Papers Research Archive Location:- Johannesburg 2013 LEGAL NOTICES: Copyright Notice: All materials on the Historical Papers website are protected by South African copyright law and may not be reproduced, distributed, transmitted, displayed, or otherwise published in any format, without the prior written permission of the copyright owner. Disclaimer and Terms of Use: Provided that you maintain all copyright and other notices contained therein, you may download material (one machine readable copy and one print copy per page) for your personal and/or educational non-commercial use only. People using these records relating to the archives of Historical Papers, The Library, University of the Witwatersrand, Johannesburg, are reminded that such records sometimes contain material which is uncorroborated, inaccurate, distorted or untrue. While these digital records are true facsimiles of paper documents and the information contained herein is obtained from sources believed to be accurate and reliable, Historical Papers, University of the Witwatersrand has not independently verified their content. Consequently, the University is not responsible for any errors or omissions and excludes any and all liability for any errors in or omissions from the information on the website or any related information on third party websites accessible from this website. This document is part of a collection deposited at the Historical Papers Research Archive at The University of the Witwatersrand. 07:52:17 AM]